Rozmowy przy filmie. Wywiady z polskimi filmoznawcami

Katarzyna Żakieta, Mikołaj Góralik, Agata Pospieszyńska

Rozmowy przy filmie. Wywiady z polskimi filmoznawcami są efektem dwuletnich spotkań z cyklu „Poznaj swojego filmoznawcę”, zainicjowanych jesienią 2013 r. przez Koło Naukowe Filmoznawców Uniwersytetu Łódzkiego. Głównymi bohaterami Rozmów... nie są twórcy filmowi, lecz filmoznawcy, opowiadający nie tylko o swoich zainteresowaniach badawczych, lecz także o ulubionych dziełach i motywacjach wyboru dyscypliny naukowej. Pretekstem jest zawsze jedna konkretna publikacja, choć poruszane wątki dotyczą wielu zagadnień, często wykraczających poza jej zakres. Z przeprowadzonych wywiadów wyłaniają się pasjonujące portrety autorów, chętnie dzielących się swoją specjalistyczną wiedzą, oraz zamiłowaniem do kina. Dla osób znających omawiane publikacje Rozmowy przy filmie będą interesującym uzupełnieniem, nierzadko zawierającym dodatkowe wnioski i obserwacje autorów. Dla wszystkich pozostałych – zachętą, aby sięgnąć po książki naszych rozmówców.  

Chrześcijańska kultura, myśl i edukacja

Monika Worsowicz, Barbara Bogołębska

W kolejnym interdyscyplinarnym tomie dokumentującym działalność uniwersyteckiego Ośrodka Badawczego Myśli Chrześcijańskiej zaprezentowano teksty pracowników różnych uczelni: KUL, UKSW, WSD w Łodzi, UW, UMCS oraz UŁ. Prace te stanowią efekt refleksji kręgów akademickich nad relacjami między tytułowymi kategoriami (kultura – myśl – edukacja), podejmowanej z perspektywy różnych dziedzin nauki – teologii, religioznawstwa i literaturoznawstwa. Autorzy odwołują się do wielorakich kontekstów kulturowych świadczących o dialogu Kościoła ze światem kultury i nauki, takich jak: myśl papieska, ekumenizm, teologia piękna i duchowości, inspiracje chrześcijańskie w literaturze, dyskurs religijny. Tytuł tomu zaczerpnięty został z adhortacji papieża Franciszka, który kieruje swoje przesłanie także do kręgów akademickich. W jego przekonaniu zarówno dziedziny nauki, jak i kategorie myślenia mogą stać się narzędziami ewangelizacji, a teologia – pozostawać w dialogu z innymi naukami i ludzkim doświadczeniem. 

Reintegracja zawodowa w spółdzielniach socjalnych na przykładzie województwa łódzkiego

Michał Jerzy Sobczak

Spółdzielnie socjalne to jeden z rodzajów podmiotów gospodarki społecznej, który został wprowadzony do polskiego porządku prawnego w 2004 r. w celu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Organizacje te zalicza się do narzędzi aktywnej polityki rynku pracy, gdyż poprzez zatrudnienie osób zagrożonych ekskluzją społeczną dążą do ich reintegracji społeczno-zawodowej. Ma to na celu poprawienie zatrudnialności spółdzielców na otwartym rynku pracy w dalszych etapach ich karier zawodowych. Spółdzielnia socjalna to przedsiębiorstwo, które może działać w różnych branżach i konkurować z innymi podmiotami rynkowymi. Nie może jednak dobrowolnie dobierać pracowników, gdyż w większości muszą to być osoby z różnych powodów zagrożone wykluczeniem społecznym. Prezentowana monografia została napisana na podstawie badań weryfikujących skuteczność spółdzielni socjalnych w wypełnianiu ich głównego celu ustawowego, jakim jest reintegracja zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Jest to interesujące studium stanu rozwoju spółdzielczości socjalnej w Polsce po dziesięciu latach od zaistnienia tej formy działalności w gospodarce.

