Airport City. Strefa okołotniskowa jako zagadnienie urbanistyczne. Monografia

Michał Stangel

Porty lotnicze mają szczególne znaczenie dla współczesnych miast. Są nie tylko miejscami, w których startują i lądują samoloty, lecz także punktami węzłowymi, gdzie łączy się lokalność i globalność. Węzły transportowe zawsze pełniły istotną rolę w powstawaniu i rozwoju miast. Porty morskie, stacje kolejowe czy ważniejsze skrzyżowania dróg były miejscami intensywnych kontaktów, gdzie rozwijały się struktury osadnicze. Stawały się ośrodkami wzrostu gospodarczego, a jako uprzywilejowane lokalizacje przyciągały inwestycje i stawały się przedmiotem intensywnego zagospodarowania przestrzennego. Podobne zjawisko można zaobserwować w przypadku lotnisk, a wraz ze wzrostem ilości przewożonych pasażerów i ładunków terminal pasażerski obrasta szeregiem dodatkowych funkcji. Strefy okołolotniskowe to miejsca prestiżowe i dobrze skomunikowane, które przyciągają nowe funkcje komercyjne. Kolejne inwestycje powstają często na zasadzie „efektu kuli śnieżnej”, co prowadzi do tworzenia nowego typu obszarów zurbanizowanych, nazywanych „Airport City”. Są to miejsca, gdzie koncentruje się przepływ ludzi, dóbr i kapitału i gdzie ogniskują się współczesne procesy urbanizacji w globalnej gospodarce. Ale czy „Airport City” ma się tak do city, jak galeria handlowa do galerii albo park przemysłowy do parku? Czy w miejscach tych może powstać przestrzeń miejska, a jeśli tak, to jakiego rodzaju jest to miasto? Na podkreślenie zasługuje nowatorskość (w polskich realiach) problemu badawczego podjętego przez Autora. Zagadnienie to, mimo realizacji rozmaitych studiów teoretycznych i projektowych, nie doczekało się jeszcze bowiem w polskim piśmiennictwie należytego opracowania. Ujęcie tematu świadczy o dogłębnej znajomości zagadnienia przez Autora. Praca bazuje na współczesnej, aktualnej literaturze przedmiotu, co pozwoliło na przedstawienie najnowszego stanu wiedzy w odniesieniu do omawianych problemów. Praca może stać się przedmiotem zainteresowania zarówno studentów szkół architektury i urbanistyki jak i geografii, gospodarki przestrzennej, ekonomii i zarządzania. Jednocześnie stanowić może ona cenna pozycje literatury dla praktykujących urbanistów i samorządowców. Dr hab. inż. arch. Piotr Lorens, profesor Politechniki Gdańskiej