Предметный мир примет и поверий (Проживание смерти) / Priedmietnyj mir primiet i powierij (Prożywanije smierti)

Piotr Czerwiński

Na materiale rosyjskich ludowych wróżb i podań związanych ze śmiercią i umieraniem zaprezentowano czynności, role uczestników i ich znaczenie zarówno podczas przeżywanych w teraźniejszości stanów, jak i w perspektywie możliwych w przyszłości. Scharakteryzowano obraz Śmierci jako ważnej postaci, z punktu widzenia jej różnorakich znaczeń. Świat przedmiotów przedstawiono jako szczególny wobec realnej rzeczywistości, oddziałujący na ludzi oraz poddający się wpływom z ich strony. Na podstawie materiału autor proponuje szereg podejść do potencjalnych typologii wirtualnych znaczeń jednostek paradygmatycznych. Przedstawiono tu również ich budowę oraz pozycję w ogólnej semantyce.

Na drodze do wyjaśnienia problemów politycznych. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Markowi Barańskiemu

red. Anna Czyż, Sebastian Kubas

Niniejsza publikacja zawiera artykuły podejmujące analizę problematyki mieszczącej się w zainteresowaniach nauki o polityce. Autorzy rozważają zagadnienia odnoszące się do teorii polityki, myśli społecznej i politycznej, systemów politycznych, stosunków międzynarodowych, polityki lokalnej i regionalnej, polityki społecznej, komunikowania społecznego i politycznego oraz kwestii historycznych. Książka adresowana jest do osób zainteresowanych zgłębieniem wiedzy z zakresu funkcjonowania różnych aspektów politologicznej analizy życia publicznego.

Oriental Meetings in Sosnowiec. Language, Literature, Society / Sosnowieckie Spotkania Orientalistyczne. Język, literatura, społeczeństwo

red. Katarzyna Bańka-Orłowska

Niniejszy tom stanowi rezultat interdyscyplinarnej konferencji naukowej OMIS, organizowanej corocznie przez Instytut Językoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Dzięki różnorodnej tematyce oraz przystępnemu językowi publikacja stanowi doskonałe źródło wiedzy, nie tylko dla specjalistów. Opublikowane teksty poświęcone są językowi, kulturze, społeczeństwu czy sytuacji politycznej wielu krajów Azji, m.in. Japonii, Chin, Indii i Arabii Saudyjskiej.

Wyjść poza tekst. Literatura wobec tradycji i rzeczywistości

red. Szymon Piotr Kukulak, Józef Olejniczak

Zamysłem niniejszego tomu jest przedstawienie kilku możliwych perspektyw na uchwycenie zagadnienia związków, jakie – w bardzo szerokim sensie – łączą literaturę i rzeczywistość. Książka zbiera teksty doktorantów czterech uniwersytetów: Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dla których bazę stanowiły pomysły zaprezentowane i dyskutowane wspólnie na dwóch konferencjach literaturoznawczych – Rozrachunki, porachunki, obrachunki (w Krakowie w 2014 roku) i Wstyd za literaturę (w Katowicach w 2015 roku). Spotkania w takim formacie organizowane są rokrocznie od kilkunastu lat i wcześniej już owocowały publikacjami, z których ostatnią, jaka poprzedza tę książkę, był tom Mapy świata, mapy ciała. Geografia i cielesność w literaturze pod redakcją Aleksandry Jastrzębskiej z 2014 roku (z kolei będący pokłosiem spotkań w Warszawie i Poznaniu w latach 2012 i 2013). Tematem, który łączył ze sobą dwie przywołane powyżej konferencje – tj. krakowską i katowicką – były właśnie związki (choć odmiennego typu) literatury z rzeczywistością. Tak ukierunkowanym badaniom poświęcono zatem niniejszą książkę. (Fragment Wprowadenia)

Wykładnia autentyczna w świetle nauki o wykładni prawa

Sławomir Piekarczyk, Sławomir Tkacz

Termin "wykładnia autentyczna" rozumiany zazwyczaj jako wykładnia o mocy powszechnie wiążącej dokonywana przez organ, który dany przepis ustanowił. Z reguły wskazuje się, że ma ona niewielki wpływ na praktykę prawniczą. Zdaniem autorów w praktyce wykładnia autentyczna ma o wiele większe znaczenie niż to, które jest z nią zazwyczaj wiązane. Zwracają oni uwagę na to, że pojęcie wykładni autentycznej charakteryzuje się wysokim stopniem wieloznaczności. W kategoriach wykładni autentycznej są charakteryzowane różne konstrukty prawne. Monografia ma na celu uporządkowanie wypowiedzi odnoszących się do problematyki wykładni autentycznej. Dokonane ustalenia zostają odniesione do praktyki prawniczej. Waga poruszonych problemów pozwala na sformułowanie wniosku ogólnego, że zagadnienia podjęte w monografii można zaliczyć do problematyki węzłowej dla nauki o wykładni prawa.

Ludzki wymiar historii. Gustaw Herling-Grudziński, Konstanty A. Jeleński, Czesław Miłosz wobec historii, wspólnoty i sztuki

Aleksandra Dębska-Kossakowska

Książka Ludzki wymiar historii… przedstawia, w jaki sposób Gustaw Herling-Grudziński, Konstanty A. Jeleński, Czesław Miłosz w poszczególnych etapach swojego życia byli uwikłani w historię. Bohaterowie, choć  przynależą do dwóch pokoleń literackich: 1910 i 1920, reprezentują tą samą formację kulturową. Są polskimi humanistami ukształtowanymi przez wspólny paradygmat wartości ufundowany na bazie tożsamych lektur. Kolejne części pracy poświęcone zostały ich zmaganiom z doświadczeniem totalitaryzmu i moralnymi dylematami artysty. Autorka prezentuje zaangażowanie bohaterów książki w literackie życie Europy i ich pisarską aktywność na łamach zachodnich czasopism. Omówiona zostaje także problematyka metafizyczna i aksjologiczna obecna w pisarstwie Herlinga, Jeleńskiego i Miłosza. We wszystkim co robili: pisali, komentowali, wyjaśniali opinii publicznej Zachodu, zmierzali wreszcie do tego, by jak najadekwatniej wysłowić metafizyczne fundamenty sztuki i istnienia, widoczne było ich osobowe piętno i osobiste zaangażowanie. Tym samym Historia, podobnie jak ich historie zyskiwały indywidualny, a zatem ludzki wymiar.

Rejestr przyjęć do prawa miejskiego w Sieradzu 1475-1539

Wyd. i oprac. Karol Nabiałek

Przedmiotem książki jest wydanie wpisów przyjęć do prawa miejskiego w Sieradzu w latach 1475-1539. Zasadniczą część książki stanowi edycja krytyczna tekstu źródła - wydanie drukiem odczytanego z rękopisu łacińskiego tekstu, odpowiednio opracowanego.

Ex nummis historia. Szkice o obrazach numizmatycznych w badaniach nad dziejami starożytnego Rzymu

Agata Aleksandra Kluczek

Ex nummis historia… to opracowanie, w którym – uznając ważność komunikacyjno-ideologiczną monet i medalionów w życiu społeczno-politycznym Imperium Romanum – przedstawiono potencjał źródeł numizmatycznych do odkrywania dziejów starożytnego Rzymu. Przedmiotem zainteresowania w publikacji uczyniono nummograficzną płaszczyznę monet i medalionów, czyli tę odnoszącą się do informacji podanych w inskrypcji oraz ikonografii umieszczonych na numizmatach. Pominięto ich niekwestionowaną wartość w badaniach ekonomiki rzymskiej i płaszczyznę nummometryczną dotyczącą rozmaitych pomiarów emisji monetarnych oraz konkretnych numizmatów. W książce omówiono, primo, sposób, w jaki starożytni emitenci monet i medalionów transmitowali w wyobrażenia numizmatyczne elementy otaczającej ich rzeczywistości i uznawanej tradycji, oraz formuły, szczególnie te ikonograficzne, do jakich sięgali, charakteryzując ważne dla nich samych wartości, zdarzenia i postacie. Secundo, przedstawiono metody, które mogą pomóc w odczytywaniu ideologicznych treści numizmatów i wykorzystaniu ich w pogłębieniu wiedzy o dziejach rzymskich: politycznych, społecznych, kulturowych. Wymienione problematy uporządkowano w czterech częściach. Opracowanie ma charakter teoretyczno-problemowy. Z założenia realizuje również wymiar propedeutyczny, stanowiąc wprowadzenie do analiz i interpretacji materiału numizmatycznego. Tylko wybrane zagadnienia zilustrowano numizmatycznymi egzemplifikacjami, w zamian starano się nakreślić jak najszerszy obraz związków zabytków numizmatycznych z dziejami rzymskimi.

