Szczegóły ebooka

Pozorna tożsamość. Polskie tradycjonalizmy z semantycznym archaizmem

Pozorna tożsamość. Polskie tradycjonalizmy z semantycznym archaizmem

Agnieszka Piela

Ebook
Podstawowym celem monografii jest opis wybranych współczesnych połączeń wyrazowych (frazeologizmy, paremie, zestawienia, terminy) mieszczących w swoim składzie archaizm semantyczny. Omawiane w pracy konstrukcje słowne nie noszą wyraźnych śladów archaiczności, z pozoru są współczesne, tożsame, niczym się nie wyróżniają. To dowód na to, że ślady obecności historii we współczesnej polszczyźnie nie zawsze łatwo wykryć, czasem są one utajone, a nawet nieuświadamiane. Tego typu związki wyrazowe autorka nazywa w rozprawie tradycjonalizmami (w opozycji do związków bez archaicznych form języka w swoim składzie). Analizie poddaje każdą z osobna konstrukcję słowną z archaizmem, pokazuje w przekroju historycznym jej losy w języku polskim. Opis zachowanych do współczesności jednostek jest dla badaczki bodźcem do podejmowania szerszych rozmyślań m.in. na temat powodów trwałości jednych frazeologizmów z elementem archaicznym i braku stabilizacji innych czy procesów reinterpretacyjnych. Fakt, że wyrazy zachowały swoje dawne znaczenia w konstrukcjach słownych, nie oznacza jeszcze, że te sensy są trwałe i nie mogą ulec zapomnieniu. Zdarza się, że konstrukcje słowne mieszczące jakiś historyczny element języka są dzisiaj rozumiane na nowo, interpretowane na podstawie aktualnego znaczenia wyrazu, czasem ulegają modyfikacjom semantycznym czy formalnym.

Spis treści

 

Wprowadzenie / 7

 

ROZDZIAŁ I

Archaizm – rozumienie, klasyfikacja / 19

Definicje archaizmu / 20

Klasyfikacja archaizmów / 26

Podsumowanie / 33

 

ROZDZIAŁ II

Tradycjonalizm – rozumienie, typologia / 36

 

Rozumienie tradycjonalizmu / 44

Typologia tradycjonalizmów / 47

  • Tradycjonalizmy z archaizmem fonetycznym / 48
  • Tradycjonalizmy z archaizmem fleksyjnym / 49
  • Tradycjonalizmy z archaizmem słowotwórczym / 52
  • Tradycjonalizmy z archaizmem leksykalnym / 55
  • Tradycjonalizmy z archaizmem semantycznym / 58
  • Tradycjonalizmy z archaizmem składniowym / 58


Podsumowanie / 59

 

ROZDZIAŁ III

Tradycjonalizmy z unikatem semantycznym w zasobach współczesnej polszczyzny / 60

Prezentacja i analiza materiału / 64

Podsumowanie / 160

 

ROZDZIAŁ IV

Unikaty semantyczne w zapomnianych konstrukcjach słownych / 163

Podsumowanie / 174

 

Zakończenie / 177

 

Źródła (wraz z wykorzystanymi w pracy skrótami) / 181

Literatura / 183

Indeks omawianych archaizmów i anachronizmów semantycznych / 193

 

Summary / 197

Резюме / 199

  • Tytuł: Pozorna tożsamość. Polskie tradycjonalizmy z semantycznym archaizmem
  • Autor: Agnieszka Piela
  • ISBN: 978-8-3801-2732-6, 9788380127326
  • Data wydania: 2016-06-30
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_07tn
  • Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego