Łódź poprzez wieki. Historia miasta, tom 3: 1914-1945

Przemysław Waingertner

Historia miast przeżywa obecnie rozkwit, o czym świadczą liczne tomy przedstawiające dzieje światowych aglomeracji i mniejszych ośrodków miejskich. Rozmaite aspekty życia miejskiego przybliżane są w naukowych monografiach, esejach, a także w historiach literackich, kryminalnych czy kulinarnych. Poszukiwanie lokalnych tożsamości stanowi przeciwwagę dla procesów kulturowej unifikacji i globalizacji - jest odkrywaniem swoistego miejskiego genius loci. Odnosi się to także do Łodzi, mającej od sześciu wieków prawa miejskie, a od dwóch - status jednego z najważniejszych ośrodków miejskich w Polsce. Pomimo istnienia ogromnej liczby publikacji o mieście nad Łódką, odczuwalny jest brak nowego syntetycznego opracowania jego pełnej historii. Oddawana w ręce Czytelników wielotomowa publikacja, będąca efektem prac licznego zespołu autorskiego, ma na celu zaradzić temu niedostatkowi. Trzeci tom publikacji poświęcony jest dziejom Łodzi w latach 1914-1945 - czasom, kiedy wielki przemysłowy ośrodek miejski mierzył się z dramatem dwóch wojen światowych oraz krótkim okresem odbudowy i rozwoju w niepodległej Rzeczypospolitej. Autorzy proponują Czytelnikowi podróż w czasie z dziewiętnastowiecznej "ziemi obiecanej" do dwudziestowiecznej nowoczesności. Podróż ta, okupiona wyludnieniem, zmianą oblicza narodowościowego, stratami materialnymi i dewastacją przemysłu, pokazała hart ducha oraz siłę miasta i jego mieszkańców. Nie tylko odbudowywali oni zniszczone fabryki, zakładali małe rodzinne firmy, tworzyli własną administrację, budowali szkoły, przedszkola, świątynie, ofiarnie pomagali najsłabszym spośród wielkomiejskiej społeczności, ale także bawili się i tworzyli. Gehenna wojny zmiotła z powierzchni ziemi dawny świat i ogromną rzeszę jego mieszkańców - łodzian. Tekst główny książki opowiada zniszczeniu i odrodzeniu, a uzupełniają go kapsuły zawierające fragmenty wartościowych źródeł, biogramy i ciekawostki oraz ilustracje.

Память в языке, литературе и культуре / Pamięć w języku, literaturze i kulturze

Elena Nevzorova-Kmech, Ivan Smirnov, Anna Stępniak

Monografia, na którą składają się teksty młodych adeptów nauki, przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców zainteresowanych językoznawstwem, literaturoznawstwem, filozofią, socjologią, psychologią, kulturoznawstwem i ogólnymi problemami humanistycznymi. Autorzy poruszają w niej wiele aspektów lingwistyczno-krajoznawczych oraz kulturoznawczych, dostarczają czytelnikom bogatej wiedzy o języku, literaturze i kulturze różnych krajów, która może być przydatna nie tylko filologom, lecz także specjalistom z innych dziedzin nauki do uogólniania prac teoretycznych z zakresu studiów nad pamięcią. Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Kusala prof. Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi Książka ma na celu połączenie tekstów opisujących różne przejawy koncepcji pamięci w różnych kulturach, nie tylko europejskich, co daje wyobrażenie o jej wspólności dla całej społeczności światowej. Niewątpliwą zaletą monografii jest mnogość i różnorodność materiału faktograficznego, nie tylko uwzględnionego już w literaturze naukowej, lecz także współczesnego, nowego, takiego, który dotychczas jeszcze nie był analizowany i opisywany w pracach naukowców. Potwierdza to, że główny cel, jaki postawili sobie autorzy - ukazanie związku przeszłości z teraźniejszością i znaczenia pamięci w tym związku - został osiągnięty. Z recenzji dr. hab. Aleksandra Gadomskiego prof. Uniwersytetu Opolskiego

Wielowymiarowość współczesnych wyzwań logistyki i transportu - analiza wybranych aspektów

Monika Wodnicka

Logistyka odgrywa kluczową rolę w sprawnym funkcjonowaniu gospodarek krajowych, całych sektorów oraz przedsiębiorstw z różnych branż. Wnosi istotny wkład w wiele zakresów działalności zarówno na poziomie makro-, jak i mikroekonomicznym. Niniejsza monografia powstała w celu przedstawienia wielowymiarowości współczesnych wyzwań w tych obszarach i stanowi ważny krok w kierunku pogłębienia wiedzy na temat podjętej problematyki. Jest efektem współpracy pracowników Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego ze studentami oraz absolwentami kierunków: logistyka i logistyka w gospodarce. Niektóre z rozdziałów publikacji powstały, by wskazać luki badawcze, inne w celu ugruntowania wiedzy. Wnioski płynące z zaprezentowanych analiz podkreślają znaczenie holistycznego podejścia do logistyki i mogą być użyteczne dla praktyków, badaczy oraz studentów.

Koszałki-opałki, czyli prawo karne w bajkach. Repetytorium dla studiujących, sądowników i podsądnych

Witold Kulesza, Jan Kulesza

Czy szczurek Wiechetek dopuścił się kradzieży z włamaniem? Czy krasnoludek Podziomek prał brudne pieniądze? Czy zjedzenie Popiela przez myszy stanowiło zbrodnię zamachu stanu? Czy Koszałek-Opałek popełnił przestępstwo paserstwa lub urzędnicze? Dlaczego król Krak dopuścił się handlu ludźmi, a szewczykowi Dratewce nie można przypisać zabicia Smoka Wawelskiego? Czy Wanda, co nie chciała Niemca, podżegała do nienawiści na tle narodowościowym? Do czego przemocą doprowadził królewicz Kopciuszka? Czy Czerwony Kapturek przejawiała oznaki demoralizacji? Czy Jaś i Małgosia dopuścili się kradzieży szczególnie zuchwałej? Za co odpowiadała sztuczna inteligencja (Al) lustra królowej, macochy Śnieżki? Dlaczego Mały Książę odrzucił stanowisko ministra sprawiedliwości? Co kryła "praktyczna baryłeczka" Kłapouchego? Udzielenia odpowiedzi na te i inne pytania podjęli się autorzy, analizując powszechnie znane, wybrane baśnie i legendy z punktu widzenia współczesnego polskiego prawa karnego, w tym jego podstawowych zasad, sięgających fundamentów demokratycznego państwa prawnego. Jak wskazuje praktyka dydaktyczna, metoda ta ułatwia zrozumienie nawet najtrudniejszych instytucji prawnokarnych. Na tych przykładach przedstawiono również wykład sprawiedliwości i sztuki sędziowania, gdyż to sędzia jest "mówiącą ustawą". Wywód został wzbogacony o łacińskie paremie prawnicze, by ukazać ciągłość myśli sięgającą starożytności. Tytuł publikacji nawiązuje do zapisów, czynionych zawsze sumiennie i w dobrej wierze, choć niekoniecznie oddających naukową prawdę, przez nadwornego kronikarza w królestwie krasnoludków Koszałka-Opałka, ujętych następnie przez Marię Konopnicką w zeznaniu O krasnoludkach i o sierotce Marysi. Wywód trzeba przeto czytać z przymrużeniem oka, tak jak uczyniłaby to grecka Temida, gdyby na chwilę uniosła zakładaną jej, według tradycji, opaskę uniemożliwiającą widzenie, lecz ułatwiającą, sine ira et studio, rozstrzyganie, co słuszne i prawe, a co niegodziwe i z prawem sprzeczne.

Potrzeby osób doświadczających bezdomności w województwie łódzkim

Julia Wygnańska, Małgorzata Kostrzyńska

Przedstawiony w raporcie opis potrzeb osób doświadczających bezdomności opiera się na solidnej i rzetelnej analizie empirycznej (...). Na uwagę zasługuje również fakt, iż autorki raportu, stosując partycypacyjne podejście do badań, traktują uczestników jako "ekspertów przez doświadczenie". Dzięki temu podejściu badani wnieśli cenne spojrzenie na temat systemu wsparcia, co podkreśla ich rolę nie tylko jako partnerów, ale również ekspertów w kontekście własnych życiowych sytuacji. Takie podejście wzmacnia również poczucie sprawczości uczestników badania (...). Obraz, który wyłonił się z badań, zmienia nie tylko teoretyczne podejście, ale także praktykę wsparcia społecznego dla osób doświadczających bezdomności w Polsce (...). Mocną stroną raportu jest także określenie rekomendacji na podstawie bogatego materiału empirycznego. Raport jest rzetelną, dobrze skonstruowaną publikacją, która wnosi istotny wkład do literatury przedmiotu, szczególnie w zakresie pedagogii społecznej oraz pracy socjalnej. Z recenzji dr hab. Małgorzaty Ciczkowskiej-Giedziun, prof. UWM Publikacja w ramach projektu pn.: "Działanie FELD.10.01 Pomoc Techniczna EFRR na rok 2024" współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Łódzkiego 2021-2027.

Między ideologią a utopią. Deinstytucjonalizacja wybranych usług dla osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Perspektywa socjologii wiedzy

