Zejście49

Paweł Matuszek

Henryk utknął na Limesie - planecie znajdującej się na tak odległych rubieżach wszechświata, że nocne niebo zawsze pozostaje tu jednolicie czarne. A w dzień nad niebezpiecznymi pustkowiami wschodzi przedziwne, mechaniczne słońce. Niegdyś przybywało tu wielu podróżników, zwabionych obietnicami przygody i bogactwa, lecz wszyscy już dawno odeszli. Henryk też powinien, ale nie może. Coś go tu trzyma. Coś pod powierzchnią rzeczy. Ukryte również w jego przeszłości. Coś, co w żaden sposób nie pasuje do wizerunku pracownika międzynarodowej korporacji, w który Henryk chce wierzyć. Coś, co sprawia, że wszyscy tkwimy tam razem z nim. Czy uda mu się wydostać? Czy ucieczka ze wstęgi MObiusa w ogóle jest możliwa? I czy ma sens, jeśli na niczym innym nie można polegać? Książka otrzymała nominacje do Nagrody "Nowej Fantastyki" 2024 oraz Nagrody im. Jerzego Żuławskiego 2024.

Zelman Wolfowicz i jego rządy w starostwie drohobyckim w połowie XVIII w

Tomasz Wiślicz

Dziewiątego czerwca 1755 roku połączony sąd zamkowy i wójtowski miasta Drohobycza skazał Zelmana Wolfowicza na karę śmierci przez powieszenie za liczne defraudacje i oszustwa oraz ucisk mieszkańców starostwa. Zelman, formalnie pełniący funkcję faktora starościny Doroty Tarłowej i arendarza miejscowych salin, podporządkował sobie całe starostwo i przez kilkanaście lat zarządzał nim w sposób despotyczny, konfliktując się zarówno z mieszczanami drohobyckimi, jak i ze społecznością żydowską, z której się wywodził. Według dokumentów sądowych Zelman, oprócz gospodarczej eksploatacji dóbr, miał także rozpijać poddanych, bić i terroryzować mieszczan, fałszować miary i zapisy w księgach sądowych. Narastająca czarna legenda przypisywała mu uwiedzenie starościny, korzystanie z pomocy czarownic, zamachy na życie swoich nieprzyjaciół, a po śmierci – zamianę w upiora. Podobno jeszcze u schyłku XIX wieku okoliczne chłopki straszyły Zelmanem niegrzeczne dzieci. Kim był Zelman i czy rzeczywiście zasłużył sobie na opinię zbrodniarza i krwiopijcy? Jak wytworzyła się jego późniejsza legenda? Co jego przypadek może powiedzieć o rzeczywistości społecznej osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej?   Tomasz Wiślicz – historyk, profesor w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. Autor m.in. książek: Upodobanie: małżeństwo i związki nieformalne na wsi polskiej XVII–XVIII wieku. Wyobrażenia społeczne i jednostkowe doświadczenia (Wrocław 2018), Krótkie trwanie. Problemy historiografii francuskiej lat dziewięćdziesiątych XX wieku (Warszawa 2004), Zarobić na duszne zbawienie. Religijność chłopów małopolskich od połowy XVI do końca XVIII wieku (Warszawa 2001).

Zemsta

Aleksander Fredro

Doskonała komedia Aleksandra Fredry w czterech aktach, która powstała na początku lat 30. XIX wieku. Akcja Zemsty rozgrywa się w kilku planach. Cześnik Raptusiewcz pragnie ożenić się z owdowiałą Podstoliną, która bawi u niego z wizytą. Cześnik jest łasy na majątek Podstoliny, nie wie jednak, że ona sama szuka męża, bo jest bez grosza. Raptusiewicz jest człowiekiem nieobytym i nieśmiałym. Zdając sobie sprawę ze swoich braków, wzywa na pomoc Papkina, który podaje się za pożeracza serc niewieścich i wielkiego bohatera, a w rzeczywistości jest tchórzem i pyszałkiem. Raptusiewicz prosi także Papkina, by utrzymywał w jego imieniu kontakty z sąsiadem Rejentem Milczkiem, z którym Cześnik jest skłócony. Nagle okazuje się, że Rejent zlecił murarzom naprawę muru rozgraniczającego część zamku należącą do niego od części należącej do Cześnika. Raptusiewicz każe Papkinowi rozpędzić murarzy. Sytuację dodatkowo komplikuje to, że dziura w murze pozwala na schadzki w ogrodzie Klary (bratanicy Cześnika) i Wacława (syna Milczka). Wacław jest gotów porwać Klarę, by się z nią ożenić. Tymczasem na bratanicę Cześnika ostrzy sobie zęby Papkin...

