Fatum. Polityka i katastrofy współczesnego świata

Niall Ferguson

Fascynująca historia katastrof i ich konsekwencji autorstwa najwybitniejszego brytyjskiego historyka swojego pokolenia (The Times) Racjonalna, praktyczna i pięknie napisana. Fatum nie jest po to, by przerazić nas nadchodzącymi katastrofami, ale by przygotować ludzkość na ich konsekwencje. Dzięki tej książce, dalece wykraczającej poza temat pandemii, zaczniemy wreszcie zdroworozsądkowo myśleć o przyszłości (Anne Applebaum) Kryzysy. Plagi. Pandemie. Czy w drugiej dekadzie XXI wieku można przewidzieć ich nadejście? Co nas czeka w przyszłości i czy mamy na to wpływ? Katastrofy są z natury trudne do przewidzenia. Ale kiedy nadchodzą, powinniśmy być lepiej przygotowani niż Rzymianie na wybuch Wezuwiusza czy średniowieczni Włosi na nadejście epidemii dżumy. W końcu nauka jest po naszej stronie. Dlaczego więc wciąż bywamy nieudolni i bezradni? Populistyczni rządzący słabo radzili sobie w obliczu pandemii koronawirusa. Niall Ferguson twierdzi, że działały głębsze patologie, widoczne już w naszych reakcjach na wcześniejsze katastrofy. Jedną z nich była rozrośnięta do niebotycznych rozmiarów biurokracja, która uniemożliwia szybkie reagowanie. Czerpiąc z wielu dyscyplin, w tym ekonomii i nauki o sieciach, autor opisuje nie tylko historię, ale ogólną teorię katastrofy. Jego wnikliwa analiza przeszłości i teraźniejszości pomaga przewidzieć, jakie niebezpieczeństwa będą czyhać na nas jutro, i co najważniejsze jak lepiej sobie z nimi radzić.

Boso po rosie

Joanna J. Pawłowska

Czasy i środowisko, w jakich przychodzi nam żyć, mają niebagatelny wpływ na ukształtowanie naszych charakterów i zachowań, ale tylko od nas samych zależy, czy pod wpływem innych nie zatracimy siebie. Retrospektywna podróż do lat 60. ubiegłego wieku pokazuje, że niezależnie od wszystkiego, życie toczy się swoim torem, a ludźmi targają namiętności. Czasem tylko pewne rzeczy wymawia się szeptem. Delikatnie zaznaczone tło historyczne nie przytłacza, a wręcz przeciwnie - pomaga umiejscowić wydarzenia. Najważniejsza w tej historii jest jednak miłość. Justyna ma narzeczonego, którego kocha. Planują ślub. Podróż w jego rodzinne strony zaczyna otwierać przed nią kolejne drzwi do skrywanych pilnie rodzinnych tajemnic. Co odkryje? Czy Karol jest wobec niej uczciwy? Czy sielankowy klimat Drzymlina przełoży się na idyllę małżeńską? Jakich sekretów strzegą łąki sennej wsi podlaskiej?

Poruszona mapa

Przemysław Czapliński

W Polsce, czyli nigdzie pisał Alfred Jarry. Polska to nie kraj, to stan umysłu głoszą internetowe memy. A co by się stało, gdyby podejść do tych kwestii całkiem serio? Przemysław Czapliński postawił sobie ciekawe i jak się okazało bardzo aktualne zadanie: opowiedzieć o fenomenie postrzegania przez Polaków miejsca, w którym żyją, naszej wyobrażonej geografii, czyli tego, gdzie mentalnie według Polaków leży Polska. Czy przesuwa się na zachód? Jak zmienia się nasze postrzeganie samych siebie w kontekście sąsiadów? Materiałem do badań jest dla Przemysława Czaplińskiego literatura polska ostatniego trzydziestolecia: Dukaj, Tokarczuk, Hugo-Bader, Kapuściński, Masłowska, Pilch, Szczygieł, Wilk czy Zagajewski. Czapliński dowodzi, że nasza wyobrażona geografia ma charakter wyspowy i nie ma w niej jednolitej wizji całości, a niektóre zaskakujące tezy autora prowokują do polemiki. Książka Czaplińskiego jest doskonałym, chwytającym ciężar chwili i momentu dziejowego opracowaniem o fundamentalnym znaczeniu. - Edwin Bendyk, "Polityka"