Czytaj po polsku. T. 3: Maria Konopnicka: "Nasza szkapa". Eliza Orzeszkowa: "Dobra pani". Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego. Edycja dla początkujących. Wyd. 3

oprac. Magdalena Bąk, Barbara Morcinek

Edycja dla początkujących (poziom podstawowy A2). Niniejsze książeczki to materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego, przeznaczone dla osób początkujących (każde opracowanie składa się z 300 słów), które chcą poznać polską klasykę literacką i wzbogacić swój zasób słownictwa. Książeczki zawierają streszczenia nowel oraz zestawy ćwiczeń, których celem jest doskonalenie już zdobytej przez obcokrajowców szeroko pojętej wiedzy językowej oraz ogólnokulturowej. W każdym tomie pomieszczono słownik zawierający wszystkie wyrazy użyte w tekstach opowiedzianych nowel (w formach gramatycznych, w jakich zostały użyte w tekście, i wzbogacone o gramatyczne informacje, np. formy podstawowe, tj. słownikowe, czy rekcje, a więc wiadomości przydatne dla osób uczących się języka polskiego).

The House of Vasa and The House of Austria. Correspondence from the Years 1587 to 1668. Part I: The Times of Sigismund III, 1587-1632, Volume 2

Ed. by Ryszard Skowron in collaboration with Krzysztof Pawłowski, Aleksandra Barwicka-Makula, Miguel Conde Pazos, Paweł Duda, ...

Publikowana korespondencja ukazuje wymiar współpracy i wspólnoty interesów dynastycznych, politycznych, kulturowych i religijnych pomiędzy Domem Wazów i Domem Austrii. Stanowi bazę dla analizy wzajemnych relacji pod kątem powinowactwa, emulacji i rywalizacji. Edycja listów tworzy pewnego rodzaju katalog ukazujący rolę i tożsamość Wazów w rozległym europejskim kontekście kulturowym i politycznym i może stanowić punkt wyjścia do dalszych studiów. Jednym z najważniejszych instrumentów za pomocą którego możemy obserwować i analizować te procesy są listy jakie między sobą wymieniali członkowie obu dynastii. Listy królewskie z podpisem, pieczęcią i ich treścią są trwałym świadectwem obecności i roli Polski w europejskiej kulturze w epoce nowożytnej.

Homoseksualność i polska nowoczesność. Szkice o teorii, historii i literaturze

Wojciech Śmieja

Praca stara się uchwycić zmiany, jakie w polskiej literaturze wywołało „wynalezienie” pod koniec XIX wieku homoseksualności. Autor przedstawia próbę adaptacji koncepcji „narodzin homoseksualisty” (wyrażonej przez Michela Foucaulta w Historii seksualności) do swoistych warunków polskiej kultury. Składające się na Homoseksualność i polską nowoczesność szkice omawiają m.in. problem dyskursywizacji skandali homoseksualnych u progu XX stulecia (Oscar Wilde i Filip von Eulenburg), geopoetyki męskiej homoseksualności (analiza twórczości m.in. Witolda Gombrowicza, Michała Choromańskiego, Marka Nowakowskiego pod kątem opisu przestrzeni, w jakich dochodzi do ekspresji nienormatywnego pożądania), „męskocentryczną” twórczości Jerzego Andrzejewskiego. Ważnym elementem rozprawy są także dokonywane z perspektywy ciała i seksualności odczytania kanonicznych utworów literatury dwudziestolecia międzywojennego, a także pisarzy takich jak Wilhelm Mach, Stanisław Vincenz czy Krzysztof Boczkowski. 

"Cynegetica" Gracjusza Faliskusa czyli polowania w czasach antycznych

Edyta Gryksa-Pająk

Monografia Cynegetica Gracjusza Faliskusa, czyli polowania w czasach antycznych wypełniania lukę badawczą na temat Gracjusza i jego poematu. Główny nacisk położono na relację polowanie-wojna oraz polujący-zwierzyna. W pierwszej części zawarte zostały najważniejsze informacje dotyczące starożytnych polowań, tekstu Cynegetica (Gracjusz, datowanie poematu i jego forma: nawiązania do wypraw wojennych, terminologia dydaktyczna, łowiecka) i wydań dzieła. W drugiej części monografii zaproponowano pierwsze polskie tłumaczenie traktatu Cynegetica z komentarzem filologicznym. Badania koncentrowały się na zastosowanych przez poetę środkach artystycznego wyrazu, zjawiskach językowych, nawiązaniach do starożytnych mitologii i wydźwiękach politycznych dzieła rzymskiego poety.

Topics in Applied Psycholinguistics

red. Danuta Gabryś-Barker

Tom Topics in Applied Psycholinguistics pod redakcją Danuty Gabryś-Barker jest zbiorem artykułów badawczych zajmujących się tematyką związaną z przyswajaniem/uczeniem się języka obcego/drugiego z perspektywy badawczej psycholingwistyki stosowanej. Obejmuje artykuły poświecone zagadnieniom przyswajania poszczególnych poziomów języka obcego (fonologia, słownictwo), jak również porusza tematykę związaną z osobowością uczącego się, jego sferą emocji oraz zagadnieniu rozwijania współpracy w grupie, jaką jest klasa. Jest to interesująca pozycja nie tylko ze względu na przedstawioną tematykę, ale również ze względu na różnorodność metod badawczych stosowanych przez poszczególnych autorów w przedstawionych przez nich badaniach, począwszy od tradycyjnych metod do bardziej innowacyjnych. Książka powstała z myślą o studentach, przyszłych nauczycielach języka angielskiego jako obcego, ale będzie też zapewne interesująca dla innych badaczy zajmujących się zagadnieniami z zakresu psycholingwistyki i psycholingwistyki stosowanej.

Etos polityków w kodeksach etycznych radnych

Tomasz Czakon, Danuta Ślęczek-Czakon

Polityka i politycy są źle oceniani. Jedną z odpowiedzi polityków na stawiane im zarzuty i społeczne oczekiwania przestrzegania najważniejszych zasad moralnych jest przyjmowanie kodeksów etycznych, w których deklarują swoje dobre intencje, precyzują standardy postępowania i zobowiązują się do ich przestrzegania. Przedmiotem zainteresowania autorów są kodeksy etyczne radnych, ponieważ pozwalają ustalić dominujący wśród polityków etos (zespół wartości i norm uznawanych za obowiązujący w polityce). Analizie poddano 58 kodeksów z różnych jednostek samorządu terytorialnego z całej Polski. Jedna z hipotez zakładała, że w kodeksach etycznych radnych działających w demokratycznym państwie powinien się ujawnić etos polityka-demokraty. Analiza treści kodeksów etycznych radnych doprowadziła do wniosku, że kodeksy etyczne radnych są niespójnym zbiorem różnych wartości, zasad i postaw, a etos demokratyczny jest w nich słabo zarysowany -  dominuje problem zapobiegania korupcji i postawa autokratyczna. Książka adresowana jest do wszystkich zainteresowanych przestrzeganiem fundamentalnych zasad moralnych w sferze politycznej, szczególnie polityków na szczeblu samorządowym.

Język w radiu. Antologia

red. Małgorzata Kita, Iwona Loewe

Książka, którą oddajemy Czytelnikowi, jest ogniwem cyklu antologii tekstów dotyczących badań nad językiem w mediach prowadzonych w optyce językoznawczej, co — zgodnie z teoretycznymi postulatami lingwistyki otwartej — nie wyklucza wyjścia poza granice danej dyscypliny. Jakkolwiek więc dominuje w niej podejście językoznawcze, sięgamy też do propozycji innych dziedzin wiedzy o komunikacji medialnej. (fragment wstępu)

Kobiety i milczenie w "Pervigilium Veneris"

Anna Kucz

Książka jest pierwszą w języku polskim monografią na temat anonimowego poematu Pervigilium Veneris, który doczekał się wielu inspirujących interpretacji literackich, jak i instrumentalno-wokalnych. Przeanalizowanie niezwykłych podobieństw zwrotów i motywów, jakie pojawiają się tak w Pervigilium, jak i w poezji Nemezjana, przyczyniło się do potwierdzenia tezy Monceaux, że autorem dzieła może być Nemezjan, kartagiński poeta tworzący w III w. n.e. Autorka analizuje techniki portretowania bogiń Diany i Wenus oraz sióstr Filomeli i Prokne, zestawiając je z prefiguracjami zawartymi w poematach m.in. Lukrecjusza, Katullusa, Stacjusza i Nemezjana. Przedmiotem refleksji są również enigmatyczne słowa Terei puella oraz Illa cantat, nos tacemus, które nawiązują do motywu milczenia kobiet, mocno podkreślonego w literaturze antycznej.