Autor: Mikołaj Sęp Szarzyński
Ur.
ok. 1550 r. pod Lwowem
Zm.
ok. 1581 r. w Wolicy
Najważniejsze dzieła
O nietrwałej miłości świata tego, O Bożej Opatrzności na świecie, O Strusie, który zabit na Rastawicy

Mikołaj Sęp (Szarzyński to przydomek od gniazda rodowego) żył i tworzył na przełomie baroku i renesansu. Pisał po polsku i po łacinie. Studiował od 1565 r. w Wittemberdze, a następnie w Lipsku. Zachowane utwory Sępa zostały zebrane i wydane pośmiertnie w 1601 r. jako Rytmy abo Wiersze polskie. Składają się na ten zbiór sonety, pieśni, parafrazy psalmów Dawidowych, epitafia i fraszki. Za pierwszy utwór uważa się powstałe ok. 1567 r. epitafium pamięci ojca przyjaciela. Twórczość poety uzupełniają odnalezione w XIX w. erotyki z tzw. rękopisu Zamoyskich.
Sęp Szarzyński przyjął w liryce postawę artifex doctus - uczonego artysty. Był poetą metafizycznym, renesansowemu optymistycznemu humanizmowi przeciwstawiał obraz człowieka osamotnionego w kosmosie, narażonego na stałą niepewność poznawczą i eschatologiczną, rozdartego wewnętrznie, miotanego przez zmienny los i niezwykle słabego - stale narażonego na grzech i zbłądzenie. Jedynie Bogu przypisana jest we wszechświecie niezmienność (to wyraz arystotelizmu filozofii Sępa), dlatego tylko w nim człowiek może znaleźć ostoję i gwarancję swych dążeń. Szarzyński propagował postawę heroiczną zarówno w sferze duchowej, jak politycznej (był propagatorem koncepcji Polski jako przedmurza chrześcijaństwa).

  • autor: Sabina Narloch

Do Anusie (Anusiu! byś mie tem chciała darować...)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Anusie (Moja nadobna dzieweczko, moje kochanie!)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Anusie (Siebie muszę, nie ciebie, w tej mierze winować...)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Kasie (Im pilniej na twoje oblicze nadobne...)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Kasie (Jako lód taje przezroczysty z lekka...)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Kasie (Jeśli władną co nami błądzących gwiazd siły...)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Kasie (Mam nadzieję, że się nade mną zlitujesz...)

Mikołaj Sęp Szarzyński

Do Zosie (Będę się zawsze dziwował twojej pikności...)

Mikołaj Sęp Szarzyński