Niebotyki

Marian Pilot

Laureat NIKE powraca U schyłku chłodnego kwietniowego dnia szliśmy z matką polną dróżką z cmentarza, na którym matka jest pogrzebana" tak rozpoczyna się nowa, nieprawdopodobna książka Mariana Pilota.  Autor nie po raz pierwszy obraca w niwecz nasze wyobrażenia o granicach możliwości ekspresyjnych prozy. Dzięki abstrakcyjnemu, a zarazem potoczystemu (ot, paradoks) nad-językowi i nieokiełznanej wyobraźni w książkach Pilota może się pojawić absolutnie wszystko. Wieś, pub King i abchaska plaża. Chrząszcze, robotnicy, foka z kokardą i dziad dziadami furmaniący. Wybuchy śmiechu, dreszcze grozy, okrzyki zdumienia oraz konwulsje podczas lektury możliwe, prawdopodobne, a nawet wskazane.

Łabędzie. Tom I i II

Jacek Dehnel

Zaskakująca i porywająca książka Jacka Dehnela. Brazylijscy dyplomaci przemycający tony złota, luksus bijący po oczach w peerelowskiej szarzyźnie, wielki proces i wieloletnie wyroki więzienia. Reportaż, saga rodzinna i historia niezwykłego serwisu. W Łabędziach Jacek Dehnel rozsadza wszelkie gatunkowe ograniczenia i szufladki. Jego nowe dzieło, składające się z dwóch uzupełniających się części, można czytać jako rasowy reportaż true crime, historię rodziny, powieść sensacyjną albo esej o pamięci prywatnej, publicznej i wreszcie sekretnej, ukrytej w aktach IPN-u. Peerelowska prasa opisywała ich w latach 70. jako gang złotogłowych zuchwałą szajkę, która przemycała złoto, dolary i dzieła sztuki. Zachodnie samochody, biżuteria, futra, noce upływające na hazardzie i skrytki pełne złotych sztabek rozpalały wyobraźnię obywateli Polski Ludowej. Do dziś tę uproszczoną i propagandową wersję można znaleźć w popularnych artykułach i książkach typu wielkie afery PRL-u. Tak się jednak składa, że skazany w pokazowym procesie Witold Mętlewicz był krewnym pisarza, który teraz postanowił dokładniej przyjrzeć się tej historii. Dehnel odtwarza dzieje zamożnego warszawskiego rodu Mętlewiczów, a jednocześnie odkrywa liczne sekrety i konfrontuje się z przemilczeniami i lukami. Przed naszymi oczami przewija się cała plejada barwnych postaci, babek i dziadków, ciotek i wujków, a każdy z nich odgrywa tu istotną rolę. Tak powstaje potężna rodzinna saga, rozpisana na ponad sto lat, od czasów przedwojennych do współczesności a także szeroka i zaskakująca nieraz panorama społeczeństwa Polski Ludowej. Łabędzie to wreszcie opowieść o samym pisarzu, wyjątkowa w polskiej literaturze autofikcja. Dehnel w wielu miejscach odważnie odsłania samego siebie, tworzy swoisty dziennik pisania, w którym jest miejsce na prawdę i zmyślenia, na fakty i prowokację. Ale też na pasjonującą opowieść o najsłynniejszym serwisie w dziejach porcelany miśnieńskich Łabędziach, stworzonych na polecenie hrabiego von Brühla. AUDIOBOOK ZAWIERAJĄCY OBA TOMY CZYTA AUTOR!

Dal

Adam Waga

Przejmujący tom nowych wierszy Adama Wagi, połączony z jego debiutancką sztuką, nigdy wcześniej niepublikowaną. Przewijającymi się tematami, potraktowanymi pół żartem, pół serio, są starość i śmierć. Ciepło bijące z tych tekstów mądrze koresponduje z motywami biblijnymi, pytaniami filozoficznymi i eschatologicznymi. Nad wszystkim, jak zwykle u Wagi, góruje aura swady, zadumy i erudycji. *** Podchodzi i mówi: - Spójrz mi w oczy. - To niemożliwe mówię. - Ty ich nie masz, a moje gasną. Inne zmysły też Przerywa: - Wystarczy mi dotyk.

Szesnaście na Bourbon

Bartosz Sadulski

Porywająca nowa książka Bartosza Sadulskiego, laureata Nagrody im. Kościelskich! Pełna humoru, tajemnic i skandali historia w duchu powieści płaszcza i szpady. W 1673 roku ze szpitala Salptriere w Paryżu zostaje uprowadzonych 16 kobiet. Z polecenia króla Ludwika XIV mają dopłynąć okrętem Dunkerquoise na wyspę Bourbon, by wyjść za mąż za francuskich kolonistów. Zagadkowe tożsamości i często kontrowersyjne losy Francuzek sprawiają, że tak daleka podróż okazuje się dla nich szansą, a nie zagrożeniem. Pod dowództwem despotycznego kapitana na statku płyną między innymi zdziwaczały misjonarz Jean, podejrzana heretyczka Beli, diaboliczny kot Lucjan czy nastoletnia Françoise Châtelain (która ponoć umarła w 1661 roku). Podróżni w drodze do celu zatrzymają się w portach Teneryfy, Wysp Zielonego Przylądka i Madagaskaru. Czy jednak wszystkim uda się przetrwać tę daleką i niebezpieczną wyprawę? Szesnaście na Bourbon to szkatułkowa historia oparta na prawdziwych wydarzeniach, przedstawiona tak barwnie, że ciężko rozróżnić, co jest prawdą, a co fikcją. Wybitny ten burbon, wasza wysokość. Kiedy Ludwik XIV siada na nocniku, kiedy Jan Kazimierz głaszcze maskę pośmiertną swojej żony, Marii Gonzagi, słychać tu przede wszystkim szelest papieru. Powieść Sadulskiego nie nawiązuje do wielkiej tradycji prozy historycznej, ale do wybitnych tekstów dziurawiących tę tradycję. Bliżej mu do Johna Bartha, Johna Fowlesa, czy Thomasa Pynchona niż do Wiktora Hugo. Sadulski nie udaje, że w XXI wieku można napisać autentyczną powieść historyczną, że można w jakikolwiek sposób napisać o historii prawdę. Pomimo tego traktuje przeszłość super serio, nie ma tu żadnej gry, żadnej zabawy, gdy na horyzoncie pojawia się palenia czarownic, handel żywym towarem (w służbie ideologii wielkiego państwa), kolonializm i międzyrasowe masakry. Paulina Małochleb, krytyczka, ksiazkinaostro.pl

Tyll

Daniel Kehlmann

Bestseller tygodnika SPIEGEL Ponad pół miliona sprzedanych egzemplarzy Powstaje serial Netflixa na podstawie książki Prawa sprzedane do ponad 30 krajów Rzeczy lepsze od śmierci znajdziesz wszędzie W pewną sobotę do wioski tak zapadłej, że nawet wielka wojna trzydziestoletnia nie dała się jej we znaki, zajeżdża wóz ciągnięty przez osła. Wiadomość o sensacyjnym gościu rozchodzi się błyskawicznie to niezrównany kuglarz, żartowniś i linoskoczek Tyll Ulenspiegel! Wóz zmienia się w scenę, mieszkańcy jak urzeczeni oglądają kolejne sztuki, mimo że krowy domagają się dojenia. Wreszcie Tyll staje na linie rozpiętej pomiędzy wieżą kościelną i drzewcem na flagę. Z tej wysokości prowokuje widzów do rzucania butami, a kiedy ci zaczynają wreszcie szukać utraconego obuwia, wybucha bijatyka, jakiej w wiosce nie widziano od dawna. Wielka wojna ich ominęła, więc mają własną małą. Prowokator Tyll zaśmiewa się do łez, a następnie ucieka z wioski. Austriacko-niemiecki powieściopisarz Daniel Kehlmann posłużył się znanym od stuleci motywem Dyla Sowizdrzała, by skonstruować świat, w którym przyszedł czas szaleńców. Próżno szukać w nim przewidywalności i logiki. Zamieszkują go postacie opętane lub nawiedzone, fanatycy i oszuści, a władzę sprawują ludzie, którzy z bliska okazują się małymi, chciwymi, okrutnymi, niebezpiecznymi, śmiesznymi i strasznymi zarazem kreaturami. Żaden z bohaterów Tylla nie jest taki, jakim wydaje się na początku. W każdym rozdziale tej powieści tytułowy bohater pojawia się niejako w tle, jest obserwatorem i katalizatorem wydarzeń, w których możemy się przeglądać jak w wielkiej metaforze. U Kehlmanna fascynuje nieustanne współistnienie atmosfery grozy i komizmu, okrucieństwa i żartu. Tyll przywodzi na myśl Bruegla lub Boscha, następnie efekt krzywych luster, w końcu też atmosferę szalonego lunaparku, którym zdaje się być świat.

