Szczegóły ebooka

Technologia drukowania

Technologia drukowania

Jan Kowalczyk

Ebook

Dobra znajomość zjawisk zachodzących podczas drukowania jest niezbędna do efektywnego stosowania standaryzacji i optymalizacji procesów drukowania, które pozwalają wykonywać druki najwyższej jakości przy zachowaniu wysokiej wydajności produkcji.
 
Prezentowana monografia obejmuje tematycznie cztery główne techniki drukowania: offset, fleksografię, sitodruk i wklęsłodruk, z uwzględnieniem odmian offsetu, jakimi są heatset i coldset. W pierwszych rozdziałach pracy przedstawiono zagadnienia ogólne, odnoszące się do wszystkich rodzajów technologii. Dotyczą one najważniejszych właściwości materiałów stosowanych w procesach drukowych, ich zmian w trakcie trwania procesu drukowania i wzajemnego oddziaływania. Omówiono również zagadnienia teoretyczne związane z transferem farby na podłoże drukowe, zarówno w ujęciu ilościowym, jak i jakościowym. Znaczna część pracy obejmuje procesy utrwalania farb, które są integralną częścią procesów drukowania. Kolejne rozdziały dotyczą poszczególnych technik drukowania. Każda z nich ma swoją specyfikę i inny zbiór czynników decydujących o jakości i parametrach uzyskiwanych druków. Przedstawiono specyficzne warunki przenoszenia farby charakterystyczne dla tych technik, właściwości materiałów eksploatacyjnych wykorzystywanych w tych procesach, parametry pracy podzespołów maszyn drukujących oraz możliwe zakresy regulacji parametrów prowadzenia procesów drukowania, jak też ich wpływ na parametry uzyskiwanych odbitek drukarskich.
 
Końcowe rozdziały pracy poświęcono zagadnieniom dotyczącym wykorzystania omawianych technik poligraficznych do wykonywania nadruków na podłożach innych niż typowe. Najczęściej wymagana jest tu adaptacja procesu drukowania do konkretnych warunków związanych z charakterystycznymi właściwościami zadrukowywanych powierzchni i materiałów lub jego dostosowanie do oczekiwanych cech wykonywanego nadruku.

Przedmowa 11

1. Wybrane zagadnienia z zakresu właściwości podłoży drukowych 13

1.1. Podłoża papierowe 13

1.1.1. Odkształcenia papieru w czasie drukowania na maszynach offsetowych arkuszowych 20

1.1.2. Odkształcenia papieru w czasie drukowania na maszynach zwojowych 24

1.2. Podłoża niepapierowe 27

1.2.1. Ogólna charakterystyka podłoży niepapierowych i ich przygotowanie do zadruku 27

1.2.2. Aktywacja podłoży drukowych 29

1.2.2.1. Aktywacja płomieniowa 31

1.2.2.2. Aktywacja koronowa 35

1.2.2.3. Aktywacja plazmowa 40

1.2.2.4. Trwałość aktywacji i inne uwagi 42

2. Wybrane zagadnienia z zakresu właściwości farb drukowych 45

2.1. Właściwości reologiczne 46

2.1.1. Lepkość 46

2.1.2. Tack 47

2.1.3. Krótkość farby 51

2.2. Właściwości kolorystyczne, pigmentacja 51

2.2.1. Farby procesowe 52

2.2.2. Farby spotowe 57

2.2.3. Farby specjalne 58

2.3. Emulgowanie farby 61

3. Zjawiska w strefie kontaktu cylindrów zespołu drukującego 65

3.1. Przekazywanie i podział farby pomiędzy cylindrami zespołu drukującego 66

3.2. Przekazywanie i podział farby w zespole drukującym w warunkach obecności materiału

chłonnego 68

3.2.1. Wpływ ilości farby w strefie kontaktu na jej przeniesienie na podłoże 70

3.2.2. Wpływ ciśnienia w strefie kontaktu cylindrów zespołu drukującego na przenie­sienie farby na podłoże drukowe73

3.2.3. Wpływ prędkości drukowania na przeniesienie farby na podłoże drukowe 76

3.3. Wchłanianie farby w papierowe podłoże drukowe 76

3.4. Wpływ zmian parametrów farby w strefie kontaktu na siłę rozdziału warstwy farby, tack

drukowy 85

3.5. Modelowanie procesu transferu farby na podłoże drukowe – równanie Walkera-Fetsko 87

3.6. Przyjmowanie farby przez farbę 92

3.6.1. Czynniki wpływające na wielkość trappingu 94

3.6.2. Metody pomiaru trappingu 97

4. Wpływ parametrów drukowania i właściwości materiałów na efekt optyczny na odbitce 101

4.1. Wpływ ilości farby na efekt optyczny na polu pełnym 101

4.2. Wpływ parametrów procesu drukowania na wielkość punktów rastra na odbitce 104

4.2.1. Ilość farby na formie drukowej 106

4.2.2. Ciśnienie w strefie kontaktu cylindrów zespołu drukującego 107

4.2.3. Lepkość i tack farby 110

4.2.4. Inne parametry technologiczne wpływające na wielkość punktów rastra na odbitce 113

4.2.5. Mechaniczne przyczyny powiększania punktów rastra, związane z nieprawidło­wą pracą maszyny drukującej 114

4.3. Wpływ parametrów drukowania na połysk warstwy farby na odbitce 117

5. Mottling 124

5.1. Mottling pierwotny 125

5.2. Mottling wodny 126

5.3. Mottling przez odciąganie 127

5.4. Mottling przez trapping 128

5.5. Metody pomiaru mottlingu 129

6. Utrwalanie farb i lakierów na podłożu drukowym 132

6.1. Utrwalanie przez wsiąkanie 135

6.2. Utrwalanie przez polimeryzację wywołaną tlenem 138

6.3. Utrwalanie przez odparowanie rozpuszczalnika 142

6.4. Utrwalanie promieniowaniem ultrafioletowym (UV) 143

6.4.1. Urządzenia emitujące promieniowanie UV 144

6.4.1.1. Żarniki rtęciowe 145

6.4.1.2. Diody elektroluminescencyjne (LED) 149

6.4.2. Wpływ parametrów napromieniowywania na proces utrwalania farb i lakierów UV 152

6.4.3. Wymagania odpornościowe stawiane materiałom wykorzystywanym w proce­sach drukowania farbami i lakierami UV 155

6.4.4. Zalecenia przy drukowaniu farbami utrwalanymi promieniowaniem UV 155

6.4.5. Kontrola stopnia utrwalenia farb i lakierów UV 156

6.5. Utrwalanie farb i lakierów z pomocą strumienia elektronów 158

