Życie prywatne Polaków w XIX wieku. Marginesy. Tom 4

Jarosław Kita, Maria Korybut-Marciniak

"Marginesy" - podtytuł czwartego tomu serii wydawniczej Życie prywatne Polaków w XIX wieku - wymaga wyjaśnienia. Wydane do tej pory tomy koncentrowały się wokół problematyki prywatności i codzienności Polaków widzianej przez pryzmat ról w społeczeństwie i rodzinie, zjawiska mody, brały pod uwagę perspektywę życia prywatnego autorów kolekcji listów, odsłaniały prywatną stronę karier Polaków. Bazę źródłową tych opracowań stanowiły w przeważającej mierze materiały prywatne wytworzone przez elity społeczne (ziemiaństwo, arystokrację, inteligencję). Wyłaniający się z nich obraz życia społecznego, w odczuciu redaktorów serii, wydawał się niepełny i zniekształcony, pomijano bowiem prywatność najliczniejszych, a jednocześnie pozostawiających najbardziej enigmatyczny ślad w źródłach, niższych warstw społecznych. Problematyka relacji społecznych i realiów życia codziennego mieszkańców wsi, miasteczek, ubogich dzielnic rozrastających się miast na ziemiach polskich w XIX stuleciu stanowi ważny i ciągle niedostatecznie zbadany obszar. Autorzy zamieszonych artykułów ukazali nie tylko różne, niedoświetlone areny życia społecznego Polaków: koszary żołnierzy polskich walczących u boku Napoleona, robotnicze dzielnice Łodzi z przełomu wieku XIX i XX, wsie w guberni płockiej w dobie pouwłaszczeniowej, biura guberni grodzieńskiej i ubogie dzielnice Wilna w I połowie XIX w., warmińskie chaty, miasteczka Królestwa Polskiego, prowincjonalne szpitale, przytułki. Podjęli również dociekania na temat warunków socjalno-bytowych, kwestii higienicznych i zdrowotnych, patologii społecznych, rytmu życia codziennego niższych warstw społecznych, świątecznych rytuałów, stosunku do śmierci, edukacji, subsydiarności. Tom obejmuje też problematykę pogranicza kulturowego i grup etnicznych znajdujących się na marginesie społeczeństwa zamieszkującego ziemie polskie. Nowe obszary badawcze wymagały wglądu w nowe źródła historyczne lub wykorzystania w innym kontekście i dla innych celów źródeł już wcześniej badanych. Pośród nich znajdziemy zapisy testamentowe reprezentantów różnych grup społecznych, źródła prasowe, formularze osobowe urzędników, źródła epistolarne, pamiętniki i wspomnienia, protokoły instytucji pomocowych.

Współczesne oblicza medialnych rozmów o sporcie

Beata Kacperska

Autorka podejmuje temat aktualny, atrakcyjny dla czytelnika. Monografia ma charakter naukowy, napisana jest z dbałością o precyzyjne użycie terminów i pojęć z zakresu językoznawstwa. Autorka dokonuje przemyślanego wyboru literatury przedmiotu, a praca ukazuje Jej duże oczytanie w publikacjach z zakresu lingwistyki sportu. Do dotychczasowego stanu badań książka wnosi przede wszystkim doprecyzowanie terminu "rozmowa medialna", a także próby wskazania jej specyfiki oraz medialnych form dialogowych. Autorka odwołuje się do metodologii zaproponowanej przez Marię Wojtak, konsekwentnie stosuje kolejne kroki badawcze, w każdym (sub)gatunku analizując aspekt pragmatyczny, strukturalny, stylistyczny i poznawczy. Monografia z pewnością zainteresuje językoznawców i medioznawców, nie tylko badaczy języka sportu. Z pewnością do grona jej odbiorców będą należeli dziennikarze profesjonalni oraz amatorzy, działający w ramach dziennikarstwa społecznego/obywatelskiego. Warta polecenia jest również studentom kierunków humanistycznych i społecznych, głównie dziennikarstwa. Z recenzji dr hab. Marty Wójcickiej, prof. UMCS

Adaptacyjność łańcuchów dostaw we współczesnej gospodarce. Studium na przykładzie produktów leczniczych i wyrobów medycznych

Agnieszka Bukowska-Piestrzyńska, Jakub Doński-Lesiuk, Tomasz Adam Karkowski, Urszula Motowidlak

Monografia przybliża zagadnienie adaptacyjności łańcuchów dostaw odpowiadających na zmienne warunki kształtowane przez zmieniające się, dynamiczne otoczenie. Składa się z czterech części: – teoriopoznawczych rozważań zmierzających do zbadania ewolucji łańcuchów dostaw w warunkach zakłóceń i kształtowania filarów adaptacyjności; – ekonomicznych aspektów adaptacyjności łańcuchów dostaw i ich podatności na rekonfigurację determinowaną odgórnie, np. za sprawą czynników politycznych; – doskonalenia łańcuchów dostaw w branży farmaceutycznej, w kontekście wzrostu adaptacyjnych relacji w obliczu nasilającej się niestabilności otoczenia; – uwarunkowań prawnych regulujących funkcjonowanie adaptacyjnych łańcuchów dostaw produktów leczniczych, w tym m.in. szczepionek przeciw COVID-19. Bazując na przeglądzie literatury i studium przypadków, autorzy odnoszą się do klasycznego ujęcia i obserwacji nowych, aktualnych zjawisk społeczno-gospodarczych. Publikacja adresowana jest do menedżerów odpowiedzialnych za funkcjonowanie współczesnych łańcuchów dostaw, organizacji realizujących procesy logistyczne oraz podmiotów ochrony zdrowia i jednostek medycznych zarządzających łańcuchami dostaw. Będzie także użytecznym podręcznikiem dla studentów kierunków związanych z logistyką i zarządzaniem.

Wstęp do lingwistyki w biznesie

Stanisław Goźdź-Roszkowski, Julia Mazurkiewicz-Sułkowska

Publikacja stanowi pierwszy na rynku wydawniczym podręcznik przygotowany z myślą o studentach i wykładowcach kierunku lingwistyka dla biznesu – interdyscyplinarnego kierunku o profilu praktycznym, mającego na celu zapewnienie studentom zarówno kompetencji lingwistycznych, jak i menedżerskich. Zawiera definicje i analizy najważniejszych pojęć i terminów oraz teorii i innych kluczowych zagadnień wprowadzanych w ramach teoretycznej części programu studiów. W książce zamieszczono wykaz podstawowej, zalecanej literatury przedmiotu i pytania kontrolne. * Treści przedstawione są w sposób przejrzysty dla czytelnika. Wszystkie rozdziały to w zasadzie syntezy teoretyczne odnoszące się do poszczególnych pojęć, koncepcji, terminologii tudzież perspektyw badawczych w danej tematyce. Bezwzględnie podkreślić należy unikalność publikacji oraz wyjście naprzeciw oczekiwaniom studentów i wykładowców. Z recenzji prof. dr. hab. Łukasza Grabowskiego Publikacja stanowi kompendium wiedzy z zakresu lingwistyki, tłumaczenia specjalistycznego i wybranych dziedzin z obszaru szeroko rozumianego biznesu oraz powiązanej wiedzy specjalistycznej. Jest ona znakomitym wprowadzeniem młodych, przyszłych specjalistów językowych w świat komunikacji biznesowej i tłumaczenia specjalistycznego. Z recenzji prof. dr. hab. Marcina Grygiela

Zofia Kossak-Szczucka. Służba

Dariusz Kulesza

PROJEKT: EGZYSTENCJA I LITERATURA Seria poświęcona jest wybitnym polskim pisarzom – ich twórczości ujmowanej przez nich samych i interpretowanej przez krytyków jako projekt egzystencjalny, jako próba ustanowienia i zapisania siebie i swojego sposobu odczytywania sensów rzeczywistości, indywidualnego oglądu różnych jej sfer – społecznej, politycznej, etycznej, kulturowej, metafizycznej. Istotnymi kategoriami wyjaśniającymi pisarskie dzieło są w tym przypadku biografia, tożsamość oraz kształtujące je szeroko rozumiane doświadczenie: cielesne i zmysłowe, psychiczne i społeczne, historyczne i polityczne, etniczne i estetyczne, religijne i duchowe... „Z perspektywy pisarstwa i losu Zofii Kossak ważna jest wartość ofiarnego poświęcenia: ostatecznego, heroicznego, męczeńskiego urzeczywistnienia wiary. Taka postawa wymaga literackiego udokumentowania i świadectwa życia, tekstu pokazującego konieczność i bezcenność ofiary oraz egzystencji zdolnej taki tekst potwierdzić. Nie ulega wątpliwości, że po Zofii Kossak pozostała i hagiograficzna literatura, i świadectwo życia, które w wielu aspektach literaturę tego typu potwierdza”. Z Wprowadzenia Twórczość Zofii Kossak-Szczuckiej w opowieści Dariusza Kuleszy to literatura chrześcijańska, osobna, samotna, motywowana religijnie rozumianą służbą. Autor pokazuje ją w kontekście następujących trzech kategorii: rodzina, Polska i wiara, śledząc w kolejnych rozdziałach kluczową dla Kossak tematykę ideową, obecną zarówno w książkach powstałych przed wojną, w Proteście!, jaki i w tekstach opublikowanych już po wojnie. Czytelnik znajdzie tu oryginalne, nowe interpretacje takich dzieł Kossak, jak: Pożoga, Ku swoim, Dziedzictwo, Nieznany kraj, Prorest!, Z otchłani, Szaleńcy Boży, Krzyżowcy, Przymierze. Na tle biografii pisarki może wraz z autorem brać udział w dyskusji o chrześcijańskiej literaturze, historiozofii, hagiografii czy modelu chrześcijańskiej egzystencji, a wreszcie na koniec – o miejscu Zofii Kossak-Szczuckiej w historii literatury.   W serii ukazały się tomy: Agnieszka Kałowska, Witkacy. Etyka Marzena Woźniak-Łabieniec, Rymkiewicz. Metafizyka Maciej Urbanowski, Brzozowski. Nowoczesność Anna Legeżyńska, Hartwig. Wdzięczność Tomasz Garbol, Miłosz. Los Adrian Gleń, Stasiuk. Istnienie Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska, Krasiński. Świadectwo

Prognozowanie upadłości przedsiębiorstw

Paweł Kopczyński

Firma, która chce utrzymać się na rynku, powinna analizować swoją sytuację finansową w celu identyfikacji pojawiających się problemów i jak najszybszego ich rozwiązywania. Znajomość metod prognozowania upadłości ułatwia zarządzanie przedsiębiorstwem oraz pozwala inwestorom uniknąć strat związanych z nieświadomym inwestowaniem w akcje zagrożonych firm. W publikacji zaprezentowano genezę i rozwój prawa upadłościowego. Ukazano też rolę systemów informacyjnych, których efektywne funkcjonowanie umożliwia identyfikację ryzyka bankructwa firmy oraz podjęcie działań naprawczych i restrukturyzacyjnych. Od ich skuteczności zależy bowiem przetrwanie przedsiębiorstwa i jego sukces rynkowy. Monografia zawiera szczegółowe omówienie wskaźników finansowych pozwalających przewidywać upadłość firm. Przedstawiono w niej rozwój i skuteczność nowoczesnych metod prognozowania bankructwa. W przystępny sposób przybliżono wy brane modele, które można wykorzystać w praktyce, m.in. model wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej opracowany przez autora. Zastosowanie tego typu metod do oceny ryzyka upadłości nie wymaga zaawansowanych umiejętności, a może przyczynić się do znaczącego usprawnienia procesu zarządzania firmą.

