ZESPÓŁ METABOLICZNY

Artur Mamcarz

Zbiorowe opracowanie problemu, na który składają się hiperinsulinemia, insulinooporność, dyslipidemia, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia i choroba wieńcowa. Teksty stanowiące opracowanie napisane zostały z uwzględnieniem najnowszych i najważniejszych odkryć przez naukowców, farmakologów i klinicystów różnych specjalności. Dzięki temu czytelnicy będą mieli możliwość spojrzenia na zespół metaboliczny z wielu perspektyw: diabetologicznej, kardiologicznej, hipertensjologicznej. Nakreśliła je czołówka polskich autorytetów danych dyscyplin. W pracy nie zabrakło także spojrzenia gastrologów, nefrologów, endokrynologów, specjalistów medycyny rodzinnej, chirurgów i ginekologów. Głos w sprawie zespołu metabolicznego zabrali także specjaliści od genetyki i farmakologii klinicznej, prawidłowego żywienia i aktywności fizycznej.

Atopowe zapalenie skóry

Roman J. Nowicki

Atopowe zapalenie skóry - poradnik lekarza praktyka to wartościowy, na wysokim poziomie naukowym i świetny dydaktycznie podręcznik, opracowany z myślą o przydatności w pracy zawodowej lekarzy - specjalistów różnych dyscyplin medycznych. Duża zaletą monografii jest to, iż w większości omawianych problemów Autorzy umiejętnie uwzględniają także własne doświadczenia, które z pożytkiem dla przydatności opracowania konfrontują z obserwacjami innych autorów, wyciągając wiele interesujących wniosków, często o znaczeniu praktycznym. Monografia z pewnością wypełni niewątpliwą lukę w piśmiennictwie krajowym dotyczącym atopowego zapalenia skóry.

Gdy nadchodzi nawałnica. Lęk, depresja, zaburzenia snu - dlaczego z pandemią zaburzeń psychicznych będą się mierzyć niepsychiatrzy?

Anna Antosik-Wójcińska

Żyjemy w trudnych czasach. Pacjent z lękiem, zaburzeniami snu, objawami depresji staje się standardowym pacjentem nie tyle psychiatrów, ile lekarzy innych specjalności. Recepty na leki przeciwdepresyjne wystawiane są również przez lekarzy rodzinnych, internistów, neurologów, kardiologów oraz innych specjalistów. To pokazuje rolę edukacji lekarzy wszystkich specjalizacji w zakresie diagnostyki i leczenia zaburzeń psychicznych. W artykule zaprezentowano kilka typowych przypadków pacjentów, którzy trafiają do poradni w celu diagnostyki chorób somatycznych, podczas gdy podłoże zgłaszanych przez nich objawów jest psychiczne. W tekście skupiono się na roli doboru adekwatnej dawki leku i formy jego podania jako czynników warunkujących skuteczne leczenie oraz dobrą współpracę lekarz-pacjent.

Mebeweryna w leczeniu zespołu jelita nadwrażliwego - skuteczność i bezpieczeństwo terapii

Anita Gąsiorowska

Zespół jelita nadwrażliwego jest przewlekłym, często nawracającym i bardzo rozpowszechnionym zaburzeniem interakcji mózg–jelito. W praktyce klinicznej zespół jelita nadwrażliwego charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha i zaburzeniami rytmu wypróżnień. Mebeweryna jest muskulotropowym środkiem rozkurczowym o bezpośrednim działaniu na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, który łagodzi skurczowe bóle brzucha, nie zaburzając prawidłowej motoryki jelit. W artykule przedstawiono aktualne dane oceniające skuteczność i bezpieczeństwo stosowania mebeweryny w zespole jelita nadwrażliwego na podstawie systematycznego przeglądu literatury opublikowanego w 2022 r.

Skuteczność dobesylanu wapnia w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej

Ewa Galewicz, Jacek Lewandowski

Przewlekła niewydolność żylna jest zespołem objawów będących wynikiem długotrwałego poszerzenia naczyń żylnych i związanego z tym wzrostu ciśnienia żylnego. Terapia obejmuje metody zachowawcze, minimalnie inwazyjne, chirurgiczne lub hybrydowe, będące kombinacją ww. metod. Leczenie zachowawcze opiera się na terapii uciskowej i środkach wspomagających, takich jak: fizjoterapia, manualny drenaż limfatyczny i stosowanie flebotoników. Z uwagi na niski odsetek pacjentów akceptujących terapię uciskową leki flebotoniczne odgrywają istotną rolę w niwelowaniu objawów niewydolności żylnej. Dobesylan wapnia należy do grupy leków ochraniających ściany naczyń. Właściwość, która sprawia, że wyróżnia się on w tej grupie, to znaczny wpływ na parametry reologiczne krwi, co czyni go niezwykle cennym preparatem w leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej u pacjentów z chorobami współistniejącymi oraz czynnikami powodującymi wzrost lepkości krwi.

6 powodów, dla których warto stosować ozanimod w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego

Wojciech Ambrosius

Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą ośrodkowego układu nerwowego przebiegającą z uszkodzeniem istoty białej oraz utratą oligodendrocytów i neuronów. Stosowanie modulatorów receptora sfingozyno-1-fosforanu to jedna z dostępnych terapii wpływająca na przebieg choroby. Ozanimod cechuje selektywny mechanizm działania, co zapewnia wysoką skuteczność, a także bezpieczeństwo leczenia rzutowo-remisyjnej postaci tego schorzenia.

Rola lakozamidu i lewetyracetamu w leczeniu padaczki

Iwona Kurkowska-Jastrzębska

Lewetyracetam i lakozamid są lekami nowymi, o nieco innych niż klasyczne preparaty mechanizmach działania. Lewetyracetam hamuje przewodnictwo synaptyczne przez blokowanie wydzielania pęcherzyków synaptycznych. Lakozamid zwiększa liczbę nieaktywnych kanałów sodowych, co prowadzi do zmniejszenia pobudliwości neuronów. Oba leki można stosować w monoterapii, a także łączyć niemal z każdym lekiem przeciwnapadowym ze względu na synergizm działania oraz niewielką liczbę interakcji. Ze względu na korzystny profil terapeutyczny i brak wpływu na zdolności poznawcze są szczególnie godne polecenia w politerapii i u osób starszych, osób niepełnosprawnych oraz u dzieci.

Połączenie tramadolu z deksetoprofenem

Jarosław Woroń

Ból jest najczęstszym objawem występującym w medycynie skłaniającym pacjenta do szukania pomocy lekarskiej. Zazwyczaj pełni funkcję ostrzegawczo-obronną , będąc sygnałem istniejącego zagrożenia i objawem choroby. Jeżeli trwa długo, przestaje odgrywać rolę sygnału ostrzegawczego i staje się źródłem cierpienia, a przez to obniża jakość życia. Ból należy bezwzględnie zwalczać, ponieważ kiedy przestaje pełnić funkcję informacyjną, powoduje znaczące pogorszenie jakości życia i funkcjonowania, a także przyczynia się do niekorzystnych zmian w zakresie obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego, których konsekwencją może być chronifikacja bólu. Źle leczony, pogarsza także jakość snu i sprzyja nadużywaniu leków, nie tylko przeciwbólowych, ale również nasennych.  

Fakty i mity na temat inozyny

Bartosz J. Sapilak

Pranobeks inozyny to lek o działaniu immunostymulującym i przeciwwirusowym, od ponad 50 lat wykorzystywany w terapii infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych i opryszczki. W tym czasie zebrano wiele doświadczeń związanych z jego zastosowaniem i bezpieczeństwem. Przyczyniły się one do powstania wielu faktów i mitów na temat jego bezpieczeństwa i skuteczności. W niniejszej pracy analizujemy najważniejsze z nich.

Diagnozowanie i leczenie pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc w gabinecie lekarza POZ

Katarzyna Mycroft, Katarzyna Górska

Przewlekła obturacyjna choroba płuc stanowi istotny problem zdrowotny, ale duża część przypadków pozostaje nierozpoznana. Wczesne rozpoznanie tej choroby daje szansę na wcześniejsze wdrożenie terapii, a w konsekwencji na poprawę jakości życia pacjentów. W diagnostyce przewlekłej obturacyjnej choroby płuc złotym standardem pozostaje wykonanie spirometrii po leku rozszerzającym oskrzela w celu wykazania nieodwracalnej obturacji. Jedną z najważniejszych interwencji w leczeniu tej choroby jest edukacja antynikotynowa. W przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc podstawową grupę leków stanowią długo działające leki rozszerzające oskrzela z grupy B2-mimetyków i cholinolityków.

Diuretyki

Jacek Lewandowski, Artur Mamcarz

Opracowanie jest połączeniem wiedzy płynącej z badań klinicznych i wieloletniego doświadczenia lekarzy praktyków. Autorzy przedstawiają różne aspekty leczenia diuretykami. Diuretyki odgrywają kluczową rolę w terapii chorób układu sercowo-naczyniowego. Stanowią niezbędny element skojarzonego leczenia nadciśnienia tętniczego, potencjalna zaleta leków moczopędnych polega na przywracaniu fizjologicznego profilu dobowego ciśnienia u chorych bez nocnego obniżenia ciśnienia.

Kto się boi bardziej? Zaburzenia lękowe u kobiet i mężczyzn

Sławomir Murawiec

Jakie są różnice w zaburzeniach lękowych u kobiet i mężczyzn? Jakie jest podłoże ich występowania u obu płci? Jakie są różnice w reakcji na leczenie farmakologiczne w obu grupach? Na te i inne pytania odpowie Profesor Sławomir Murawiec w znakomitej pracy Kto się boi bardziej? Zaburzenia lękowe u kobiet i mężczyzn. Publikacja została wzbogacona ciekawymi opisami przypadków klinicznych.

Stwardnienie rozsiane - nowe perspektywy

Krzysztof Selmaj

Europejska Agencja Leków (EMA) niedawno zarejestrowała trzy nowe leki: dwa modulatory receptora sfingozynowego i przeciwciało monoklonalne przeciwko anty-CD20. Zarejestrowane modulatory receptora sfingozynowego stwarzają istotny postęp w tej grupie leków. Historycznie pierwszym przedstawicielem modulatorów receptora sfingozynowego jest fingolimod - w Polsce jest stosowany jako II linia leczenia u chorych z postacią rzutowo-remisyjną SM.

8 powodów, dla których warto stosować zimnotłoczony olej z nasion wiesiołka

Paulina Szczepanik-Kułak

Olej z nasion wiesiołka to pozyskiwany metodą tłoczenia na zimno produkt pochodzenia naturalnego o wyjątkowo korzystnych właściwościach terapeutycznych, o których decyduje skład bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe. W poniższym artykule scharakteryzowano olej z wiesiołka z uwzględnieniem działania ukierunkowanego na poprawę właściwości skóry i włosów oraz potencjału terapeutycznego w łagodzeniu wielu problemów skórnych i nie tylko.

Redukcja wahań ciśnienia za pomocą molekuły telmisartanu, w szczególności w kombinacji z antagonistą kanału wapniowego

Maria Łukasiewicz, Artur Mamcarz

Na nadciśnienie tętnicze choruje 1,28 mld osób, a jego powikłania powodują 10 mln zgonów rocznie. Skuteczna terapia hipotensyjna stanowi więc jedno z priorytetowych zadań ochrony zdrowia. Osiągnięcie dobrej kontroli ciśnienia tętniczego zależy od wielu czynników, ale jednym z podstawowych jest zastosowanie maksymalnie skutecznego leczenia w jak najprostszym schemacie. Amlodipina w połączeniu z telmisartanem w formie preparatu złożonego, poprzez wysoki indeks gładkości, pozwala osiągnąć zadowalający efekt hipotensyjny utrzymujący się przez 24 h w przypadku przyjmowania raz dziennie. Połączenie to jest również dobrą alternatywą dla obciążonych kardiologicznie pacjentów, którzy nie mogą stosować inhibitorów konwertazy angiotensyny, oraz dla osób w wieku podeszłym, zwłaszcza po udarze mózgu.

Hymekromon w terapii chorób dróg żółciowych oraz nowe perspektywy terapeutyczne leku - przegląd literatury

Beata Kasztelan-Szczerbińska, Agnieszka Szczerbińska, Halina Cichoż-Lach

Hymekromon (4-metyloumbeliferon; 7-hydroksy-4-metylokumaryna) to dobrze znany lek o udokumentowanej skuteczności w chorobach dróg żółciowych mający bardzo korzystny profil bezpieczeństwa, co sprawia, że jest chętnie stosowany przez lekarzy i pacjentów. Lek ten ma unikalny trójfazowy mechanizm działania, który obejmuje: działanie choleretyczne – wzmaga wydzielanie żółci o niskiej gęstości; działanie cholekinetyczne – stymuluje przepływ i wydalanie żółci do jelit – oraz działanie spazmolityczne – zmniejsza napięcie mięśni gładkich dróg żółciowych, a także zwieracza Oddiego. W  ostatnich latach pojawiły się doniesienia o  nowych właściwościach hymekromonu, które budzą duże zainteresowanie w kontekście jego potencjalnego zastosowania w  innych niż obecnie zalecane wskazaniach, w  tym w  chorobach nowotworowych, zapalnych i  autoimmunologicznych. W  artykule omawiamy klasyczny i  nowy mechanizm działania hymekromonu ze szczególnym uwzględnieniem jego roli w dyskinezach dróg żółciowych.