6.5.1. Zasada działania urządzenia do utrwalania farb i lakierów strumieniem elektronów 159

6.5.2. Parametry procesu utrwalania strumieniem elektronów 161

6.5.3. Charakterystyka technologii utrwalania farb i lakierów strumieniem elektronów 165

6.6. Utrwalanie farb i lakierów dyspersyjnych 167

6.7. Wspomaganie procesu utrwalania promieniowaniem IR i mikrofalami 170

7. Elektryczność statyczna w procesach drukowania 173

7.1. Samoistne powstawanie ładunków elektrostatycznych 174

7.2. Metody ograniczania powstawania i gromadzenia ładunków elektrostatycznych 176

7.3. Działanie urządzeń usuwających ładunki 178

7.4. Utrudnienia występujące w różnych technikach drukowania wywołane obecnością elektryczności statycznej 180

7.5. Wykorzystywanie ładunków elektrostatycznych do wspomagania procesu drukowania 183

8. Technologie drukowania offsetowego 186

8.1. Specyficzne materiały eksploatacyjne stosowane w technologii offsetowej i ich właści­wości 188

8.1.1. Roztwory zwilżające 188

8.1.1.1. Twardość wody i metody jej modyfikacji 190

8.1.1.1.1. Metoda odwróconej osmozy 191

8.1.1.1.2. Wymiana jonowa 194

8.1.1.2. Kwasowość roztworu zwilżającego 196

8.1.1.3. Napięcie powierzchniowe roztworu zwilżającego 197

8.1.1.4. Temperatura roztworu zwilżającego 199

8.1.1.5. Ilość roztworu zwilżającego 200

8.1.1.6. Dodatki do roztworu zwilżającego i jego przewodność 202

8.1.2. Obciągi offsetowe 204

8.1.2.1. Budowa obciągów offsetowych 205

8.1.2.2. Właściwości warstwy roboczej obciągu 209

8.1.2.3. Trwałość obciągów offsetowych 211

8.1.2.4. Rozciągliwość i wytrzymałość na rozrywanie 212

8.1.2.5. Grubość obciągów offsetowych 213

8.1.2.6. Twardość obciągów offsetowych 213

8.1.2.7. Właściwości dynamiczne obciągów 214

8.1.2.7.1. Wpływ właściwości obciągu na naprężenie wstęgi w drukowaniu offsetowym 219

8.1.2.8. Obciągi do lakierowania 221

8.1.2.9. Folie podkładowe 222

8.2. Specyficzne zagadnienia związane z technologią offsetową 224

8.2.1. Technologia drukowania offsetowego bez zwilżania formy drukowej 224

8.2.1.1. Właściwości formy drukowej 225

8.2.1.2. Właściwości farb drukowych 226

8.2.1.3. Temperatura zespołu drukującego 228

8.2.1.4. Regulacja maszyny drukującej 229

8.2.1.5. Wady i zalety technologii offsetu bezwodnego 230

8.2.2. Backtrapping 231

8.3. Technologia drukowania offsetowego arkuszowego 234

8.3.1. Budowa maszyny offsetowej arkuszowej 234

8.3.2. Przygotowanie maszyny do drukowania i opis technologii drukowania na maszynie offsetowej arkuszowej 238

8.3.3. Specyficzne zagadnienia dotyczące techniki drukowania offsetowego arkuszowego 241

8.3.3.1. Napylanie proszków zapobiegających odciąganiu (pudrowanie druków) 241

8.3.3.2. Równomierność nadawania farby na formę w kierunku drukowania 243

8.3.3.3. Szablonowanie 244

8.3.3.4. Ghosting chemiczny 245

8.3.3.5. Technologia drukowania na maszynach z krótkim zespołem farbowym 247

8.4. Technologia drukowania heatsetowego 249

8.4.1. Budowa maszyny heatsetowej 249

8.4.2. Opis technologii drukowania na maszynach heatsetowych 251

8.4.3. Specyficzne zagadnienia związane z drukowaniem na offsetowych maszynach heatsetowych 253

8.4.3.1. Piling 253

8.4.3.1.1. Piling negatywowy 254

8.4.3.1.2. Piling pozytywowy 256

8.4.3.1.3. Downstream piling 257

8.4.3.2. Ghosting mechaniczny 259

8.4.4. Utrwalanie druków w technice heatsetowej 265

