Szczegóły ebooka

Małe rewitalizacje podwórek. Społeczno-pedagogiczne badania-działania

Małe rewitalizacje podwórek. Społeczno-pedagogiczne badania-działania

Anita Gulczyńska, Mariusz Granosik

Ebook

Książka powstała w efekcie teoretyzacji procesu trójstronnego (akademia /studenci + młodzi mieszkańcy miejskich defaworyzowanych sąsiedztw + pracownicy instytucji zaangażowanych w system wsparcia mieszkańców takich miejsc) współtworzenia przestrzeni miejsca życia w przebiegu partycypacyjnego badania-działania (PAR) prowadzonego w latach 2018–2021. W jego genezie uwidacznia się związek prac teoretycznych z klinicznym praktykowaniem i edukacją akademicką, charakterystyczny dla działań teoriotwórczych w łódzkim modelu rozwoju pracy społecznej.

Książka prezentuje złożone uzasadnienia i bogate w empiryczne ilustracje, rezultaty tego badania.

Trzy pierwsze rozdziały obejmują teoretyczne uzasadnienia społeczno-pedagogicznie zorientowanego PAR z dziećmi i młodzieżą z defaworyzowanych miejskich sąsiedztw. Czwarty wyjaśnia metodologiczne założenia pracy ze szczególną dbałością uzasadnia wybór metody, problematykę badawczą, techniki zbierania danych w badaniu jakościowym regulowanym prawidłowościami partycypacyjnej strategii badawczej. Wprowadza w teren badań oraz w ich przebieg.

Kolejne obejmują rezultaty badania:
– typologiczny opis sąsiedztw;
- siły ludzkie, społeczne, historyczne i ekonomiczne  zdiagnozowane w tych miejscach;
– rekonstrukcję procesu współtworzenia społeczno-pedagogicznej rewitalizacji środowiska życia śródmiejskich sąsiedztw (nazwaną przez Autorów „małą rewitalizacją podwórek”).

W końcowej części pracy Czytelnik/czka znajdzie elementy refleksji na temat zmian opracowanych odrębnie dla wybranych grup podmiotów uczestniczących w tym kolektywnym akcie poznania i działania organizowanego w formacie partycypacyjnie konstruowanej zmiany rewitalizacyjnej czerpiącej inspiracje z źródłowej tożsamości pedagogiki społecznej oraz refleksję krytyczną.

  1. Wstęp         9

 

  1. Pedagog społeczny w środowisku życia   13
    1. Społeczno-pedagogiczna tradycja łódzkiej szkoły pracy ze społecznością           15
      1. Praca społeczna w środowisku życia             16
      2. Środowisko życia          17
      3. Praca społeczna            18
      4. Siły ludzkie i empowerment          20
      5. Badanie-działanie-kształcenie       21
    2. Nowe dyskursy: rozumienie, współtworzenie, perspektywa krytyczna, niedeliberatywność, polityka  22
      1. Rozumienie, czyli diagnoza interpretatywna  22
      2. Współtworzenie, czyli podejście partycypacyjne          25
      3. Ostrożność, czyli perspektywa krytyczna po raz drugi  26
      4. Niedeliberatywna demokracja       28
      5. Polityczność pracy społecznej w środowisku życia        30
    3. Współczesne konteksty i uwarunkowania działania w środowisku życia             31
      1. Globalizacja a kultura lokalna       32
      2. Społeczna pedagogika miejsca      33
      3. Praca ze środowiskiem niezakotwiczonym w miejscu   34
      4. Wirtualna praca środowiskowa      35

 

  1. Potrzeba upełnomocnienia mieszkańców defaworyzowanych sąsiedztw w przebiegu rewitalizacji              37
    1. Defaworyzowane sąsiedztwo – rozważania definicyjne        39
      1. Sąsiedztwo na tle innych pojęć określających relację człowiek – miejsce zamieszkania 39
      2. Sąsiedztwo defaworyzowane         44
    2. Strukturalne uwarunkowania defaworyzacji miejskich sąsiedztw         45
    3. Endogenne uwarunkowania defaworyzacji sąsiedztw           49
    4. Stygma terytorialna jako komponent uwarunkowań defaworyzacji sąsiedztw      54
      1. Stygma terytorialna       55
      2. Nierówność w dostępie mieszkańców do zasobów jako następstwo stygmatyzacji        60
    5. Współczesny model rewitalizacji – upełnomocnienie czy defaworyzacja?            68
      1. Partycypacja w rewitalizacji          68
      2. Kolektywna trajektoria defaworyzacji sąsiedztwa jako zagrożenie partycypacji       71
      3. Wychowawcze zagrożenia nieobecności perspektywy dzieci i młodzieży w rewitalizacji miasta        74

 

  1. Proces konceptualizacji           81
    1. Nie-metodologia – czyli o koncepcji partycypacyjnych badań-działań  83
      1. Wprowadzenie i cele     83
      2. Wykluczające metody badań społecznych     84
      3. Trzy opowieści/studia – trzy metody            85
    2. Teren badań/ miejsce życia/ próba        89

 

  1. Społeczno-pedagogiczna etnografia sąsiedztw       91
    1. Typologia defaworyzowanych sąsiedztw 94
      1. Sąsiedztwo „zawieszające biografię”            94
      2. Sąsiedztwo współtworzące zmiany z wykluczeniem młodego pokolenia      102
      3. Sąsiedztwo patchworkowe                108
      4. Sąsiedztwo współtworzące przestrzeń z uwzględnieniem potrzeb zróżnicowanych grup 112
    2. Siły defaworyzowanych sąsiedztw        115
      1. Siły indywidualne         115
      2. Siły społeczne 116
      3. Siły historyczne            128
      4. Siły ekonomiczne          134

 

  1. Koncepcja „małych rewitalizacji podwórek”             141
    1. Praca przygotowawcza nad samym sobą 143
    2. Praca nad kontaktem i relacjami społecznymi       147
    3. Diagnostyka interpretatywna 150
      1. Spacer badawczy          153
      2. Obserwacja uczestnicząca            155
      3. Analiza dokumentów    156
    4. Współ(działanie)      159
      1. Współdziałanie z wykluczanymi, integracja międzypokoleniowa  159
      2. Sprawczość indywidualna i społeczna: umiem, mam prawo         159
      3. Dialektyczny związek współdziałania i działania         160
      4. Inicjacja        160
      5. Koncepcja      161
      6. Zasoby, selekcja i integracja          162
      7. Wdrożenie     163
      8. Przykłady (współ)działań             164
    5. Popularyzacja działania i jego polityczny wymiar 176
      1. Indywidualny empowerment i resilience: odważne patrzenie na siebie         177
      2. Upublicznienie podwórkowych światów życia, czyli duma bez uprzedzeń    179
      3. Uznanie społeczne w lokalnych, naukowych i publicznych dyskursach        184

 

  1. Uczenie się w polu działania: potrójna transformacja           187
    1. Transformatywne uczenie się 189
    2. Transformacja tożsamości obywatelskiej             192
    3. Transformacja tożsamości profesjonalnej             194
    4. Transformacja uznania społecznego      196

 

VIII. Zamiast zakończenia, czyli o zagrożeniach partycypacyjnych badań-działań     199

    1. Modna partycypacja             201
    2. Profesjonalizacja codzienności             202
    3. Pedagogizacja       203
    4. Projektowanie pracy społecznej            205
    5. Krytyczny wariant partycypacyjnych badań-działań            205

 

Bibliografia          209

Spis fotografii     225

Spis posterów     227

Spis rysunków i schematów             229

  • Tytuł: Małe rewitalizacje podwórek. Społeczno-pedagogiczne badania-działania
  • Autor: Anita Gulczyńska, Mariusz Granosik
  • ISBN: 978-83-8331-056-5, 9788383310565
  • Data wydania: 2023-01-19
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_31n7
  • Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego