Powieść gotycka na usługach polskiego patriotyzmu. Machnacki to mieszkaniec popadającego w ruinę zamku, miejscowy szaleniec, który na skutek pomieszania zmysłów widzi i rozumie więcej niż inni. Oprowadza on narratora po ruinach, a w jego opowieści detale architektoniczne zmieniają się w alegorie Polski. Wśród opisów posępnej natury i upadłej kamiennej potęgi rozbłyskują trafne diagnozy społeczne i refleksje polityczne. Doskonałe uzupełnienie do lektury utworów trzech wieszczów - Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego. Ciekawa propozycja dla miłośników romantycznej powieści grozy.