E-book details

Podróż na Atlantydę. O I tomie "Nowej baśni" Teodora Parnickiego

Podróż na Atlantydę. O I tomie "Nowej baśni" Teodora Parnickiego

Filip Mazurkiewicz

Ebook
Praca jest przede wszystkim drobiazgową analizą I tomu cyklu powieściowego Teodora Parnickiego Nowa baśń, zatytułowanego Robotnicy wezwani o jedenastej. Tak szczegółowo przeprowadzona analiza powieści była niezbędna do jej interpretacji, które przebiegają dwutorowo. Po pierwsze podjęto wątek Ingardenowskich, a szerzej – fenomenologicznych inspiracji, które wpłynęły na pisarstwo Parnickiego. Mamy tu do czynienia z wpływem na przekształcenia gatunkowe powieści historycznej jako tekstu literackiego oraz z wpływem na sposób postrzegania samej historyczności jako tekstowo-nietekstowego korelatu powieści. Literackość jest przez Ingardena traktowana jako pewna granica, która wyznacza status ontologiczny przedmiotów i postaci pojawiających się w dziele literackim, a istotą owej granicy jest zawieszenie asercji sądów wypowiedzianych w tekście. Druga grupa zabiegów interpretacyjnych zmierza do określenia tematyki powieści dziejowej Parnickiego jako powieści o śmierci. Parnicki w swym tekście mozolnie penetruje rozmaite europejskie mity i opowieści dotyczące śmierci, sprawdzając, czy niosą z sobą jakiś wymiar wyjaśniający bądź konsolacyjny. Odpowiedź na tak stawiane pytania jest przecząca. Ostatecznie śmierć pozostaje fenomenem niezrozumiałym, wymykającym się wszelkim próbom rozumienia, czy wyjaśnienia. I z takim przekonaniem Parnicki pozostawia swego czytelnika. Zasadniczym kontekstem interpretacji okazuje się mit Atlantydy, który ma w powieści znaczenie potrójne. Po pierwsze, w sensie dosłownym oznacza mityczny ląd, którego nie można zdobyć, choć bohaterowie próbują tam dopłynąć. Po drugie, odnosi się do niemożliwego do zdobycia lądu „prawdziwej” historii, lądu historii pewnej, historii-bytu. Po trzecie, staje się metaforą śmierci.

Spis treści

 

Wprowadzenie / 7

Co zrobić z tradycją interpretacyjną? / 7

Zaproszenie do tematu / 12

 

Hamlet i inni. (Od powieści historycznej do powieści dziejowej) / 25

Hamlet Duńczyk – otwarcie / 27

Aron, Łukasz, Stanisław – fragmenty streszczenia i obietnice / 31

Prawda, fałsz, zdarzenie / 52

Łukasz i pisanie / 67

Historia, powieść, dzieje / 75

Narrator i postać / 90

Ingarden a Parnicki – konsekwencje / 105

Hamlet Duńczyk – ostatnie przygotowanie / 108

Hamlet Duńczyk – zamknięcie / 123

 

Podróż na Atlantydę, czyli śmierć w powieści dziejowej / 143

O czym to jest? – wprowadzenie do tematu / 145

„Lecz czuję, że oto już…” / 146

Estetyzacja śmierci / 158

Atlantyda / 166

Eryk / 180

Historia przeciw biologii / 186

 

Summary / 195

Резюме / 197

  • Title: Podróż na Atlantydę. O I tomie "Nowej baśni" Teodora Parnickiego
  • Author: Filip Mazurkiewicz
  • ISBN: 978-8-3801-2500-1, 9788380125001
  • Date of issue: 2015-11-26
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1p48
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego