E-book details

Nowogród Wielki: rozwój gospodarczo-społeczny i upadek

Nowogród Wielki: rozwój gospodarczo-społeczny i upadek

Natasza Duraj

Ebook

Szczególna rola w rozwoju gospodarczym i społecznym państwa staroruskiego przypadła miastu o wyjątkowej historii, kulturze i gospodarce, jakim jest Nowogród Wielki. Polityczna aktywność ludności tego miasta, wyrażająca się w masowym uczestnictwie we wiecach oraz licznych burzliwych powstaniach, doprowadziła już w I połowie XII w. do całkowitego ograniczenia władzy książęcej w Nowogrodzie. Ustrój wiecowy umożliwiał Nowogrodzianom szerszy dostęp do życia politycznego i społecznego aniżeli mieszkańcom pozostałych ziem ruskich. Dlatego też mieszkańcy Nowogrodu Wielkiego mieli możliwość oddziaływania w dużej mierze na politykę i przedsięwzięcia gospodarcze władz tego miasta.

Zasadniczym celem monografii jest przedstawienie genezy powstania republiki feudalnej - Nowogrodu Wielkiego, szczyt jej potęgi i upadek pod naciskiem rosnącego w siłę państwa moskiewskiego, jak również opisanie rozwoju gospodarczego i społecznego tego miasta. Książka adresowana jest do szerokiego grona Czytelników, zainteresowanych zarówno historią rozwoju gospodarczego i społecznego Nowogrodu Wielkiego, jak i Rosji.

Wstęp  7

 

Rozdział 1. Słowianie wschodni a państwo staroruskie 13

1. Słowianie wschodni jako założyciele państwa staroruskiego   13

2. Ochrona i obrona ziem państwa staroruskiego przed wrogami zewnętrznymi   25

2.1. Ochrona integralności terytorialnej państwa staroruskiego 25

2.2. Ustrój wojskowy Rusi Kijowskiej      29

 

Rozdział 2. Wzrost i umocnienie potęgi państwa staroruskiego 35

1. Panowanie Światosława – syna księcia Igora  35

2. Okres rządów Włodzimierza Światosławowicza           40

3. Czas panowania Jarosława Mądrego 44

4. Prawda ruska jako główny zbiór praw wschodniosłowiańskich             48

5. Niewolnictwo na Rusi              51

 

Rozdział 3. Rozwój miast staroruskich i rola organizacji wiecowych       55

1. Powstanie miast staroruskich              55

2. Miejsca kultu i chowania zmarłych     59

3. Rozwój pisma na Rusi i nowogrodzkie zapiski na korze brzozowej       62

4. Rozwój handlu i rzemiosła w miastach staroruskich    66

5. Rola wiecu w państwie staroruskim i w Nowogrodzie Wielkim             69

 

Rozdział 4. Początki zasiedlenia ziemi nowogrodzkiej   75

1. Ukształtowanie powierzchni północnej części Rosji     75

2. Zasiedlanie ziem Rusi północno-wschodniej   78

3. Założenie Nowogrodu Wielkiego i opanowanie sąsiednich ziem          80

4. Badania archeologiczne Nowogrodu Wielkiego i ziem z nim sąsiadujących              84

5. Wyprawy Nowogrodzian na Syberię   90

6. Pradawne obrzędy na Rusi i w Nowogrodzie  92

 

Rozdział 5. Rozwój Nowogrodu Wielkiego          97

1. Przekształcenie się warownego grodu w miasto          97

2. Rozbudowa miasta    100

3. Podział administracyjny i świątynie    104

4. Handel i rzemiosło     107

5. Przekształcanie się Nowogrodu w republikę feudalną 110

6. Dalsza ekspansja na ziemie północne i opanowanie Syberii    113

 

Rozdział 6. Republika nowogrodzka, jej kultura i relacje z Moskwą       117

1. Aleksander Newski – książę nowogrodzki       117

2. Kształtowanie się stosunków Nowogrodu Wielkiego z Moskwą            122

3. Kultura Nowogrodu Wielkiego            128

 

Rozdział 7. Upadek republiki nowogrodzkiej i dalsze losy Nowogrodu Wielkiego          135

1. Powstanie scentralizowanego państwa rosyjskiego    135

2. Upadek republiki nowogrodzkiej        140

3. Rozszerzenie granic państwa rosyjskiego w XVI w.      144

4. Interwencja szwedzka             146

5. Panowanie Borysa Godunowa i zmiany w miastach rosyjskich              147

6. Rozwój handlu, rzemiosła i rolnictwa 150

 

Zakończenie      153

Bibliografia        157

Spis tabel           179

Spis ilustracji     181

Aneks   183

  • Title: Nowogród Wielki: rozwój gospodarczo-społeczny i upadek
  • Author: Natasza Duraj
  • ISBN: 978-83-8331-491-4, 9788383314914
  • Date of issue: 2024-08-01
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_40e5
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego