Wstęp

Podziękowania

Rozdział I

Edukacja w poszukiwaniu skutecznego paradygmatu 

1. Gdy język ojczysty staje się coraz bardziej obcy 

Po polsku w języku angielskim 

Tożsamość, którą trzeba przewidzieć 

2. Budowanie na wyspach? Szkolne archipelagi tożsamości 

Ekonomia w funkcji mistrza dyskursu edukacyjnego 

Zamiast języka polskiego język ekonomicznej wymiany 

Szkoły – symboliczne wyspy na morzach wymiany ekonomicznej 

Ku poetyce polonocentrycznego dyskursu edukacyjnego 

3. Otwarty polonocentryzm: ramy, poetyka, transgresje 

Kulturoznawcza koncepcja kształcenia dziś 

Od polityki edukacyjnej do poetyki edukacyjnej 

Potrzeba immunizacji polskiego dyskursu edukacyjnego 

Produkcja doświadczenia kulturowego 

Język polski czy spółka z o.o.?

4. Polonistyka szkolna w przestrzeni afektywnej 

Polonistyczny „wielki performer” 

Polonistyka szkolna jako dostarczyciel kulturowego softwaru 

Polonistyczne „aplikacje” do obsługi świata 

Performatywnocentryczna podstawa programowa

Rozdział II

Poetyka performatyki społecznej

1. Pisanie literatury w instytucjach kultury

Literackie budowanie miejsca zadomowienia

Klub literacki jako przestrzeń „redagowania” form doświadczenia

Inicjatywy kulturowe jako pogłębianie działań szkoły

Stymulowanie potrzeby pisania i czytania przez kluby literackie

Czytanie i opisywanie świata jako czynności naturalne

Raport o edukacji kulturalnej w kontekście projektów literackich 

Ku wymianie modeli wolności i wartości przez literaturę 

2. Budzić emocje, wytwarzać realność.

Poezja jako performatyka wydarzenia 

Poetyka promocji/emocji

Literatura afektywna

Emocje na sprzedaż 

Być scenariuszem własnego wydarzenia – poetycka performatyka 

Nie produkować kultury, wywoływać emocje 

3. Poetyckie wytwarzanie realności.

Ku poetyce performatyki społecznej 

Performatywne energie poetyckich afektów 

Poetyckie laboratoria artystyczne –

niejawne fabryki energii społecznej 

Czynić wierszem? Moc poetyckiego wydarzenia 

Poetyckie performowanie wspólnoty 

Poetycka techne kontra przemysł kreatywny 

Rozdział III

Aktywowanie afektywnego kapitału lokalności 

1. Archeologia regionu w opowiadaniach Jana Waśniewskiego 

Globalizacja i zapominanie o korzeniach 

Powrót do literatury autentycznego doświadczenia 

Dialog z przeszłością jak zadanie 

Między gwarą małopolską a śląską 

Język i kultura postnarodowa? 

Po dniówce – przeciwieństwo prozy kolorytu lokalnego

Dokąd prowadzą ścieżki gwary

Opowieści z wnętrza lokalnej kultury

Świat usłyszany w pamięci 

2. Wchodzę w obrazy, tworzę krajobrazy 

Horyzont jako przestrzeń mentalna 

Od doświadczenia miejsca do przestrzeni hybrydowych 

Transmedialne krajobrazy, pamięć rozwibrowana 

Krajobraz z krajobrazów 

Dom wśród krajobrazów zwielokrotnionych 

3. Polskie Akropolis czy środkowoeuropejski meeting point?

Uniwersytet – przedmieścia współczesnego nie-miejsca

Artystyczne i uniwersyteckie doświadczenie Krakowa

z końca XX w. 

Spektakle konsumpcji, wawelskie symulakra i blaknąca pamięć miejsca 

Rozdział IV

Ku sprawczej mocy języka i afektu – polonista w nurtach art @ sciencE 

1. Stany graniczne literatury: przypadek lektury szkolnej 

Lektura jako analityczny obowiązek 

Awans lektury kompensacyjnej 

Samplowanie lektury – mentalne gry w cudzych światach 

Widzieć literaturę, przekraczać granicę słowa 

2. Poza kartki: afektywne pismo mobilnego performera 

Jednostkowość jako obszar produkcji siebie

Sztuka jako naukowy eksperyment 

Poetycko-performatywne afordancje

Artysta swojego krajobrazu

Biotechnologia afektywnego wydarzenia ja

Performatywna odkrywczość mobilnych afordancji 

3. Transmedialne ja: podmiot performatywny w relacji z kulturą 

Czy wiesz, że bywasz kim chcesz? 

Twarda odpowiedź modernistów 

Podmiot transmedialny – performowanie siebie 

Ponowoczesne horyzonty doświadczenia 

Transmedialne ja w continuum realności on-line i 3D 

4. Od fantazmatu do nowych form dramatu egzystencji 

Podmiot narracji versus aktor dramatu 

Dramatyka doświadczenia, czyli anihilacja systemów 

Zamiast kultury wszechobecne wszystko 

Uciekająca scena ponowoczesnej realności 

Transmedialne ja w teatrze polskim 

Dramatyka transmedialnego objawienia 

Zamiast bohatera transmedialne ja, zamiast sceny transmedialne otwarcie 

5. Więcej niż teatr, więcej niż media: scena rzeczywistości rozszerzonej

Mediatyzacja sceny współczesnej 

Teatr jako model maszyny antropologicznej 

Widz – afektywna maszyna biocybernetyczna 

Atrakcyjność afektywnego poznania 

Medialne poszerzanie sceny 

Mediatyka rzeczywistości rozszerzonej 

Rozdział V

Dramaturgia współczesnego wydarzenia edukacyjnego 

1. Edukacja teatralna w Polsce – zarys diagnozy 

„Ogromna” scena lekcji polskiego 

Edukacja teatralna w szerokim ujęciu 

Edukacja teatralna w szkołach 

Między tekstocentryzmem a społeczeństwem spektaklu 

Być w środku sztuki – dydaktyka artystycznego zobowiązania 

2. Ciało artysty / ciało poezji w teatrze Tadeusza Kantora 

Teatralny moment tworzenia języka 

Od tysięcy zapisanych stron ku tysiącom teatralnych wzruszeń 

Tadeusza Kantora „cud poezji” 

Tadeusza Kantora moment ucieleśnienia języka 

3. Afekt, moc, pragnienie, pożądanie.

Antyczny heros we współczesnym filmie i teatrze 

Od dydaktycznej niemocy ku źródłom mitycznych pragnień 

Mityczny piąty element 

Brad Pitt jako Achilles, czyli podążaj szlakiem bogów 

Zapragnąć boga w teatrze: Orestes, widownia i Apollo 

Czy język polski może być mową bogów?

Kasandra/Wysocka w Odprawie posłów greckich

4. Szkolne laboratoria teatralne 2.0 

Edukacja teatralna w kulturze 1.0 

Wyznaczniki kultury 2.0 

Teatr 2.0 – czyli w środowisku afektów i softwarów 

Teatralne laboratorium syntez realności i wirtualności 

Nowe przestrzenie naszych „pokoików wyobraźni” – ćwiczenia 

Scenariusze i dramaty jako kulturowe performatywy 

Zakończenie

Ku polonistyce performatywnocentrycznej 

Niezadowalająca skuteczność systemu

Ekonomizacja przestrzeni kultury 

Skutki niechęci do polityki językowej 

Poza tekstocentryczność 

Ku transnarodowej edukacji języków ojczystych 

Nota bibliograficzna 

Summary 

Bibliografia 

Indeks nazwisk 

• Title: Polonistyka performatywna. O humanistycznych technologiach wytwarzania światów
• Author: Marek Pieniążek
• ISBN: 978-83-242-3328-1, 9788324233281
• Date of issue: 2022-09-30
• Format: Ebook
• Item ID: e_2xun
• Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS