Psalmista szowinizmu - Rudyard Kipling wobec Indii i Indusów

Antonina Łuszczykiewicz

Chociaż twórczość Kiplinga doskonale wpisywała się w ideologię i nastrój końca XIX wieku, to pisarze i artyści kolejnych dziesięcioleci traktowali ją z dużą ostrożnością lub nawet otwarcie potępiali. Kluczem do niniejszej pracy będzie właśnie jeden ze sztandarowych przykładów krytyki jego pisarstwa, jakim jest esej George’a Orwella. W pierwszym rozdziale, esej ten zostanie przebadany pod względem wysuniętych przez Orwella oskarżeń, a zarzuty o rasizm czy imperializm, jakie znajdziemy w Orwellowskim tekście, staną się wyznacznikami późniejszej analizy dzieł Kiplinga. Główną kwestią – i jednocześnie podstawowym problemem niniejszej pracy – będzie odpowiedź na pytanie, czy Orwell miał słuszność nazywając Kiplinga rasistą i „prefaszystą”, i do jakiego stopnia jego bezprecedensowo brutalna krytyka znajduje swoje uzasadnienie? Posłuży temu wyszczególnienie w dziełach Kiplinga przykładów stereotypów i uprzedzeń wobec Indusów oraz zrekonstruowanie literackiego wizerunku Indii. Dopiero wówczas możliwe będzie rozstrzygnięcie, czy Kiplingowi można postawić tak poważne zarzuty.