Homo nie całkiem sapiens. O automatyzmach myślenia, nadętych politykach, narzekaniu Polaków i pułapkach moralności

Bogdan Wojciszke, Maciej Rotkiewicz

Każdy w tej książce znajdzie pytanie, które sam chciałby zadać, a co ważniejsze uzyska na nie mądrą odpowiedź. W książce znajdują się odpowiedzi między innymi na następujące pytania: Dlaczego Polacy świętują 11 listopada, a nie 4 czerwca? Czym różni się szef partii politycznej od szefa korporacji? Czy jesteśmy społeczeństwem ludzi wyjątkowo marudnych? Dlaczego zło jest silniejsze od dobra? Kiedy nasz umysł bezlitośnie nas oszukuje? Dlaczego sądów moralnych nie można traktować poważnie? Czy demokracja liberalna przeżywa tylko chorobę, czy fundamentalny kryzys? Czy żyjemy w międzyepoce i co po niej nastąpi? Dlaczego dziś prawica wygrywa, a lewica przegrywa? Czy moralność opiera się na krzywdzie? Czy kult rozumu jest wielkim złudzeniem myśli Zachodu? Czy kobiety z natury są gorsze z matematyki? Dlaczego ludzie z góry zakładają, że są uczciwi? Dlaczego wszyscy ludzie mają zawyżoną samoocenę? Czy można wierzyć badaniom psychologicznym? Czy Philip Zimbardo sfałszował swój słynny eksperyment więzienny? Czy pewne zaczątki odróżniania dobra od zła przynosimy ze sobą na świat? Czy mózg ma płeć? Ludzie od tysięcy lat spoglądali w niebo, starając się przeniknąć tajemnice gwiazd. Tymczasem psychologia istnieje od zaledwie stu dwudziestu lat, tak jakby to, co tuż obok, pod ręką, w naszym bliskim otoczeniu, nie było aż tak interesujące. A przecież świat zarówno ten wokół nas, jak i ten w naszych umysłach staje się coraz bardziej skomplikowany i wciąż stawia przed nami nowe wyzwania. Do tego, by choć trochę go zrozumieć, nie wystarczy nam zdrowy rozsądek ani nasze jednostkowe doświadczenie. Potrzebna jest także dobrze udokumentowana wiedza, między innymi ta płynąca z badań psychologów. O tym, co psychologia ma dziś do powiedzenia na temat władzy, polityki i moralności, kobiet i mężczyzn, dobrych i złych ludzi, naszych zachowań, decyzji i wyborów (nie tylko politycznych), oraz o wielu innych sprawach z profesorem Bogdanem Wojciszke rozmawia Marcin Rotkiewicz. Bogdan Wojciszke profesor psychologii, członek rzeczywisty PAN,  pracownik Uniwersytetu SWPS (Sopot), stypendysta Fundacji Humboldta i Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Zainteresowania badawcze: spostrzeganie ludzi, wartości, dynamika związków interpersonalnych, psychologia moralności. Opublikowa 10 książek (między innymi Teoria schematów społecznych, Procesy oceniania ludzi, Psychologia miłości, Psychologia społeczna, Agency and Communion in Social Psychology) i ponad 160 artykułów naukowych. Marcin Rotkiewicz dziennikarz naukowy, od 2001 roku pracuje w tygodniku Polityka. Absolwent dziennikarstwa i filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz stypendysta Knight Science Journalism Program w Massachusetts Institute of Technology (USA). Popularyzuje wiedzę przede wszystkim na temat biotechnologii, ewolucji człowieka i neuronauki. Interesuje się również teoriami pseudonaukowymi i spiskowymi. Trzykrotnie otrzymał wyróżnienie w konkursie Polskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Naukowych na najlepszy artykuł popularnonaukowy. Opublikował wywiad rzekę z prof. Jerzym Vetulanim Mózg i błazen oraz książkę W królestwie Monszatana. GMO, gluten i szczepionki, za którą otrzymał nagrodę Redaktorów Portalu Mądre Książki.

Niepotrzebna jak róża. Potrzeba normalności w chorobie psychicznej

Arnhild Lauveng

Czy ludzie chorzy psychicznie są mniej wartościowi? Kto ma decydować czym jest poprawa zdrowia psychicznego? Dlaczego chorujący kiedyś, muszą być zazwyczaj dwa razy bardziej zdrowi, aby za zdrowych zostać uznanymi? Arnhild Lauveng, autorka bestsellerowej ksiązki "Byłam po drugiej stronie lustra", w kolejnej swojej książce poszukuje odpowiedzi na powyższe pytania opierając się na własnych doświadczeniach, zarówno z okresu, gdy była pacjentką, jak i z perspektywy psychologa. Autorkę interesuje, jak mówimy i jak odnosimy się do osób dotkniętych chorobami psychicznymi, pokazuje nam także, jak ważne jest patrzenie na pacjentów, jak na ludzi, a nie traktowanie ich tylko jako przypadków klinicznych.  "...ładunek żywiołowej energii, zdrowy rozsądek i radość pisania....a wszystko tak fascynujące,  że człowiek z trudem jest w stanie odłożyć książkę na bok, chociaż wie, że skończy się dobrze ona sama ją przecież napisała". Liv Riiser, Vrt Land "Książka robi wrażenie dzięki typowemu dla Lauveng szczególnemu połączeniu głębokiej refleksji z wisielczym humorem (...) Arnhild Lauveng we wspaniały sposób opowiada o problemach psychiatrii, zarówno jako fachowiec, jak i jako człowiek". Hanne Andrea Kraugerud, Dagens Nringsliv

Test Marshmallow. O pożytkach płynących z samokontroli

Walter Mischel

Badacz pokazuje dziecku słodką piankę marshmallow i daje mu wybór: możesz zjeść tę piankę od razu albo zaczekać i dostać dwie pianki za jakiś czas. Co zrobi badane dziecko? Jakie będą implikacje tego wyboru dla jego przyszłego życia? Legendarny test Waltera Mischela, określany mianem testu cukierkowego, dowiódł, że zdolność do odraczania gratyfikacji jest warunkiem udanego, satysfakcjonującego życia: samokontrola nie tylko wiąże się z wyższymi wynikami w testach wiedzy i kompetencji szkolnych, lepszym funkcjonowaniem społecznym i poznawczym oraz większym poczuciem własnej wartości, ale także pomaga nam w radzeniu sobie ze stresem, osiąganiu celów i przezwyciężaniu bolesnych emocji. Czy siła woli jest wrodzona, czy też można się jej nauczyć? W swojej nowej, przełomowej książce Walter Mischel opiera się na prowadzonych od dziesięcioleci, rzetelnych badaniach naukowych oraz na przykładach zaczerpniętych z życia, aby zgłębić naturę siły woli. Autor wskazuje umiejętności poznawcze i mechanizmy psychiczne, które ją umożliwiają, i pokazuje, jak można je odnieść do wyzwań, z jakimi przychodzi nam się zmierzyć w życiu codziennym od utrzymywania prawidłowej wagi po rzucenie palenia, przezwyciężenie rozpaczy po rozpadzie związku, podejmowanie ważnych decyzji życiowych czy oszczędzanie na emeryturę. Książka ta ma ważne implikacje dla wyborów, jakich dokonujemy w wychowaniu dzieci, kształceniu, polityce publicznej i samorozwoju. Test marshmallow zmieni nasz sposób myślenia o tym, kim jesteśmy i kim możemy się stać. "Twoje wyobrażenie na temat natury ludzkiej diametralnie się zmieni pod wpływem lektury tej znakomitej książki" DANIEL KAHNEMAN, autor książki Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym "Walter Mischel jest uważany za jednego z najbardziej wpływowych psychologów XX wieku, a Test Marshmallow uczyni go jednym z najważniejszych również w tym stuleciu. STEVEN PINKER, profesor psychologii na Uniwersytecie Harvarda, autor książki The Better Angels of Our Nature "Fascynująca książka. Tak kusząca, że czytając ją, straciłem samokontrolę. Inspirująca, zabawna, przejrzysta, pełna życia i oparta na rygorystycznych badaniach naukowych. Uwielbiam ją." ALAN ALDA, pisarz, scenarzysta, orędownik popularyzacji nauki "Test Marshmallow, znakomicie napisana historia naukowa, pokazuje, że test cukierkowy nie jest tylko metodą badania samokontroli u dzieci, lecz może pomagać nam wszystkim w chwilach trudnych do odparcia pokus, jakie napotykamy przez całe życie. To wspaniała książka zajmująca, pouczająca i wnikliwa." DANIEL GOLEMAN, autor Inteligencji emocjonalnej "To książka, na którą wszyscy czekaliśmy." ANGELA LEE DUCKWORTH, profesor psychologii na Uniwersytecie Stanu Pensylwania, stypendystka Fundacji MacArthura w 2013 roku "Test Marshmallow zmieni Twój pogląd na temat ludzkich możliwości. Książka ta jest pełna wnikliwych spostrzeżeń dotyczących samokontroli i tego, jak można ją opanować, chociaż wzbudza w czytelniku impuls, któremu trudno się oprzeć pragnienie przeczytania jej od deski do deski." TIMOTHY WILSON, profesor psychologii na Uniwersytecie Stanu Wirginia, autor książki Redirect "Niezwykła, odkrywcza, przełomowa, zajmująca książka jednego z najwybitniejszych psychologów naszych czasów." CAROL S. DWECK, profesor psychologii na Uniwersytecie Stanforda, autorka książki Nowa psychologia sukcesu (Mindset) "Odkrycia, jakich dokonano dzięki badaniom cukierkowym, tworzą jedną z najbardziej wnikliwych opowieści badawczych w historii psychologii." DANIEL KAHNEMAN, autor książki Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnymnasz sposób myślenia o tym, kim jesteśmy i czym możemy się stać. "To wspaniała książka niezwykła i znakomicie napisana, od początku do końca. Jej zakres tematyczny od kreatywnej kognitywistyki, przez neuronaukę, po genetykę zapiera dech w piersiach." ERIC R. KANDEL Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny, Uniwersytet Columbia, autor książek The Age of Insights oraz In Search of Memory  WALTER MISCHEL jest profesorem psychologii na Uniwersytecie Columbia, autorem ponad dwustu artykułów naukowych i współautorem książki Introduction to Personality (która do tej pory doczekała się ośmiu wydań). Jest członkiem Narodowej Akademii Nauk oraz amerykańskiej Akademii Nauk Ścisłych i Humanistycznych. Został laureatem nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe (Distinguished Scientific Contribution Award), przyznawanej przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne, a także Nagrody im. Grawemeyera w dziedzinie psychologii. Mieszka w Nowym Jorku. 

Śledztwa Markusa Hegera (Tom 1). Krzyk

Jan-Erik Fjell, Jorn Lier Horst

W prowizorycznym studio podcastowym, zorganizowanym z tyłu kampera, były żołnierz i niedoszły policjant Markus Heger bada sprawy kryminalne. Krzyk, którego nikt nie usłyszał miał być cyklem audycji o siedmioletniej Leah Forsberg, która zaginęła w Fagernes 15 lat temu, jednak zakończył się już po jednym odcinku. Mimo że ciała nigdy nie odnaleziono, za winnego zabójstwa dziewczynki uznano jej ojca. Kiedy znika zainteresowana tematem młoda dziennikarka, Markus wraca do sprawy Leah, a nowe informacje każą mu zadać sobie pytanie: czy rzeczywiście właściwa osoba trafiła za kratki? Zdarzenia nabierają tempa, a jednocześnie coraz silniej do głosu dochodzi przeszłość Markusa, o której próbował zapomnieć. Nieobecny w jego życiu ojciec pisze do niego z więzienia, prosząc o spotkanie. Być może rozmowa z ojcem nie tylko pomoże w odbudowaniu rodzinnej relacji, lecz rzuci także nowe światło na śledztwo.   Bardzo wciągająca. Stavanger Aftenblad   Osobno są wspaniali, ale razem stanowią, moim zdaniem, najlepszy kryminalny duet Norwegii, a to, że połączyli siły, jest prawdziwym prezentem dla wszystkich miłośników gatunku. [] To bez wątpienia jedna z najlepszych powieści kryminalnych roku. Można by szukać podobnej książki za granicą [], ale nikt jeszcze nie stworzył czegoś tak wszechstronnego. []Podczas lektury nieraz można się spocić razem z Hegerem. Randaberg24   Historia opowiedziana jest w tak angażujący sposób, że czytelnik pozostaje zaintrygowany od pierwszej do ostatniej strony. [] To kryminalna współpraca na najwyższym poziomie. Uwielbiam w niej wszystko. Styl Fjella i Horsta jest orzeźwiający, a ich język żywy, dialogi są świetne i niezwykle barwne, podobnie jak przedstawienie bohaterów, świata i historii. To po prostu świeże, nowe i ekscytujące. Po lekturze Krzyku jedno jest pewne: chcemy więcej Markusa Hegera! Krimlitteratur

Seria o komisarzu Williamie Wistingu (tom 1). Kluczowy świadek

Jorn Lier Horst

Kluczowy świadek rozpoczyna Serię o komisarzu Williamie Wistingu, której autorem jest norweski pisarz, Jorn Lier Horst Walka o życie, tortury i brutalne morderstwo. Policja rusza śladami nieobliczalnego psychopaty  Książkowy debiut uznanego pisarza kryminałów Jrna Liera Horsta, Kluczowy świadek jest realistyczną opowieścią zbudowaną na autentycznej historii. Preben Pramm leży martwy od tygodnia. Jest nagi, związany, a na jego ciele widać ślady wyszukanych tortur. Dom jest wywrócony do góry nogami, ale nie wygląda na to, żeby zabójcy znaleźli to, czego szukali. Pramm nie miał krewnych, przyjaciół i najwidoczniej żadnego kontaktu z ludźmi z zewnątrz. Jaka była tajemnica Pramma? Czemu musiał umrzeć w tak brutalny sposób? O tym zabójstwie mówi się jak o jednym z najbrutalniejszych i najdziwniejszych w najnowszej norweskiej historii kryminalnej. Pierwszego dnia mojej pracy w policji w Larvik, udało mi się ominąć taśmy ostrzegawcze i wślizgnąć na miejsce przestępstwa. Podążanie śladami nieznanego mordercy było szczególnym przeżyciem. Właśnie to przeżycie, chodzenie od pokoju do pokoju i baczne przyglądanie się śladom bezlitosnej walki na śmierć i życie, było początkiem mojej przygody z pisaniem. Jrn Lier Horst, komisarz policji i pisarz jedna z najbardziej wiarygodnych historii, jakie miałem okazję przeczytać od bardzo, bardzo dawna.  Terje Stemland, Aftenposten Dobry kryminał, który jest absolutnie wart przeczytania.  Yvonne Albrigtsen, TV2

Księga szubienic

Thomas Enger

NA POCZĄTKU BYŁA KREW Dziwny zamach: Evie udaje się przeżyć próbę zabójstwa, do której dochodzi w jej własnym domu. Obok niej na podłodze w salonie leży martwy mężczyzna, którego nie zna. A w korytarzu siedzi nieruchomo śmiertelnie przerażona, milcząca ośmioletnia dziewczynka. Dziwne zaginięcie: Peter, cichy, przygnębiony, niepozorny mężczyzna, spłaca kredyt hipoteczny, podejmuje znaczną kwotę pieniędzy i ginie bez śladu. Półtora roku później daje znak życia: wysyła e-mail, wywołując tym reakcję łańcuchową. Następujące po sobie zdarzenia mają brutalne konsekwencje dla jego najbliższych. I dla niego samego. Dziwne życie: Mały Chris dorasta w ciemnym i ponurym domu, naznaczonym tragicznym wypadkiem: utonięciem jego siostry. Z czasem u chłopca rozwija się niezwykły stosunek do życia i śmierci. I do ludzi. Ale Chris uczy się zachowywać tak jak inni, by móc robić to, co lubi najbardziej: ZABIJAĆ. Thomas Enger wraca z "Księgą szubienic" nowym, fascynującym thrillerem, w którym pogoń za zaginionym mężczyzną i pytania dotyczące losów młodej dziewczyny tworzą ramę niezwykłej, trzymającej w napięciu historii. Znajdziemy w niej kilka najbardziej niepokojących scen, jakie norweska literatura kryminalna ma do zaoferowania. Fragment książki: Drzwi do gabinetu ojca były zamknięte. Mały Chris zapukał, ale nie doczekał się odpowiedzi. Zapukał jeszcze raz bo pod żadnym pozorem nie wolno mu było wejść do środka bez pukania i pociągnął za klamkę. Drzwi otworzyły się. Stopy ojca nie dotykały podłogi. Wyglądał tak, jakby unosił się w powietrzu. Ze sznurem wokół szyi, który przyczepił do haka w suficie. Oczy miał zamknięte. Pod nim, nieco z boku, leżał przewrócony stołek. Na podłodze było mokro. Zapach przypomniał Małemu Chrisowi to, jak jego własne łóżko śmierdziało czasem o poranku. Pachniało również czymś innym. Czy ojciec zrobił kupę? Chłopiec postąpił krok naprzód, nie odrywając wzroku od ojca. Dziwnie się poczuł, widząc go z twarzą zupełnie pozbawioną koloru. Matka zawołała z kuchni: Chodź, jedzenie stygnie! Mały Chris stał tak jeszcze przez chwilę. Nie był w stanie przestać patrzeć. Ale w końcu musiał się wycofać i wrócić, ponieważ matka zawołała go jeszcze raz. Przyjdzie czy nie przyjdzie? spytała, gdy chłopiec wszedł do kuchni. Nie odparł i usiadł. Trudno westchnęła, potrząsając głową. Zjemy bez niego. Jak zwykle. Zaczął jeść. Paski wołowiny i ryż z warzywami. Smakowało całkiem nieźle.

CLUE (Tom 2). Zagadka zegara maltańskiego

Jorn Lier Horst

CLUE to seria minipowieści kryminalnych dla młodych czytelników. CLUE to angielskie słowo oznaczające wskazówkę lub trop prowadzący do rozwiązania zagadki. CLUE to również pierwsze litery imion czworga bohaterów serii: Cecilii, Leo, Une i psa Egona. Jeden z największych sklepów jubilerskich w Oslo zostaje obrabowany.  Sprawcy kradną niemal 20 kilogramów czystego złota, dużo cennej biżuterii oraz unikatowy zegar Zakonu Maltańskiego, który sam wart jest ponad 5 milionów koron. Złodzieje zostają zatrzymani, ale nie udaje się odzyskać całego łupu, między innymi słynnego zegara maltańskiego. Trop prowadzi do odrażającego Leviego Hildonena i zatoki Skutebukta. CLUE to seria minipowieści kryminalnych dla młodych czytelników. Cecilia Gaathe mieszka w pensjonacie Perła razem ze swoim ojcem, Alanem W. Gaathe, który jest jego właścicielem i dyrektorem. Matka Cecilii, Iselin, w niewyjaśnionych okolicznościach utopiła się zeszłego lata w wodach Zatoki Okrętów. Leo Bast właśnie wprowadził się nad Zatokę Okrętów. Mieszka razem ze swoją matką Rebekką, która niedawno objęła stanowisko kierownika pensjonatu. Rodzice Leo są rozwiedzeni. Ojciec jest dziennikarzem i mieszka na stałe w Dubaju. Une Flaker od urodzenia mieszka w starym domu pilota morskiego we wschodniej części Zatoki Okrętów razem z rodzicami i dwoma braćmi. Ojciec jest rybakiem, a matka nauczycielką w szkole w mieście. Egon jest psem Une. Swoje imię zawdzięcza temu, że jest uparty, robi, co chce i ma rozbuchane ego. Sięga Une do kolan, ma brązową kręconą sierść, długi ogon i mokry pysk. Jest mieszańcem, ale niektórzy twierdzą, że w jego żyłach płynie krew psa policyjnego. Akcja wszystkich części toczy się nad Zatoką Okrętów i w Pensjonacie Perła. Pensjonat zbudował prapradziadek Cecilii ponad sto lat temu. Wówczas goście przypływali parowcem do nabrzeża głębokowodnego lub przyjeżdżali pociągiem do miasta, a dalszą drogę pokonywali bryczką. Podczas drugiej wojny światowej posiadłość przejęli Niemcy. W budynku kwaterowali nazistowscy oficerowie. Później pensjonat wielokrotnie zmieniał właścicieli aż do czasu, gdy rodzice Cecilii odkupili go, wyremontowali i zaczęli wynajmować pokoje gościom. Każda z części serii CLUE ma podbudowę filozoficzną. Aby móc rozwiązać zagadki kryminalne, Cecilia, Une i Leo muszą nauczyć się myśleć w taki sam sposób jak najwybitniejsi filozofowie świata. Jrn Lier Horst (ur. 27.02.1970) to norweski pisarz i dramaturg; do września 2013 pracował jako szef wydziału śledczego Okręgu Policji Vestfold, obecnie jest pełnoetatowym pisarzem. Studiował kryminologię, filozofię i psychologię. Jest autorem przedstawień dla Teater Ibsen; od dwóch lat ukazują się również jego powieści kryminalne w tzw. serii CLUE, przeznaczone dla młodszych czytelników. Horst zadebiutował w 2004 powieścią Nkkelvitnet (Świadek koronny). Stworzył cykl powieści kryminalnych, w których głównym bohaterem jest William Wisting, policjant pracujący w Larviku. Powieść PSY GOŃCZE to najbardziej  utytułowana i nagrodzona książka Horsta z serii o Williamie Wistingu. Otrzymała Nagroda Martina Becka 2014 (Nagroda Szwedzkiej Akademii Kryminału), Nagroda Szklanego Klucza 2013 (Najlepszy skandynawski kryminał) i Nagroda Rivertona 2012 (Najlepszy norweski kryminał).  W Polsce ukazału się jeszcze "Jaskinioweic" i "Poza sezonem"

Kto tu rządzi - ja czy mój mózg?. Neuronauka a istnienie wolnej woli

Michael S. Gazzaniga

Czy chciałbyś spotkać się z przyjacielem i po kilkugodzinnej pogawędce wstać z fotela z poczuciem, że dużo głębiej rozumiesz neuronaukę, naturę ludzką i zagadnienie wolnej woli? Jeśli tak, przeczytaj tę książkę. - JONATHAN HAIDT, autor bestsellerowgo "Prawego umysłu". Ojciec neuronauki poznawczej i autor Istoty człowieczeństwa przedstawia skłaniające do refleksji argumenty przeciwko powszechnemu przekonaniu, że nasze życie jest w pełni zdeterminowane przez procesy fizyczne, a co za tym idzie nie jesteśmy odpowiedzialni za swoje czyny. W ostatnich latach upowszechnił się pogląd dominujący w nauce o ludzkim mózgu: ponieważ światem fizycznym rządzą prawa fizyczne, a nasz mózg stanowi część tego świata, prawa fizyczne determinują również nasze zachowanie, a nawet naszą świadomą jaźń. Wolna wola nie ma znaczenia powtarza się niczym mantrę; żyjemy w zdeterminowanym świecie. To nieprawda twierdzi znany neuropsycholog Michael S. Gazzaniga w swojej wnikliwej, skłaniającej do refleksji książce, opartej na jego wystąpieniach w ramach Wykładów Gifforda jednej z najważniejszych serii wykładów poświęconych religii, nauce i filozofii. W książce Kto tu rządzi? autor przedstawia pogląd, że umysł, który jest wytworem procesów fizycznych w mózgu, ogranicza mózg, podobnie jak samochody są ograniczane przez wytwarzany przez siebie ruch uliczny. Pisząc we właściwy sobie sposób dowcipnie i bezpretensjonalnie jak to ujął Steven Pinker Gazzaniga pokazuje, że determinizm niezmiernie osłabia nasze poglądy na temat ludzkiej odpowiedzialności. Pozwala zabójcy twierdzić: To nie ja go zabiłem to mój mózg. Gazzaniga dowodzi przekonująco, że niezależnie od ostatnich odkryć naukowych dotyczących fizycznych mechanizmów umysłu, istnieje niezaprzeczalna ludzka rzeczywistość: Jesteśmy odpowiedzialnymi podmiotami, które winny ponosić odpowiedzialność za swoje czyny, ponieważ źródło odpowiedzialności tkwi w sposobie, w jaki ludzie zachowują się w interakcjach z innymi, a nie w ich mózgach. Ta niezwykła książka porusza problemy z dziedziny neuronauki, psychologii, etyki i prawa i choć czyni to w sposób lekki i przystępny, oferuje głębokie wnioski. Kto tu rządzi? jest ważnym głosem jednego z najwybitniejszych myślicieli naszych czasów. MICHAEL S. GAZZANIGA jest dyrektorem Centrum Badania Umysłu SAGE na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara, prezesem Instytutu Neuronaki Poznawczej, pomysłodawcą i dyrektorem projektu Prawo a neuronauka, realizowanego przez Fundację MacArthura, a także członkiem Amerykańskiej Akademii Nauki i Sztuki, Krajowego Instytutu Medycyny oraz Narodowej Akademii Nauk. Jest autorem wielu książek popularnonaukowych, między innymi bestsellerowej "Istoty człowieczeństwa". RECENZJE Ważne pytania są specjalnością Michaela Gazzanigi. New York Times Ta fascynująca, inspirująca, a chwilami nawet zabawna książka skłania nas do spojrzenia w nowy sposób na najbardziej tajemniczą część nas samych tę, która sprawia, iż myślimy, że jesteśmy sobą. Alan Alda, aktor, gospodarz programu Scientific American Frontiers Czy chciałbyś spotkać się z przyjacielem i po kilkugodzinnej pogawędce wstać z fotela z poczuciem, że dużo głębiej rozumiesz neuronaukę, naturę ludzką i zagadnienie wolnej woli? Jeśli tak, przeczytaj tę książkę. Ponieważ opiera się ona na serii wykładów otwartych, jest niezwykle przystępna, a ponieważ jej autorem jest jeden z najbardziej wszechstronnych myślicieli w psychologii jest prawdziwą ucztą intelektualną. Jonathan Haidt, autor książek Szczęście i The Righteous Mind Michael Gazzaniga, jeden z twórców neuronauki poznawczej, jest również mistrzem w syntetycznym przedstawianiu jej idei. W tej znakomitej książce autor mierzy się z fundamentalnymi pytaniami neuronauki: Czy jesteśmy tylko zbiorem neuronów? Czy poczucie Ja jest tylko produktem ubocznym bezwzględnego determinizmu? Zaproponowana przez Gazzanigę odpowiedź jest niezwykle ważna i inspirująca. Robert Sapolsky, autor książki A Primates Memoir Gazzaniga jest jednym z najznakomitszych neuropsychologów eksperymentalnych na świecie. Tom Wolfe

Geografia myślenia. Dlaczego ludzie Wschodu i Zachodu myślą inaczej

Richard E. Nisbett

"Geografia myślenia" to książka, w której w niezwykle interesujący sposób przeanalizowane są tajniki ludzkiego myślenia, a dokładniej - różnice w sposobie pojmowania świata i myślenia o drugim człowieku uwarunkowane kulturowo. Okazuje się, że miejsce, w którym mieszkamy, wychowujemy się, wywiera olbrzymi wpływ na to, jak myślimy i kim dzięki temu jesteśmy. W dobie nieustających konfliktów, spowodowanych często właśnie nieporozumieniami na tle kulturowym, książka ta może stanowić rodzaj przewodnika, klucza do zrozumienia zagadki człowieka w świecie pełnym różnorodności - pięknej, lecz zarazem niebezpiecznej. Coraz mocniejsza sieć wzajemnych powiązań politycznych i gospodarczych nie musi rodzić konfliktów nie do rozwiązania - przekonuje nas prof. Nisbett. Wystarczy tylko uświadomić sobie różnice w sposobie myślenia wynikające z przynależności do odmiennych kręgów kulturowych, a wielu nieporozumień można będzie uniknąć. Niesamowity przewodnik dla tych, którzy na co dzień, w pracy, mają kontakty z ludźmi innych kultur - znajdziemy tu podpowiedź, jak radzić sobie w sytuacjach biznesowych i na jakim tle mogą pojawić się problemy.  Wyjątki z recenzji: Oto kolejna ważna książka Richarda E. Nisbetta. Autor niezbicie wykazuje, że eksperymenty laboratoryjne ograniczające się do amerykańskich studentów, czy nawet do mieszkańców półkuli zachodniej, nie pomogą nam zrozumieć, jak myśli ogół ludzi. Ta książka dowodzi, że wyjaśnianie sposobu myślenia właściwego dla kultur Wschodu nie może być uznawane za ciekawostkę, ale za konieczność - jeżeli rzeczywiście chcemy rozwiązać problemy współczesnego świata. Ignorując naukę płynącą z tej książki, narażamy się na niebezpieczeństwo.  - Robert J. Sternberg  Kulturowe różnice poznawcze przedstawione w tej przełomowej książce są znacznie głębsze i mają znacznie szerszy zasięg, niż komukolwiek się to mogło wydawać jeszcze dziesięć lat temu. Wyniki badań zaskakują zwolenników poglądów o uniwersalnym charakterze ludzkiego myślenia, imponują badaczom kultury i prowokują do myślenia wszystkich zainteresowanych ludzkim poznaniem. - Shinobu Kitayama

Seria o komisarzu Williamie Wistingu (Tom 17.). Susza

Jorn Lier Horst

Ostra zima spowodowała znaczne uszkodzenia bram tamy w Farrisvannet, w okresie przed latem spuszczono wodę ze zbiornika w celu ich naprawy. Jednak podczas intensywnych letnich upałów poziom pozostałej wody w sztucznym zbiorniku gwałtownie spada a idylliczne jezioro zamienia się w jałowe pustkowie. Na dnie wysychającego zbiornika znaleziono zwłoki młodego mężczyzny, który zaginął ośmi lat temu, z ręką przyklejoną do kierownicy motocykla. Po drugiej stronie jeziora emeryt Evert Harting bada wyschnięte dno za pomocą wykrywacza metalu i odkrywa rzeczy należące do dziewczyny, która cztery lata temu również bez śladu zniknęła z kempingu w Szwecji. Wisting zajmuje się jednocześnie obydwoma sprawami. W trakcie śledztwa na światło dzienne wychodzą kolejne tajemnice w krajobrazie, który wkrótce powróci do swojego naturalnego stanu. Elegancki i niezawodny. Nettavisen, Norwegia Powieść ma mocne tempo, zaś poczucie bolesnej rzeczywistości i tego, co robi z ludźmi, czyni ją wyjątkowo intensywną. // Trudno się od niej oderwać. Dagsavisen, Norwegia Jrn Lier Horst nigdy nie przestaje imponować, niezmiennie dostarczając kolejny tom najwyższej jakości. Jest jednym z niewielu prawdziwych taktyków w norweskim gatunku kryminalnym. Susza" jest fenomenalna i kiedy skończyłem książkę, poczułem ukłucie rozczarowania żałowałem tylko, że ta już 18-sta powieść Williama Wistinga nie jest dłuższa. Cóż za niepokojący scenariusz, który stanowi podstawę tego dobrego thrillera kryminalnego. Napisany jak scenariusz do filmu. To wyjątkowo dobrze zrobiony utwór, szczególnie zwięźle skonstruowana fabuła, w której do nieprawdopodobnego nie dodaje się prawie nic.   Randaberg24, Norwegia   Po raz kolejny autor Jrn Lier Horst robi wrażenie. Raz po raz wykazuje wielką zdolność do odnowy co jest dobrym osiągnięciem po 18 powieściach o policjantze Williamie Wistingu. () Jrn Lier Horst zna się na swoim fachu, ma doświadczenie w policji i potrafi zaskoczyć dziwnymi ale bardzo wiarygodnymi fabułami. // True Crime to gatunek, w którym na ten moment były policjant jest mistrzem. () książka jest nieznośnie ekscytująca.   Tvedestrandsposten, Norwegia

Udręka życia. Jak ludzie radzą sobie z lękiem przed śmiercią

Wiesław Łukaszewski

Kolejna książka w znakomitej serii Mistrzowie Psychologii, tym razem autorstwa cenionego polskiego psychologa, profesora Wiesława Łukaszewskiego. Czy ludzie myślą o śmierci? Czy zwykły człowiek boi się jej? Dlaczego niektórzy decydują się na samobójstwo? Czym jest teoria opanowania trwogi?  "Uspokajam: nie napisałem książki o śmierci. Nie jest to książka ani o śmierci, ani o umieraniu. To książka o tym, że ludzie chcąc lub nie chcąc niekiedy myślą o śmierci. Trudno byłoby temu zaprzeczyć. Ludzie przejmują się śmiercią, nie jest im ona obojętna. Więcej, myśli o śmierci prawie zawsze i prawie u wszystkich wzbudzają przykre skojarzenia i przykre emocje.To jest książka o tym, co dzieje się z ludźmi (w ludziach), którym myśli o śmierci przyszły do głowy. O tym, jak radzą sobie z przykrymi emocjami, i o tym, co daje im ukojenie. Także o tym, co wzmaga niepokoje dotyczące śmierci, co myśli o śmierci czyni bardziej dostępnymi, a niekiedy wręcz natrętnymi".  "Kontakt ze śmiercią prawie zawsze budzi Ja. Nawet Ja najbardziej otorbione, najbardziej harde i nieczułe. Śmierć nieodmiennie ma ton osobisty. Nieważne, czy chodzi o zabitego drozda, czy o kota zmasakrowanego przez samochód, czy wreszcie o człowieka, który zasłabł na ulicy i nikt nie zdołał go uratować. Nie musi to być nasz drozd lub kot, nie musi to być bliski nam człowiek.Być może ten osobisty ton pojawia sie zawsze wtedy, gdy stykamy się z czymś nieuchronnym, nieodwracalnym, niezależnym od naszych pragnień i naszych działań. A śmierć w największym stopniu spełnia to wszystko. Musi się zda rzyć, choć nie zawsze musi się zdarzyć w tym właśnie momencie. Wręcza nam bilet w jedną stronę. Nie wiemy, dokąd. Wiemy tylko, że tam, a nie tutaj. W jej obliczu najbardziej uniwersalna strategia walcz lub uciekaj staje się całkowicie bezużyteczna. Jak napisał Vladimir Nabokov, śmierć to samotność. I dla tych, którzy umierają, i dla tych, którzy pozostają z poczuciem straty".  Fragmenty Wstępu

Manipulacja

Rafał K. Ohme, Dariusz Doliński, Wiesław Łukaszewski, Tomasz Maruszewski

Motywem przewodnim pierwszego tomu serii "Bliżej psychologii" staną się tytułowe manipulacje. Czym są i co tak naprawdę można zrobić z drugim człowiekiem? Kto czuje się szczególnie uprawniony do manipulowania innymi? Czy istnieją jakieś środki zaradcze, które można zastosować w formie obrony przed manipulacją? W książce, którą chcielibyśmy Państwu polecić, znaleźć można błyskotliwe odpowiedzi na te i wiele innych pytań, które padły podczas pierwszego z cyklu spotkań Bliżej psychologii. W niiejszej książce, oprócz zapisu dyskusji toczonych przez najwybitniejsze osobowości współczesnej polskiej psychologii, znaleźć można eseje uzupełniające i wzbogacające treści poruszane w trakcie spotkań.Zarówno cały cykl spotkań, jak i książki będące ich plonem, to niesamowite odzwierciedlenie idei przewodniej - a mianowicie przybliżania dokonań naukowych laikom oraz odnajdywania praktycznych zastosowań dla wyników naukowych badań i eksperymentów. Psychologia nie jest czarną magią, współczesną alchemią czy wróżeniem z kart - nie jest także hermetycznie zamkniętą sferą, którą można wyizolować z codziennego życia. Być bliżej psychologii - to żyć pełniej, mądrzej, lepiej. Chyba warto?

Życie warte życia. Esej o samobójstwie czymś typowo ludzkim

Christian Rück

Śmierć dziecka koszmar wszystkich rodziców. Ponad stuletni profesor wydaje ostatnie tchnienie w klinice eutanazyjnej w Szwajcarii, co spotyka się z powszechnym zrozumieniem jako rozsądna decyzja. W jednym ze szwedzkich więzień osadzony odmawia jedzenia, co prowadzi do jego śmierci nikt go nie powstrzymuje. Człowiek jest jedyną istotą, która sama odbiera sobie życie samobójstwo jest częstszą przyczyną zgonu niż wojny i morderstwa razem wzięte. W dwunastu rozdziałach profesor psychiatrii Christian Rück rzuca nieco światła na ten tragiczny w skutkach czyn i różne jego niuanse. Szwecja jako pierwszy kraj na świecie zamierza ograniczyć liczbę samobójstw do zera, chociaż szwedzkie społeczeństwo w dużym stopniu popiera samobójstwa wspomagane. Kto ma prawo umrzeć i o czym mówi sam fakt, że w ogóle dochodzi do samobójstw? Czy zdołamy lepiej zrozumieć życie, z całym jego pięknem i kruchością, jeśli zestawimy je z tym, co najkoszmarniejsze? Rück pisze w swojej książce także o nadziei o tym, jak człowiek odnajduje poczucie, że życie ma sens. Czym więc właściwie jest życie warte życia? Książka zdobyła prestiżową nagrodę August Prize 2024 w kategorii Najlepsza książka non-fiction. W uzasadnieniu werdyktu jury pisze: Książka o samobójstwie w historii, kulturze i ludzkiej świadomości. Christian Rück, profesor psychiatrii z Instytutu Karolinska w Szwecji, pisze z ogromną wrażliwością, głębokim zrozumieniem i niezwykłą klarownością o tym wyjątkowo trudnym zagadnieniu. Choć na pierwszy rzut oka tekst wydaje się anegdotyczny, jednak krótkie historie osób, które odebrały sobie życie, chciały to zrobić lub obawiały się tego, tworzą spójną, poruszającą całość. Książka przemawia do tych, którzy doświadczyli mroku życia, tych, którzy stali obok, oraz tych, którzy tylko słyszeli o tym, nie będąc bezpośrednio zaangażowani. To publikacja, która przełamuje wszystkie tabu otaczające ten temat. Książka dostępna także w formie elektronicznej. Christian Rück jest psychiatrą, profesorem psychiatrii w sztokholmskim Instytucie Karolinska, doradcą do spraw naukowych w American Foundation for Suicide Prevention oraz jednym z ekspertów w największym szwedzkim dzienniku Dagens Nyheter. Życie warte życia to jego druga książka, wcześniej napisał Olyckliga i paradiset. Varför mr vi dligt när allt är s bra? (2020, Nieszczęśliwi w raju. Dlaczego czujemy się tak źle, kiedy mamy tak dobrze?).

Artystki i surrealizm. Women Artists and the Surrealist Movement

Whitney Chadwick

Pionierska książka "Artystki i surrealizm" Whitney Chadwick to najbardziej wszechstronne omówienie życia, myśli i dzieł niezwykłych kobiet, które stały się ważną częścią ruchu surrealistycznego. Leonora Carrington, Leonor Fini, Frida Kahlo, Dorothea Tanning i wiele innych artystek to ikony tamtej epoki a zarazem odważne dziewczyny, które nie pozwoliły się zamknąć w roli modelek i muz, lecz podążyły własną ścieżką, by poprzez surrealizm osiągnąć dojrzałość twórczą oraz to, co wówczas nazywano wyzwoleniem ducha. Historie ich życia oraz ich dokonania zostały tutaj przedstawione na tle burzliwych lat dwudziestych, trzydziestych i czterdziestych XX wieku, w cieniu wojny, która skazała surrealizm na wygnanie za ocean do Nowego Jorku i do Meksyku. Whitney Chadwick, autorka Kobiet, sztuki i społeczeństwa, publikacji przyjętej z uznaniem zarówno przez krytyków sztuki, jak i przez czytelników, w trakcie prowadzenia swoich badań rozmawiała i korespondowała z większością bohaterek tej książki. Poza bogactwem ilustracji włączyła do niej również liczne dokumenty, nigdy wcześniej niepublikowane, do tej pory nieznane szerszej publiczności, a nawet ekspertom w dziedzinie surrealizmu. Te przełomowe badania odmieniły krytycznoartystyczne losy surrealistek i stały się podstawą do całkowitej rewizji ich historii. Książka Whitney Chadwick zaś zyskała status klasycznego opracowania poświęconego artystkom surrealizmu. Na tym źródle opierają się dzisiaj osoby, które same sztukę uprawiają, jak i te, które zajmują się jej krytyką i historią. W historii kultury surrealizm bez wątpienia był rewolucją. Dziś, gdy mija sto lat od chwili ogłoszenia słynnego manifestu André Bretona, przyszedł wreszcie czas na to, by również surrealistkom przywrócić należne im miejsce. Te kobiety łączyły w sobie miłość do życia z miłością do sztuki, a ich pasja jest nadal żywa, czego najlepszym dowodem stała się ta książka.