Biologia medyczna w ćwiczeniach

Joanna Kaźmierczak, Dorota Michalska-Hejduk

Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ, popularnie nazywane Wieżą Babel, jest najstarszą w Polsce jednostką kształcącą cudzoziemców w zakresie języka polskiego jako obcego. Kursy prowadzone w Studium przez polonistów oraz nauczycieli przedmiotów kierunkowych kompleksowo przygotowują słuchaczy do studiów w polskich uczelniach wyższych. Biologia medyczna w ćwiczeniach to podręcznik przeznaczony dla cudzoziemców chcących studiować w Polsce na kierunkach medycznych i biologicznych, przede wszystkim dla słuchaczy kursów medycznych prowadzonych w Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ. Składa się z dwunastu rozdziałów, których tematyka jest skorelowana z przyjętym w tej jednostce autorskim programem nauczania. Zawarte w książce informacje umożliwiają utrwalenie wiedzy z zakresu biologii przy jednoczesnym rozwijaniu umiejętności językowych. Zaprezentowane zadania dotyczą zagadnień związanych z cytologią, histologią, odpornością, narządami zmysłów czy genetyką klasyczną, a także układami: ruchu, oddechowym, krążenia, pokarmowym, nerwowym, hormonalnym, moczowym i rozrodczym. Ćwiczenia reprezentują różny poziom trudności i kształtują takie umiejętności, jak: tworzenie krótkich wypowiedzi na zadany temat, czytanie ze zrozumieniem, odczytywanie informacji z wykresów lub tabel czy wybór poprawnej odpowiedzi z kilku podanych możliwości. W każdym rozdziale znajduje się też co najmniej jedno zadanie o charakterze typowo językowym (oznaczone gwiazdkami). Celem podręcznika jest podniesienie umiejętności językowych korzystających z niego słuchaczy do poziomu B2 z elementami C1, co jest warunkiem podjęcia studiów w języku polskim na uczelniach medycznych.

François de Curel et la crise du drame : de la « pièce bien faite » à la « pièce bien défaite »

Tomasz Kaczmarek

En dépit de leurs faiblesses parfois flagrantes, nombreux sont les drames de François de Curel dans lesquels on observe des entorses évidentes à la forme canonique. De fait, même si le Français semble moins révolutionnaire que ses confrères étrangers (avec Ibsen et Strindberg en tête), il ne reste pas moins vrai que l’analyse de quelques-unes de ses pièces démontre l’attachement du dramaturge aux recherches formelles qui annoncent l’émergence d’un nouveau paradigme dramatique. Celui-ci s’exprime sur deux plans : une composition dramatique fragmentaire et une nouvelle approche du personnage. La première se manifeste principalement par une construction qui, loin des unites de temps, de lieu et d’action, se bâtit plutôt sur le désordre ou l’écoulement inexorable du temps que sur la tension menant l’action vers son dénouement logique. Curel met l’accent non sur le bon déroulement de l’intrigue, mais sur l’évolution de l’âme de ses personnages. « La sacro-sainte progression dramatique cède la place à la rétrospection et à la répétition », deux procédés de dédramatisation dont l’auteur se sert souvent dans ses textes où il sape la fable afin de déplacer le poids de l’action sur l’étude de l’âme. La charpente classique mise à mal, le statut du personnage semble aussi miné, l’un découlant de l’autre. La fable, cet « agent indispensable à nos chères identifications », n’est plus un élément-support de l’action. Au contraire, quand le dramaturge se focalise sur les méandres du psychisme d’un personnage, il procède par le ralentissement de l’action, en préparant ainsi le terrain au drame ontologique. Contrairement au drame agonistique, celui-ci est centré sur l’histoire d’une vie au détriment de la dynamique conflictuelle propre à la forme dramatique canonique.

Zarządzanie kontraktem psychologicznym w polskiej kulturze organizacyjnej

Anna Rogozińska-Pawełczyk

Monografia stanowi wkład w uporządkowanie i poszerzenie wiedzy w obszarze pojęcia kontraktu psychologicznego oraz zarządzania tym kontraktem w organizacjach. Zaprezentowane wyniki badań to pierwszy krok w kierunku określenia, zbadania i zaproponowania do implementacji w firmach zgodnych kulturowo praktyk HR. Przetestowany teoretyczny model może przynieść istotne praktyczne implikacje dla przyszłych badań nad pośredniczącą rolą kontraktu psychologicznego w różnych kontekstach kulturowych. Autorka wskazuje teoretykom i praktykom, jak powinno wyglądać zarządzanie kontraktem psychologicznym w polskiej kulturze organizacyjnej.

Aktywizacja - innowacja - inspiracja w (glotto)dydaktyce

Beata Grochala, Michalina Pokorska, Małgorzata Syrek

Artykuły w tomie umieszczono w obrębie dwóch części. Pierwsza, pt. Aktywizacja i innowacja a nauczanie zdalne, zawiera sześć artykułów poświęconych różnorodnym aspektom nauczania zdalnego: aplikacjom, kanałom na YouTube, portalom edukacyjnym pomocnym w nauce języka polskiego jako obcego lub języków obcych oraz opisom cennych doświadczeń nauczycieli w pracy zdalnej. […] W części drugiej, pt. Inspiracje a metody nauczania, znajduje się osiem artykułów o rozmaitym charakterze. Autorzy prezentują w nich różnorodne inspiracje (psychologię pozytywną, warsztaty z dociekań filozoficznych), strategie, metody aktywizacji i samooceny, a także analizy materiałów dydaktycznych oraz propozycje metodyczne do zwrócenia uwagi na trudności nauki w Polsce dzieci reemigrantów. Z recenzji dr hab. Agaty Małyski, prof. UMCS Autorzy poszczególnych tekstów poszukują nowych narzędzi w nauczaniu języka polskiego i dociekają ich skuteczności, sprawdzając je przez pogłębioną analizę teoretyczną i praktyczną. Są to bardzo ważne opisy, które wynikają nie tylko z praktycznego doświadczenia lektorów, lecz także z refleksji teoretycznej czy przynajmniej zbadania efektywności przez opis wyników ankietowych. […] W dużej części artykuły dotyczą metod aktywizacji w nauczaniu zdalnym, które pozostanie z nami również po wygaśnięciu pandemii. Przedstawione inspiracje na pewno będą wykorzystane przez lektorów czy nauczycieli nie tylko języka polskiego. Z recenzji dr hab. Anny Majewskiej-Tworek, prof. UWr

Koncepcje zajęć terenowych na różnych etapach edukacji geograficznej. Relacje przyroda - człowiek

Elżbieta Szkurłat, Maria Adamczewska

Ideą przygotowania publikacji było przekonanie o podstawowej - aczkolwiek ciągle za mało docenianej - roli obserwacji i badań terenowych na różnych etapach edukacji geograficznej. Osią przewodnią książki są różne koncepcje zajęć w terenie na przykładzie Łodzi i regionu łódzkiego. Ich szeroka tematyka i możliwość doboru miejsc realizacji oraz zróżnicowanie stopnia trudności ukazują wielość walorów poznawczych, kształcących i wychowawczych wybranych przestrzeni Łodzi i jej strefy podmiejskiej w edukacji geograficznej. Proponowane zajęcia są przykładami odchodzenia od podającego wzorca kształcenia, nadal dominującego w dydaktyce szkolnej i akademickiej. Stanowią przeciwieństwo wykładu i narracji podczas kształcenia geograficznego, a dzięki poglądowym i sprawdzonym przykładom zachęcają do przechodzenia od biernego do aktywnego i poszukującego zdobywania wiedzy geograficznej. Ważnym założeniem metodologicznym prezentowanych zajęć terenowych jest ukazanie znaczenia wyboru tematyki, atrakcyjności sformułowania celów obserwacji oraz trafności ich dopasowania do miejsca obserwacji. Zamierzeniem Autorów jest przedstawienie i podkreślenie wspólnej osi łączącej tematykę badań geografów, którą stanowić może eksponowanie relacji przyroda - człowiek podczas zajęć z różnych subdyscyplin geografii. Na uwagę zasługuje znaczenie publikacji w sferze kształtowania u młodego pokolenia pożądanych postaw wobec przyrody oraz dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.

Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956

Krzysztof Jajko, Konrad Klejsa, Jarosław Grzechowiak, Ewa Gębicka

Tom, będący efektem kilkuletniej kwerendy archiwalnej, zawiera niemal dwieście niepublikowanych wcześniej dokumentów z komentarzem naukowym, a także szereg materiałów ikonograficznych i zestawień statystycznych. Część pierwsza koncentruje się na instytucjonalnych przemianach kinematografii: jej reorganizacji w połowie lat czterdziestych, centralizacji w okresie stalinizmu i modernizacji podczas krótkiej odwilży. Tematyka części drugiej dotyczy sieci kin państwowych i społecznych, zaplecza technicznego, polityki kadrowej i form reklamy kinowej. W części trzeciej omówione zostały zagadnienia związane z polityką programową władz kinematografii, w tym: import i cenzura, a także reakcje widowni na poszczególne filmy.   Zagadnienia związane z bardzo szeroko rozumianym rozpowszechnianiem filmów, choć dla funkcjonowania kinematografii posiadają fundamentalne znaczenie, ciągle są zbyt słabo obecne w polskim piśmiennictwie filmowym. Książka ma szansę stać się wzorem dla kolejnych publikacji. Zmienia ona sposób patrzenia na polskie kino nie tylko ze względu na weryfikację konkretnych faktów i przekonań, ale przede wszystkim oferując czytelnikowi nową perspektywę jego postrzegania. Z recenzji prof. Piotra Zwierzchowskiego

Anna Kamieńska. Wiara

Wojciech Kruszewski

Wierzę, ale nic nie wiem. Anna Kamieńska, Notatnik Przystępuję do tej pracy z wyraźną świadomością, że wielość wpisanych w tę twórczość odniesień do Biblii, duchowych lektur, rozmów o Bogu, ale też osobistych rozważań - to wszystko są tylko tropy prowadzące do głębszej tajemnicy wpisanej w te wiersze, tajemnicy wiary. Uważam, że odsłonięcie wiary w poezji jest możliwe. Zawsze tam, gdzie podmiot utworu będzie mówiło relacji do Boga w przekonujący sposób, naznaczony wyraźnym piętnem osobistej wrażliwości i miłości do Niego - tam mamy do czynienia z ewokacją doświadczenia wiary. Skoro możliwe jest odczucie intymności spotkania, tkliwości między dwiema osobami czy miękkości szat, patrząc na postaci wykute w kamieniu, to niemniej możliwe jest odczucie miłości w wierszu. Rzecz przecież nie w materiale, z którego wykonane zostało dzieło, ale w celu i biegłości twórcy. Będę się starał odsłonić to w niniejszej książce. Z rozdziału Od autora W tej eseistycznej opowieści autor wprowadza czytelników w świat twórczości Anny Kamieńskiej, by pokazać go z perspektywy wiary pojmowanej - w duchu pascalowskim - jako osobiste, żywe przylgnięcie do Boga. Wątek wiary odnajdywanej zarówno w egzystencji, jak i w dorobku poetki uwidacznia charakterystyczny splot jej życia i twórczości - droga do wierzenia została przedstawiona przez fakty biograficzne rozpoznawane w tekstach literackich. Autor, edytor wydanej niedawno spuścizny Kamieńskiej, po raz pierwszy prezentuje opartą na szerokiej dokumentacji interpretację drogi poetki: od młodości w Lublinie i początków twórczości w powojennej Polsce po religijne poszukiwania poparte nauką hebrajskiego i tłumaczeniami Biblii. Rekonstruuje w ten sposób duchową podróż bohaterki w poszukiwaniu mądrości: od poezji świeckiej po tropy religijne. "Zawierzając poezji - podsumowuje - doszła do wiary zatopionej w milczeniu".

Terapia poznawczo-behawioralna. Krótkie Wprowadzenie 37

Freda McManus

> KRÓTKIE WPROWADZENIE – książki, które zmieniają sposób myślenia!   Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest formą terapii psychologicznej. To Krótkie Wprowadzenie zawiera przegląd tego, czym jest CBT, skąd się wzięła, czym się zajmuje i kiedy może być stosowana. Analizuje również, jak musi się ona nadal rozwijać, aby sprostać przyszłym wyzwaniom. Patrząc w przyszłość, Freda McManus omawia również, w jaki sposób skala problemów ze zdrowiem psychicznym i koszty tradycyjnych form terapii skłoniły ją do badań alternatywnych form CBT, które mają potencjał dotarcia do szerszej publiczności na całym świecie. * Interdyscyplinarna seria KRÓTKIE WPROWADZENIE piórem uznanych ekspertów skupionych wokół Uniwersytetu Oksfordzkiego przybliża aktualną wiedzę na temat współczesnego świata i pomaga go zrozumieć. W atrakcyjny sposób prezentuje najważniejsze zagadnienia XXI w. – od kultury, religii, historii przez nauki przyrodnicze po technikę. To publikacje popularnonaukowe, które w formule przystępnej, dalekiej od akademickiego wykładu, prezentują wybrane kwestie. Książki idealne zarówno jako wprowadzenie do nowych tematów, jak i uzupełnienie wiedzy o tym, co nas pasjonuje. Najnowsze fakty, analizy ekspertów, błyskotliwe interpretacje. Opiekę merytoryczną nad polską edycją serii sprawują naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego: prof. Krystyna Kujawińska Courtney, prof. Ewa Gajewska, prof. Aneta Pawłowska, prof. Jerzy Gajdka, prof. Piotr Stalmaszczyk.

