E-book details

Literatura świadomości. Samuel Beckett - podmiot - negatywność

Literatura świadomości. Samuel Beckett - podmiot - negatywność

Jakub Momro

Ebook

Samuel Beckett jest w tej książce postacią centralną, ale nie jedyną. Jego dramaty, utwory prozą i poezja pozwalają zrozumieć, że pytania, które w języku własnej twórczości, trudnym do przełożenia na inny „zewnętrzny” język, stawia pisarz, są centralnymi kwestiami podejmowanymi przez najwybitniejszych myślicieli nowoczesności. Tak właśnie powstał pomysł, ażeby potraktować autora Molloya jako jednego z najważniejszych uczestników modernistycznej debaty o możliwościach istnienia, statusie i kształcie podmiotu, jednostkowej świadomości, która próbuje odnaleźć własne miejsce w świecie radykalnej alienacji – w rzeczywistości, w której sztuka stała się ostatnim sposobem na odzyskanie utraconego czasu i doświadczenia. Bardziej więc niż ściśle literaturoznawcze analizy autora zajmowało śledzenie przemian form podmiotowości i praca analityczna polegająca na ich konceptualizacji; bardziej niż uniwersalizm problemów wielorakie napięcia, jakie rodzą się w wyniku starcia świadomości i świata, które składałyby się na historię zmagania się nowoczesnego podmiotu z tym, co negatywne: śmiercią, nicością, nieobecnością sensu i pozorem życia. Utwory Becketta, układające się w nadzwyczaj spójny projekt literatury jako formy myślenia, im bardziej pozostają  – by  sparafrazować słynną maksymę Paula Klee – „nieuchwytne we własnej immanencji”, tym bardziej domagają się lektury, która – jak się wydaje – nie może mieć końca. Książka ta jest próbą sprostania wyzwaniu, jakim jest egzystencjalny, artystyczny i filozoficzny projekt autora Nienazywalnego.

PRZEDMOWA

WPROWADZENIE.

BECKETT – LITERATURA KRYTYCZNA

Podmiot jako rozdarcie

Doświadczenie metafizyczne

Retoryka niemożliwości

Podmiot słuchający

I. Kartezjańskie demony

1. Świadomość w (o)błędzie

Konieczność patrzenia, konieczność mówienia

Widzieć się

Iluzja autonomii

Imperatyw opowiadania

Kontemplacja pustki

2. Inwencja czasu, pułapka świadomości

Choroba Czasu

Bolesne przyzwyczajenie

Subiektywność i fałsz

Asystować własnej nieobecności

II. Głos, samotność, śmierć

Wprowadzenie

1. Fantazmaty neutralności

Język neutralny

Solipsyzm i autonomia narracji

Zasada oczekiwania

Fascynacja i dobrowolna śmierć podmiotu

Odmienność nocy

2. Wola myślenia i „upadek w czas”

Konieczność „zamilknięcia”

Szaleństwo wyjścia

Czas, lęk i mowa

3. Uporczywy ślad we wnętrzu ciszy

Głos i nie-mowa

Śmiercionośne początki

Świadomość i „zagłada głosu”

Ontologia dźwięku

Scena życia, scena świadomości

4. Między bezimiennym a nienazywalnym

Podmiot, który znika

Gest śmierci

Uwięzienie w języku

Il faut continuer

III. Długie godziny ciemności.

Podmiot w stanie kryzysu

Wprowadzenie

1. Wobec zdarzenia

Geneza zdarzenia. Między powtórzeniem a różnicą

Język – bezcielesna materialność

Zdarzenie absolutne, zdarzenie niemożliwe

2. Śmiech i niewyrażalne

Rzeczywistość Ust

Śmiech i śmierć

Poza obecnością

Iluminacja twarzy

Wybuch poematu

Synkopa czasu

Nicość i gra

Teologia odwrócona

3. Cierpienie jako obiektywność

Obłędny moment

Mowa cierpienia

IV. Marzenie o stabilności

1. Poezja nieobecności

Sens jako baśń

Miejsce wyobraźni

Poza władzą wzroku, czyli obecność nieobecności

W rytmie śmierci

2. Istnienie jako korekta

Realne – między jasnością i ciemnością

Kryzys przedstawienia – od intencji do pracy opisywania

Nieruchomo jako Neutrum

Dźwięk, który ma nadejść

„JAK TO POWIEDZIEĆ?”

BIBLIOGRAFIA

INDEKS RZECZOWY

INDEKS NAZWISK

SUMMARY

  • Title: Literatura świadomości. Samuel Beckett - podmiot - negatywność
  • Author: Jakub Momro
  • ISBN: 978-83-242-1445-7, 9788324214457
  • Date of issue: 2020-11-12
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1uqw
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS