Candide. Or, The Optimist

Voltaire

Candide, who grew up in a rich mans family, who absorbed real mentor sermons on the fact that everything in the world happens for the better, serves its purposes and in general is accomplished in the best of all possible worlds, despite all the misfortunes that have happened to people this is also for the better. By the will of fate, Candide sets off on a round-the-world trip, where everyone literally screams that the world is unfair, misfortunes are often meaningless and lead only to great misfortunes, and people everywhere do not shy away from bribes, anger and self-interest. Besides the semi-mythical Eldorado, of course. But its not so easy to get into it. And its not so easy to get out of it.

Kandyd

Voltaire

Klasyczny tekst w nowoczesnej formie ebooka. Pobierz go już dziś na swój podręczny czytnik i ciesz się lekturą! [Fragment wstępu tłumacza] W pierwszej epoce swojej długiej i bogatej twórczości, Wolter nie tyle troszczył się o to, aby społeczeństwo reformować i ulepszać, ile aby, w takim jak jest, zająć najpocześniejsze miejsce. Prowadziły wówczas do tego celu trzy drogi: talent, majątek i szlachectwo. Pierwszego ma pod dostatkiem i szafuje nim zręcznie, nie wahając się rozmieniać go w potrzebie na drobną monetę salonowej galanterii i igraszki; drugi osiąga rychło, obracając przezornie schedą ojcowską, wyzyskując koneksje i stosunki, i zdobywając już za młodu podstawy materialne, które mu zapewnią na całe życie niezależność, a nawet bogactwo. Trzeci atut, szlachectwo, nim je później nabędzie za gotówkę, uzurpuje sobie, sposobem naówczas dość powszechnym, zmieniając mieszczańskie nazwisko Arouet na fikcyjno-szlacheckie "de Voltaire". Uzbrojony tym potrójnym rynsztunkiem, Wolter wchodzi śmiało w najlepsze towarzystwa Paryża i dociera niebawem do sfer najwyższych, aż do dworu. Dowcipem swoim, ciętością epigramu i łatwością wierszowania opłacał Arouet bez trudu prawo obywatelstwa w tym błyszczącym, żądnym wesela i łatwej uciechy światku Regencji; ale ambicje poety sięgały wyżej. (...) Kandyd jest satyrą na optymistyczną filozofię Leibniza będącą wówczas w modzie; Wolter używa tu bardzo zręcznie argumentu ad hominem, sprowadzając rzecz z wysokości metafizycznych na ziemię i wydobywając siłą kontrastu efekty nieodpartego komizmu. Filozof Pangloss, który wobec walących się dokoła nieszczęść utrzymuje wciąż, że "wszystko jest najlepsze na najlepszym ze światów", stał się przysłowiową postacią. Ale nie tylko przeciw filozofii Leibniza wymierzone jest ostrze satyry; niemniej zwraca się ono przeciw tym, którzy, prawiąc o nieskończonej dobroci Opatrzności, nie tylko głusi są na niedole ludzi, ale jeszcze ich w imię dobrotliwych niebiosów przymnażają. Wolter, jak to podobno lekarze stwierdzili, co rok w rocznicę nocy św. Bartłomieja miał gorączkę! Zaciekłość religijna, zabobon urodzenia, gorączka złota, fanatyzm, okrucieństwo, tysiąc szaleństw, które poruszają człowiekiem, defilują tu przed nami.

Kandyd, czyli optymizm

Voltaire

Kandyd, czyli optymizm oświeceniowa satyryczna powiastka filozoficzna francuskiego filozofa Voltairea opowiada o wymuszonych wygnaniem podróżach młodzieńca imieniem Kandyd. Przemierzając lądy i morza, przeżywa on nieprawdopodobne przygody, które wystawiają na próbę jego wiarę w to, że żyjemy w najlepszym ze światów. Utwór stanowi dialog z oświeceniowymi poglądami filozoficznymi.

Kandyd czyli optymizm

Voltaire

Powiastka filozoficzna popularyzująca filozofię oświeceniową. Opowiada o przygodach tytułowego Kandyda, który zostaje wygnany z kraju i podróżuje po świecie. W utworze autor krytykuje religię, zabobonność i filozofię Leibnitza, stając po stronie rozumowego poznawania świata. Akcja powieści częściowo inspirowana jest wydarzeniami historycznymi, takimi jak wojna siedmioletnia czy trzęsienie ziemi w Lizbonie. Kandyd" wywołał wiele kontrowersji. Otwarta i prześmiewcza krytyka kleru zbulwersowała władze Kościoła, przez co utwór został wpisany do Indeksu Ksiąg Zakazanych.

Powiastki filozoficzne. Wybór

Voltaire

Powiastka filozoficzna jako gatunek literacki rozwinęła się w oświeceniu, m.in. za sprawą Voltairea i Diderota. Pod płaszczykiem lekkiej narracyjnej formy, wykorzystującej satyrę obyczajową i wątki awanturnicze czy romansowe, propagowała idee filozoficzne i stawiała kluczowe dla danego nurtu pytania. Pisane ciętym, błyskotliwym, pełnym humoru językiem Powiastki Voltairea pozostają dziełem ponadczasowym, ilustrującym zamiłowanie autora do wolności i mądrości.

Prostaczek. Historia prawdziwa znaleziona w papierach ojca Quesnela

Voltaire

Powiastkę filozoficzną Prostaczek francuski filozof Voltaire napisał w 1767 r., jednak wydał ją anonimowo. Pełen tytuł brzmiał Prostaczek. Historia prawdziwa, znaleziona w papierach ojca Quesnela. Przywołany w tytule Pasquier Quesnel, któremu Voltaire przypisał poniekąd autorstwo utworu, był teologiem francuskim, jednym z przywódców ruchu jansenistycznego. Ruch ten dążył do odnowy Kościoła katolickiego, jednak spotkał się z potępieniem. Utwór porusza szeroko dyskutowane w czasach Voltairea zagadnienia religijne.

Zadig, czyli Los. Powieść wschodnia

Voltaire

Zadig, czyli Los to powiastka filozoficzna francuskiego filozofa Voltairea, wydana w 1747 r. Ubrana w kostium baśni wschodnich, sięgająca do średniowiecznych romansów rycerskich, porusza zagadnienia nurtujące intelektualistów w XVIII-wiecznej Francji. Burzliwe dzieje tytułowego bohatera mają częściowo autobiograficzny charakter. Podsuwają one Voltaireowi pretekst do krytyki stosunków panujących w XVIII-wiecznym społeczeństwie francuskim oraz zadawania podstawowych filozoficznych pytań o Boga i sens zła.