Spod ciemnej gwiazdy

Karol Irzykowski

Spod ciemnej gwiazdy tytuł zbioru nowel Karola Irzykowskiego. W nowelach tych Irzykowski koncentrował się na psychologicznej analizie zjawisk irracjonalnych. Znaleźć tu można wiele nowel o charakterze fantastycznym. Jedna z nich, zatytułowana Wagon astralny, stanowi pastisz opowiadań Stefana Grabińskiego, którego Irzykowski był wielkim orędownikiem. Nowelą, do której krytyk przykładał największą wagę, jest Pyriphlegeton, czyli Niepokalane poczęcie (Prolog do dramatu). Irzykowski zamieścił w niej wiele odniesień autobiograficznych dotyczących śmierci pierworodnej córki, Basi.

Pochody

Andrzej Sarwa

"Andrzej Juliusz Sarwa: Pochody - poemat. Niniejszy tekst pochodzi ze zbioru wierszy Andrzeja Sarwy, opublikowanego przez oficynę wydawniczą Spichlerz w roku 2013. Fragment utworu: Idą, idą dalekie i srebrne niosą, niosą na stopach grudy zapomnianej ziemi skrzypią drzewca sztandarów powiewają pąsowe i złote płachty klaszczą na wietrze płachty drą się z trzaskiem. Odejdźcie czym prędzej truchła do spróchniałych trumien niech was przytrzasną wieka na następne wieki po cóż nam wytykacie iżeśmy nie lepsi po cóż nam wytykacie żeśmy tacy sami?"

Literaci pogańscy w pierwszych wiekach chrystianizmu

Bp Michał Nowodworski

Niechęć literatów pogańskich do chrystianizmu najlepiej się pokazuje z Lucjana Samosateńskiego (pisał pod koniec drugiego wieku). Nie ma wątpliwości, że za jego czasów chrystianizm dobrze był znany; pisma sofistów dowodzą, że znali oni główne zarysy nauki ewangelicznej, w ˝Pseudomantis, a przede wszystkim w liście do Kroniusza o śmierci Peregrina, znajdują się częste napaści na naukę chrześcijańską. I rzecz szczególna, że dowcip swój ostrzy Lucjan najwięcej na tych częściach nauki ewangelicznej, jakie same przez się przemawiają do rozumu ludzkiego, jak nauka o nieśmiertelności duszy, o braterstwie ludzi, o zaparciu się siebie. Przy jakim takim zastanowieniu się, przy odrobinie dobrej woli, przekonałby się łatwo, że religii, która z tak doskonałą moralnością tak wysokie łączy prawdy, nie należy mieszać z zabobonem przepełniającym świat cały. Ale szanowny literat nie zadawał sobie trudu głębszego wniknienia w tę naukę. Chrześcijan uważa albo za oszukanych, albo za oszustów; wyśmiewa ich jak szarlatanów, obiegających wówczas imperium rzymskie i różnymi czarami i wróżbami wyłudzających grosze z łatwowiernego ludu. A sam, człowiek powierzchowny, płytki, niezgłębiający niczego, choć o wszystkim wyrokujący, zarzuca uczniom Chrystusa, że byli łatwowierni, że przyjmowali, co im mówił, na wiarę czczą, bez dostatecznej podstawy. Takim to duchem sprawiedliwości przejęci byli literaci ówcześni.

Traktat o czyśćcu

Katarzyna Genueńska

Niezwykle ciekawy opis czyśćca i zaświatów jaki widziała w wizji wielka mistyczka średniowieczna św. Katarzyna Geneueńska

Córka wodnicy

Bronisława Ostrowska

Bronisława Ostrowska, z domu Mierz-Brzezicka, pseud. Edma Mierz, Wojciech Chełmski. (ur. w listopadzie 1881 w Warszawie, zm. 18 maja 1928 w Warszawie) - poetka polska okresu Młodej Polski, tłumaczka poezji francuskiej oraz pisarka książek dla dzieci. Ostrowska w pejzaż poetycki, często abstrakcyjny, wprowadza swój własny indywidualny sposób odczuwania i widzenia świata przyrody, oddawania uczuć i nastrojów właściwych jej epoce. Ona jako pierwsza sięgnęła do kobiecych treści w poezji. Głosiła jedność człowieka z przyrodą i miała swoje filozoficzne korzenie w stoickiej doktrynie wiecznego powrotu. Przepiękna baśń Córka wodnicy opowiada o królu, królewiczu, syrenie-wodnicy, ich małej córeczce, o równowadze między dwoma światami królestwa ziemi i królestwa morza, o jej zachwianiu, o miłości i o poświęceniu dla wspólnego dobra. I zwycięstwie nad żywiołami dzięki owemu poświęceniu.

Mistyka starożytnych Greków

Karol du Prel

REPRINT. Z wprowadzenia: Jeśli nas z odległych czasów i to przez najwiarygodniejszych pisarzy podana dochodzi wieść o rzeczach, których żadną miarą pojąć nie umiemy, to można być pewnym, żeśmy stanęli wobec sprawy, której wyjaśnienie niepoślednie miałoby znaczenie. Żeby jednak zagadnienie takie należycie rozwiązać, winno się przede wszystkim zjawiska owe tak właśnie przyjmować, jak je nam opisują: szkła wieku należy złożyć zupełnie. Wszelako najczęściej dzieje się przeciwnie. Racjonalizm wypacza z reguły takie zjawiska, ażeby ułatwić sobie ich wytłumaczenie; zamiast się do nich przystosować, przystosowuje je do siebie za pomocą rozlicznych "poprawek"; stąd pozorną tylko korzyść odnosi nauka, bo też racjonalizm pozornie tylko rozszerza jakiś zakres poznania, a w istocie nieszczery tylko zawiera pokój z zagadnieniami. Treść książki zawiera omówienie takich istotnych zjawisk mistycznych starożytnych Greków jak: sen świątynny, wyrocznie, misteria, demona Sokratesa.

Jelita. Legenda herbowa z r. 1331

Józef Ignacy Kraszewski

"Jelita: Legenda herbowa z 1331 roku" to powieść historyczna autorstwa Józefa Ignacego Kraszewskiego, której akcja rozgrywa się w czasie krzyżackiego najazdu na Polskę, zakończonego bitwą pod Płowcami. Głównym bohaterem jest Florian Szary z Surdęgi, rycerz z Sieradza, symbol honoru i oddania ojczyźnie, który walczy u boku króla Władysława Łokietka, gotów poświęcić swoje życie dla Polski. Drugoplanową, lecz znaczącą postacią jest Wincenty z Szamotuł, możnowładca, który z powodu osobistych uraz przechodzi na stronę Krzyżaków. Po czasie, widząc brutalność najeźdźców, zaczyna żałować swojej zdrady i szuka sposobu na odkupienie win. To opowieść o rycerskim honorze, zdradzie i patriotyzmie, idealna dla miłośników historii i pasjonujących opowieści o dawnych czasach.

Chrystianizm a świat zwierzęcy

Mieczysław Skrudlik

Chrystianizm a świat zwierzęcy to dogłębna, chociaż może nie do końca wyczerpująca, analiza stosunku chrześcijaństwa do zwierząt w oparciu o Pismo Święte, tradycję, a nawet legendy chrześcijańskie. Książka niezwykle interesująca, ponieważ zajmuje się zagadnieniem niezbyt często poruszanym i analizowanym z punktu widzenia religii. Na pewno zasługująca na lekturę, bo pozwalająca nie tylko poznać wiele nowych spraw, ale i zmienić pokutujące w społeczeństwie stereotypy odnoszące się do przedmiotowego zagadnienia. A oto tytuły rozdziałów: Echa tradycji kościelnej. Raj dla zwierząt. Zwierzęta a sztuka kościelna. U szczytów. Święci i zwierzęta. Kotka Najświętszej Maryi Pany. Demony. Pod opiekuńczym płaszczem Bogarodzicy. Zakończenie

Starożytności polskie w czterech tomach: tom III

Jędrzej Moraczewski

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Jest to słownik starożytnych wyrażeń polskich ułożony w porządku alfabetycznym. Reprint wydania z roku 1842 roku wydanego nakładem księgarni Jana Konstantego Żupańskiego. Autor o tym swoim dziele tak niegdyś się wyraził: Dzieło to pisane jest ze źródeł, o ile się zasadza na kronikach i pisarzach powszechniej znanych: użyto niemało i monografii. Dzieła wszystkich badaczy teraźniejszych zgromadziliśmy sobie jak najstaranniej i korzystaliśmy z ich pracy, bo zdaje się, że korzystać było obowiązkiem. Imiona tych badaczy przytaczamy zawsze, może niekiedy prze pomyłkę w pismie albo druku opuszczone. Jest to praca monumentalna zawierająca informacje na temat wyrażeń, miejscowości, urzędów, zawodów itp. w dawnej Rzeczypospolitej. Pod tym względem jest więc to praca unikalna i absolutnie zasługująca na to, aby się znaleźć w bibliotece każdego, kogo pasjonuje nasza ojczysta tradycja i kultura. Naprawdę z tego opracowania encyklopedycznego można się bardzo wiele dowiedzieć. Polecamy!

Przygoda w Radomiu

Władysław Łoziński

Druga historia z cyklu Opowiadania imć pana Wita Narwoja rotmistrza Konnej Gwardii Koronnej autorstwa powieściopisarza i historyka Władysława Łozińskiego (1843 1913). Napisana barwnym językiem historia przenosi czytelnika w czasy osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej. Młody szlachcic Wit Narwoj po brawurowej ucieczce z pruskiej armii próbuje zaciągnąć się do armii polskiej. Niestety, łowcy dezerterów depczą mu po piętach, zdecydowani na najbardziej perfidne pułapki. Czy uda mu się zachować życie i wolność? Wit Narwoj jest wyśmienitym gawędziarzem a opowieść sędziwego szlachcica o czasach jego awanturniczej młodości czyta znany doskonale miłośnikom książki słuchanej Bogumił Ostryński.

Wilk, psy i ludzie

Adolf Dygasiński

Przepiękna opowieść Dygasińskiego o przyrodzie tej dzikiej i tej oswojonej, o roślinach i zwierzętach. Zerknijmy na początek opowiadania i zobaczmy jaka uczta czytelnicza nas czeka: Witajcie mi, witajcie nadnarwiańskie lasy! Wasza woń i świeżość zdaje się jeszcze pieścić i upajać mię dzisiaj, choć już dwadzieścia lat temu, jak was pożegnałem. Obraz boru, jak wszedł w duszę, tak w niej pozostał ze wszystkimi szczegółami. I oto widzę przed sobą reprezentantkę naszej szpilkowej roślinności, sosnę. U dołu nie ma ona gałęzi, jest wysokopienna, czerwonawa, leni się cieniutkimi warstewkami, jakby pieniążkami, rozrzuca swą korę dokoła. Wyżej pokryta jest sękami i sęczkami; w górze nosi koronę jak jeleń, rosochatą, rzadką w konary, pomiędzy którymi wysoko czernieje gniazdo wronie, jastrzębie lub krucze. Przysiada ją niekiedy zielona jemioła, co ku dołowi opuszcza kołpak swych liści, tak żywo połyskujących, bo na cudzej wypasionych skórze. Przy ziemi sterczą korzeniska, leży mnóstwo szyszek oraz igieł, tych materiałów budowlanych dla mrówek. Z tych owadów jedne oto dźwigają taką igłę, rozparłszy się całymi siłami jak dwa mocne chłopy; inne odbywają staranne poszukiwania w szyszkach, zalazłszy w każdy ich zakątek a inne jeszcze wybrały się w uciążliwą podróż, het ku wierzchołkowi drzewa. Alić przyleciał piękny, pstry dzięcioł, lekko przysiadł na drzewie, okiem bystro objął pozycję i zaczął tu swoje gospodarstwo. Strach wielki wśród pracowitego narodu mrówek. Każde stworzenie zna swoich nieprzyjaciół, umie ich dopatrzeć, dosłyszeć, zwietrzyć. Więc te, które były blisko podstawy sosny, czym prędzej na ziemię schodzą, niektóre chronią się na szczyt drzewa i na jego gałęzie, a inne chcą oszukać nieprzyjaciela i chowają się w kryjówkach pod korą. Daremnie! Dzięcioł należy do drapieżników, jawnie napadających na swą zdobycz. Krzyknął głośno raz drugi raz... potem dziobem stuka jak młotem, wali w korę. Strach wielki pada na ukryte owady, ten huk ogłusza je strasznie i prawie że pozbawia przytomności umysłu; wyłażą na wierzch, przerażone, zaczynają zmykać, ale cóż im to pomoże wobec dzięcioła? Wiewiórka, przestraszona zgiełkiem, wyskoczyła także jak bomba z dziupli swojej; podskakuje niby piłka rzucona lub sunie w górę zręczniej od dzięcioła; zadarła swój ogonek, zasiadła na dwóch łapkach i ciekawym okiem przygląda się dzięciołowej pracy.

W krainie niedźwiedzi

Antoni Ferdynand Ossendowski

Europa ten stary, przeludniony ląd bynajmniej nie jest jeszcze dobrze znana! Poza Polską, Niemcami, Francją i Anglią, Italią i Hiszpanią, Austrią i Belgią istnieją duże połacie, a nawet ludy, do naszych czasów zbadane i poznane zaledwie pobieżnie, czasami prawie zupełnie nieznane. Takim krajem jest półwysep Kolski, leżący pomiędzy Północnym Oceanem Lodowatym, a Morzem Białym. Wchodzi on, jako część składowa, do Rosji, a posiada wspólne granice z Finlandią, ojczyzną bystronogiego Nurmiego, i Norwegią, krajem malowniczych fordów, odważnych wikingów-wojowników i wilków morskich, Ibsena i Hamsuna wielkich pisarzy. I właśnie o zakątku, o ludziach zamieszkujących Półwysep Kolski, tę prawdziwa krainę niedźwiedzi opowiada niniejsza książka. Zapraszamy do lektury!

Czy Getowie (Dakowie) wierzyli w jednego Boga? Studium z zakresu religii i mitologii porównawczej

Stanisław Schneider

Wziąwszy sobie za cel pokrewieństwo Getów co do ich wiary w Boga i nieśmiertelność z wiarą u innych ludów wykazać, musimy wyjść od najdawniejszego i klasycznego świadectwa Herodota. Czytamy u niego, że Getowie wierzyli w tego rodzaju nieśmiertelność, iż bez umierania odchodzą do Boga – Zamoxysa, którego inni nazywają Gebeleydzysem. W następnych rozdziałach Herodot powtarza między innymi, o czym dowiedział się od Hellenów mieszkających nad Hellespontem i Morzem Czarnym, że ów Zalmoxys był człowiekiem, że najprzedniejszych w kraju gościł podwójną biesiadą ciała i ducha, nauczał bowiem, że ani sam, ani jego współbiesiadnicy, ani ich potomkowie nie umrą, lecz udadzą się do krainy, gdzie wiecznie odpoczywać będą i opływać we wszelkie dobra. Chcąc się dowiedzieć więcej o wierzeniach tego ludu, trzeba przeczytać opracowanie w całości. Polecamy!

René

François-René De Chateaubriand

Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i francuskiej. Version bilingue: polonaise et française. Na język polski przełożył Tadeusz Boy-Żeleński. Młodzieniec imieniem René przybywa do Luizjany francuskiej, gdzie osiedla się w wiosce plemienia Naczezów, spędzając jednak całe dnie sam, wędrując po lasach i rozmyślając. Nakłoniony przez sachema Szaktasa i księdza Suela postanawia opowiedzieć im swoją historię. René, syn francuskiego szlachcica, stracił przy porodzie matkę. Jego ojciec faworyzował starszego brata i nie interesował się nim, następnie zaś również zmarł. Jako chłopiec, a następnie młodzieniec, jedyne oparcie René znajdował w starszej siostrze Amelii. Był człowiekiem melancholijnym, nie widział w życiu żadnego sensu, uważał, że każdy ludzki wysiłek i tak niweczy nieuchronna śmierć. Początkowo chciał wstąpić do klasztoru, następnie za lekarstwo na ciągły smutek wziął podróże... (za Wikipedią). A co było w owym liście i jakie były dalsze przygody tytułowego bohatera, można się dowiedzieć po przeczytaniu całego utworu. Zapraszamy i zachęcamy!

Pan Jowialski

Aleksander Fredro

Komedia w czterech aktach, prozą. Akcja utworu dzieje się w latach 20. XIX wieku w dworze państwa Jowialskich. W dworze spotykają się przedstawiciele różnych pokoleń i środowisk. Reprezentantami anachronicznej staropolskiej szlachty są państwo Jowialscy. Syn i synowa Jowialskich (Szambelan i Szambelanowa) reprezentują pokolenie Oświecenia, jednak ich oświeceniowe ideały są dość powierzchowne. Helena, córka Szambelana, jest czytelniczką dzieł romantycznych. Ludmir i Wiktor reprezentują ubogich artystów. Ludmir, udający pijanego szewczyka, staje się obiektem zabawy towarzystwa. Przebrany za sułtana ma możliwość mówienia otoczeniu prawdy. Ostatecznie zostaje rozpoznany przez Szambelanową jako zaginiony w niemowlęctwie syn jej z pierwszego małżeństwa, otrzymuje rękę Heleny wraz z prawem do dziedzictwa. (za Wikipedią).

Barry. Opowiadania o psach

Andrzej Sarwa

Pies przyjaciel człowieka. Oklepany frazes. Pies, towarzyszący człowiekowi od tysięcy lat i oddany człowiekowi całym sobą. Pies, kochający swojego właściciela bezwarunkową miłością, nieoczekujący niczego w zamian. Wierny i niezawodny Lecz stosunek człowieka do psa nie jest już tak jednoznaczny Dla niektórych jest on kimś bardzo kochanym, nieomal członkiem rodziny, lecz takie osoby znajdują się w mniejszości. Dla innych, dla większości, to tylko przedmiot I o tyle tylko ważny, o ile doraźnie przydatny To przedmiot, w którym nie dostrzega się uczuć, nie widzi się, że się boi, że cierpi, że tęskni za dobrym słowem, że płacze... Często dręczony, bo taką rozrywkę preferuje jego właściciel, głodzony, bity, dla którego jest tylko byle jaka buda, krótki łańcuch i żałosne resztki z obiadu Te trzy krótkie opowiadania napisane znakomitym językiem pokazują historie trzech psów po to, by w ludziach, być może, obudzić wrażliwość, a jednocześnie mają stanowić rodzaj w jakimś sensie wynagrodzenia tym naszym kudłatym przyjaciołom za zło, jakiego w życiu doznają Opowiadania powinny zainteresować osoby dorosłe, ale również dotrzeć do jak największej liczby młodych ludzi, kilkunastolatków, którzy jeszcze budują swoją wrażliwość