Ponad granicami. Kobiety, migracje, obywatelstwo

Agnieszka Małek, Red. Marta Warat

To pierwsza w Polsce socjologiczna praca dotycząca złożonych relacji między płcią, migracjami, etnicznością, religią a obywatelstwem, przygotowana przez młode socjolożki Agnieszkę Małek i Martę Warat. Autorkom udało się pozyskać teksty uznanych badaczy i badaczek z zakresu tej problematyki, które pisane są generalnie z perspektywy krytycznej refleksji feministycznej i genderowej. Dotychczasowe studia nad tym tematem nie prezentowały w tak wielowymiarowy, intersekcjonalny sposób złożoności problemów kobiet, nie ukazały także ich mobilizowania się obywatelskiego i etnicznego oraz budowania własnej podmiotowości w skomplikowanym wielokulturowym kontekście. Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Slany

Opcja czy osoba?Upartyjnienie versus personalizacja w wyborach samorządowych

Jarosław Flis, Agnieszka Hess, Michał Bukowski, Agnieszka Szymańska

Co jest kryterium decydującym o rezultacie wyborów samorządowych: opcja czy osoba? Dylemat zawarty w tytule książki pojawia się przy okazji wielu zjawisk towarzyszących wyborom lokalnym. Wybory to przecież nie tylko sam akt wrzucenia głosu do urny - to wielomiesięczny proces będący wypadkową zachowania licznych podmiotów. Autorzy strukturyzują ten proces zgodnie z modelem swoistej matrycy samorządowej, na którą składają się trzy zasadnicze obszary analizy: po pierwsze, rozwiązania instytucjonalne, w ramach których wybory są realizowane; po drugie, publiczność, występująca w roli wyborców; i wreszcie, po trzecie, media, odgrywające ważną rolę w komunikowaniu towarzyszącym wyborom. Wspólna prezentacja wyników badań w jednym tomie pozwoliła autorom na wieloaspektową analizę zjawisk towarzyszących wyborom samorządowym, umożliwiła podjęcie próby odpowiedzi na pytania dotyczące czynników wpływu na preferencje wyborcze oraz odwołanie się, w wielu miejscach publikacji, do wyników badań z roku 2006.

Nacjonalizm, etniczność i wielokulturowość na Bliskim i Dalekim Wschodzie

Red. Adam W. Jelonek

Jak słusznie zauważył w swej klasycznej pracy poświęconej nacjonalizmom Anthony Smith, nowoczesny porządek światowy jest nierozłącznie związany z instytucją państwa narodowego. Obecnie często pomija się fakt, iż świat, w którym coraz dynamiczniej przebiegają procesy politycznej i gospodarczej integracji, nadal pozostaje światem opierającym się na sieci mniej lub bardziej autonomicznych państw narodowych. Smith podkreślał jednak również wielokrotnie, ze państwo narodowe nie zawsze i nie wszędzie stanowiło podstawowy byt polityczny. Problem transformacji od bardziej zróżnicowanych form życia społecznego i politycznego ku tym, w których wszystkie części składowe światowego porządku podporządkowały się, przynajmniej formalnie, jednolitej formule, od lat wzbudzał zainteresowanie historyków, politologów, socjologów i antropologów. Wraz ze wzrostem znaczenia gospodarczego i politycznego Bliskiego i Dalekiego Wschodu w światowym porządku coraz częściej zadawano sobie pytanie, w jakim stopniu zachodnie modele i paradygmaty odpowiadają doświadczeniom Wschodu. Niewątpliwie przemiany w sferze świadomości narodowej i politycznej w państwach regionu stanowiły nie lada wyzwanie nie tylko dla polityków, ale także dla intelektualistów i badaczy. Próby studiowania nacjonalizmu czy nacjonalizmów w regionie jako całości były znacznie mniej liczne i rzadko stanowiły pretekst do ogólnych refleksji. Autorzy tekstów wchodzących w skład niniejszej publikacji, będącej rezultatem konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Stowarzyszenie CTA Closer To Asia, podjęli interdyscyplinarną próbę, wyjaśnienia azjatyckich form nacjonalizmu oraz etniczności. Dzięki temu książka stanowi istotny wkład w omawianą problematykę. Adam W. Jelonek

Ruch, przestrzeń, czas. Protofizyczne i metafizyczne aspekty podstaw fizyki relatywistycznej

Jan Czerniawski

Nasze poznanie fizykalne i pozafizykalne ruchu, przestrzeni, czasu i czasoprzestrzeni nie jest ostateczne, pomimo wielkich osiągnięć w tej dziedzinie teorii względności (szczególnej teorii względności STW i ogólnej teorii względności OTW), mechaniki kwantowej (QM) oraz rezultatów przemyśleń znanych filozofujących fizyków i znających fizykę filozofów. Brak też jednej akceptowanej przez wszystkich interpretacji STW i OTW. Istnieją bowiem głównie dwie alternatywne interpretacje fizyki relatywistycznej. Jedna mniejszościowa, wiązana głównie z nazwiskiem Lorentza, i druga większościowa, wiązana przede wszystkim z nazwiskiem A. Einsteina. () W ten krajobraz poznawczy wpisuje się dobrze książka dra Jana Czerniawskiego, filozofa znającego fizykę relatywistyczną i nie tylko. Po lekturze jego książki każdy czytelnik, bez wątpienia, zaliczy go od razu do zwolenników interpretacji związanej z nazwiskiem Lorentza (). Czerniawski stara się zawsze przeprowadzać bardzo wnikliwe analizy. To należy do walorów jego książki. Zamiarem autora jest uporządkowanie konceptualne zaplecza fizyki teoretycznej. Czy udało mu się to w jakimś stopniu osiągnąć, będą rozstrzygać kompetentni w tych sprawach czytelnicy. Dodatkowo do walorów tej książki należy to, że można się z niej sporo nauczyć oraz to, że jej lektura dostarcza czytelnikowi wspaniałej gimnastyki intelektualnej, chociaż u niektórych przeciwników interpretacyjnych będzie wzbudzać nieraz irytację. Z recenzji prof. dra hab. Ludwika Kostro

Transplantacja serca. Problemy adaptacji psychologicznej

Bożena Gulla

Niniejsza książka jest poświęcona zagadnieniom adaptacji psychologicznej do życia z przeszczepionym sercem. Transplantacja stanowi metodę leczenia krańcowej niewydolności krążenia i jest dla osób ciężko chorych jedyną nadzieją na uratowanie życia i zachowanie zdrowia. W okresie oczekiwania na operację chorzy spodziewają się znacznej poprawy, jednak nie w pełni uświadamiają sobie, że dalsze życie z przeszczepionym sercem stanie się dla nich źródłem wielu problemów. Przez całe życie pozostaną pacjentami i będą korzystać z opieki medycznej, a warunkiem powodzenia leczenia będzie ich staranna współpraca i gruntowna zmiana stylu życia. Różnorodność rezultatów wysiłków przystosowawczych nasuwa pytania o czynniki psychologiczne, od których zależy pomyślna adaptacja, pozwalająca na uzyskanie satysfakcjonującej jakości życia po transplantacji serca. Identyfikacja czynników odpowiedzialnych za przystosowanie jest podstawą formułowania wskazań terapeutycznych, ukierunkowanych na to, by trudne doświadczenia stały się dla osób z przeszczepionym sercem źródłem wewnętrznej siły i osobistego rozwoju, a nie przeciążenia i udręki. Publikacja ta jest przeznaczona dla psychologów i lekarzy pracujących z chorymi z grupy transplantacyjnej, studentów psychologii i medycyny, osób oczekujących na transplantację i żyjących z przeszczepionymi narządami oraz ich rodzin. Jej zadaniem jest również stworzenie klimatu społecznego sprzyjającego transplantologii.

