Czarny bóg. Powieść na tle współczesnego zamętu

Maria Rodziewiczówna

Trzech przyjaciół zaraz po zakończeniu studiów rozstaje się, a każdy z nich obiera zupełnie inną ścieżkę kariery. Wydawać by się moglo, że już nigdy się nie spotkają. Los jednak postanawia inaczej... Pesymistyczna, okrutna powieść Marii Rodziewiczównej o realich życia w zaborze rosyjskim.

Czarny chleb. Opowiadania

Maria Rodziewiczówna

Tom opowiadań Marii Rodziewiczówny, w którym znalazły się takie utwory jak: Czarny chleb, Jezioro, Kolega Szoll, Pierścień, Starzec, Złota dola, Znachor, Pierwsza kula, W noc grudniową i Jedna droga.

Dewajtis

Maria Rodziewiczówna

Historia zaściankowo-dworska, której akcja toczy się na Żmudzi. Tytułowy Dweajtis to prastary dąb symbol wiecznego trwania. O jego uratowanie walczy główny bohater, który pracuje na cudzym w majątku. Niespodziewanie po jego stronie staje młoda i ładna właścicielka. Życie bohaterów powieści obraca się wokół utrzymania ziemi, dziedzictwa i tożsamości. Najważniejszym miernikiem wartości człowieka jest jego stosunek do pracy. Dweajtis to piękna opowieść o życiu człowieka zmagającego się ze swoim losem, o sile charakteru, o niezłomności i w końcu o szukaniu siły i oparcia w przyrodzie. Jedna z najlepszych powieści Marii Rodziewiczówny, nagrodzona w 1888 r. w konkursie Kuriera Warszawskiego. Powieść była przekładana na język litewski (najwcześniej, bo już w 1890 r.), niemiecki, serbochorwacki, angielski, francuski, słowacki i czeski, a także na węgierski i hiszpański. Dewajtis został również adaptowany na scenę (w 1910 r.) oraz na słuchowisko radiowe (w 1969 r.).

Dewajtis

Maria Rodziewiczówna

Maria Rodziewiczówna Dewajtis ISBN 978-83-288-2742-4 I. Słońce zachodziło za gaj dębowy, wtulony w widły Dubissy i Ejni, w starym cichym kraju świętych dębów, węży i bursztynu. Za chmurę siwą się kryło, ostatnią wiązką złotych blasków żegnając stary żmujdzki zaścianek szlachecki, do brzegu potoku przyparty i otulony seciną lip niebotycznych, wiśni i jarzębiny. Był to sobotni wieczór, rozkoszny dla pracowitego ludu i dobytku. Z pól ściągały na nocleg starodawne ... Maria Rodziewiczówna Ur. 30 stycznia lub 3 lutego 1864 na Grodzieńszczyźnie Zm. 16 listopada 1944 na folwarku Leonów k. Żelaznej pod Skierniewicami Najważniejsze dzieła: Straszny dziadunio (1887), Pożary i zgliszcza (1888), Dewajtis (1889), Między ustami a brzegiem pucharu (1889), Szary proch (1889), Hrywda (1892), Anima vilis (1893), Macierz (1903), Wrzos (1903), Czahary (1905), Joan. VIII 1-12 (1906), Byli i będą (1908), Lato leśnych ludzi (1920) Autorka powieści popularnych, przekładanych na wiele języków europejskich (Dewajtis było tłumaczone na niemiecki, angielski, francuski, węgierski, litewski, serbski, czeski i słowacki). Umysłowość i system wartości pisarki został ukształtowany przez osobiste doświadczenie przemocy władz zaborczych (jej rodzice zostali skazani na zesłanie i konfiskatę majątku za pomoc powstańcom) oraz kilka lat nauki na pensji niepokalanek w Jazłowcu. Po śmierci ojca, od 1881 r. zarządzała majątkiem ziemskim Hruszowa na Polesiu (w 1887 została formalnie jego właścicielką) i zajmowała się pisarstwem; zmieniła też swój wygląd, obcinając krótko włosy oraz przywdziewając strój na poły męski. Już jako młoda dziewczyna deklarowała, że nie wyjdzie za mąż. Przez ponad pół wieku prowadziła gospodarstwo, w którym początkowo mieszkała ze swoją babką, matką i siostrą Celiną, po ich śmierci w latach 90. z Heleną Weychertówną, a następnie od 1919 r. niemal do końca życia z o 11 lat młodszą Jadwigą Skirmunttówną, z którą, według słów tej ostatniej łączyło ją ,,powinowactwo z wyboru" (Wahlverwandtschaft, termin wzięty z tytułu powieści Goethego). Jadwiga zajmowała się domem, Maria interesami, na zimowe miesiące wyjeżdżała pisarka do Warszawy, gdzie wraz z Heleną kupiły wspólnie mieszkanie na Brackiej, a także niewielki majątek podwarszawski w Falenicy, nazwany przez nie Wyraj. Działała w organizacjach ziemianek (od 1907 r. redagowała też pismo ,,Ziemianka"), pracując na rzecz polepszenia sytuacji bytowej, oświaty i świadomości narodowej ludu. W czasie I wojny światowej i wojny 1920 roku uczestniczyła w akcjach pomocy ofiarom działań wojennych, organizowaniu wyżywienia dla ludności cywilnej itp. W okresie międzywojennym lansowana przez prasę endecką. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku jej majątek został przejęty przez lokalny komitet ludowy, a Rodziewiczówna wraz ze swą towarzyszką przedostały się przez zieloną granicę do Łodzi, a następnie do Warszawy. Zmarła tuż po klęsce powstania warszawskiego, które przebyła w mieście, otoczona opieką powstańców. Pierwsze próby prozatorskie Rodziewiczówny powstały już pensji; zaczęła publikować pod pseudonimem Maro, stanowiącym skrót pierwszych sylab imienia i nazwiska; drugi pseudonim, Žmogus, po lit. ,,człowiek" (szczególnie człowiek z ludu) można uznać za rodzaj deklaracji ideowej (kwestią dążeń narodowych Litwinów pisarka zajęła się w powieści Szary proch). Istotnym wkroczeniem Rodziewiczówny w dziedzinę literatury była publikacja w odcinkach powieści Straszny dziadunio (1886), a następnie przebojowa powieść Dewajtis (1889). Pod względem stylu pisarskiego Rodziewiczówna to epigonka pozytywizmu; poruszana przez nią tematyka ujmowana jest konwencjonalnie i okraszona łatwym sentymentalizmem. Najczęściej poruszana problematyka w jej powieściach to: bezwzględnie pozytywnie wartościowany patriotyzm, kult pracy fizycznej, walka o zachowanie polskiego stanu posiadania na tzw. kresach wschodnich oraz na ziemiach zachodnich (Poznańskie), religijność katolicka, przywiązanie do ojczystej przyrody. Na tym tle ciekawszym rysem jest kreowanie postaci silnych, przedsiębiorczych kobiet wyznaczających sobie cele życiowe i realizujących je niezłomnie (por. np. Czahary). Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Dewajtis