8.4.4.1. Zagadnienie ochrony środowiska i oczyszczania powietrza związane z utrwalaniem druków 274

8.4.4.2. Powstawanie pęcherzy w zadrukowanym papierze 278

8.4.5. Schładzanie wstęgi w maszynie heatsetowej 281

8.4.6. Nawilżanie wstęgi 284

8.4.7. Złamywanie papieru w maszynie zwojowej 286

8.5. Technologia drukowania coldsetowego 290

8.5.1. Budowa maszyny coldsetowej 290

8.5.2. Specyficzne zagadnienia związane z drukowaniem na offsetowych maszynach coldsetowych 292

8.5.2.1. Problem wzrostu temperatury 292

8.5.2.2. Naprężenie wstęgi 295

8.5.2.3. Pylenie farby 298

8.5.2.4. Linting 300

8.5.2.4.1. Czynniki i parametry wpływające na wielkość lintingu 304

8.5.2.4.2. Metody pomiaru wielkości lintingu 307

8.5.2.5. Technologia coldsetu bezwodnego w maszynach z krótkim zespołem farbowym 308

8.6. Elementy kontrolne odbitek i standardy drukowania offsetowego 311

8.6.1. Elementy kontrolne odbitek offsetowych 312

8.6.2. Standardy drukowania offsetowego 318

9. Technologia drukowania fleksograficznego 326

9.1. Fleksograficzne maszyny drukujące 327

9.1.1. Fleksograficzne maszyny drukujące szeroko wstęgowe 328

9.1.2. Fleksograficzne maszyny gazetowe 330

9.1.3. Fleksograficzne maszyny arkuszowe 331

9.1.4. Fleksograficzne maszyny wąskowstęgowe 332

9.2. Elementy zespołów drukujących maszyn fleksograficznych i ich wpływ na proces drukowania 332

9.2.1. Wałki i tuleje rastrowe (anilox, dozujące) 332

9.2.1.1. Technologia wytwarzania powłok ceramicznych 334

9.2.1.2. Właściwości wałków rastrowych oraz ich wpływ na proces drukowania 337

9.2.1.2.1. Kształt kałamarzyków 337

9.2.1.2.2. Szerokość progów pomiędzy kałamarzykami 339

9.2.1.2.3. Liniatura rastra (gęstość) 340

9.2.1.2.4. Pojemność farbowa kałamarzyków 343

9.2.1.2.5. Kąt usytuowania kałamarzyków 347

9.2.1.3. Czyszczenie wałków rastrowych 348

9.2.2. Rakle fleksograficzne 351

9.3. Materiały stosowane w technologii fleksograficznej 355

9.3.1. Farby drukowe fleksograficzne i ich właściwości 355

9.3.1.1. Farby rozpuszczalnikowe 357

9.3.1.2. Farby akrylowe wodorozcieńczalne dyspersyjne 359

9.3.1.3. Farby UV i EB 360

9.3.1.4. Farby chemoutwardzalne (dwuskładnikowe) 361

9.3.2. Rozpuszczalniki w farbach rozpuszczalnikowych 362

9.3.3. Podłoża drukowe stosowane we fleksografii i ich właściwości drukowe 365

9.3.4. Formy drukowe fleksograficzne i wpływ ich właściwości na proces drukowania 371

9.3.4.1. Technologie wykonania form drukowych 372

9.3.4.2. Modyfikacja powierzchni roboczej formy drukowej z wykorzystaniem technologii mikrokomórek 375

9.3.4.3. Sposób mocowania formy w maszynie drukującej 377

9.3.4.4. Dystorsja formy drukowej 378

9.3.4.5. Tuleje formowe 380

9.3.5. Pianki montażowe 384

9.3.6. Montaż form drukowych na cylindrze formowym 389

9.4. Przygotowanie maszyny drukującej i technologia otrzymywania odbitek fleksograficznych 392

9.5. Wpływ wybranych parametrów na proces drukowania fleksograficznego 396

9.5.1. Wpływ lepkości farby i jej temperatury 396

9.5.2. Wpływ wielkości ciśnienia w strefie kontaktu cylindrów na parametry druków 398

9.5.3. Wpływ prędkości drukowania na transfer farby w zespole drukującym 404

9.5.4. Naprężenie i prowadzenie wstęgi w maszynie fleksograficznej 406

9.6. Utrwalanie farby w technologii fleksograficznej 410

9.7. Utrudnienia spotykane w drukowaniu fleksograficznym 416

9.7.1. Zjawisko mottlingu 416

9.7.2. Zjawisko ghostingu 417

9.7.3. Inne wady odbitek fleksograficznych i przyczyny ich powstawania 419