Postawy zawodowe informatyków. Jednostka, zespół, organizacja

Jerzy Rosiński

Postawy zawodowe informatyków: jednostka, zespół, organizacja to książka interesująca z trzech perspektyw. W perspektywie publikacji naukowej jest przykładem szeroko zakrojonych badań z zakresu zachowań organizacyjnych przynosi odpowiedzi na temat indywidualnego funkcjonowania informatyków w organizacjach. Tematyka dotycząca postaw pracowników branży IT wobec zatrudniających ich organizacji, odnoszenia się do współpracowników oraz postrzegania samych siebie pozwala wysnuć ciekawe wnioski, użyteczne w kierowaniu zespołami w firmach IT. Z punktu widzenia refleksji naukowej o bardziej uniwersalnym charakterze wartościowe są części publikacji odnoszące się do funkcjonowania ekspertów organizacyjnych czy też szerzej pracowników wiedzy. Wreszcie z perspektywy popularnonaukowej otrzymujemy uzasadniony badawczo informatyków portret własny. Wizerunek pracownika branży IT prezentowany w książce może weryfikować w świetle naukowym pewne powszechne uogólnienia czy nawet stereotypy odnoszące się do tej grupy zawodowej.

Czasy ''Solidarności'' na Uniwersytecie Jagiellońskim 1980-1989 we wspomnieniach

Rozmawiał Andrzej Kobos

Tom przynosi 26 rozmów z pracownikami Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkami Solidarności w latach 19801989. Są to wspomnienia o zaangażowaniu rozmówców w ruch Solidarności na Uniwersytecie i w regionalnych strukturach S, o atmosferze panującej wówczas na Uniwersytecie oraz o działaniach, które zmieniły jego kształt nie tylko w owych latach, ale w sposób oczywisty wpłynęły na lata przyszłe. Niektóre rozmowy dotyczą także wydarzeń z okresu wcześniejszego, wszystkie jednak takie bowiem przyjęto założenie kończą się na roku 1989. Celem przedsięwzięcia było zarejestrowanie wspomnień z tego przełomowego okresu. W rozmowie ze mną rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego Profesor Karol Musioł określił ten cel lapidarnie, niemniej jednak jasno: Chodzi o to, aby ten okres historii Uniwersytetu nie był opisany wyłącznie na podstawie akt Służby Bezpieczeństwa PRL-u. To będzie jeden z kroków ku temu. Andrzej M. Kobos, fragment Wstępu

Bezpieczeństwo energetyczne w pierwszej dekadzie XXI wieku. Mozaika interesów i geostrategii

Tomasz Młynarski

Bezpieczeństwo energetyczne w pierwszej dekadzie XXI wieku bardzo dobrze się wpisuje w modny ostatnio problem bezpieczeństwa energetycznego świata, regionu i państwa. Zwięzły tytuł jest zapowiedzią dobrej książki. Publikacja będzie szczególnie przydatna jako rodzaj w pełni udanego podręcznika dla studentów i doktorantów ze względu na brak jakiegokolwiek odpowiednika tego typu w polskiej literaturze, a także wartościowa dla specjalistów. Jak pisze Autor, [...] złożoność relacji i powiązań między ekonomią, biznesem i polityką rodzi potrzebę większej odpowiedzialności za wizję przyszłości energetycznej świata. [...] Wiek XXI będzie testem dla wypracowania formuły globalnego zrównoważonego systemu bezpieczeństwa energetycznego. Podejście multilateralne i stworzenie mechanizmów global energy governance wymaga jednak woli politycznej i wspólnoty interesów państw eksporterów i importerów energii. W świetle prezentowanych wniosków cel ten będzie jednak bardzo trudny do osiągnięcia, o ile możliwy". Nic dodać, nic ująć! Moje uznanie budzi fakt, że Autor mimo braku czasowego dystansu pozwalającego na spokojną, naukową analizę zagadnienia nie tylko podjął wyzwanie, lecz także - co pragnę podkreślić - sprostał trudnościom wynikającym z aktualności tematu. Prof. zw. dr hab. Ryszard M. Czarny