Emprunts néologiques et équivalents autochtones : études interlangues

Christine Jacquet-Pfau, Andrzej Napieralski, Jean-François Sablayrolles

La mondialisation accélère les contacts de langues et uniformise les modes de vie et de pensée par-delà les frontières. Le présent ouvrage donne un aperçu, à travers différentes langues, de l’impact linguistique de ces phénomènes de mondialisation et de contacts sur les emprunts lexicaux et sur leurs conséquences sur le lexique des langues qui les importent ou en subissent les influences. Les différentes contributions rassemblées ici s’intéressent à des emprunts (essentiellement à l’anglais) apparus récemment ainsi qu’aux éventuels néologismes créés comme équivalents (traductions, calques, synthèses néologiques) et en analysent la circulation. Les recherches, conduites sur une ou plusieurs langues (français et polonais mais aussi arabe, espagnol, italien et tchèque) dans des domaines sociétaux innovants, montrent des différences de réactivité des langues, ou plutôt de leurs locuteurs, face à ces emprunts : acceptation des emprunts tels quels, assimilation plus ou moins importante ou recherche d’équivalents, qu’il s’agisse de réactions spontanées ou du résultat de politiques d’aménagement linguistique.

Odrębności podporządkowania pracownika w nietypowych umownych stosunkach pracy

Anna Piszczek

W książce przedstawiono problematykę podporządkowania pracownika, co stanowi podstawową cechę stosunku pracy. Cecha ta ewoluuje i coraz bardziej oddala się od tradycyjnie rozumianej podległości pracownika podmiotowi zatrudniającemu. Najdalej idące odmienności podporządkowania pracownika kierownictwu pracodawcy obserwuje się w nietypowych formach zatrudnienia. Autorka analizuje problematykę podporządkowania pracowników tymczasowych, telepracowników, kadry kierowniczej najwyższego szczebla, pracowników wykonujących wolne zawody oraz pracowników twórców. Jest to pierwsze na polskim rynku wydawniczym opracowanie o charakterze monograficznym poświęcone tej tematyce. W publikacji uwzględniono najnowsze zmiany legislacyjne, w tym nowelizację kodeksu pracy z 25 czerwca 2015 r. dotyczącą terminowych umów o pracę, która weszła w życie 22 lutego 2016 r. Książka adresowana jest do teoretyków prawa, stanowi użyteczną pozycję dla wszystkich, którzy w praktyce zawodowej zajmują się stosowaniem przepisów prawa pracy, może być również przydatna w procesie dydaktycznym. 

Społeczeństwo, edukacja, praca

Wielisława Warzywoda-Kruszyńska

Książka stanowi forum przemyśleń w kwestiach, które znajdowały się w polu zainteresowań Jana Szczepańskiego: struktury społecznej i roli intelektualistów, pracy, szkolnictwa wyższego i nauczania socjologii, metod badawczych, socjologii jako dyscypliny naukowej. Zmieniły się czasy i paradygmaty w socjologii, natomiast paradygmat strukturalny jest znowu aktualny. Dezindustrializacja jest procesem, który determinuje los jednostek i całych społeczności. Praca stała się niepewna i fragmentaryczna. Inteligencja i intelektualiści ustępują miejsca specjalistom od różnych marketingów i public relations. Krystalizuje się struktura społeczna charakterystyczna dla gospodarki rynkowej. Ilościowe badania socjologiczne wypierane są przez metody charakterystyczne dla badania rynku. Socjologia zwraca się ku badaniom jakościowym, w tym biograficznym, których opracowanie wspierane jest przez programy komputerowe. Wzrasta wrażliwość socjologów na problemy etyczne badań, a zainteresowania prof. Szczepańskiego w dalszym ciągu trwale wpływają na działalność naukową łódzkich socjologów. Natomiast w Unii Europejskiej, której członkiem jest Polska, ujednoliceniu i standaryzacji ulegają systemy kształcenia. 

