E-book details

Diagnoza pozytywna w resocjalizacji. Model teoretyczny i metodologiczny

Diagnoza pozytywna w resocjalizacji. Model teoretyczny i metodologiczny

Ewa Wysocka

Ebook

Publikacja stanowi propozycję teoretyczno-metodologicznego ujęcia diagnozy resocjalizacyjnej w perspektywie pozytywnej. Autorka przedstawia założenia teoretyczne diagnozy pozytywnej w resocjalizacji oraz konstruuje jej model metodologiczny. Wychodzi z założenia, że jednym z najważniejszych czynników warunkujących efektywność resocjalizacji jest prawidłowo realizowany proces diagnostyczny powiązany z procesem wychowania resocjalizującego. Wskazuje na to, że diagnoza jest podstawą projektowania działań resocjalizacyjnych.

Zakłada się, że diagnoza negatywna i pozytywna stanowią diagnozę pełną wykorzystywaną do projektowania modelu działań interwencyjnych, opartych na działaniach dwukierunkowych: eliminujących deficyty i wzmacniających potencjały. Zasadę stanowi to, iż diagnoza pozytywna jest bardziej istotna dla procesu projektowania działań interwencyjnych niż diagnoza negatywna. Diagnoza pozytywna dotyczy wykorzystania w projektowaniu czynników bezpośrednio stymulujących rozwój, polega na odkrywaniu zasobów, potencjałów i zdolności. Negatywna zaś polega na eliminacji czynników hamujących ów rozwój.

Praca składa się z dwóch rozdziałów. W pierwszym przedstawiono założenia teoretyczne diagnozy resocjalizacyjnej, a w drugim jej założenia metodologiczne. W prezentowanych przez autorkę modelach (tzw. ujęcie komplementarne) zakłada się priorytetowość diagnozy pozytywnej (potencjałów, zasobów) i jedynie uzupełniający charakter diagnozy negatywnej (deficytów, zaburzeń).

Rozważania dotyczące modelu diagnozy resocjalizacyjnej kończą refleksje odnoszące się do wyznaczników i specyfiki etyki postępowania pedagoga resocjalizacyjnego, pełniącego funkcję zarówno diagnosty, jak i wychowawcy wspierającego proces wewnętrznej przemiany jednostki niedostosowanej społecznie.

Spis treści

 

Wstęp / 9

 

ROZDZIAŁ 1.

Diagnoza pozytywna i negatywna w resocjalizacji — ogólne założenia teoretyczne / 13

Wprowadzenie / 15

1.1. Dominujące podejścia w diagnozie resocjalizacyjnej — patogeneza czy salutogeneza / 19

1.1.1. Patogeneza jako dominujący sposób wyjaśniania zaburzeń przystosowawczych / 19

1.1.2. Salutogeneza jako dominujący sposób wyjaśniania zaburzeń przystosowawczych / 23

1.2. Główne wyznaczniki i problemy procesu diagnozy w resocjalizacji / 27

1.3. Psychologia pozytywna a resocjalizacja (aspekty diagnozy zaburzeń) / 31

1.4. Modele resocjalizacji w kontekście diagnozy źródeł i pokonywania „ludzkiego zła” / 38

1.4.1. Koncepcja resilience i koncepcja salutogenezy jako podstawa teoretyczna diagnozy pozytywnej w resocjalizacji / 42

1.4.2. Model ryzyka i model dobrego życia — źródła, charakterystyka i ich zastosowanie w diagnozie resocjalizacyjnej / 46

1.4.2.1. Model ryzyka oraz jego zastosowanie w diagnozie i metodyce pracy resocjalizacyjnej oraz egzemplifikacja podejścia „negatywnego” / 47

1.4.2.2. Model dobrego życia oraz jego zastosowanie w diagnozie i metodyce pracy resocjalizacyjnej oraz egzemplifikacja podejścia „pozytywnego” / 53

1.4.3. Modele wsparcia (pomocy) w rozwoju a modele ryzyka i dobrego życia oraz ich zastosowanie w pozytywnej diagnozie resocjalizacyjnej / 59

1.4.4. Model komplementarny pomocy w rozwoju jako egzemplifikacja pozytywnej diagnozy resocjalizacyjnej i pozytywnej resocjalizacji — uzasadnienie modelu / 66

 

ROZDZIAŁ 2.

Diagnoza pozytywna i negatywna w resocjalizacji — konkretyzacja założeń teoretycznych i metodologicznych / 75

Wprowadzenie / 77

2.1. Zrozumieć niedostosowanie społeczne — model teoretyczny, czyli ogólnie o obszarach diagnozy pozytywnej i negatywnej / 79

2.1.1. Charakterystyka i wyznaczniki procesu rozwoju / 79

2.1.1.1. Podstawowe wymiary ludzkiego rozwoju i zaburzeń rozwojowych / 81

2.1.1.2. Mechanizmy i procesy determinujące rozwój człowieka / 92

2.1.1.3. Poznawcze mechanizmy rozwoju i psychopatologii zaburzeń rozwojowych / 107

2.1.1.4. Zniekształcenia poznawcze jako wyznaczniki jakości rozwoju / 116

2.1.1.5. Środowiskowy i społeczno-kulturowy kontekst rozwoju — model czynników ryzyka i czynników chroniących / 125

2.1.2. Diagnoza w resocjalizacji — model komplementarny / 141

2.2. Poznać świat życia jednostki niedostosowanej społecznie, czyli ogólnie o podstawach metodologicznych diagnozy / 152

2.3. Propozycje podejść teoretyczno-metodologicznych do obszarów diagnozy w resocjalizacji / 160

2.4. Etyka postępowania pedagoga resocjalizacyjnego — wyznaczniki i specyfika / 164

 

Refleksja na zakończenie / 179

 

Bibliografia / 183

Wykaz schematów i tabel / 205

Indeks nazwisk / 207

Indeks rzeczowy / 213

 

Summary / 221

Résumé / 223

Zusammenfassung / 227

  • Title: Diagnoza pozytywna w resocjalizacji. Model teoretyczny i metodologiczny
  • Author: Ewa Wysocka
  • ISBN: 978-8-3801-2730-2, 9788380127302
  • Date of issue: 2016-02-12
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1p7g
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego