Palaea Historica. The Second Slavonic Translation: Commentary and Text

Małgorzata Skowronek

The so-called Byzantine “Palaea Historica” is a text that functioned in the literature and culture of the Byzantine-Slavic commonwealth. As a collection of stories on “Old Testament” themes, which are basically of biblical origin, it preserves some pre-Christian narrations coming from the Hebrew tradition, as well as some Early Christian apocrypha. Moreover, it represents different interpretations of the Bible. An important component of the “Palaea Historica” are the poetic fragments – excerpts from the “Book of Psalms” and from some liturgical poetry by St. John of Damascus, St. Cosmas of Maiuma, and St. Andrew of Crete. Although firstly thought to be a part of a bigger whole, the edition of the source text accepted the form of an independent title. In this volume, the presented critical edition of the second Slavonic translation of the “Palaea Historica” is preceded by an introduction, which discusses the origins and characteristics of the literary relic as well as the history of its reception amongst the Slavs. 

Tanatoturystyka. Od przestrzeni śmierci do przestrzeni turystycznej

Sławoj Tanaś

Intensywny rozwój światowej turystyki determinuje organizację przestrzeni turystycznych będących rezultatem zmieniających się w czasie potrzeb konsumpcyjnych turysty, które decydują o odkrywaniu nowych obszarów dla turystyki, choć znanych wcześniej, to nie zawsze z nią identyfikowanych. We współczesnej turystyce kulturowej, w ramach której turysta odwiedza miejsca stanowiące lub prezentujące materialne i niematerialne dziedzictwo historyczne i artystyczne, powszechna jest m.in. śmierć. Podróże turystyczne, w ramach których odwiedzane są przestrzenie śmierci nazwano tanatoturystyką. Tanatoturystykę można uznać za swego rodzaju pomost pomiędzy śmiercią a życiem, pomiędzy umarłymi a żywymi. Turysta jest zachęcany do kontemplacji śmierci mającej wymiar nie tylko religijny, ale również, a może przede wszystkim, społeczny. Śmierć wzbudza zarówno lęk, respekt, jak i zdystansowany uśmiech. Turystyka jest w stanie wygenerować każdy z zamierzonych skutków, w zależności od potrzeb i zasobów, jakimi dysponują i turyści, i organizatorzy atrakcji turystycznych. Popkulturowe i rozrywkowe produkty turystyczne wielokrotnie wykorzystują aspekt śmierci, jej obraz i symbolikę w celu wywołania określonych wrażeń i emocji. Zamki strachu, muzea śmierci, inscenizacje egzekucji i tortur, podróże do stref zagrożenia życia są niewątpliwie przykładem diametralnie innego, w ocenie wielu kontrowersyjnego lub nieprzyzwoitego, wykorzystania przestrzeni śmierci do celów komercyjnych. Niezależnie, czy w wymiarze kultury wysokiej czy popularnej zawsze przekaz płynący do turysty ma dla niego wymierne znaczenie. Tanatoturystyka, stanowiąca rodzaj turystyki kulturowej, wpływa na poszerzenie świadomości społecznej, odkrywanie dziedzictwa przez przekraczanie granic kulturowych, rozbudzanie rozmaitych potrzeb, identyfikację, wartościowanie oraz interpretację kultur. Kontakt z przestrzenią śmierci może być dla turysty stymulujący, poprzez odkrywanie nieznanego dla niego świata, wielokrotnie niezrozumiałego i rodzącego obawy.  

Frontinus. O akweduktach miasta Rzymu. Traktaty miernicze

Anna Pikulska-Radomska, Konrad Tadajczyk

Teksty prezentowane w tym tomie wyszły spod pióra Sekstusa Iuliusa Frontinusa, słusznie uchodzącego za jedną z najwybitniejszych postaci swoich czasów. Karierę polityczną zaczął za Nerona, kontynuował za Flawiuszy, by ją zakończyć za panowania Nerwy jako jeden z jego najbliższych doradców. Sprawował najwyższe urzędy, był zdolnym dowódcą. Rozległe wykształcenie, jakie z pewnością zdobył w młodości, poparte późniejszą bogatą praktyką, uczyniły zeń wybitnego znawcę strategii, inżynierii wojskowej i wodnej oraz miernictwa. Zdobył również autorytet jako pisarz. "Opatrzony wstępem i komentarzem przekład De aquaeductu urbis Romae autorstwa prof. Cezarego Kunderewicza ukazał się w formie druku powielaczowego w 1961 r. Mamy nadzieję, że reedycja tego praktycznie niedostępnego dziś tłumaczenia, poszerzona o przekłady zachowanych traktatów mierniczych Frontinusa - De agrorum qualitate, De arte mensoria, De controversiis i De limitibus - będzie ważna dla poznania kultury technicznej Rzymu z okresu pryncypatu oraz spotka się z dobrym przyjęciem nie tylko historyków urbanizacji, geodezji i wojskowości, lecz także filologów, prawników i wszystkich miłośników kultury antycznej". Ze Wstępu

Motywy fauny i flory w literaturze i kulturze

Z naukowego punktu widzenia publikację należy oceniać jako udany i wartościowy cykl literaturoznawczych i kulturoznawczych refleksji nad zjawiskiem najszerzej rozumianego mimetyzmu w literaturze i innych obszarach sztuki (z licznymi odwołaniami do zoologii, botaniki, geografii, etnologii, antropologii). Fauna i flora potraktowane tu zostały z jednej strony jako zjawiska naturalne, a z drugiej jako punkt odniesienia do określenia kondycji człowieczej poprzez wykorzystanie sprawdzonego instrumentarium (exempla, heraldyka, bestiariusze, wirydarze etc.). Prace dowodzą, że wnikliwa obserwacja świata zwierząt i świata roślin może z powodzeniem mieć charakter kulturotwórczy. W takim ujęciu materiał literacki staje się wykładnikiem niekonwencjonalnego oglądu przyrody (zarówno rodzimej, jak i egzotycznej), interesującą próbą wyjścia poza stereotypowe postrzeganie zwierząt i roślin w różnych kręgach kulturowych. Metodologiczne założenia określiłbym jako hermeneutyczne dociekania w obrębie humanistyki ekologicznej. Sprowadzają się one do poszukiwania różnorodnych znaczeń nadawanych faunie i florze w utworach literackich (czy szerzej: w odniesieniach kulturowych). [...] Królestwo zwierząt i roślin w większości ujęć uznane zostało za kategorię fenomenologiczną, co pozwoliło badaczom skoncentrować uwagę nie tylko na oglądzie i opisie, lecz także na dociekaniu znaczeń ukrytych. W czasie coraz większego przywiązywania znaczenia do roli ekologii w życiu społeczeństw, naglącej konieczności respektowania jej zasad, wzrasta również potrzeba uprawiania humanistyki ekologicznej. Tom wychodzi więc naprzeciw społecznemu zapotrzebowaniu. Z recenzji prof. dr hab. Tadeusza Błażejewskiego

Jurysprudencja 9. Status prawny i dynamika porządku prawnego

Wojciech Lamentowicz

W książce zaprezentowano emergentną koncepcję prawa jako proces narastania intensywności jego istnienia mierzonego na siedmiostopniowej skali. Z elementarnych cząstek, jakimi są normy, wyłania się system prawa jako całość o nowych właściwościach, a następnie coraz głębiej zakorzenia się w decyzjach, działaniach, racjach działania i motywacjach podmiotów prawa - zarówno tych, którzy mogą tworzyć lub stosować prawo, jak i tych, którzy mają jedynie obowiązek prawa przestrzegać. Szeroka koncepcja porządku prawnego obejmuje poza systemem prawa także stosunki prawne, zawody prawnicze, style egzekucji prawa, modele stosowania prawa, postawy wobec prawa oraz dyskurs legitymizacyjny obok prawno-dogmatycznego. System prawa i porządek prawny są tu określane nie przez związek z państwem, lecz z inną systemotwórczą całością, z ramami instytucjonalnymi całego ustroju społecznego, które składają się z dynamicznej sieci relacji między władzą publiczną i prywatną a własnością publiczną i prywatną. W tych ramach i w dynamice statusów można zobaczyć systemotwórczą energię wprawiającą w ruch porządki prawne.

Kamp, glamour, vintage. Współczesne kategorie estetyczne

Wioletta Kazimierska-Jerzyk

Czy w dzisiejszym świecie niezliczonych przedmiotów i wrażeń, mnożących się i coraz szybciej zmieniających się potrzeb kierujemy się wartościami estetycznymi? Czy też w miejsce refleksji i decyzji aksjologicznych na dobre wkroczyły doraźne recepty aplikowane przez świat reklamy i marketingową skuteczność? Terminy „kamp”, „glamour” i „vintage” - choć uchwytne w języku współczesnej estetyki jako jego wyróżniki - nie poddają się prostym wyjaśnieniom, nie dają się sprowadzić do konsumpcyjnych metek. Czy obecne sposoby komunikacji, zwłaszcza internetowej, spłycają te pojęcia? Tak. Ujmują je jako niezrozumiałe odmiany piękna, brzydoty lub kiczu, krótkotrwałe mody. Popularność kampu, glamouru i vintage wynika - jak się wydaje - w znacznym stopniu z ich pozornej niedookreśloności, a więc i podatności na arbitralne użycie. Tymczasem bardziej staranne przyjrzenie się tym kategoriom estetycznym pokazuje nie tylko ich złożoność, lecz także ugruntowuje refleksję estetyczną jako przejaw wybitnie pluralistycznego myślenia i odczuwania, skądinąd właściwego estetyce od początków kształtowania się dyskursu estetycznego. Kamp, glamour i vintage nie są estetyczną rebelią, nie są przeciw pięknu, ale sytuują się wobec niego - obrazują krytyczny stosunek do instrumentalizowania estetyki, sprowadzania jej do reguł, które należy sobie przyswoić. Kamp, glamour, vintage. Współczesne kategorie estetyczne to pierwsza monografia poświęcona tym pojęciom. Autorka najpierw rekonstruuje transdyscyplinarną perspektywę, z której te terminy stają się w ogóle zrozumiałe, a następnie zestawia je ze sobą, wydobywając ich estetyczne znaczenie. Kamp, glamour i vintage wyłaniają się z tej refleksji jako słowa nie tylko mające sens, lecz także mówiące coś ważnego o współczesnych upodobaniach - dzięki temu przestają się one jawić jako przykłady zhomogenizowanej marketingowo-internetowej nowomowy.

Zarządzanie zasobami ludzkimi w nowoczesnej organizacji. Aspekty organizacyjne i psychologiczne

Anna Rogozińska-Pawełczyk

Zmienność otoczenia, wysoka konkurencyjność, rozwój gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja i rosnąca różnorodność kulturowa sprawiają, że zarządzanie zasobami ludzkimi stanowi wielkie wyzwanie dla współczesnych organizacji. W odpowiedzi na nie powstała publikacja składająca się z dwóch integralnych części. W części dotyczącej organizacyjnych aspektów zarządzania zasobami ludzkimi unikatowym tematem jest zarządzanie różnymi generacjami na rynku pracy, natomiast w części odnoszącej się do zagadnień psychologicznych – istotną rolę odgrywają dynamicznie zmieniające się relacje w miejscu pracy, co wiąże się z nawiązywaniem i spełnianiem reguł kontraktu psychologicznego. Uzupełnieniem treści są dwa aneksy z praktycznymi ćwiczeniami i testami. Książka jest adresowana głównie do liderów zespołów, menedżerów, osób profesjonalnie zajmujących się zagadnieniami personalnymi, do studentów kierunków ekonomicznych, psychologicznych i społecznych oraz wszystkich, którzy chcieliby efektywniej pracować i podejmować świadome decyzje we własnym życiu zawodowym.  

Życie prywatne Polaków w XIX w

Mateusz Klempert, Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak

Książka jest trzecim tomem serii wydawniczej Życie prywatne Polaków w XIX wieku, będącej pokłosiem drugiej ogólnopolskiej konferencji naukowej z tego cyklu. Prezentowane w niej artykuły i rozprawy to efekt współpracy naukowo-badawczej Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Instytutu Historii Uniwersytetu Łódzkiego, które podjęły inicjatywę opracowania zagadnień dotyczących życia prywatnego kobiet w XIX stuleciu. Kolejne trzy tomy noszą podtytuł „Portret kobiecy” Polki w realiach epoki. Przedstawiają prywatność ówczesnych kobiet w kontekście rozszerzania ich roli w życiu społecznym, niezależności prawnej, zrównania w życiu publicznym z mężczyznami, dostępu do wyższej edukacji, aktywności społecznej, emancypacji, przeciwstawiania się sztywnym ramom obyczajowo-prawnym, dążenia do równości i wolności (ruch sufrażystek, feministek). Jednocześnie ilustrują chęć realizowania aspiracji, rozwijania zdolności i talentów, poszukiwania dróg samorealizacji. Polka w społeczeństwie XIX w. to również towarzyszka życia mężczyzny, z pokorą przyjmująca jego trudne wybory, troszcząca się o potomstwo, osoby starsze, dzieląca trudy zesłania, rozdarta bólem z powodu straty męża czy syna w walce, zabiegająca o dom, ubogich, przekazująca kolejnym pokoleniom tradycje narodowe, pielęgnująca pamięć o przodkach. To także kobieta dotrzymująca kroku najnowszym trendom w modzie, podążająca szlakiem popularnych polskich i zagranicznych kurortów, uczestniczka i organizatorka życia towarzyskiego. Seria przybliża codzienność, mentalność, sposób widzenia rzeczywistości przez Polki zamieszkujące tereny wszystkich zaborów. Artykuły i rozprawy grupują się wokół kilku głównych wątków tematycznych. Są to: aktywność społeczna i zawodowa Polek, zagadnienia życia codziennego, spędzania czasu wolnego, postawy patriotyczne Polek w okresie powstań narodowych, problematyka kobieca na łamach dziewiętnastowiecznej prasy, portrety literackie kobiet, życie prywatne kobiet z wyższych warstw społecznych – arystokratek, ziemianek i inteligentek, zagadnienia egzystencji kobiet z warstwy robotniczej, chłopskiej i z marginesu społecznego.  

Environmental Issues. Angielski dla studentów ochrony środowiska

Dorota Dziuba

Niniejsza książka powstała w odpowiedzi na rosnące zainteresowanie młodych ludzi problemami szeroko pojętej ekologii i adresowana jest głównie do studentów kierunku ochrony środowiska oraz uczniów klas o profilu ekologicznym. Materiał został podzielony na pięć działów tematycznych: Air and Climate, Energy, Land, Waste, Water oraz Other Issues. Każdy z nich składa się z serii krótkich artykułów, wprowadzających słownictwo związane z danym tematem oraz towarzyszących im leksykalnych ćwiczeń utrwalających. Poszczególne działy i teksty można przerabiać w dowolnej kolejności, co zapewnia elastyczność pracy i pozwala dostosować książkę do indywidualnych wymogów programu nauczania.

Wielowartościowość w logikach modalnych i w lingwistyce formalnej

Wielowartościowe logiki modalne (zaproponowane m.in. przez Morgana, Fittinga, Ostermana) znajdują zastosowanie zarówno w Computer Science, jak i teoriach ekonomicznych. Jednocześnie można zaobserwować ekspansję wielowartościowości w obrębie lingwistyki formalnej, szczególnie w dziedzinie systemów rozmytych. Wielowartościowość w logikach modalnych i w lingwistyce formalnej poświęcona jest obu tym problematykom. Zaprezentowano syntaktyczny i semantyczny opis skończenie wartościowej logiki Łukasiewicza, jak i bardziej ogólną charakterystykę struktur opartych o dowolne kraty (w szczególności algebry Heytinga). W jednym z rozdziałów ujęto aksjomatyzację wielowartościowej logiki multimodalnej PDL (propositional dynamic logic). W ostatnim rozdziale została przedstawiona charakterystyka wielowartościowych automatów i gramatyk probabilistycznych. 

Jurysprudencja 6. Transcendentalna filozofia prawa. O zewnętrznym obowiązywaniu i uzasadnieniu istnienia prawa

Tomasz Bekrycht

Skomplikowany charakter rzeczywistości „wymusza” normy działania, które zawarte są zwłaszcza w treści pojęcia prawa. Również jego powstawanie, istnienie, status ontologiczny i ważnościowy (odpowiednio deontologiczny) są intelektualnym wyzwaniem, które wprawia we frustrację poznawczą. Problematyka poznania zasadności prawa zawiera się w pytaniach o istnienie uniwersalnych struktur kategorii bytu, jaką jest prawo, a także o możliwość jego obiektywnego poznania (jako kategorii ontologicznej i deontologicznej – czyli bytu, który w osobliwy sposób określa powinność) w zakresie satysfakcjonującym o tyle, o ile poznanie takie odsłania uzasadnienie jego istnienia. Tym samym problem ten staje zagadnieniem transcendentalnym, opisującym warunki możliwości istnienia prawa. Nie pozwala ono zrezygnować z poszukiwania czegoś uniwersalnego, niezmiennego, być może tylko formalnie uchwytnego, co uzasadnia i warunkuje istnienie prawa niezależnie od przyjęcia tego uzasadnienia jako faktycznego i w jakikolwiek praktyczny sposób nośnego argumentu za istnieniem porządku społecznego bądź jako podstawy do budowy kolejnej czy wzmacniania którejś z istniejących już teorii normatywnych. Poszukiwanie to jest wyrazem transcendentalnej i transcendującej zastany porządek fenomenalny dążności intelektu. Tego rodzaju poznanie mogłoby dostarczyć koronnego, ale także powszechnie zrozumiałego i dlatego też wiążącego argumentu, przemawiającego za tym, by prawa po prostu przestrzegać. 

Punkt widzenia w metaforyce dziennikarzy sportowych. Modele metaforyczne i pryzmaty konceptualne

Rafał Siekiera

 Książka Rafała Siekiery, bazując na osiągnięciach lingwistyki komunikacyjnej, interakcyjnej, kognitywistycznej, zwraca uwagę na stylistykę wybranych gatunków wypowiedzi medialnych o tematyce sportowej. Autor zajmuje się problemami konceptualnymi i tekstotwórczymi ze szczególnym uwzględnieniem komunikacji poprzez metaforę. Okazuje się, że jest to komunikacja bardzo skuteczna, wziąwszy pod uwagę choćby tylko ogromną oglądalność transmisji sportowych w telewizji. Bez komentarza werbalnego straciły by one wiele na swej atrakcyjności. Praca jest wybitnie dyskursywna, ma wartki tok dowodzenia, zjawiska analizowane są wszechstronnie, problemowo. Częste odwołania do psychologii poznania wzbogacają wartość merytoryczną rozprawy o związki między językiem a poznaniem. Książka ujawnia walory języka radiowo-telewizyjnych komentatorów sportowych, takie jak barwność, oryginalność sformułowań, silną indywidualizację, kreatywność, emocjonalność.

Shakespeare: His Infinite Variety. Celebrating the 400th Anniversary of His Death. Second Edition

Krystyna Kujawińska Courtney, Grzegorz Zinkiewicz

The great asset of Shakespeare: His Infinite Variety is its wide historical and geographical range - that is, from the time of the Bard himself to the latest metamorphoses of meanings new electronic media made available. Every reader, depending on his/her age and prior experience with Shakespeare, is at a different moment of this great historical-theoretical continuum of world culture. Everyone can also begin one’s own intellectual journey through cultural history - any time, any place. [...] Despite the once popular but now outdated post-truths, history has not ended. This volume testifies to the benefits of combining historical perspective in its fairly elementary version, which is a linear sequence of events, with an in-depth analysis of the transformations in understanding, exhibiting, and using (appropriating) Shakespeare’s works in our rapidly changing reality. Prof. Marta Wiszniowska-Majchrzyk

Relacje w organizacji. Podręcznik menedżera

Ilona Świątek-Barylska

Czy można opracować instrukcję obsługi człowieka? Można spróbować, ale liczba oraz złożoność mechanizmów, które wpływają na ludzkie zachowania jest olbrzymia. Nie da się ich zaprezentować w formie algorytmu. Zachowania ludzi są wypadkową czynników indywidualnych, charakteryzujących jednostkę (takich jak osobowość, temperament, system wartości, doświadczenia, etc.) oraz czynników sytuacyjnych (np. stosowanych w firmie rozwiązań organizacyjnych, zachowania przełożonego lub składu zespołu projektowego). Wyniki badań wielu socjologów, psychologów, antropologów czy specjalistów od zarządzania pozwoliły zidentyfikować i opisać wiele mechanizmów wyjaśniających zachowania ludzi w organizacji. Książka stanowi podręcznik kształtowania relacji społecznych w organizacji. Opisywane w niej mechanizmy wyjaśniające zachowania pracowników i przełożonych zostały zilustrowane przykładami płynącymi z praktyki gospodarczej. Dzięki temu zrozumienie prezentowych treści staje się proste, a sama lektura bardzo interesująca. Niniejszą publikację można polecić zarówno tym, którzy mają doświadczenie w zarządzaniu ludźmi i nadal chcą pogłębiać wiedzę w tym obszarze, jak i tym, którzy dopiero stoją przed wyzwaniami menedżerskimi. Ważne jest to, że dzięki niej wszyscy zainteresowani rozwojem kompetencji kierowniczych otrzymają zbiór inspiracji i praktycznych rozwiązań opartych na solidnych naukowych podstawach i najlepszych praktykach zarządzania, wynikających z bogatych doświadczeń autorów. 

Ścieżki niepowodzeń gospodarczych. Redukcja zagrożenia nie-powodzeniem jako element strategii małej firmy

Jarosław Ropęga

Celem pracy było wyodrębnienie składowych mających wpływ na wystąpienie zdarzeń powodujących wejście firmy na ścieżki niepowodzenia gospodarczego, identyfikacja przebiegu tych ścieżek oraz zaproponowanie sposobów ograniczenia zagrożenia niepowodzeniem dla małych firm. Podjęta w niej problematyka ma duże znaczenie dla teorii i praktyki zarządzania. Książka zawiera wiele interesujących elementów oraz nowatorskich ujęć. Obejmuje obszerną, wielowymiarową analizę zjawiska niepowodzenia gospodarczego w małej firmie, uwzględniającą zarówno czynniki sprawcze, cykle przebiegu niepowodzeń i porażek biznesowych, jak i strategie ich eliminowania. Może być z powodzeniem adresowana do szerokiego kręgu czytelników – zaczynając od środowisk przedsiębiorców, kadr kierowniczych w MŚP, poprzez urzędników kreujących otoczenie regulacyjne, po badaczy i analityków z zakresu zarządzania ryzykiem i zarządzania strategicznego, środowiska akademickie i studentów. Zawiera opis dotyczący przebiegu niepowodzeń w badanych firmach. Przedstawiony schemat przeprowadzenia badań jakościowych jest modelowy. Lektura pogłębi naszą wiedzę i doświadczenia w zakresie sprawności małych firm oraz ich reaktywności na kryzys i niepowodzenia.  

Koszty i wyniki w systemie controllingu w przedsiębiorstwach usług logistycznych

Justyna Dobroszek

Logistyka, uważana przez wielu analityków za „barometr” lub „krwiobieg gospodarki”, rozwija się w ostatnich latach bardzo dynamicznie w ramach działalności biznesowej. Punktem wyjścia była techniczna strona procesów transportu, przeładunku i magazynowania, która przejawiała się zastosowaniem odpowiednich innowacji technologicznych. Z upływem czasu pojawiła się w logistyce perspektywa zarządzania, która obecnie osiągnęła stopień rozwoju określany zarządzaniem łańcuchem dostaw. Z perspektywy zarządzania logistyka postrzegana jest poprzez wdrożone w przedsiębiorstwie określone struktury, instrumenty i procesy zarządzania, które - aby mogły poprawnie funkcjonować - powinny być wspierane przez system dostarczający informacje, którym jest controlling logistyki. Analiza procesów logistycznych pod kątem ich pomiaru oraz oceny kosztów i wyników, a następnie optymalizacja tych procesów, stały się istotne, ponieważ zwiększyła się nie tylko liczba działań logistycznych, lecz także poszerzył się ich zakres. Powodem takiego stanu rzeczy był transfer logistyki na rynek i w ten sposób stopniowe wyodrębnianie się na nim podmiotów gospodarczych specjalizujących się w świadczeniu usług logistycznych iw rezultacie powstanie sektora Transport - Spedycja - Logistyka {TSL). Ze Wstępu