Budżet obywatelski
- szansa dla bibliotek na nowe środki
przeczytajPolskie biblioteki pozyskują książki na przykład w ramach zakupu, darów, wymiany krajowej i zagranicznej. Najwygodniejszą formą dla tych placówek są oczywiście zakupy, ponieważ pozwalają one na planowe, zgodne z profilem i ze strukturą kolekcji zarządzanie zbiorami.
Zakupy książek są realizowane z budżetu własnych bibliotek, ale jak mówią sami bibliotekarze, często nie są to środki wystarczające. Dlatego też szukają innych możliwości. Istotną pomocą przy zakupach książek są programy dotacyjne dla bibliotek.
Dzięki nim zasoby bibliotek mogą się wzbogacić na przykład o nowości wydawnicze z częściowym wkładem własnym i pokryciem brakującej części z budżetu programu. Największym programem w ostatnich latach jest Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa.
Czytanie książek elektronicznych jest zdecydowanie najwygodniejsze na czytniku ebooków, bez dwóch zdań. Jednak koszt jednego urządzenia wynosi około kilkuset złotych. Dla małych bibliotek niejednokrotnie jest to kwota zaporowa.
I tutaj dobra wiadomość: można to sfinansować, korzystając z różnych programów. Taką możliwość daje na przykład program Instytutu Książki - Kraszewski Komputery dla Bibliotek. W ramach tego programu biblioteki mogą zakupić komputery, oprogramowanie komputerowe, urządzenia peryferyjne i wiele innych ciekawych urządzeń, na przykład roboty, gogle, bieżnie wirtualnych rzeczywistości, podłogi, stoły multimedialne, tablety.
Tak mówi regulamin. Wśród jego punktów jest i taki, który dotyczy zakupu czytników książek elektronicznych. Minimalna kwota, o którą można się ubiegać w ramach tego programu, to 10 tysięcy złotych, maksymalna natomiast - 30 tysięcy.
Pamiętajcie, że także w tym przypadku wkład własny jest wymagany i mieści się na poziomie minimum 15%.
W podobny sposób można sfinansować zakup czytników, ale też komputerów, dostępu do internetu, audiobooków i e-booków z programu Fundacji Grupy Pern. Jej program nazywa się Książka Paliwem dla Wyobraźni.
Prawda, że intrygująco? Fundacja proponuje również inne programy kulturalne, także sportowe.
Biblioteka w programie Książka Paliwem dla Wyobraźni oprócz zakupu książek może sfinansować inne działania na rzecz lokalnej społeczności, choćby na organizację wydarzeń związanych z promocją czytelnictwa. Wsparcie otrzyma 15 projektów, każdy na kwotę 2 tysięcy zł.
,,Tak sobie myślę, że dla bibliotek, szczególnie w mniejszych miejscowościach, które na przykład nie wystartowały w Narodowym Programie Rozwoju Czytelnictwa, bo trzeba tam mieć wkład własny, z tego programu mogłyby taką sumę pozyskać" - mówi specjalistka do spraw dofinansowań Anna Małczuk-Wakulińska. |
Kwota ta z pewnością zostanie przeznaczona na zakup nowości książkowych, oczywiście w różnych formach. Co niewątpliwie spotka się z pozytywną reakcją lokalnej społeczności. Tym bardziej warto się zorientować w możliwościach, jakie dają programy wsparcia czytelnictwa, że w niektórych miejscowościach, głównie mniejszych i wsiach, wcale nie jest takie oczywiste, że w bibliotece są dostępne nowości książkowe.
Program Książka Paliwem dla Wyobraźni był realizowany w 2023 roku, ale stanowi przykład nieoczywistych dofinansowań.
Dofinansowanie koncentruje się na wzmocnieniu biblioteki jako lokalnego centrum kultury, ale może obejmować zakup sprzętu wspierającego cyfrowe czytelnictwo. Dotacje wynoszą od 100 000 zł do 140 000 zł, a aplikacje są składane cyklicznie.