Uniwersytet za kolczastym drutem

Stanisław Urbańczyk

Sonderaktion Krakau i piekło obozów koncentracyjnych oczyma niezwykłego świadka W tym roku mija 75. rocznica wybuchu II wojny światowej. 6 listopada minie również 75 lat od tzw. Sonderaktion Krakau niemieckiej akcji pacyfikacyjnej skierowanej przeciwko polskim uczonym. Profesor Stanisław Urbańczyk, wybitny językoznawca, miał 30 lat, kiedy został aresztowany wraz z profesorami krakowskich szkół wyższych w ramach Sonderaktion Krakau. Był świadkiem cierpień najwybitniejszych przedstawicieli nauki nieludzko traktowanych w obozach Sachsenchausen i Dachau. Jeszcze w czasie wojny zaczął pisać wspomnienia, które stanowią przejmujący dokument relację świadka i uczestnika   losów krakowskich profesorów od pierwszego momentu uwięzienia w auli uniwersytetu, przez czasowe zatrzymanie na Montelupich, więzienie we Wrocławiu,  życie codzienne, choroby i cierpienia w Sachsenhausen i Dachau  aż do momentu uwolnienia.

Cham i pan. A nam, prostym, zewsząd nędza?

Prof. Andrzej Chwalba, Wojciech Harpula

Zaskakująca odpowiedź na Ludową historię Polski. Prawdziwe dzieje polskiego chłopstwa od Piastów po PRL   Analfabeci, bunt, cham, Drzymała, Głowacki, Hameryka, karczma, przednówek, Szela, zbiegostwo oto wybrane tytuły rozdziałów książki Andrzeja Chwalby i Wojciecha Harpuli znanego duetu autorów znakomitych książek historycznych. Nie jest to jednak leksykon dotyczący ludowej historii Polski. Każdy z rozdziałów to wieloaspektowa i wciągająca opowieść o historycznej roli oraz codziennej egzystencji ludzi, którzy stanowili trzy czwarte mieszkańców ziem Polski. Jakim zmianom ulegał przez wieki los polskiego chłopstwa? Jak wyglądały codzienne zmagania chama z panem? Co chłopi jedli i pili? Kto ich bił, kogo bili oni? W co wierzyli, kogo szanowali, kim pogardzali? W czym pokładali nadzieje?   Historia Polski była jak dotąd pisana przez tych, którzy państwem rządzili, a później, po jego utracie, próbowali je odzyskać. Nie była to jednak historia chłopów. W PRL-u, ale i w ostatnich latach, prace dotyczące włościan zazwyczaj skażone były ideologią. Andrzej Chwalba i Wojciech Harpula przedstawiają ich historię obiektywnie. Nie opowiadają się po żadnej ze stron, unikają publicystycznych uproszczeń, a zamiast łatwych odpowiedzi proponują rzetelną, opartą na umiejętnie wykorzystywanych źródłach opowieść oraz zagadnienia prowokujące do przemyśleń i własnych poszukiwań.