Miniatury o Sztuce (Tom 2.). O Freskach

Ernst H. Gombrich

Interpretacja historii malarstwa ściennego od starożytnego Egiptu do XX wieku autorstwa jednego z najwybitniejszych historyków sztuki wszechczasów, który wywarł ogromny wpływ na innych specjalistów, a także zgromadził olbrzymią rzeszę czytelników. Ten ponadczasowy esej E. H. Gombricha jednego z najbardziej wpływowych historyków sztuki ubiegłego stulecia bada relacje pomiędzy celami, środkami, formą i funkcją w sztuce oraz oferuje stymulującą interpretację historii malarstwa ściennego od starożytnego Egiptu do czasów starożytnych. XX wiek. Biorąc za punkt wyjścia polemikę Leonarda da Vinci przeciwko ówczesnym malarzom ściennym, Gombrich ilustruje podwójny proces, dzięki któremu zmieniające się cele sztuki w kontekście rytualnym, dydaktycznym, narracyjnym lub dekoracyjnym mogą prowadzić do rozwoju nowych środków, które w z kolei, mogą mieć wpływ na cele, dla których wykorzystywane jest malarstwo. E. H. Gombrich (19092001) urodził się w Wiedniu i tam też studiował historię sztuki. W 1936 roku wyemigrował do Londynu, gdzie podjął pracę w Instytucie Warburga na stanowisku asystenta w badaniach. W latach 19591976 pełnił funkcję dyrektora Instytutu. Był także profesorem Uniwersytetu Londyńskiego, członkiem Akademii Brytyjskiej, autorem bestsellerowych publikacji. Otrzymał tytuł szlachecki, Order Zasługi oraz nagrody: Balzana, Erazma, Goethego i Hegla. Ten wybitny naukowiec, znany ze swoich prac o sztuce renesansu i o psychologii percepcji, miał również dar opowiadania o historii sztuki w sposób przystępny i porywający. Napisał m.in. przełożoną na 23 języki książkę O sztuce (1950). Pierwotnie przeznaczona dla młodszych czytelników, została sprzedana w milionach egzemplarzy. Napisał także Sztukę i złudzenie (1960), Zmysł porządku (1979) i ostatnio wydaną ponownie w Polsce Krótką historię świata.

Jan Strelau. Poza czasem

Jan Strelau, Jakub Balicki, Agnieszka Wilczek

Życie człowieka rozwija się w czasie ale pasja, chęć poznania i dociekliwość badawcza pozostają poza czasem. Poza czasem jest również ambicja, siła woli i system wartości. Oczywiście nie są one niezmienne, często ujawniają się w odpowiedzi na rozmaite wyzwania, dzięki którym człowiek może się przekonać, jaki jest naprawdę. Zapraszamy do niezwykłej rozmowy z profesorem Janem Strelauem nestorem polskiej psychologii i światowej rangi badaczem temperamentu, zapalonym narciarzem i niestrudzonym podróżnikiem o życiu, pracy, rodzinie i podróżach, a także o tym wszystkim, co było dla niego trudne, radosne lub fascynujące, nie tylko w badaniach, ale też w codzienności. Prof. dr hab. Jan Strelau Urodził się w 1931 r. w Gdańsku. Podjął studia filozoficzne w 1951 r. w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a po dwu latach przeniósł się do Warszawy, gdzie w latach 1953-1958 studiował psychologię na Uniwersytecie Warszawskim. Po zakończeniu studiów rozpoczął pracę na macierzystym wydziale jako asystent. Stopień doktorski uzyskał w 1963 r. , zaś pięć lat później - habilitację na podstawie monografii Temperament i typ układu nerwowego. Tytuł i stanowisko profesora nadzwyczajnego uzyskał w 1976 r., zaś w 1979 r. powołany został na stanowisko dyrektora Instytutu Psychologii, którym kierował do 1981 r. W 1982 r. uzyskał tytuł i stanowisko profesora zwyczajnego w Uniwersytecie Warszawskim. Członek rzeczywisty PAN, członek Akademii Europejskiej (Academia Europaea) i członek korespondent Fińskiej Akademii Nauk. Otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego oraz Państwowego Uniwersytetu Nauk Humanistycznych w Moskwie. Należy do wielu międzynarodowych towarzystw naukowych, w latach 1996 - 2000 był m. in. wice-przewodniczącym Międzynarodowej Unii Nauk Psychologicznych. Jest pionierem badań w zakresie psychologii różnic indywidualnych w Polsce i twórcą regulacyjnej teorii temperamentu. Opublikował około 200 prac, w tym 31 książek, których jest autorem, współautorem lub redaktorem naukowym. Do najbardziej znaczących należą monografie: Temperament, Activity, Personality (1983, Academic Press; przekład polski - PWN, 1985) oraz Temperament: A Psychological Perspective (1998, Plenum Press; przekład polski pt. Psychologia temperamentu, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998). Jest także redaktorem naukowym i współautorem 3-tomowego podręcznika: Psychologia: podręcznik akademicki (Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2000). Za swoją działalność był wielokrotnie nagradzany. Otrzymał m.in. nagrodę Fundacji Humboldta (1990) i Towarzystwa Maxa Plancka (1992) za wybitne osiągnięcia w zakresie badań nad osobowością oraz nagrodę "New Europe Prize 1997" za osiągnięcia w zakresie kształcenia akademickiego i badań naukowych, ufundowaną przez sześć instytutów badań zaawansowanych - Standford, Princeton, Chapel Hill, Berlin, Uppsala i Wassenaar.

Placebo. Dlaczego działa coś, co nie działa?

Barbara Dolińska

Zjawisko placebo od lat fascynuje i zadziwia, stawiając badaczy przed koniecznością odpowiedzi na kłopotliwe pytanie: dlaczego działa coś, co działać nie powinno? Jak wytłumaczyć efektywność placebo w warunkach, w których konwencjonalna medycyna jest bezradna? Czy to prawda, że placebo bywa tylko niewiele mniej skuteczne niż osławiony prozac? I czy istnieją osobowościowe wyznaczniki podatności na to zjawisko? Ta książka adresowana jest do lekarzy, farmaceutów, psychologów i psychoterapeutów ale nie tylko. Przedstawia bowiem wyczerpująco zastosowania placebo zarówno w medycynie i w badaniach psychologicznych, jak i w sporcie, w którym jak się okazuje zjawisko to może odgrywać ważną rolę. Autorka nie unika przy tym tematów trudnych i niejednoznacznych, takich jak etyczne aspekty stosowania placebo. Współczesna nauka odnotowuje działanie placebo w coraz to nowszych obszarach. Próbuje też wyjaśnić mechanizmy, dzięki którym placebo działa. Po okresie, w którym była właściwie bezsilna, jeśli chodzi o wyjaśnienie omawianego tu zjawiska, i ograniczała się do tego, by w mądrze brzmiące słowa ubierać ludową mądrość wiara czyni cuda, przyszedł wreszcie okres mniej wstydliwy. Nauka, zwłaszcza w ostatnich dekadach, zidentyfikowała bowiem mechanizmy, dzięki którym placebo działa, i choć nadal wiele jest niejasności i kontrowersji, placebo przestało być zjawiskiem całkowicie tajemniczym.    (Fragment książki)  Istnieje pewna grupa zjawisk psychologicznych fascynujących i tajemniczych zarazem. Zjawisk, których zrozumienie może mieć nie tylko duże znaczenie praktyczne, ale także wywrzeć ogromny wpływ na wyjaśnienie mechanizmów regulacji zachowania człowieka. Należą do nich między innymi kontrola nad umieraniem, zdrowotne konsekwencje wykształcenia czy skuteczność placebo. Dane empiryczne na ten temat nie pozostawiają żądnych wątpliwości zjawiska te zachodzą często i bywają bardzo efektywne. Materiał dowodowy jest bogaty, materiał anegdotyczny jeszcze bardziej. Tymczasem samo rozumienie mechanizmu tych zjawisk pozostaje daleko w tyle.  (Z recenzji profesora Wiesława Łukaszewskiego)

Tożsamość. Trudne pytanie: kim jestem

Piotr Oleś, Tomasz Szkudlarek, Agnieszka Niedźwieńska, Dariusz Doliński, ...

Poczucie tożsamości jest bardzo ważne dla każdego z nas, ale właściwie skąd wiemy, kim jesteśmy? W jaki sposób kształtuje się tożsamość i czemu służy? Czy poczucie własnej tożsamości można budować na podstawie wspomnień? Kiedy zamiast słowa Ja pojawia się słowo My? Dlaczego odczuwamy przynależność do tej, a nie innej grupy ludzi i jakie są tego konsekwencje? Te oraz inne pytania towarzyszyły kolejnej serii spotkań z cyklu Bliżej Psychologii, podczas których ujawniła się cała złożoność tej problematyki. Zapisom rozmów zawartym w tym tomie tradycyjnie już towarzyszą znakomite eseje autorstwa zaproszonych gości, które stanowią źródło nie tylko wiedzy, ale też inspiracji do własnych poszukiwań i refleksji. Niektórzy zapewne skoncentrują się na tym, co nas od siebie różni, być może jednak warto przyjrzeć się także podobieństwom. To one przecież zbliżają nas do siebie. Wiesław Łukaszewski - wybitny autorytet z zakresu psychologii społecznej i psychologii osobowości. Autor wielu istotnych artykułów publikowanych w prestiżowych pismach psychologicznych. Znawca tematyki wytrwałości. Miłośnik dobrej literatury. Obecnie profesor na Wydziale Zamiejscowym Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Sopocie, w latach 19932003 przewodniczący Komitetu Nauk Psychologicznych PAN, obecnie członek prezydium Komitetu Nauk Psychologicznych PAN. Od kilku lat współpracuje również z miesięcznikiem Charaktery. Pomysłodawca i współautor dwóch tomów Bliżej Psychologii Manipulacje (2009) oraz Namiętności. Miłość-władza-ryzyko (2011).

Ku szczytom. Historia i nieodparty urok gór

Henrik Svensen

Fascynująca podróż do serca gór. Opowieść o nierozerwalnej więzi między człowiekiem a naturą. Góry odgrywały zawsze w dziejach świata niezwykle ważną rolę i budziły fascynację ludzi. Potężne masywy górskie i strome szczyty wywoływały lęk i obawę, ale dostrzegano w nich także piękno i symboliczne znaczenia. Przez wieki zmieniał się także stosunek ludzkości do gór: bywały obiektem kultu, stanowiły naturalną barierę, budziły zainteresowanie artystów i poetów, a także fascynację naukowców, podróżników i wspinaczy. Autor opowiada w przystępny sposób nie tylko o bliskich mu od dziecka górach Norwegii, ale także o najpiękniejszych i najbardziej fascynujących masywach górskich na całym świecie. Dowiadujemy się między innymi o tym, jak istnienie gór interpretowali przez lata naukowcy oraz geolodzy i jakimi tropami próbowali dociekać przyczyn ich istnienia. W opowieść tą autor wplata również swoje osobiste zmagania związane z odkrywaniem gór, wędrowaniem na dużych wysokościach i pokonywaniem własnych słabości. Góra stoi oto owiana białą, postrzępioną aurą tajemniczości, jakby jej wierzchołek zrodził się z samego błękitu nieba. Siły, które wyniosły ją z oceanu i ukształtowały, ulotniły się, nie pozostawiając po sobie śladu. Nie starcza nam słów, aby opisać znikanie tych sił, nie mamy też teorii na temat ich działania innych niż te, które wynikają z ciągłych i niezadowalających badań. John Ruskin (1904) O autorze: Henrik Svensen (ur. 1970), doktor geologii Uniwersytetu w Oslo. Obecnie pracownik naukowy i wykładowca Wydziału Nauk o Ziemi w Instytucie Dynamiki i Rozwoju Ziemi. Autor licznych artykułów naukowych oraz tekstów w norweskich gazetach i czasopismach popularyzujących wiedzę naukową. Za swoje osiągnięcia w dziedzinie popularyzacji nauki otrzymał w 2015 roku nagrodę od Norweskiego Towarzystwa Geologicznego, a w 2017 roku od Norweskiej Rady ds. Badań Naukowych. Autor bloga oraz książek popularnonaukowych tłumaczonych na wiele języków.

Szczera prawda o nieuczciwości. Jak okłamujemy wszystkich, a zwłaszcza samych siebie

Dan Ariely

 Wybitna New York Times Autor bestsellera New York Times, Potęga irracjonalności powraca ze skłaniającą do refleksji książką, która podważa nasze przekonania na temat uczciwości i zmusza nas, byśmy byli ze sobą szczerzy. Czy ryzyko wpadki wpływa na naszą skłonność do oszustwa? W jaki sposób firmy torują drogę oszustwu? Czy współpraca czyni nas bardziej czy mniej uczciwymi? Czy religia sprawia, że stajemy się bardziej uczciwi? Większość ludzi uważa się za uczciwych, tak naprawdę jednak wszyscy oszukujemy. Od Waszyngtonu po Wall Street, od klasy szkolnej po miejsce pracy nieetyczne zachowania są wszechobecne. Nikt nie jest na nie odporny niezależnie od tego, czy chodzi o białe kłamstwo mające uchronić nas przed kłopotami, czy też o zawyżenie poniesionych kosztów w sprawozdaniu. W Szczerej prawdzie o nieuczciwości Dan Ariely, nagradzany autor bestsellerów, pokazuje, dlaczego w jednych sprawach jest łatwiej kłamać niż w innych; że ryzyko przyłapania ma mniejsze znaczenie dla tego, czy oszukujemy, niż nam się wydaje; oraz w jaki sposób praktyki biznesowe torują drogę nieetycznym zachowaniom umyślnie lub mimo woli. Ariely analizuje mechanizmy nieetycznego zachowania w życiu osobistym i zawodowym oraz w świecie polityki i pokazuje, w jaki sposób wpływają one na nas wszystkich, nawet jeśli uważamy się za ludzi o wysokich standardach moralnych. Nie wszystko jednak stracone. Ariely pokazuje również, co sprzyja naszej uczciwości, wskazując nam drogę do osiągniecia wyższego poziomu etycznego w życiu codziennym. Szczera prawda o nieuczciwości, pełna osobistych spostrzeżeń i fascynujących odkryć naukowych, zmieni sposób, w jaki spostrzegamy samych siebie, swoje działania oraz innych ludzi. Ariely podnosi poprzeczkę dla wszystkich. () Jego pisarstwo odznacza się nadzwyczajnym połączeniem werwy i roztropności. Washington Post DAN ARIELY jest profesorem psychologii i ekonomii behawioralnej na Uniwersytecie Duke. Jest założycielem i dyrektorem Center for Advanced Hindsight (Centrum Zaawansowanego Spoglądania Wstecz). Jego prace prezentowano w wielu uznanych tytułach prasowych, takich jak New York Times, Wall Street Journal, Washington Post, Boston Globe i innych. Dan Ariely mieszka w Durham w Południowej Karolinie ze swoją żoną Sumi i dwojgiem ich twórczych dzieci, Amitem i Netą. RECENZJE: Przyszło mi do głowy, że ta książka jest znakomitym podsumowaniem życzliwego, wyrozumiałego klimatu moralnego naszych czasów.  David Brooks, The New York Times Zdumiała mnie wszechobecność drobnych krętactw i nieuczciwości oraz to, że łącznie mogą być one dużo bardziej szkodliwe niż spektakularne oszustwa. To najbardziej interesująca i pożyteczna spośród książek Dana Arielyego. Nassim Nicholas Taleb, autor Czarnego łabędzia Każdy, kto kłamie, powinien przeczytać tę książkę, a ci, którzy twierdzą, że nie kłamią, są kłamcami. Dlatego oni również powinni ją przeczytać. To fascynująca, mądra i zabawna książka, dzięki której staniesz się lepszym człowiekiem.  A. J. Jacobs, autor książek The Year of Living Biblically i Drop Dead Healthy Ariely pisze z wielką wnikliwością, a jego poczucie humoru uwidacznia się na każdej stronie tej książki. To przystępna lektura dla każdego, kto chce poznać psychologiczne i ekonomiczne przyczyny nieuczciwości.  Library Journal Ariely wypełnił swoją książkę zabawnymi przykładami tego, jak psychologia oszustwa wpływa na nasze życie codzienne.  Bloomberg.com Odwołując się do serii znakomitych eksperymentów, Ariely udowadnia, że chociaż wszyscy pragniemy uważać się za uczciwych, ulegamy nieodpartej chęci czerpania korzyści z oszustwa, co nie przeszkadza nam spostrzegać siebie jako uczciwych, wspaniałych ludzi. () Klarowna i zwięzła jak zawsze. () Lektura obowiązkowa dla polityków i finansistów z Wall Street.  Booklist