Zbigniew Głąb

Deinstytucjonalizacja wsparcia osób z niepełnosprawnościami rozumiana jest jako proces odchodzenia od systemu polityki społecznej opartego o placówki zbiorowego zamieszkania na rzecz rozwoju usług w społecznościach lokalnych. Ujmowana z perspektywy klasycznej socjologii wiedzy w wydaniu Karla Mannheima stanowi przykład starcia dwóch zespołów myśli: ideologii i utopii. Pierwszy reprezentuje tradycyjne myślenie o niepełnosprawności w modelu opiekuńczo-medycznym. Drugi zasadza się na podejściu wywodzącym się z, wciąż jeszcze nowego w Polsce, modelu społecznego i prawno-człowieczego niepełnosprawności. Mannheimowska zasada niewartościowania ideologii i utopii pozwala na analizę rozumienia pojęć, jakimi posługują się strony oraz ich wzajemnej relacji wynikającej z sytuacji społeczno-bytowej. W szerszym ujęciu możliwa jest obserwacja, w jaki sposób "nowe" podejścia do polityki społecznej próbują kontestować i wypierać "stare". Jest to zatem wgląd w tworzenie się zmiany społecznej. Jak kształtuje się spór o deinstytucjonalizację? Kim są "konserwatyści" i "reformatorzy'? Jakie są strategie prowadzenia przez nich dyskursu oraz jakimi siatkami pojęciowymi się posługują? W jaki sposób doświadczenie niepełnosprawności i dostęp do władzy warunkują rozumienie deinstytucjonalizacji? Co oznacza "mówienie obok siebie"? Czym jest "praca pośrednicząca" i czy jest ona możliwa? To zasadnicze zagadnienia zaprezentowane w tej książce, prowadzące do konkluzji na temat szans i przyszłości projektu deinstytucjonalizacji w Polsce.

Stosunki państwa i Kościoła katolickiego w konstytucyjnym porządku III Rzeczypospolitej Polskiej

Jakub Stępień

Stosunki pomiędzy państwem i Kościołem katolickim pozostają stałym elementem debaty publicznej w III Rzeczypospolitej Polskiej. Zagadnienie "właściwego kształtu" tych stosunków omawiane jest nie tylko w ramach dyskursu naukowego, lecz także w przestrzeni politycznej, medialnej oraz w prywatnych, nierzadko burzliwych rozmowach. Niniejsza publikacja stanowi próbę zabrania głosu w tej dyskusji poprzez kompleksowe przeanalizowanie współczesnego kształtu relacji wzajemnych państwa i Kościoła katolickiego w konstytucyjnym porządku III Rzeczypospolitej Polskiej. Badania przeprowadzono w oparciu o wykładnię przepisów prawa międzynarodowego, państwowego i kościelnego, a następnie zestawiono je z praktyką działania jednostek - członków wspólnoty państwowej i kościelnej, Kościoła katolickiego jako związku wyznaniowego oraz przedstawicieli władz kościelnych i państwowych. Przyjęta metoda pozwoliła na wyodrębnienie rodzajów i obszarów ewentualnych naruszeń, a także wskazanie możliwości zmian współczesnej regulacji w celu zagwarantowania przestrzegania konstytucyjnych standardów omawianych relacji.

Współczesne wyzwania prawa podatkowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Włodzimierzowi Nykielowi. Tom 1

Adam Mariański, Dariusz Strzelec, Michał Wilk

Profesor Włodzimierz Nykiel w 2021 r. obchodził siedemdziesiąte urodziny. To znakomita okazja do podziękowania Jubilatowi za Jego dotychczasową działalność naukową i akademicką. Redaktorzy niniejszej księgi jubileuszowej - wieloletni współpracownicy Pana Profesora w Katedrze Prawa Podatkowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, w Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych oraz w Fundacji CDiSP - mają także osobiste powody do wdzięczności względem Jubilata. Naukowy i akademicki życiorys Profesora jest bardzo bogaty, a jego niezwykle istotnym elementem jest współpraca międzynarodowa. Jubilat zawsze wysoko cenił sobie kontakty z innymi ośrodkami oraz środowiskami naukowymi, co pozwoliło zbudować międzynarodową renomę łódzkiej szkoły prawa podatkowego wraz z Katedrą i Centrum. Z tych względów jako redaktorzy księgi uznaliśmy, że powinniśmy ją podzielić na dwa tomy. Autorami pierwszej części są wybitni przedstawiciele polskiej nauki i praktyki prawa podatkowego i finansowego. Na drugi tom składają się natomiast opracowania przygotowane przez zagranicznych przyjaciół i kolegów Jubilata - wybitnych przedstawicieli nauki i praktyki prawa podatkowego z innych państw. Księga powstawała w burzliwych czasach pandemii COVID-19 i wojny w Ukrainie. Choć większość tekstów wpłynęła już w 2021 r., prace redakcyjne i wydawnicze nie zakończyły się przed siedemdziesiątymi urodzinami Profesora, przez co część obserwacji poczynionych przez autorów mogła nieco stracić na aktualności. W międzyczasie jubileusz siedemdziesiątych urodzin Profesora (grudzień 2021 r.) zbiegł się z jubileuszem dwudziestopięciolecia Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych założonego i kierowanego przez Jubilata (grudzień 2022 r.) oraz z jubileuszem pięćdziesięciolecia pracy naukowej Profesora (październik 2023 r.). Liczymy na to, że ta księga, ostatecznie złożona do druku w 2024 r. i tym samym związana z trzema jubileuszami ważnymi dla Profesora Włodzimierza Nykiela, będzie dla czytelników źródłem wielu inspiracji naukowych. Redaktorzy