Aleksandra Piłsudska (1882-1963)

Marta Sikorska

[...] historia nie zapomni Aleksandry Piłsudskiej, a nie zapomni z wielu przeróżnych racyj. Jeśli kiedyś pisać się będzie dzieje kobiety polskiej, te dzieje, które rozpoczną na poły święte księżne-ksienie polskiego średniowiecza - Jolanty, Kingi, Jadwigi, przez które przejdą renesansowe cienie mądrej Bony i kochliwej Barbary, barokowe, sarmackie Reginy Żółkiewskiej, Barbary Chrzanowskiej, jeśli znajdą się tu i wielkie damy romantyzmu polskiego z tą, która była "polskim mariażem" Napoleona i z tą, dla której zrzekł się największej korony świata kałmucki cesarzewicz z Belwederu, jeśli zapamięta się kobiety w czerni 1863 roku i te, co za zesłańcami ciągnęły na Sybir, to historia do tego wspaniałego albumu, tak wspaniałego, że nie posiada takiego niejeden wielki naród, wniesie jeszcze wizerunek czarno ubranej pani Aleksandry Piłsudskiej. K. Pruszyński, Pamiętnik Aleksandry Piłsudskiej, "Wiadomości Polskie" 1941, nr 17, s. 4

Aktywność obywatelska mieszkańców Łodzi i Iwanowa. Struktura i uwarunkowania

Agnieszka Murawska

W publikacji omówiono poziom, strukturę oraz uwarunkowania partycypacji obywatelskiej w sferze politycznej i społecznej w dwóch postprzemysłowych miastach - Łodzi i Iwanowie. Ramą teoretyczną monografii jest pytanie o dominujący model obywatelstwa: liberalny czy komunitarny. Książka wpisuje się w obecny w Polsce nurt rozważań socjologicznych na temat okoliczności różnorodnych form działalności obywatelskiej. Nowatorskim rozwiązaniem jest zastosowanie do analizy systemu wartości proobywatelskich i wynikających zeń percepcji obowiązków obywatela wobec społeczeństwa. Zaprezentowano wiele istotnych danych statystycznych, a także wyniki badań dotyczących aktywności politycznej i społecznej. Publikacja jest skierowana do osób zainteresowanych kondycją społeczeństwa obywatelskiego zarówno w Polsce, jak i w Rosji.

Gleby orne makro- i mezoregionów fizycznogeograficznych Polski

Wojciech Tołoczko

W książce przedstawiono rezultaty badań własnych, które umożliwiły ujęcie zagadnień gleboznawczych w ramach regionalizacji fizycznogeograficznej Polski. Uwzględniając granice makroregionów, zaprezentowano charakterystykę podłoża, właściwości użytkowe gleb i udziały procentowe kolejnych kompleksów przydatności rolniczej gruntów ornych. W granicach mezoregionów opisano występowanie oraz położenie w rzeźbie terenu dominujących typów gleb użytków rolnych. Dla porównania makroregionów zaproponowano do powszechnego stosowania indeks ważony kompleksów IWK. Wzór na obliczanie wartości IWK waloryzuje dowolną powierzchnię gruntów ornych na podstawie numerów kompleksu przydatności rolniczej i powierzchni, które zajmują w porównywanych obszarach badań. Monografia zawiera około pięćdziesiąt tysięcy wyników z monitoringu chemizmu gleb ornych Polski prowadzonego przez IUNG w Puławach w latach 1995–2017. Badania zmierzały w kierunku potwierdzenia możliwości oceny chemicznych właściwości poziomów próchnicznych gleb ornych na tle regionalizacji fizycznogeograficznej. W publikacji znajduje się ponad pięćdziesiąt kartogramów, które ilustrują zróżnicowanie wybranych właściwości fizycznych i ogromnej ilości chemicznych parametrów gleb ornych w granicach analizowanych regionów glebowych Polski.

Jastrzębie, onagry pustyni, wilki Arabii. Sąsiedzi cesarstwa wschodniorzymskiego z Półwyspu Arabskiego i ich wizerunek w źródłach. Okres przedislamski

Teresa Wolińska

Książka poświęcona została kształtowaniu i ewolucji wizerunku mieszkańców Arabii w źródłach starożytnych i wczesnośredniowiecznych. Mieszkańców cesarstwa łączyły z Arabami różnorodne relacje – polityczne, handlowe, gospodarcze, kulturalne i religijne. Jak każde sąsiedztwo i to nie było pozbawione napięć, szczególnie począwszy od III wieku n.e., gdy Półwysep Arabski stał się buforem między ówczesnymi mocarstwami – Bizancjum i Persją Sasanidów, które starały się pozyskać sojuszników wśród plemion arabskich. Opisujący te wydarzenia autorzy bizantyńscy kreowali wizerunek Arabów, czasami pochlebny, częściej negatywny, korzystając ze swoich osobistych doświadczeń i relacji z drugiej ręki, ale sięgając także po teksty swych poprzedników – greckich i łacińskich pisarzy antycznych, którzy jako pierwsi eksplorowali Półwysep Arabski i notowali spostrzeżenia na temat plemion go zamieszkujących. Analiza świadectw obu grup pozwala wskazać na trwałość niektórych opinii, mających często charakter stereotypów i powielanych przez Bizantyńczyków w ślad za autorami antycznymi, ale też na odmienne spojrzenie tych pierwszych na arabskich sąsiadów, będące wynikiem chrystianizacji wielu spośród nich. * Monografia, obejmująca w założeniu autorki okres około szesnastu wieków do pojawienia się islamu, jest ewenementem w skali krajowej. […] z pewnością znajdzie odbiorców zarówno wśród osób zajmujących się historią rzymską, bizantynistów oraz arabistów i szeroko poję tych orientalistów, osób zainteresowanych rozwojem chrześcijaństwa na wschodnich rubieżach Imperium Romanum, jak i czytelników zainteresowanych historią Bliskiego Wschodu przed pojawieniem się islamu. Z recenzji prof. Przemysława Turka Uniwersytet Jagielloński To wartościowa, oryginalna i potrzebna monografia naukowa. […] Praca jest zupełnie nowatorska, napisana z punktu widzenia badacza historii starożytnej i wczesnobizantyńkiej. Z recenzji ks. prof .Józefa Naumowicza Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Implementacja wymogu MREL do sektora bankowego

Iwona D. Czechowska, Czesław Lipiński, Joanna M. Stawska, Joanna Stępińska, ...

Monografia stanowi kompendium wiedzy z dziedziny szeroko pojętych finansów, o istocie i mechanizmach funkcjonowania sektora bankowego oraz wiążących się z nimi problemach. Przedmiot analizy to minimalny wymóg w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (ang. Minimum Requirement on Own Funds and Eligible Liabilities - MREL) wprowadzony w systemach bankowych krajów UE w celu zapewnienia odporności poszczególnych instytucji finansowych na negatywne skutki zmian w otoczeniu gospodarczym, poprzez utrzymywanie rezerw kapitałowych na poziomie umożliwiającym pokrycie ewentualnych strat i rekapitalizację. W publikacji opisano zagadnienie zasadności stosowania w praktyce wymogów MREL. Zakres publikacji obejmuje sektor bankowy w Polsce, w szczególności grupę banków notowanych na GPW, a także porównanie poziomów MREL w sektorze bankowym w Polsce z poziomami w sektorach bankowych innych krajów UE. Celem opracowania jest oszacowanie potrzeb związanych ze spełnieniem MREL i przedstawienie praktycznych aspektów dotyczących tego procesu, m.in. rodzaju wykorzystywanych instrumentów, ponoszonych kosztów i możliwych czynników ryzyka. W monografii poszukiwano odpowiedzi na pytania badawcze: Jaka jest skala potrzeb w zakresie pozyskania funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych banków? Jakie instrumenty są wykorzystywane dla spełnienia wymogu MREL? Czy możliwe jest istotne zwiększenie ryzyka zagrożenia stabilności finansowej, gdyby poszczególne instytucje inwestowały w instrumenty MREL? Waga problemu MREL jest niezwykle istotna, zwłaszcza w okresach kryzysu. W opracowaniu autorzy przedstawili istotę wymogu MREL i charakterystykę wymogów ostrożnościowych, opisali zasady jego wyliczania, zaprezentowali trendy i zjawiska szczegółowe w zakresie MREL, ukazali analizę doświadczeń innych krajów, a także koszty, czynniki ryzyka i praktyczne problemy wdrożenia tego wymogu. W dotychczasowych badaniach rzadko podejmowano próby pogłębionej analizy wymogu w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowanych w sektorze bankowym. Oryginalność niniejszej publikacji stanowi zebranie w całość informacji na temat MREL i przedstawienie tego zagadnienia w perspektywie jego implementacji. Jest to jedna z pierwszych pozycji ujmujących w sposób tak syntetyczny i zarazem szczegółowy tego typu problematykę na rynku wydawniczym w Polsce.