Blix i Ramm na tropie zbrodni (Tom 1). Punkt zero

Jorn Lier Horst, Thomas Enger

Oslo 2018. Była królowa biegów długodystansowych Sonja Nordstrm nie pojawia się na promocji swojej kontrowersyjnej autobiografii Wieczna jedynka. Jeszcze tego samego dnia dom Nordstrm odwiedza znana dwudziestoczteroletnia blogerka Emma Ramm. Zastaje otwarte drzwi, a w środku ślady walki. Do telewizora sportsmenki ktoś przyczepił numer startowy z liczbą 1. Inspektora Alexandra Blixa wciąż dręczą wspomnienia dramatycznej akcji policyjnej sprzed dziewiętnastu lat, w czasie której zastrzelił zabójcę ojca pięcioletniej dziewczynki. Teraz Blix ma poprowadzić dochodzenie w sprawie zaginięcia byłej lekkoatletki. Tropy pojawiają się w różnych miejscach i w różnym czasie i wiele wskazuje na to, że są częścią misternego planu. Okoliczności zmuszają Emmę i Blixa do podjęcia współpracy. Każde z nich na swój sposób stara się zdemaskować i powstrzymać metodycznego, bezlitosnego mordercę, który za wszelką cenę chce zwrócić na siebie uwagę. Kolejne zabójstwa budzą coraz większą grozę, a wygląda na to, że ich sprawca dopiero się rozgrzewa... CENĄ ZA SŁAWĘ JEST ŚMIERĆ! Metodyczny i ekscytujący Elin Brend Bjrhei, VG Jrn Lier Horst (ur. 1970) i Thomas Enger (ur. 1973) połączyli swe siły i stworzyli rewelacyjny thriller o międzynarodowej renomie. Na co dzień każdy z nich kontynuuje własną popularną serię powieści kryminalnych, której głównym bohaterem jest odpowiednio inspektor William Wisting i dziennikarz Henning Juul.

Książka na wojnie. Czytanie w ogniu walki

Andrew Pettegree

Mistrzowska (według The Sunday Times) opowieść o tym, w jaki sposób wykorzystywano książki w wojnach XX stulecia jako broń i jako argumenty na rzecz pokoju. O książkach i o wojnie zazwyczaj nie mówimy jednym tchem. Te pierwsze bowiem należą do najwspanialszych wynalazków ludzkości, te drugie do tych najbardziej przerażających. Tymczasem Andrew Pettegree znawca europejskiej reformacji, historyk książki, mediów i przemian, jakim ulegały przez dekady i stulecia dowodzi, że oba zjawiska są ze sobą ściśle powiązane. W Książce na wojnie poddaje głębokiej analizie rozmaite role odgrywane przez książki w konfliktach zbrojnych na całym świecie. Winston Churchill korzystał z przewodnika turystycznego, gdy planował kampanię norweską, osamotnione rodziny szukały pociechy w bibliotekach, kiedy ich bliscy walczyli w okopach, a w czasie zimnej wojny obie strony używały książek, aby rozpowszechniać swoje wizje świata. Jako źródło pociechy bądź praktycznych wskazówek, krytycznej analizy albo propagandy książki kształtowały współczesną historię militarną, na dobre i na złe. Książka na wojnie, łącząc wnikliwą analizę i znakomite pisarstwo,wyjaśnia potężną moc (i niejednoznaczną rolę) słowa pisanego na wojnie. W tym mistrzowskim studium Andrew Pettegree ()bada, w jaki sposób wykorzystuje się książki w czasie kryzysów. Kathryn Hughes, The Sunday Times Fascynująca analiza roli, jaką w dziejach ludzkości odgrywają biblioteki i zawartość ich półek. The Irish Times Wnikliwa, wiarygodna i nadzwyczaj zajmująca. Znakomita książka Andrew Pettegree urzeknie każdego, dla kogo książki niezależnie od okoliczności stanowią nieodłączną i konieczną część życia. David Kynaston Andrew Pettegree jest profesorem historii nowożytnej na Uniwersytecie w St Andrews, autorem (między innymi) The Book in the Renaissance, The Invention of News: How the World Came to Know About Itself i Marki Luter, a także współautorem (wraz z Arthurem der Weduwenem) The Bookshop of the World. Searching for Markets in the Dutch Golden Age i Bibliotek. Kruchej historii. Przez kilka lat piastował stanowisko wiceprzewodniczącego Królewskiego Towarzystwa Historycznego, a od roku 2011 kieruje projektem Universal Short Title Catalogue, którego był pomysłodawcą.

Cudowna kuracja. Jak stać się szczęśliwszym w 31 dni

Ragnhild Bang-Nes

Szczęście jest czymś w rodzaju biochemii i neurofizjologii, czymś, co wydaje się magiczne. Magicznie dobre. Pozytywnym, często głębokim i wszechogarniającym uczuciem, którego większość z nas szuka, o którym marzy i chciałaby, żeby trwało jak najdłużej. I szczęście może trwać przez długie okresy życia niczym stale towarzyszący, emocjonalny ton. Ale najczęściej rozbłyska na krótko, w nieregularnych odstępach czasu i w zbyt małych dawkach. Kuracja, która gwarantuje poprawę jakości życia w zaledwie cztery tygodnie. Dla tych, którzy pragną uczynić swoje życie lepszym i odczuwać szczęście każdego dnia. Pozytywne doświadczenia korzystnie wpływają na nasze zdrowie, umacniają przyjaźnie i wydłużają życie. Pozbywanie się niepokoju i zmartwień stanowi antidotum na stres. Tylko jak to zrobić? Jak zyskać więcej pozytywnych doświadczeń i zaznać więcej szczęścia w życiu? Psycholożka i badaczka Ragnhild Bang Nes prowadziła badania nad szczęściem przez ponad 16 lat. W swojej książce, opracowanej jako czterotygodniowa kuracja z codziennymi ćwiczeniami i konkretnymi wskazówkami, pokazuje nam, jak korzystać z doświadczeń naukowców na co dzień, aby stać się szczęśliwszym. Każdy z 31 rozdziałów a wśród nich np. Nawigowanie ku przyszłości, Równowaga, Baw się i twórz wspomnienia stanowią odrębną całość, zatem kolejność ich czytania jest całkowicie dowolna. Ragnhild Bang Nes jest psycholożką, pracuje w Norweskim Instytucie Zdrowia Publicznego i jako profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie w Oslo. W 2017 roku otrzymała przyznawaną przez Towarzystwo Psychologiczne nagrodę Odkrycie roku za innowacyjne badania nad szczęściem, dobrostanem i jakością życia.

Byłam po drugiej stronie lustra. Wygrana walka ze schizofrenią

Arnhild Lauveng

Autorka zabiera nas w świat głosów i halucynacji, szczurów i wilków pokazując, w jaki sposób symptomy wyrażają własną logikę i znaczenie.  Opis jej walki o wyzdrowienie, wspomaganej przez służbę zdrowia oraz przez matkę i siostrę, które nigdy nie straciły nadziei, to mocna lektura. Książka o zwycięstwie, w które wierzyli tylko nieliczni.Jest to książka o nadziei. O tym, że nawet wtedy, gdy nie ma już żadnego wyjścia, kiedy jesteś pod ścianą, warto wierzyć zarówno w siebie samego, jak i w dary ślepego losu. Arnhild Lauveng pokazuje, że czasem (bynajmniej nie zawsze) niemożliwe staje się możliwe. To wiadomość szczególnie cenna dla bliskiego otoczenia ludzi chorych. prof. Wiesław Łukaszewski, SWPS  Doświadczenia Arnhild Lauveng pozwalają zrozumieć i nadać sens przeżyciom towarzyszącym chorobie, co czyni lekturę książki pasjonującą i wiarygodną. Autorka z subiektywnej perspektywy ogląda zachowania otoczenia, z pozycji eksperta podpowiada, co dodawało jej sił, a co osłabiało w walce ze schizofrenią.  dr Andrzej Cechnicki, Krajowy Koordynator Programu Schizofrenia Otwórzcie Drzwi  wulkan tryskający energią, zdrowym rozsądkiem oraz radością pisania () tak wciągająca książka, że nie daje się jej odłożyć, mimo świadomości, że skończy się dobrze autorka sama przecież napisała tę opowieść. Liv Riiser, Vrt Land Książka robi niesamowite wrażenie dzięki szczególnemu połączeniu mądrej retrospekcji z wisielczym humorem () Arnhild Lauveng doskonale opisuje w niej problemy psychiatrii, zarówno z punktu widzenia specjalisty, jak i zwykłego człowieka.  Hanne Andrea Kraugerud, Dagens Nringsliv  Książka stała się bestsellerem i została przełożona na dziewięć języków: fiński, islandzki, rosyjski, szwedzki, duński, hiszpański, holenderski, niemiecki i polski.