Regiony w prawie i praktyce Polska - Ukraina

Krzysztof Skotnicki, Katarzyna Wlaźlak

W kontekście coraz częściej pojawiających się pytań o cele i kierunki reformy administracji regionalnej na Ukrainie można wykorzystać w tym zakresie polskie doświadczenia. Funkcjonowanie regionów samorządowo-rządowych w Polsce, mimo nieustannie dokonywanych licznych zmian prawa, opiera się już bowiem na pewnych trwałych podstawach ustrojowych, chociaż kwestionowana jest słuszność różnych konkretnych ustawowych rozwiązań, w tym dotyczących wewnętrznej struktury regionu i in. Książka jest zbiorem opracowań powstałych na bazie referatów wygłoszonych podczas samorządowo-prawnej sesji tematycznej „Regiony w prawie i praktyce”, zorganizowanej przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego w ramach Międzynarodowej konferencji naukowej „Europa Wschodnia w XXI wieku. Polska – Ukraina: partnerstwo regionów” (Łódź, 21–22 października 2014). Autorzy zanalizowali i ocenili reformy prawa samorządu terytorialnego i kształtowanie się pozycji ustrojowej regionów oraz praktyki ich funkcjonowania w Polsce i na Ukrainie, w kontekście doświadczeń innych państw europejskich. Została podjęta różnorodna tematyka w szeroko rozumianym aspekcie regionalnym w prawie konstytucyjnym i administracyjnym. Doniosłe prawnie, teoretycznie i praktycznie problemy, nieraz budzące kontrowersje, wymagały od Autorów nie tylko przedstawienia własnego – często krytycznego – stanowiska, ale również wskazania pożądanych kierunków zmian legislacyjnych.  

Przedsiębiorstwa rodzinne w otoczeniu globalnym. Analiza porównawcza ekspansji międzynarodowej firm rodzinnych i nierodzinnych z rynku NewConnect

Wojciech Popczyk

Monografia dotyczy ważnego z perspektywy naukowej i aplikacyjnej problemu zachowań przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych. Problem jest poznawczo ważny, gdyż dominujące przekonanie o lokalnej skali działania rzadko jest konfrontowane z rozpoznaniem rzeczywistych strategii przedsiębiorstw rodzinnych . Jest to widoczne zwłaszcza na gruncie polskim. Autor analizuje tendencje w rozwoju współczesnego otoczenia biznesu i konfrontuje je z zachowaniami strategicznymi przedsiębiorstw rodzinnych. Z punktu widzenia aplikacyjnego praca jest formą wspierania przedsiębiorstw rodzinnych w ich wysiłkach funkcjonowania na rynkach zagranicznych - poznanie uwarunkowań tych zachowań pozwoli na zastosowanie skutecznych instrumentów przez właścicieli, instytucje wspierania biznesu, ośrodki akademickie i działania rządu. Tradycyjne spojrzenie na zachowania przedsiębiorstw rodzinnych przez inwestorów i instytucje finansowe stawia je w pozycji „upośledzonej” w stosunku do konkurentów nierodzinnych . Jak wynika z badań zamieszczonych w pracy, są to skojarzenia nie tylko niesprawiedliwe, lecz nieprawdziwe.

Władysław Grabski jako ekonomista (1874-1938)

Janusz Skodlarski

Władysław Grabski był wybitnym politykiem i reformatorem. Jego zasługi w dziele unifikacji i stabilizacji gospodarki polskiej po I wojnie światowej nie budzą dzisiaj żadnych wątpliwości. Głównym motywem w jego działalności publicznej i pracy naukowej była troska o przyszłość Polski. Niepodległość i poprawę bytu społeczeństwa miał zapewnić rozwój gospodarczy. Bezpieczeństwo kraju i pomyślność obywateli uzależniał Grabski przede wszystkim od rozwiązania problemów wsi: „Dla ogólnego postępu społeczeństwa, dla jego siły narodowej i państwowej, dla udoskonalenia społecznego i cywilizacyjnego koniecznym jest, by ogół ludności wiejskiej miał wysoki stopień niezależności gospodarczej oraz by w jego środowisku była znaczna ilość ludności zdolnej do wybijania się naprzód”. Najbardziej znane są dokonania Grabskiego dotyczące reformy walutowej. Mniej znany jest natomiast Grabski jako uczony. Na uwagę zasługują przede wszystkim jego osiągnięcia w dziedzinie socjologii i ekonomii (w tym prace z historii gospodarczej). Natomiast bogaty dorobek w dziedzinie ekonomii nie doczekał się dotychczas naukowej publikacji – opracowania przybliżającego poglądy makroekonomiczne Grabskiego. Niniejsza praca ma na celu wypełnienie tej luki. Poglądy ekonomiczne Grabskiego (związane m. in. z relacją rynek–państwo, czynnikami kreującymi dochód narodowy, podatkami, budżetem i pieniądzem) są w większości nadal aktualne, więc warto je zaprezentować dzisiaj, w naszej skomplikowanej rzeczywistości gospodarczej. 

Obrazki z romantyzmu. Szkice o ludziach, tekstach i podróżach

Krystyna Poklewska

Książka Krystyny Poklewskiej, uznanej badaczki epoki romantyzmu, zwłaszcza twórczości Aleksandra Fredry oraz dziewiętnastowiecznej Galicji, jest kolejnym świadectwem Jej wieloletnich i głębokich fascynacji rodzimym romantyzmem. Na publikację składa się wybór tekstów powstałych w latach 1989–2013, w większości uprzednio publikowanych w czasopismach i monografiach zbiorowych. Są to interpretacyjne studia i szkice dotyczące zarówno najważniejszych dzieł polskiej literatury romantycznej, ujmowanych często w kontekście europejskim, jak i równie ciekawych, choć mniej znanych tekstów. Autorka wnikliwie analizuje utwory liryczne, epickie, dramatyczne, publicystyczne oraz prozę dokumentu osobistego, co – przy wielkiej różnorodności problematyki podejmowanej w zbiorze – tworzy interesującą panoramę dorobku rodzimego romantyzmu, postaw i fascynacji jego twórców. Wartość i oryginalność przedstawionych studiów wiąże się z prezentacją indywidualnego punktu widzenia, często polemicznego wobec ugruntowanych literaturoznawczych opinii.

Od edukacji filmowej do edukacji audiowizualnej. Teorie i praktyki

Ewa Ciszewska, Konrad Klejsa

Autorzy publikacji w wyczerpujący sposób omawiają tytułową problematykę, koncentrując się w swych rozpoznaniach na polskich doświadczeniach w kontekście przemian dokonujących się na świecie. Wskazują na konieczność dostosowania edukacji filmowej do nowych realiów związanych z rozwojem mediów cyfrowych i zmianą doświadczeń odbiorczych w młodym pokoleniu. W efekcie powstała książka wyjątkowa - tom zbierający teksty napisane przez ekspertów, a zarazem pasjonatów. Z recenzji prof. dr. hab. Mikołaja Jazdona

Robotnicy Łodzi drugiej połowy XIX wieku. Nowe kierunki badawcze

Kamil Śmiechowski, Marta Sikorska-Kowalska, Kenshi Fukumoto

Robotnicy Łodzi drugiej połowy XIX wieku. Nowe kierunki badawcze to monografia, której głównym celem było ukazanie nowych możliwości badawczych, nowego ujęcia w analizowaniu tzw. kwestii robotniczej. Publikacja ta stanowić ma zaproszenie do powrotu i kontynuacji badań nad bardzo rozległym i wieloaspektowym zagadnieniem życia i działalności robotników. Jej autorzy prezentują nowatorskie ujęcia zagadnienia. Kwestia robotnicza rozpatrywana jest w kontekście badań nad miastem, z perspektywy studiów postkolonialnych oraz perspektywy studiów kobiecych.  

Komputerowe wspomaganie analizy danych jakościowych. Zastosowanie oprogramowania NVivo i Atlas.ti w projektach badawczych opartych na metodologii teorii ugruntowanej

Jakub Niedbalski

Prezentowana książka stanowi owoc wieloletnich doświadczeń autora związanych z praktyką wykorzystywania oprogramowania CAQDA w pracy badawczej i dydaktycznej . Zawiera szereg użytecznych informacji dotyczących stosowania programów NVivo oraz Atlas.ti w realizacji projektów badawczych opartych na metodologii teorii ugruntowanej. Ze względu na uniwersalny charakter prezentowanych narzędzi komputerowych, a także z uwagi na szczegółowy opis kolejnych funkcji obu programów proponowana pozycja może stać się nieocenioną pomocą dla wielu badaczy reprezentujących różne szkoły metodologiczne w ramach szeroko rozumianych jakościowych metod badawczych. Publikacja jest skierowana zarówno do przedstawicieli środowiska naukowego, jak i do instytucji publicznych oraz praktyków realizujących w swojej pracy badania jakościowe na użytek komercyjny. 

