Zasoby twórcze człowieka. Wprowadzenie do pedagogiki pozytywnej

Krzysztof J. Szmidt (red.), Monika Modrzejewska-Świgulska

Publikacja doskonale wpisuje się w klimat „protwórczości i prozdolności” dzisiejszych czasów. Powstała jako projekt teoretyczno-badawczy, który w swoich założeniach integruje dwa zespoły pracowników naukowych, przedstawicieli pedagogiki twórczości oraz edukacji artystycznej. Autorzy postawili sobie nader ambitne zadanie, związane z przedstawieniem podstaw pedagogiki pozytywnej, w oparciu o zgromadzoną wiedzę teoretyczną jak i wyniki badań własnych. Istotnym walorem poznawczym książki jest sposób narracji, jakim posługują się Autorzy. Z jednej strony mamy do czynienia z naukowym i rzetelnym wykładem, z drugiej strony autorzy w żywy i lekki sposób omawiają problematykę, która skłania czytelnika do własnych refleksji i przemyśleń, zachęca do projektowania własnych działań pedagogicznych. Wydaje się zatem, że Autorom doskonale znana jest koncepcja refleksyjnego praktyka, skoro prezentując swoje wywody sprawiają, iż odbiorca staje się refleksyjnym czytelnikiem. 

Kobiety niepokorne. Reformatorki - buntowniczki - rewolucjonistki

Izabela Desperak

Prezentowane w tomie rozważania ukazują czytelnikowi proces społecznej oraz mentalnej zmiany: kobiety wychodzące czasami z wielkim trudem, ale z niewątpliwymi sukcesami, od dotychczasowego zamknięcia w życiu prywatnym/rodzinie/domu ku sferze publicznej i politycznej, przekształcają strukturę i charakter przestrzeni, do której dążą. Autorki i autorzy poszczególnych tekstów, analizując sylwetki i dzieła polskich i zagranicznych badaczek, twórczyń i aktywistek żyjących współcześnie oraz postaci historycznych, wskazują na pewne prawidłowości łączące rozmaite kobiece działania. To aktywistki w odróżnieniu od aktywistów żądają czegoś nowego od polityki i od sfery publicznej; filozofki i teoretyczki są o wiele bardziej zanurzone w działania oddolne i codzienne niż filozofowie i teoretycy; opiekunki i „krzątaczki” nie mają swoich dosłownych męskich odpowiedników, choć „menedżerki domowe”·także pukają do bram tego, co publiczne i polityczne; artystki działające na polu sztuk plastycznych, teatru i literatury wnoszą w sferę publiczną twórczą refleksję na temat tego, co prywatne i cielesne – wynikające z doświadczeń kobiet.  

Praktyki performance management w kontekście wymogów koncepcji lean w środowisku usług

Wojciech Ulrych

Koncepcja szczupłego zarządzania (lean management) prowadzi do ograniczania marnotrawstwa i tworzenia wartości dla klienta. Sprawdziła się ona w produkcji, ale czy taki sam sukces może osiągnąć w środowisku usług? Cechy usług wskazują bowiem na trudności w ich standaryzacji oraz na wymóg jednoczesnego świadczenia usług i ich konsumpcji przez klienta. Tymczasem lean podkreśla wagę zespołowego działania i postuluje ograniczanie istotnych indywidualnych praktyk zarządzania efektywnością pracownika (performance management), takich jak opis stanowiska pracy, wynagradzanie indywidualnej efektywności, zrezygnowanie z oceny okresowej. Czy zatem w świecie zespołowego, szczupłego zarządzania nadal jest miejsce dla systemowego zarządzania indywidualną efektywnością pracy? W publikacji omówiono wpływ praktyk performance management na realizację wymogów lean w środowisku usług (lean service). Wynikiem po­wiązania obydwu koncepcji było opracowanie globalnego modelu PM-LS. Wskazuje on, że istnieje zestaw praktyk performance management, który ogranicza bariery wdrażania lean w usługach i wpływa na ograniczanie marnotrawstwa w badanych działach funkcjonujących w środowisku usług.

Metodologie językoznawstwa 4. Od dialektologii do dialektyki

Piotr Stalmaszczyk

W maju 2004 r. Zakład Teorii Języka i Metodologii Językoznawstwa (obecnie Zakład Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego w Instytucie Anglistyki UŁ) zorganizował seminarium naukowe poświęcone metodologii szeroko pojętych badań nad językiem. Intencją organizatorów było przedstawienie najważniejszych podejść we współczesnych badaniach językoznawczych, a do wygłoszenia wykładów zaproszeni zostali wybitni przedstawiciele reprezentujący językoznawstwo generatywne i kognitywne, teorię relewancji i gramatykę konstrukcji, badacze różnych odmian semantyki i pragmatyki, a także logicy i filozofowie, których badania koncentrują się wokół analiz języka. Spotkanie zaowocowało m.in. publikacją poświęconą podstawom teoretycznym metodologii językoznawstwa. To pierwsze seminarium miało być pierwotnie spotkaniem jednorazowym, ale dyskusje po kolejnych wykładach dobitnie pokazały, że istnieje środowiskowa potrzeba szerokiej wymiany myśli, zarówno pomiędzy samymi językoznawcami (reprezentującymi różne podejścia teoretyczne i różne filologie), jak i przedstawicielami innych dyscyplin. Tak powstała inicjatywa organizowania co dwa lata seminariów podejmujących tematykę metodologiczną i wydawania kolejnych publikacji z tego zakresu. Najnowszy tom nosi podtytuł Od dialektologii do dialektyki. Ta umowna klamra tematyczna obejmuje badania dotyczące słowotwórstwa w gwarach, rozważania dotyczące rodowodu współczesnej pragmatyki, schematów argumentacyjnych w racjonalnej dyskusji, socjolingwistycznych refleksji nad narracją osobistą oraz metodologii badań w przekładzie audiowizualnym. Dwa rozdziały dotyczą problematyki języka migowego: stanu badań nad językami migowymi w kontekście metodologicznym językoznawstwa kognitywnego drugiej generacji oraz analizy suprasegmentalnych wykładników negacji w polskim języku migowym.  

Od Mabusego do Goebbelsa. Weimarskie filmy Fritza Langa i kino niemieckie do roku 1945

Tomasz Kłys

Recenzowana książka nie tylko nawiązuje [...] do znanej pracy Kracauera, ale i polemizuje z nią. Sama zresztą może skłaniać do polemik, skoro tak odmiennie od dostępnej dotąd po polsku literatury ujmuje klasyczne kino niemieckie - przede wszystkim rewidując kategorię ekspresjonizmu i zupełnie na nowo oświetlając kinematografię III Rzeszy [...] po ukazaniu się tej książki adepci filmoznawstwa postrzegać będą kino weimarskie nie tylko „od Caligariego do Hitlera”, ale i „od Mabusego do Goebbelsa” - i niech to przekonanie starczy za rekomendację wydania tej książki. Z recenzji prof. zw. dr hab. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej  

Gramática contrastiva español-polaco

Wiaczesław Nowikow

El presente estudio pretende rellenar un vacío existente en la rama de la lingüística contrastiva del español y del polaco. Desde el punto de vista lingüístico, el análisis contrastivo español-polaco se presenta como un problema científico de la máxima importancia, puesto que se trata de dos idiomas pertenecientes a dos grupos lingüísticos distintos (lenguas románicas y eslavas), que se caracterizan por relevantes diferencias tipológicas. Además, las diferencias formales y funcionales suelen ser a menudo causa de dificultades y errores que se dan en el aprendizaje y en el uso del castellano por los alumnos de español en Polonia. Por consiguiente, la finalidad de este estudio monográfico es doble: llevar a cabo la descripción comparada de los sistemas gramaticales castellano y polaco e introducir tanto a los docentes como a los aprendientes en el campo de la gramática contrastiva español-polaco. En resumen, el objetivo primordial de este libro es servir de ayuda a los alumnos polacos y a los profesores de español que imparten clases en las universidades y demás centros académicos radicados en Polonia.

Pitawal łódzki. Głośne procesy karne od początku XX wieku do wybuchu II wojny światowej

Kazimierz Badziak, Justyna Badziak

Publikacja stanowi pierwsze dla Łodzi i regionu całościowe opracowanie o charakterze pitawalu dokumentacyjnego. Główny nurt rozważań podejmowanych w książce koncentruje się na obszernym opisie trzynastu wybranych procesów karnych z pierwszej połowy XX wieku - od zabójstwa fabrykanta Juliusza Kunitzera (1905 r.) do sprawy Marii Zajdlowej (1938 r.). Z dużą starannością zebrano materiały rozproszone w archiwalnych aktach sądowych, starych gazetach codziennych i czasopismach oraz w innych źródłach, a następnie zestawiono je z opisem realiów - politycznych, ekonomicznych, społecznych, kulturalnych - właściwych dla danej rzeczywistości historycznej. W ten sposób udało się oddać tendencje epoki, w której żyli bohaterowie prezentowanych wydarzeń i to, co nimi kierowało bądź mogło kierować. Niezwykle interesujące jest również całościowe spojrzenie na ówczesny wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych. Każdy proces to swoisty wyimek z dziejów politycznych, nastawienia społecznego i poglądów na obowiązujący porządek prawny. Opracowanie wzbogacają archiwalne zdjęcia bądź wycinki z prasy, przedstawiające m.in. strony opisywanych procesów. Książka przeznaczona jest głównie dla historyków i prawników, jednak z uwagi na syntetyczne ujęcie oraz przystępny język zainteresuje wszystkich miłośników historii Łodzi i regionu.

Człowiek w cyberprzestrzeni. Wprowadzenie do psychologii Internetu

Marta R. Jabłońska

Szacuje się, że co drugi człowiek na świecie ma dostęp do Internetu, a coraz więcej codziennych aktywności zostaje przeniesionych do cyberprzestrzeni. W tej sytuacji warto się zastanowić nad wpływem globalnej sieci komputerowej na nasze życie. Prezentowana publikacja stanowi wprowadzenie do bogatej tematyki psychologii Internetu, czyli dziedziny zajmującej się oddziaływaniem tego medium na jednostkę. Autorka w przejrzysty i usystematyzowany sposób przedstawiła charakterystykę współczesnych internautów, kreowanie e-tożsamości, cyfrowy narcyzm, agresję słowną w Internecie oraz uzależnienie od cyberprzestrzeni. Książka jest adresowana przede wszystkim do studentów kierunków związanych z informatyką i naukami społecznymi oraz osób zainteresowanych wpływem Internetu na człowieka. To cenna lektura także dla rodziców, opiekunów i nauczycieli zajmujących się wychowaniem młodego pokolenia, dla którego cyberprzestrzeń staje się nieodłączną częścią codzienności.

Gender, Age, and Gendered Age in Relation to Attitudes to One's Own Appearance and Health (Chosen Aspects)

Ewa Malinowska, Krystyna Dzwonkowska-Godula, Emilia Garncarek, Julita Czernecka, ...

The book presents the influence of cultural factors on people’s attitudes towards their own health and appearance. lnnovative concept of hierarchical organization of gender and culturally detined age and their influence on each other applied in the study allowed for application of a new sociological category, i.e. gendered age. Such an approach gave an opportunity to conduct an in-depth analysis of beliefs, opinions and behaviours of men and women of different ages regarding their own appearance and health. The empirical part of the book presents definitions of femininity and masculinity used by people in different age groups young, middle-aged and elderly. There was also characterized the level of respondents’ awareness of the influence of gender, age and gendered age on their appearance and health. Moreover, the nowadays of growing importance concept of human capital was used, in which health and appearance are defined as its resources. The book enhances general knowledge about the gender determinants of social phenomena and falls into such fields as gender studies, gender sociology, sociology of the body and health. lt is addressed not only to scientists - sociologists, anthropologists, cultural scientists, psychologists or physicians, but also to people interested in the issues discussed.

Zdrada małżeńska w dziewiętnastowiecznych pałacach i dworach ziemiańskich

Nina Kapuścińska-Kmiecik

Dużym walorem pracy jest jej interdyscyplinarność (poza aspektami interesującymi historyka, znaleźć tu można elementy z zakresu socjologii, psychologii, literaturoznawstwa). Takie podejście do tematu otwiera pole szerokich możliwości wnioskowania. Oprócz naukowego warsztatu historycznego, przy szukaniu odpowiedzi na postawione pytania badawcze cenne okazały się zarówno zastosowanie aparatu pojęciowego i metod wypracowanych przez antropologię kulturową, socjologię, gender studies, jak i zaaplikowanie elementów psychohistorii. Zwłaszcza odwołanie się do wiedzy psychologicznej umożliwia przełożenie na minioną epokę współczesnych mechanizmów zdrady małżeńskiej, umożliwia podjęcie próby dociekania motywacji czy uczuć zdradzających i zdradzanych, rekonstrukcji psychologicznej sylwetki bohaterów z przeszłości. Należy też uwzględnić fakt historycznej zmienności psychologicznego funkcjonowania człowieka - psychologia historyczna nie daje gotowych odpowiedzi, jedynie wspomaga poznanie historyczne, na doświadczenie niewierności składały się przecież określone czasoprzestrzeń, atmosfera umysłowa, klimat kulturowy i obyczajowy, normy etyczne. Ziemiaństwo pozostawiło wiele pamiętników, dzienników, korespondencji, które dają wgląd w sferę życia prywatnego, we wzajemne relacje między małżonkami. Oprócz drukowanych materiałów pamiętnikarskich do badań wzięto dotąd niepublikowane, rękopiśmienne materiały z archiwów państwowych i zbiorów bibliotecznych w Polsce oraz na Litwie w Wilnie. 

Hierarchie systemów logiki parakonsystentnej

Janusz Ciuciura

Praca [...] na gruncie polskim nie ma odpowiednika. Nowe jest zarówno ujęcie przeglądu wątków związanych z intuicjami dotyczącymi parakonsystencji i historii rachunków z tej rodziny, jak też stanowiące samodzielne osiągnięcie naukowe uporządkowanie pewnych grup takich rachunków w postaci hierarchii wyznaczonych kilkoma kryteriami. Z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Suchonia Większość systemów logiki parakonsystentnej toleruje sprzeczność nie dlatego, że możliwe jest w nich współistnienie dwóch zdań, z których jedno jest zaprzeczeniem drugiego, lecz dlatego, iż z pary zdań, nie wyprowadzi my dowolnego zdania. [...] Systemy logiki parakonsystentnej to zatem formalizmy, w których odrzuca się możliwość ich trywializacji za sprawą pary formuł sprzecznych. Ze Wstępu

Ścieżki rozwoju miast województwa łódzkiego

Jagoda Guz

Publikacja dotyczy rozwoju miast i jego czynników. Autorka, na przykładzie miast województwa łódzkiego (z wyłączeniem Łodzi), podjęła próbę identyfikacji uwarunkowań ich rozwoju w ujęciu dynamicznym – od momentu powstania każdego z miast do 2011 roku. Zagadnienie przeanalizowała w trzech kategoriach: społeczno-kulturowej, gospodarczej i administracyjnej. Na podstawie uzyskanych wyników stworzyła autorską typologię ścieżek rozwoju badanych miast. Zaprezentowana w książce metoda wyznaczania i analizy ścieżek rozwoju miast może mieć zastosowanie w badaniach innych ośrodków i stać się inspiracją do studiów porównawczych.

Struktury posesywne i partytywne w języku polskim i słoweńskim

Anna Stefan

Prezentowana publikacja dotyczy synchronicznego ujęcia kategorii posesywności i partytywności w dwóch językach słowiańskich: słoweńskim i polskim. Autorka podjęła próbę ustalenia zakresu znaczeniowego tytułowych kategorii, formułując tezę, że to nie budowa gramatyczna jest warunkiem zakwalifikowania danej konstrukcji jako posesywnej czy partytywnej, lecz jej znaczenie. Czytelnik znajdzie tu ponadto zestawienie inwentarza typowych środków, za pomocą których te kategorie są wyrażane – autorka wyróżniła te najbardziej popularne i wskazała różnice w dystrybucji formalnych wykładników w obu językach. Do analizy użyła materiału z prasy kobiecej: 12 tytułów słoweńskich i 13 polskich, których styl zbliżony jest do żywego języka.