Zemsta

Jacek Ostrowski

Pod Płockiem dokonano morderstwa osoby bardzo znanej w mieście i mającej mnóstwo wrogów. Praktycznie każdy może być zabójcą, każdy może mieć motyw. I jak tu z tak wielkiego grona podejrzanych wyłuskać tego jedynego? Zuza nie dość, że zmaga się z wyjątkowo zawiłym śledztwem, to jeszcze musi zmierzyć się z problemami życia codziennego, które tym razem okazują się być dla niej wcale nie mniejszym wyzwaniem. Zuza ostatecznie konfrontuje się z Leszkiem Jarzębowskim. Jak rozwiąże się ta sytuacja? Czy mecenas Lewandowska znów przechytrzy przestępców? Czy znów uda jej się ośmieszyć kapitana Mariańskiego? Czy prezesowi "Kaczego pióra" uda się namówić Zuzę do spisania swoich wspomnień z pobytu na Kubie?

Zemsta

Aleksander Fredro

-- Bardzo proszę... mocium panie... / Mocium panie... me wezwanie... / Mocium panie, wziąć w sposobie, / Mocium panie... wziąć w sposobie, / Jako ufność ku osobie... / Mocium panie, waszmość pana; / Która, lubo mało znana... / Która, lubo mało znana... / (...) Niech cię czarci chwycą / Z taką pustą mózgownicą! / Mocium panie - cymbał pisze! (Fragment)

Zemsta

Lilith

Porywająca opowieść o zemście, obsesji, karze i uległości Emilia wiedzie szalone życie. Ze swoimi bogatymi znajomymi szasta pieniędzmi na prawo i lewo, imprezuje ponad miarę i często kończy w łóżku z przypadkowymi mężczyznami. Trafiła nawet na pierwsze strony tabloidów. Emilia ma również sekrety, które nie mogą wyjść na jaw. Z różnych powodów. Okazuje się, że zachowanie tych tajemnic dla siebie nie będzie takie proste. Ktoś już od dawna śledzi poczynania Emilii, ma dostęp do jej komputera i telefonu, a nawet podgląd mieszkania. I osoba ta wie o każdym sprośnym szczególe z jej życia. Kiedy tajemniczy dręczyciel konfrontuje się z dziewczyną, ta z początku jest przerażona i gotowa zrobić wszystko, by odzyskać kontrolę nad swoim życiem. Z czasem jednak strach zmienia się w pożądanie, a Emilia zanurza się w fascynującym świecie BDSM, który był jej przedtem zupełnie nieznany.

Zemsta

Aleksander Fredro

Komedia w czterech aktach, wierszem. Komedia powstała w 1833 roku. Inspirowana była dokumentem znalezionym przez Fredrę na zamku Kamieniec w Odrzykoniu, który otrzymał w posagu żony. W dokumencie tym znajduje się historia poprzednich właścicieli. Budowla była własnością dwóch skłóconych ze sobą rodów: Firlejów (dolna część zamku) i Skotnickich (górna część). Piotr Firlej daleki pierwowzór Cześnika dokuczał Janowi Skotnickiemu pierwowzorowi Rejenta, za co ten skierował rynny na jego zabudowania. Wtedy Firlej napadł na jego robotników naprawiających mury górnego zamku i zniszczył przy okazji rynny. Skotnicki pozwał go przed sąd i wygrał sprawę, ale kres ich długoletnim zatargom położył dopiero ślub zawarty w 1630 roku przez wojewodzica Mikołaja Firleja z kasztelanką Zofią Skotnicką. (za Wikipedią).

Zemsta

Jo Nesboo

Londyński finansista zmagający się z uzależnieniami odwiedza swojego ojca na farmie węży w Afryce. Czy uda im się naprawić trudne relacje? Podczas gdy zamożne elity czekają na ewakuację, zwykli obywatele walczą na ulicach o przetrwanie. Tak prezentuje się Ameryka po wyniszczającej pandemii. Czy w tym świecie ktoś przestrzega jeszcze prawa? Naukowiec, który opracował środek na nieśmiertelność, zamierza skasować swoją pamięć. Czy zdoła usunąć niebezpieczne wspomnienia, zanim będzie za późno? Bohaterowie zbioru opowiadań Zemsta stają przed niezwykle trudnymi wyborami. Autor z wirtuozerią odmalowuje mroczne wizje przyszłości, w których sprawiedliwość rządzi się swoimi prawami.