EkoMiasto#Środowisko. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miast

Agnieszka Rzeńca

Miasta narażone są na nadmierną konsumpcję zasobów, nadprodukcję odpadów oraz koncentrację negatywnych efektów działalności człowieka. Książka EkoMiasto#Środowisko stara się odpowiedzieć na powyższe, jakże aktualne i ważne problemy gospodarowania środowiskiem w mieście. Jej ideą przewodnią jest określenie roli środowiska i jego jakości w kontekście świadczonych usług ekosystemowych, działań adaptacyjnych i mitygacyjnych oraz zapewnienia trwałości rozwoju miast. W książce miasto traktowane jest jako specyficzny, złożony i kompleksowy ekosystem, którego istotą są ścisłe relacje i zależności między sferami: przyrodniczą, społeczną, gospodarczą oraz instytucjonalną. W tym kontekście wskazano założenia zrównoważonego rozwoju miasta oraz współczesne wyzwania i cele. Ważnym aspektem podejmowanych rozważań jest kwestia wartości środowiska oraz metod wyceny zasobów środowiska. W dalszej części publikacji skoncentrowano się na problematyce współodpowiedzialnego, zasobooszczędnego i innowacyjnego gospodarowania środowiskiem. Dokonano identyfikacji uwarunkowań oraz przeglądu rozwiązań konkretnych problemów, takich jak: zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego, adaptacja terenów zurbanizowanych do zmian klimatu czy rozwój gospodarki niskoemisyjnej. Ostatnie rozdziały poświęcono nowoczesnym narzędziom zarządzania środowiskiem oraz monitorowania i prognozowania zmian środowiskowych na terenach zurbanizowanych.  

Koncepcja bilansu według teorii Wilhelma Osbahra jako kierunek doskonalenia sprawozdawczości finansowej - propozycja modelu

Michał Wiatr

W swoim spojrzeniu na bilans i jego miejsce w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa, W. Osbahr co najmniej o sto lat wyprzedził swoją epokę. Zaprezentowana w książce nowa formuła bilansu może być niezwykle użyteczna, może nie tyle jako zastępująca dotychczasową formę prezentacji, ale jako bardzo przydatny element dodatkowych informacji i objaśnień do sprawozdania finansowego, a nawet raportu biznesowego przedsiębiorstwa. Po raz pierwszy w polskim piśmiennictwie z zakresu rachunkowości tak szczegółowo opisano założenia teorii Wilhelma Osbahra. Jak wspomniał sam autor: „Niskonakładowa publikacja tej teorii jest dziś praktycznie nieosiągalna w światowych bibliotekach. Wydanie, na którym opierają się rozważania, ukazało się w roku 1923 i jest dostępne obecnie w około 30 bibliotekach na świecie”. Autor wyjątkowo rzetelnie oddał zarówno specyfikę koncepcji W. Osbahra, jak i wizjonerski charakter jego teorii.

Aktywizacja zawodowa osób z niepełnosprawnością. Aspekty ekonomiczne i społeczne

Dorota Kobus-Ostrowska

Choć żyjemy w czasach pełnych innowacyjnych rozwiązań, niepełnosprawni mają znacznie większą szansę popaść w ubóstwo, doświadczyć izolacji, a nawet upokorzenia niż ludzie sprawni. Niezwykle niepokojącą kwestią, podejmowaną w niniejszej książce, jest wysoki poziom bierności zawodowej osób z niepełnosprawnością w Polsce. Zdaniem autorki sytuacja ta wymaga jak najszybszych zmian, żeby w analizowanej grupie aktywność zawodowa stała się cechą dominującą. Aby sprostać nowym wyzwaniom, trzeba uwzględnić potrzeby osób z różnym rodzajem dysfunkcji, różnym stopniem niepełnosprawności oraz w różnym wieku. Wieloletnie doświadczenia w realizacji projektów skierowanych na aktywizację zawodową osób z niepełnosprawnością w Polsce nie przyniosły znaczących efektów. Niezbędne staje się więc pochylenie nad innymi sprawdzonymi już rozwiązaniami, stosowanymi w takich krajach europejskich, jak: Dania, Finlandia, Francja, Szwecja czy Wielka Brytania, które zostały zaprezentowane w tej publikacji.