Biografia i badanie biografii. Tom 3. Biografie edukacyjne. Wybrane konteksty

Elżbieta Dubas, Joanna Stelmaszczyk

 Biografie i badanie biografii zyskują na znaczeniu w sytuacji permanentnej zmiany, w jakiej przyszło nam współcześnie żyć. Pozwalają nam zbliżyć się do świata poszczególnych jednostek, by na tej podstawie formułować hipotezy i wnioski dotyczące przebiegu procesów uczenia się. Konieczność całożyciowego uczenia się podnosi znaczenie tej wiedzy, jednocześnie uświadamia nam, jak ważna jest umiejętność uczenia się z biografii własnej i innych. W procesach uczenia się biograficznego tkwi bowiem potencjał, jaki możemy wykorzystać do rozwiązywania problemów życia osobistego i zawodowego, dalszego rozwoju. Ta wiedza jest cenna zarówno dla uczących się, jak i tych, którzy mają ich wspierać w rozumieniu i korzystaniu z procesów i efektów całożyciowego uczenia się. Książka jest rezultatem badań prowadzonych w latach 2011–2013 przez pedagogów, socjologów i psychologów z różnych uczelni, które koordynował łódzki ośrodek badań biograficznych. Ma także interdyscyplinarny charakter. Zawiera ciekawy materiał, prezentujący różne rodzaje i aspekty biografii edukacyjnych. Znajdziemy w niej wątki metodologiczne, teoretyczne i empiryczne, które mogą wykorzystać w swej pracy naukowej i dydaktycznej nauczyciele dorosłych. Adresatami książki są nie tylko studenci nauk społecznych, pracownicy naukowi, ale także praktycy oraz osoby szukające inspiracji do uczenia się z biografii własnej i innych.

Etyka w relacjach instytucji finansowych z gospodarstwami domowymi

Iwona Dorota Czechowska

Etyczny kontekst działania nabiera coraz większego znaczenia w teorii i praktyce finansów. W publikacji podjęto więc próbę przedstawienia niezwykle ważnych aspektów etycznego wymiaru funkcjonowania różnych podmiotów życia gospodarczego, będących w relacjach z gospodarstwami domowymi. Impulsem do przygotowania książki była też analiza literatury przedmiotu, w której wykazano, że o ile powstaje coraz więcej pojedynczych artykułów na temat etyki w finansach, o tyle stosunkowo nieliczne publikacje są w całości poświęcone tej problematyce. W rozdziałach niniejszej monografii, opisujących przestrzeń etyczną powiązaną z procesami finansowymi, przyjęto perspektywę poznawczą, wyprowadzoną z teorii etyki biznesu, relacji świadczeniodawca usługi finansowej - świadczeniobiorca (osoba indywidualna). Książka jest adresowana do szerokiego grona Czytelników, m.in. do studentów uczelni ekonomicznych, praktyków, osób pragnących poszerzyć swoją wiedzę na temat etyki procesów finansowych, a także do członków gospodarstw domowych, którzy mając świadomość etycznych problemów w relacjach z instytucjami, będą mogli lepiej zarządzać finansami osobistymi.  

Medialne oblicza sportu

Katarzyna Burska, Bartłomiej Cieśla

Sport jako zjawisko kulturowe stał się w ostatnich latach przedmiotem pogłębionej refleksji naukowej. Będąc niegdyś wyłącznie obiektem fascynacji kibiców, ze względu na powszechność, popularność i siłę społecznego oddziaływania skupia dziś uwagę badaczy naukowych, funkcjonując jako ważny składnik dyskursu medialnego. Ponieważ obraz poszczególnych dyscyplin kreowany jest w sposób zapośredniczony, nie tylko z udziałem samych dziennikarzy, podlega on wielowątkowej rekonstrukcji dokonywanej przez uczonych na gruncie badań socjologicznych, psychologicznych i lingwistycznych. Książka, którą oddajemy do Państwa rąk, ma przybliżyć werbalny aspekt komunikacji medialnej dotyczącej sportu. Wpisuje się w nurt badań nad językiem sportu prowadzonych już od kilkunastu lat na Uniwersytecie Łódzkim. Ze Wstępu