Szkice z metodologii językoznawstwa i filozofii języka

Piotr Stalmaszczyk

Niniejsze szkice podejmują problematykę splotu językoznawstwa i filozofii języka, ze szczególnym zwróceniem uwagi na dokonania generatywizmu w językoznawstwie (w duchu Noama Chomsky'ego i Raya Jackendoffa) oraz analitycznej filozofii języka (nawiązującej do tradycji sięgającej Gottloba Fregego, Ludwiga Wittgensteina i Bertranda Russella). Pierwszy rozdział przywołuje trylemat Gorgiasza i wskazuje na jego konsekwencje dla typologii nauk oraz dla zrozumienia uniwersalności języka. Po omówieniu zagadnienia postępu w filozofii, w drugim rozdziale przedstawione zostaje pojęcie paradygmatu i jego użyteczność w naukach humanistycznych i społecznych, a przede wszystkim w językoznawstwie. Paradygmat jest tu postrzegany jako sposób porządkowania i opisywania świata. Kolejne rozdziały poświęcone są paradygmatom językoznawstwa generatywnego (zwłaszcza przejściu od paradygmatu formalnego do mentalistycznego), podstawowym pojęciom z zakresu filozofii języka i językoznawstwa, a także rozwojowi współczesnej pragmatyki. Dalsze rozdziały proponują rozszerzenie semantyki pojęciowej o element pragmatyczny, a także elementarną semantykę kategorialną dla predykacji. Pracę zamykają uwagi na temat rozszerzenia pola badań w kognitywno-analitycznej tradycji filozofii nowożytnej. Jednym z celów książki jest historiograficzny i porządkujący przegląd wybranych idei i teorii, co pociąga za sobą obfitość cytatów i omówień literatury źródłowej, a także obszerna końcowa bibliografia (ze szczególnym uwzględnieniem istotnych, a nierzadko wymagających przypomnienia, pozycji w języku polskim). Tak obszerna bibliografia pozwala również na umieszczenie prowadzonych rozważań w odpowiednim kontekście historycznym i metodologicznym.

Każdą iskrą rozpaleni... Żydowscy artyści w kręgu nowej sztuki. Idee - postawy - relacje

Irmina Gadowska, Krystyna Radziszewska, Agnieszka Świętosławska

Pojęcie żydowskiej „nowej sztuki” określa dokonania twórców reprezentujących różne środowiska, działających w drugiej i trzeciej dekadzie XX wieku, którzy poszukując oryginalnych form artystycznej wypowiedzi, sięgali z jednej strony do tradycji, z drugiej – do aktualnych nurtów sztuki zachodnioeuropejskiej. W Łodzi pierwszym przejawem zachodzących zmian była działalność grupy Jung Idysz. Książka stanowi próbę podsumowania i poszerzenia wiedzy o znaczeniu tej grupy dla żydowskiego środowiska artystycznego. Zebrane w tomie artykuły obejmują różnorodny zakres tematyczny, reprezentują zróżnicowane metody badawcze i interdyscyplinarne sposoby ujęcia zjawisk: od osadzonych w szerokim kontekście przemian społeczno-politycznych rozważań o drogach rozwoju nowej kultury żydowskiej, przez refleksje nad kwestią tożsamości i narodowości, po charakterystykę wybranych aspektów twórczości poszczególnych artystów. Autorzy tekstów prezentują nowe ustalenia i interpretacje, wysuwają hipotezy i stawiają postulaty, które pozwalają z nowej perspektywy spojrzeć na barwny okres tworzenia żydowskiej „nowej sztuki”.