Koncepcja smart city na tle procesów i uwarunkowań rozwoju współczesnych miast

Danuta Stawasz, Dorota Sikora-Fernandez

Koncepcja smart city to jedna z najczęściej dyskutowanych dróg rozwoju współczesnych miast. Prezentowana publikacja wyjaśnia w przystępny, syntetyczny sposób teoretyczne i programowe aspekty budowania i funkcjonowania miasta inteligentnego, rozwijającego się zgodnie z tą koncepcją. W opracowaniu przedstawiono elementarne zagadnienia ekonomiki miasta i obszary jej zainteresowań. Uporządkowano definicje miasta inteligentnego na podstawie dokumentów Unii Europejskiej i literatury przedmiotu. Scharakteryzowano miary sprawności zarządzania miastem. Zidentyfikowano problemy społeczne, gospodarcze i przestrzenno-środowiskowe charakterystyczne dla współczesnych miast i obszarów miejskich. Wskazano innowacyjne aspekty zarządzania w mieście (oparte na partycypacji społecznej i nastawione na wysoką jakość dwukierunkowej komunikacji władz miasta z jego interesariuszami), wpisujące się w koncepcję smart city. Kompleksowy charakter monografii, łączący podejście opisowe do dotychczasowych procesów funkcjonowania i rozwoju miast oraz podejście koncepcyjne dotyczące ich dalszej ewolucji czyni niniejszą publikację wartościową dla środowiska akademickiego, a także pracowników jednostek samorządu terytorialnego oraz decydentów administracji publicznej.  

Współczesne dylematy zarządzania rozwojem miast

Danuta Stawasz

Obecnie na całym świecie, i oczywiście także w Polsce, procesy urbanizacji przebiegają pod wpływem globalizacji i postępu techniczno-technologicznego (w tym technik ICT). Jednakże globalizacja jest procesem selektywnym, to znaczy że dokonuje się z różnym natężeniem w różnych punktach przestrzeni. Miasta (struktury miejskie), które mają odpowiednie zasoby wiedzy oraz kapitału (w tym ludzkiego, gospodarczego i społecznego) są miejscami, w których generowane są innowacje. Te z kolei stają się podstawą budowania przewagi konkurencyjnej miasta oraz jego dynamicznego wzrostu. Ich rozwój wpisuje się wówczas w koncepcję zrównoważonego rozwoju, może też być określany jako rozwój inteligentny. Tematem przewodnim monografii jest miasto w relacji globalizacja – gospodarka - społeczeństwo - system władzy i zarządzania. Rozważania koncentrują się wokół pytania, co przesądza, że w globalizującym się świecie pewne miasta rozwijają się i odnoszą sukcesy, a inne - mimo wydawałoby się sprzyjających okoliczności – nie nadążają za dynamiką zmian zachodzących w różnych miejscach i obszarach ludzkiej aktywności. Na gruncie założeń ekonomii instytucjonalnej oraz kapitalizmu kognitywno-kulturowego zaprezentowano rozważania pozwalające na wyjaśnienie, dlaczego dla dynamiki rozwoju miast szczególne znaczenie ma system instytucji warunkujący sprawność zarządzania oraz przedsiębiorczość i kreatywność mieszkańców. W pracy przeprowadzono również analizę dotyczącą sytuacji polskich miast w kontekście zmian zachodzących pod wpływem procesów globalizacji i transformacji systemowej, problemów ich rozwoju, obowiązujących zasad zarządzania oraz zawarto rekomendacje pod adresem władz publicznych w zakresie systemowych działań warunkujących rozwój miast.