Maria Rodziewiczówna

Życie Marka Czertwana toczy się wokół gospodarowania majątkami przekazanymi mu w spadku przez ojca. Samodzielne wykonywanie wszystkich obowiązków wydaje się ponad siły nawet dla tak pracowitego i skłonnego do poświęceń mężczyzny. Jedyne oparcie znajduje on w tytułowym Dewajtisie prastarym dębie. Drzewo jest symbolem trwania, odporności i wierności tradycji. Być może los Marka odmieni się wkrótce za sprawą młodej kobiety córki kolegi zmarłego ojca. Jedna z najbardziej znanych powieści autorstwa Marii Rodziewiczówny. To dworsko-zaściankowa opowieść rodzinna, rozgrywająca się na ziemiach XIX-wiecznej Żmudzi.

Dewajtis

Maria Rodziewiczówna

Życie Marka Czertwana toczy się wokół gospodarowania majątkami przekazanymi mu w spadku przez ojca. Samodzielne wykonywanie wszystkich obowiązków wydaje się ponad siły nawet dla tak pracowitego i skłonnego do poświęceń mężczyzny. Jedyne oparcie znajduje on w tytułowym Dewajtisie prastarym dębie. Drzewo jest symbolem trwania, odporności i wierności tradycji. Być może los Marka odmieni się wkrótce za sprawą młodej kobiety córki kolegi zmarłego ojca. Jedna z najbardziej znanych powieści autorstwa Marii Rodziewiczówny. To dworsko-zaściankowa opowieść rodzinna, rozgrywająca się na ziemiach XIX-wiecznej Żmudzi.

Dewajtis

Maria Rodziewiczówna

Piękna opowieść o tym co powinno być w życiu najważniejsze Żmudź, XIX wiek. Z powodu śmierci ojca Marek Czertwan musi zająć się pozostawionym przez Kazimierza Orwida przyjaciela ojca majątkiem Poświcie. Młody ziemianin ma na życie inny plan, jednak wrodzone posłuszeństwo nie pozwala mu się sprzeciwić i z pokorą przyjmuje ten ciężar na swoje barki. Wszystko się zmienia, kiedy otrzymuje wiadomość o odnalezieniu w Ameryce Ireny Orwid jedynej córki zmarłego tam tragicznie Kazimierza. Marek pragnie przekazać jej majątek i zająć się wreszcie własnym życiem. Jednak los szykuje dla niego inny scenariusz. Dzięki Irenie Marek zrozumie, że pragnąc dobra dla innych, dbając w pocie czoła o ziemię, nie powinno się zapominać o własnej duszy. Wreszcie usłyszy, co szepcze sędziwy dąb Dewajtis: Źli przeminą, ty zostaniesz olbrzymem.

Dewajtis

Maria Rodziewiczówna

"Dewajtis" Marii Rodziewiczówny to powieść, która przenosi czytelnika w malownicze krajobrazy Żmudzi w XIX wieku. Głównym bohaterem jest Marek Czertwan, młody ziemianin, który po śmierci ojca musi zająć się majątkiem Poświcie, pozostawionym przez przyjaciela rodziny, Kazimierza Orwida. Powieść łączy w sobie głębokie refleksje nad ludzką duchowością, pięknem i tajemniczością polskiej przyrody oraz dążeniem do zrozumienia własnej tożsamości i miejsca w świecie. Rodziewiczówna z elegancją przedstawia życie szlachty, ukazując zarówno ich codzienne zmagania, jak i wewnętrzne konflikty. "Dewajtis" to także opowieść o niezłomności charakteru i poszukiwaniu siły w przyrodzie. Książka została nagrodzona w 1888 roku w konkursie "Kuriera Warszawskiego" i do dziś uważana jest za jedno z najważniejszych dzieł autorki. 2024 Wydawnictwo Błysk (Audiobook): 9788368186192