9.8. Nawijanie wstęgi na zwój 421

9.8.1. Urządzenia do nawijania zwoju 422

9.8.2. Powstawanie wad zwoju 425

9.8.3. Pomiar twardości zwoju 425

9.9. Elementy kontrolne odbitek fleksograficznych i standardy drukowania 426

9.9.1. Elementy kontrolne odbitek fleksograficznych 426

9.9.2. Standaryzacja drukowania fleksograficznego 429

9.9.3. Kolejność drukowania kolorów 432

10. Technologia drukowania wklęsłego 434

10.1. Budowa maszyn wklęsłodrukowych 436

10.2. Materiały wykorzystywane we wklęsłodruku i ich właściwości 441

10.2.1. Farby wklęsłodrukowe 441

10.2.2. Podłoża drukowe 443

10.2.3. Rakle wklęsłodrukowe 448

10.2.4. Formy drukowe 449

10.3. Proces drukowania, czynniki wpływające na parametry odbitki wklęsłodrukowej 453

10.3.1. Wpływ parametrów kałamarzyków formy drukowej na przeniesienie farby 453

10.3.2. Wpływ właściwości farby na proces drukowania.454

10.3.3. Wpływ ciśnienia w strefie kontaktu cylindrów na transfer farby na podłoże drukowe 458

10.3.4. Elektrostatyczne wspomaganie transferu farby (ESA) 461

10.3.5. Prędkość drukowania 464

10.4. Utrwalanie farby we wklęsłodruku 465

10.4.1. Odzysk rozpuszczalników 468

10.5. Efekt brakujących punktów 469

10.6. Utrudnienia w drukowaniu wklęsłodrukiem 473

10.7. Standaryzacja procesu drukowania we wklęsłodruku 475

11. Technologia sitodruku 480

11.1. Maszyny sitodrukowe 482

11.1.1. Maszyny arkuszowe 483

11.1.2. Maszyny do drukowania zwojowego 486

11.1.3. Maszyny do drukowania na kształtkach 488

11.1.3.1. Maszyny do drukowania na kształtkach cylindrycznych 488

11.1.3.2. Maszyny do drukowania na kształtkach owalnych i eliptycznych 489

11.1.3.3. Maszyny do drukowania na powierzchniach stożkowych.491

11.1.3.4. Maszyny do drukowania na kształtkach graniastosłupowych 492

11.1.3.5. Drukowanie na przedmiotach wklęsłych i wypukłych 494

11.2. Specyficzne materiały stosowane w technologii sitodruku i wpływ ich właściwości na parametry odbitki 495

11.2.1. Rama sitodrukowa 495

11.2.2. Siatki sitodrukowe 497

11.2.2.1. Parametry siatek sitodrukowych 497

11.2.2.2. Naprężenie siatki 507

11.2.3. Rodzaje szablonów sitodrukowych i ich właściwości 510

11.2.4. Rakle sitodrukowe 514

11.2.5. Farby sitodrukowe i ich właściwości 515

11.2.6. Podłoża drukowe w technologii sitodruku 520

11.3. Wpływ parametrów procesu drukowania na jego przebieg i parametry odbitki 523

11.3.1. Odskok 524

11.3.2. Działanie rakla sitodrukowego 529

11.3.3. Prędkość drukowania 533

11.4. Drukowanie obrazów rastrowanych 536

11.5. Drukowanie obrazów przestrzennych 542

11.6. Błędy drukowania 544

11.7. Standardy drukowania w sitodruku 545

12. Inne procesy drukowe 547

12.1. Drukowanie na tekturze falistej 547

12.1.1. Drukowanie fleksograficzne 551

12.1.2. Drukowanie offsetowe 552

12.2. Drukowanie na foliach soczewkowych 554

12.3. Drukowanie na tkaninach 560

12.4. Drukowanie na papierze syntetycznym 569

12.5. Technologie drukowania transferowego 570

12.5.1. Transfer w stanie stopionym 571

12.5.2. Transfer sublimacyjny 574

12.5.3. Transfer wodny 576

12.6. Drukowanie elementów elektronicznych 579

12.7. Lakierowanie 589

12.7.1. Drukowanie lakierami dyspersyjnymi 590

12.7.2. Drukowanie lakierami UV 593

12.7.3. Drukowanie lakierami olejowymi (pokostowymi) 595

12.8. Coldstamping 596

12.8.1. Sucha laminacja 598

12.8.2. Mokra laminacja 600

12.8.3. Coldstamping offsetowy 601