Faebound. Więzy magii

Saara El-Arifi

Czy dwie elfie siostry przetrwają w zdradzieckim świecie fae, w którym miłość i fałsz tylko czekają, by je upoić? Yeeran jest nieustraszoną wojowniczką armii elfów i w życiu nie zaznała niczego poza przemocą. Jej siostra, Lettle, zarabiając na życie jako wróżbitka, szuka w przepowiedniach obietnicy lepszej przyszłości. Kiedy fatalny błąd prowadzi do wygnania Yeeran z krainy elfów, obie podążają przez pustkowia poza granicami królestwa. Nieoczekiwanie trafiają do krainy fae legendarnych istot niewidzianych od tysięcy lat. Niebezpieczny, ale też uwodzicielski świat fae pochłania Yeeran i Lettle bez reszty. Siostry rozdarte między lojalnością wobec swojej elfiej ojczyzny a pokusami będą musiały podjąć decyzję, która zaważy na ich losach Napisany z epickim rozmachem romans fantasy przepełniony magią i namiętnością. Samantha Shannon, autorka Zakonu Drzewa Pomarańczy

Zgiełk serca. Opowieść o Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

Małgorzata Czyńska

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska kobieta naznaczona miłością i wpływem planet. Co wiemy o ezoterycznym życiu artystki totalnej, ikony dwudziestolecia międzywojennego? Lilka, jedna z ukochanych córek Wojciecha Kossaka. Autorka wierszy inspirujących do dziś kolejne pokolenia twórców. Pierwsza poetka i pisarka krakowskiego rodu wymykająca się twardej męskiej krytyce. Malarka i rysowniczka. Jaka była naprawdę Maria Pawlikowska-Jasnorzewska? Joginka, zielarka, kobieta pełna magnetyzmu, zauroczona czarnoksięstwem, astrologią i telepatią. Cieleśnie niedoskonała, lecz pragnąca doskonałości. Kochającą się łakomie tak z mężczyznami, jak również z sukcesem. Tuwim nazywał ją czarownicą. Lechoń rusałką. Witkacy malował i doradzał jej. Kim była ta skryta w futrach i tiulach artystka, okrzyknięta przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego mianem polskiej Safony? Małgorzata Czyńska tworzy wielobarwną opowieść biograficzną o życiu Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Przeprowadza przez historię miłości o wielu twarzach, kolejnych mężów, poezji, teatru, rysunku. Książka zawiera również niepublikowane dotąd zdjęcia i prace malarskie poetki. To świadectwo wieloetapowej przemiany z dziewczynki w zalotnicę, a w końcu w ikoniczną artystkę jedną z najczęściej tłumaczonych i do dziś czytanychpolskich poetek. AUDIOBOOK CZYTA WIKTORIA GORODECKAJA

W ciemność

Cormac McCarthy

W ciemność grzechu i przeznaczenia Południe Stanów Zjednoczonych, początek XX wieku. Straszna, okrutna baśń o dziecku porzuconym w lesie. O grzechu, kazirodztwie, tragicznej nieuchronności losu. Druga chronologicznie powieść w dorobku Cormaca McCarthyego (1968). Jej filmowa adaptacja weszła na ekrany kin w USA w 2009 (reż. Stephen Imwalle). Ta powieść nawiązuje do tradycji literatury egzystencjalistycznej w szerokim sensie tego pojęcia od Księgi Koheleta przez Króla Leara, aż do Obcego Alberta Camusa. Mamy tu świat pozbawiony Boga, celu i przyczynowości; świat, w którym ludzie są pół-analfabetami i istotami na półzwierzęcymi. Tę ponurą rzeczywistość autor konstruuje, nanizując na siebie motywy ciemności, ślepoty, bezimienności, choroby oraz przemocy. Przewijają się one przez całą narrację. To piekło, Hades, ziemia jałowa Eliota. Pełno tu aluzji do greckiej mitologii i chrześcijańskich wierzeń. Mimo wyrazistej warstwy realistycznej, jest to świat przynależny bezgranicznej krainie wyobraźni. Dan Geddes, The Satirist