Władza i polityka w czasach nowożytnych. Dyplomacja i sprawy wewnętrzne

Zbigniew Anusik, Małgorzata Karkocha

W książce zostały zaprezentowane wyniki najnowszych badań z zakresu historii politycznej czasów nowożytnych. W kręgu zainteresowań jej autorów znalazły się kwestie związane z dziejami wewnętrznymi i polityką zagraniczną Rzeczypospolitej Obojga Narodów, wybranych krajów europejskich oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w XVII i XVIII stuleciu. Publikacja jest zbiorem trzynastu wartościowych merytorycznie i nowatorskich studiów, opartych na obszernej bazie źródłowej i piśmienniczej, opracowanych zgodnie z wszelkimi zasadami warsztatu nauk historycznych. Skierowana jest nie tylko do specjalistów – znawców dziejów Rzeczypospolitej i powszechnych doby nowożytnej, lecz także do doktorantów, studentów oraz wszystkich zainteresowanych historią. Ciekawa problematy ka, jasność przekazu i barwny język narracji pozwala ją żywić nadzieję, że monografia ta znajdzie uznanie w szerszym kręgu odbiorców.

Nowogród Wielki: rozwój gospodarczo-społeczny i upadek

Natasza Duraj

Szczególna rola w rozwoju gospodarczym i społecznym państwa staroruskiego przypadła miastu o wyjątkowej historii, kulturze i gospodarce, jakim jest Nowogród Wielki. Polityczna aktywność ludności tego miasta, wyrażająca się w masowym uczestnictwie we wiecach oraz licznych burzliwych powstaniach, doprowadziła już w I połowie XII w. do całkowitego ograniczenia władzy książęcej w Nowogrodzie. Ustrój wiecowy umożliwiał Nowogrodzianom szerszy dostęp do życia politycznego i społecznego aniżeli mieszkańcom pozostałych ziem ruskich. Dlatego też mieszkańcy Nowogrodu Wielkiego mieli możliwość oddziaływania w dużej mierze na politykę i przedsięwzięcia gospodarcze władz tego miasta. Zasadniczym celem monografii jest przedstawienie genezy powstania republiki feudalnej - Nowogrodu Wielkiego, szczyt jej potęgi i upadek pod naciskiem rosnącego w siłę państwa moskiewskiego, jak również opisanie rozwoju gospodarczego i społecznego tego miasta. Książka adresowana jest do szerokiego grona Czytelników, zainteresowanych zarówno historią rozwoju gospodarczego i społecznego Nowogrodu Wielkiego, jak i Rosji.

Nazwy roślin jako zwierciadło wiejskiego świata (na materiale gwary kujawskiej)

Agnieszka Wierzbicka

Monografia Agnieszki Wierzbickiej "to praca pionierska w odniesieniu do regionu kujawskiego. Pozwala zachować od zapomnienia ważną część niematerialnego dziedzictwa językowo-kulturowego Kujaw - leksykę roślinną, pokazuje ważny wyznacznik tożsamości regionalnej" (z recenzji dr. hab. prof. UJK Stanisława Cygana). Zaprezentowane analizy koncentrują się nie tylko na etymologicznych i semantycznych rozważaniach dotyczących roślin: dziko rosnących, wodnych, krzewów i krzewinek oraz drzew, lecz także na odtworzeniu językowego obrazu świata. Autorka ukazuje sposoby tworzenia nazw roślin i udowadnia, że są one odzwierciedleniem bliskiego człowiekowi świata - zwracają uwagę na jego odnawialność i czynią go uporządkowanym, często na zasadzie antynomii. Omawiane fitonimy odkrywają przed czytelnikiem swoje znaczenia, lecz także emocje, wierzenia ludu kujawskiego, swoiste, antropocentryczne, utrwalone w tradycji spojrzenie na świat i często naiwne etymologie. Taka wizja znacznie odbiega od naukowego postrzegania rzeczywistości i wprowadza badaczy w sferę nieznaną, często trudną do jednoznacznej klasyfikacji. Publikacja, stanowiąca interdyscyplinarne studium językowo-kulturowe, powinna spotkać się ze szczególnym zainteresowaniem środowiska naukowego językoznawców polskich i słowiańskich, botaników, studentów tych kierunków, a także nauczycieli języka polskiego oraz regionalistów.