"Chowanna" 2018. T. 1 (50): Perspektywy edukacji małego dziecka w kontekście zmian oświatowych

red. Alina Budniak, Ewa Syrek

Część monograficzna tomu 1/2018 „Chowanny” pod redakcją Aliny Budniak została zatytułowana Perspektywy edukacji małego dziecka w kontekście zmian oświatowych. Treści zawartych tu rozważań odnoszą się do kształtu, celów, zakresu, przebiegu i znaczenia edukacji małego dziecka; stanowią głos w dyskusji i wyraz troski o jej stan w trakcie bezustannie trwających szkolnych reform. Z jednej strony ogromny rozwój zakresu wiedzy merytorycznej, łatwość dostępu do różnych źródeł informacji, przemiany celów i ideałów wychowania na przestrzeni lat, rozwój wiedzy psychologicznej i pedagogicznej na temat możliwości uczenia się dzieci, a z drugiej kilkukrotne zmiany podstaw programowych, zasad organizacji kształcenia w szkołach, narzucenie obowiązku szkolnego dla dzieci sześcioletnich, a następnie odstąpienie od niego, ekspansywna działalność wydawnictw oferujących szkolne podręczniki i liczne materiały edukacyjne, sukcesywne wprowadzenie jednolitego („rządowego”) zestawu podręczników dla klas początkowych, a po ledwie kilku latach rezygnacja z niego – to zaledwie parę przykładów ciągłego dokonywania zmian, często bez możliwości sprawdzenia efektów dopiero co podjętych działań. O ile poszukiwanie lepszych, bardziej efektywnych metod edukacji, atrakcyjnych dla dzieci, odpowiadających ich potrzebom sposobów działania jest zadaniem koniecznym każdego nauczyciela, o tyle ilość narzucanych zmian, ich często chaotyczne wprowadzanie, brak możliwości i czasu do właściwego przygotowania się do nowych zadań mogą wywoływać niepokój, zagubienie i dezorganizację pracy szkoły i nauczycieli. Przedstawione w części monograficznej postulaty wskazują na konieczne uzupełnienie zagadnień programowych czy działań nauczycieli w sytuacji permanentnych przeobrażeń i przebudowy systemu oświaty. Dział tekstów rozporoszonych tomu 1/2018 tematycznie odnosi się m.in. do takich zagadnień, jak nadzór pedagogiczny, postawy rodzicielskie, otwartość na karierę międzynarodową młodych dorosłych, wizerunek starości i osób starszych czy płciowość.

Podejścia metodologiczne w pedagogice. Koncepcje - badania - wyniki

red. Alina Budniak, Małgorzata Mnich

Publikacja skierowana jest do grona odbiorców zajmujących się szeroko rozumianymi badaniami pedagogicznymi i poszukujących rozwiązań dylematów natury metodologicznej. Zmieniająca się rzeczywistość społeczna i edukacyjna wywołuje zmiany także w celach badań i formułowaniu problemów, podejściu do procedury eksploracyjnej, wyborze metod i technik badawczych czy wreszcie w ustaleniu przedmiotu i terenu badań. Nowe potrzeby edukacji, warunki funkcjonowania placówek oświatowych, stosowane media dydaktyczne czy uaktualniane cele wychowania, odmienne zadania różnych instytucji wychowawczych, zmieniający się odbiorcy wychowawczych oddziaływań, wyzwalają potrzebę namysłu nad efektywnymi sposobami poznawania różnorodnych aspektów działalności pedagogicznej. Przygotowana publikacja stanowi zbiór rozważań na temat procesu badawczego, jego przygotowania, realizacji i możliwości wykorzystania uzyskanych wyników w modyfikowaniu działań wychowawczych. Niniejsze opracowanie obejmuje dwie, powiązane ze sobą, części: W poszukiwaniu adekwatnych podejść metodologicznych i Wybrane analizy aktualnych wyników badań w Polsce i na Słowacji. Wiązanie podejść ilościowych i jakościowych w badaniach empirycznych w pedagogice wydaje się cenne z punktu widzenia szeroko rozumianej „natury badanych faktów, zjawisk i procesów pedagogicznych. (...) Zarówno badacz pedagogiczny, jak i praktyk ma na celu zarówno >opisywanie< i >wyjaśnianie< faktów, zjawisk i procesów, jak i ich >rozumienie< i >interpretowanie< w celu pełniejszego poznania i w związku z tym podejmowania skutecznych działań pedagogicznych”. Choć publikacja obejmuje opracowania różnorodne w swojej tematyce, podjętych procedurach badań i skierowane do różnych odbiorców, niewątpliwie może stanowić podstawę do dyskursu nad złożonymi zagadnieniami metodologii badań pedagogicznych.