Marek Jackowski. Głośniej!. Historia twórcy Maanamu

Anna Kamińska

Biografia giganta polskiego rocka! To on rozpalał na scenie muzyków Maanamu i kreował zespół legendę, mimo że pozostawał w cieniu. Bez Marka Jackowskiego tak samo jak bez Kory nie byłoby Maanamu. A bez nich polski rock brzmiałby i wyglądał zupełnie inaczej, również dzisiaj. Anna Kamińska, autorka wielu bestsellerowych biografii, wzięła tym razem na warsztat życiorys jednej z najważniejszych postaci w historii polskiej muzyki: Marka Jackowskiego założyciela i lidera Maanamu, wieloletniego męża i partnera artystycznego Kory, kompozytora i gitarzysty. Oto reportersko-biograficzna historia wędrowca chłopca z warmińskiej wioski, który wyruszył na podbój świata, a jego szlak wiódł przez krakowską Piwnicę pod Baranami, zespoły Anawa i Osjan po gigantyczny sukces z Maanamem, za który przyszło mu jednak zapłacić bardzo wysoką cenę. Biografia Marka Jackowskiego to nie tylko success story prawdziwego rockmana i wybitnego twórcy muzyki, ale również opowieść o Marku jako mężu i ojcu, a wreszcie dramatyczna historia człowieka głęboko skrzywdzonego, zmagającego się z uzależnieniami, poszukującego domu, bliskości i wewnętrznego spokoju.   Jeśli Maanam był tajemniczym, czasami rozpustnym, czasami pełnym pokory i zadumy domem, a Kora główną architektką wnętrz, to Marek Jackowski stanowił uzbrojenie terenu, na którym całość się opierała. Oto historia prawdziwego Elektro Spiro, który żył w niezwykłej symbiozie z Zanzarą i jasnymi gwiazdami wokół. Czyta się tak, jak słucha się ich muzyki z ogromnymi emocjami. Piotr Stelmach

Dziki Wschód. Transformacja po polsku 1986-1993

Michał Przeperski

O polskiej transformacji bez mitów i moralizowania Tę historię trzeba wreszcie opowiedzieć inaczej. Dziś wszystko jest oczywiste: poprzedni system upadł, więc tak właśnie musiało być. Ale Polacy z 1986 roku nie byli świadomi tego, że żyją w schyłkowym komunizmie. W reportażu historycznym Michał Przeperski nie poucza bohaterów tamtych wydarzeń, ale próbuje ich zrozumieć. Rozbraja mity i uproszczenia, pokazując, że schyłkowy PRL wcale nie był taki szary, a wczesne lata 90. takie kolorowe. Autor przekonuje, że transformacja to więcej niż zmiana polityczna wynegocjowana przy okrągłym stole. Podważa obiegowe opinie zaskakującymi danymi liczbowymi, a sięgając po badania socjologiczne z tamtych czasów, kreśli fascynujące portrety zbiorowe. Ale przede wszystkim interesuje go to, co działo się wtedy na polskich ulicach i w polskich domach. Oddaje głos zwykłym ludziom również tym, których transformacja nie oszczędziła. Co wtedy myśleli, jakie mieli plany, czego chcieli i czego się bali? Jak przeszli z epoki załatwiania, dwóch kanałów w telewizji, kolejki jako podstawowej formy życia społecznego i radzieckich baz wojskowych w erę dzikiego kapitalizmu, eksplozji małych biznesów i wielkich przekrętów, stadionowego handlu i mantry o gonieniu Zachodu? Dziki Wschód to wyprawa do dziwnego, ale i fascynującego kraju, jakim na przełomie lat 80. i 90. była Polska.   Jakim iluzjom ulegli Polacy w 1989 roku? Jak przeżyli zbiorową operację na żywym organizmie społecznym, jaką była tamta zmiana? Tej historii nie da się oddzielić od teraźniejszości grubą kreską. Dziki Wschód tylko pozornie jest opowieścią o przeszłości, bo nie sposób zrozumieć współczesnej Polski bez tego, co zdarzyło się w tamtych czasach. Jak pisze autor: podoba nam się to, czy nie, wszyscy jesteśmy z transformacji.

Wojna o tajemnice. W tajnej służbie Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1944

Andrzej Pepłoński

Kryminalne rozgrywki, działania pozorowane i garstka wybrańców pracujących w najgłębszej konspiracji. Budowa od podstaw polskiej państwowości po pierwszej wojnie światowej obejmowała również skonstruowanie sprawnie działającej siatki agentów. Andrzej Pepłoński, wybitny znawca tej tematyki, zrealizował ambitne zadanie zamknięcia w jednym tomie całego najciekawszego okresu działania polskich służb specjalnych od odrodzenia Rzeczpospolitej do zakończenia drugiej wojny światowej. Efektem jest książka, która będzie nie tylko wielkim skarbem dla osób interesujących się historią wywiadu i kontrwywiadu, ale również bardzo atrakcyjną pozycją dla czytelników, stykających się z tym tematem po raz pierwszy.