Verleger: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
Historia wydawania podręczników w Politechnice Warszawskiej – największej i najstarszej uczelni technicznej w Polsce obejmuje ponad pół wieku. Na początku Wydawnictwa PW, a od 1993 roku Oficyna Wydawnicza PW publikuje co roku sto kilkadziesiąt tytułów książek, których autorami są pracownicy naukowi i wykładowcy Uczelni. Ale nie tylko. Współpraca z przemysłem i między uczelniami (w kraju i za granicą) skutkuje edycjami prac autorów niezwiązanych z Politechniką, także w języku angielskim. Podstawą naszej oferty wydawniczej są podręczniki i skrypty przeznaczone dla studentów 48 kierunków prowadzonych na Politechnice Warszawskiej. Zakres tematyczny książek jest bardzo szeroki – od tradycyjnych nauk ścisłych (matematyka, fizyka, chemia) i technicznych (budownictwo, transport, architektura, mechanika, elektrotechnika), do optoelektroniki, nanotechnologii, biotechnologii i technologii medycznej, ale także nauk humanistycznych i ekonomiczno-społecznych (filozofia, ekonomia, administracja, zarządzanie). Wśród publikacji OWPW można znaleźć przystępnie napisane książki, przeznaczone dla kandydatów na studia i osób zainteresowanych rozwijaniem swojej wiedzy ogólnej, ale też prace dedykowane profesjonalistom poszukujących wiedzy specjalistycznej (głównie monografie i prace naukowe). Wydawnictwo było wielokrotnie nagradzane za staranną redakcję i wyróżniającą się szatę graficzną.
257
E-book

Standardy efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych

Szymon Firląg

Celem naukowym podjętych przez autora badań było opracowanie szczegółowych wymagań dla krajowych standardów efektywnych energetycznie budynków. Wytyczne te określono zarówno dla nowych, jak i istniejących budynków mieszkalnych. Zastosowana metodyka badawcza różniła się w zależności od postawionego celu. Pozwoliło to na zaprezentowanie różnych sposobów tworzenia i formułowania wymagań. W przypadku z góry zdefiniowanego poziomu efektywności energetycznej badaniom poddano numeryczne modele budynków, które następnie modyfikowano. Wprowadzane różne warianty usprawnień pozwoliły na określenie zestawu szczegółowych wytycznych. Zastosowana metoda badawcza była podstawą do określenia historycznych wymagań dla budynków energooszczędnych w standardzie NF40 i NF15. Poprawność sformułowanych wytycznych została zweryfikowana w trakcie trwania programu priorytetowego „Efektywne wykorzystanie energii. Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych” Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Do określenia wymagań dla nowych budynków plusenergetycznych i termomodernizacji do standardu niemal zeroenergetycznego (NZEB) wykorzystano inną metodykę badawczą. Jej istotnym elementem był aspekt opłacalności ekonomicznej realizowanych przedsięwzięć. Opracowane modele numeryczne budynków były przedmiotem obliczeń wariantowych obejmujących różne zestawienia usprawnień. W przypadku nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych określono wymagania dotyczące rozwiązań konstrukcyjno-instalacyjnych pozwalających na osiągnięcie standardu plusenergetycznego. Podobne wymagania wyznaczono dla termomodernizacji budynków istniejących do poziomu NZEB. W tym wypadku badania przeprowadzono w pierwszej kolejności dla przegród budynków. Zdefiniowano dla nich optymalne kosztowo wartości współczynników przenikania ciepła. Podstawą do sformułowania wymagań szczegółowych dotyczących przegród były wskaźniki kosztu skumulowanego. Następnie określono na ich podstawie różne warianty termomodernizacji modeli budynków. Wyznaczona w ten sposób zależność między kosztem skumulowanym a efektywnością energetyczną pozwoliła na znalezienie optymalnego kosztowo i niemal zeroenergetycznego poziomu wymagań. Zaprezentowane metody obliczeniowe i opracowane standardy efektywności energetycznej budynków mogą być wykorzystywane do określenia przyszłych i obecnych wymagań stawianych budynkom. Pozwoliłoby to na zmniejszenie energochłonności krajowych zasobów budowlanych i ograniczenie ich negatywnego wpływu na środowisko naturalne, a jednocześnie zapewniło podwyższenie jakości życia w budynkach i poza nimi – dzięki redukcji emisji szkodliwych zanieczyszczeń powietrza. Działania takie wpisują się bezpośrednio w realizację celu polityki Unii Europejskiej, jakim jest dekarbonizacja zasobów budowlanych do 2050 roku.

258
E-book

Hermeneutyka życia świadomości według Edmunda Husserla

Marek Maciejczak

Problem świadomości obejmuje zagadnienia powstania, tworzenia się struktury i funkcjonowania świadomości. Ścisła zależność tych trzech aspektów czyni trudnymi badania nad świadomością, a uwzględnienie jej możliwości twórczych, samozwrotności (refleksyjności), powiązania z ciałem, pojęciami, językiem, komunikacją z innymi – kulturą, wyjątkowo trudnym. Świadomość jest podstawą świata ludzkiego życia, struktur konstytuujących jego sens we wszystkich aspektach, założeniem wszelkiego możliwego doświadczenia. To przekonanie podziela wielu współczesnych badaczy ludzkiego umysłu. Monografia zbiera w całość wyniki wieloletnich, obszernych i subtelnych badań twórcy fenomenologii dotyczących świadomości, wykorzystując aparaturę pojęciową teorii systemów. Daje systematyczne wyjaśnienie jej sprawczości poznawczej, której efektem jest świat przeżywany. Autor interpretuje Husserlowskie ujęcie świadomości jako swoistą hermeneutykę. Struktura świadomości, względnie jej kompetencje powstają, zgodnie z tym modelem, dzięki temu, że świadomość sama się programuje.

259
E-book

Mechanika materiałów i konstrukcji. Tom 1

Andrzej Jaworski, Grzegorz Krzesiński, Marek Bijak-Żochowski (red.), Tomasz Zagrajek

Podstawą tej publikacji są wydane przez Oficynę Wydawniczą PW książki tychże autorów: "Podstawy mechaniki ciała stałego" (praca zb. pod red. Andrzeja Jaworskiego, Warszawa 1999) oraz "Wytrzymałość konstrukcji" (praca zb. pod red. Marka Bijak-Żochowskiego, Warszawa 2004) Podręcznik powstał w wyniku połączenia "Wytrzymałości konstrukcji" (Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2004) i wydanych w 1999 roku w tejże Oficynie "Podstaw mechaniki ciała stałego". Wprowadzono w nim wiele poprawek, zmian i uzupełnień, usuwając jednocześnie występujące powtórzenia. Wydaje się, że bezpośrednie włączenie do podręcznika wytrzymałości podstaw nauki, na której wytrzymałość się opiera, pozwoli na łatwiejsze zrozumienie omawianych zagadnień. Książka jest adresowana do studentów wyższych uczelni technicznych i inżynierów zajmujących się problemami statyki i wytrzymałości. Podstawowy zakres wykładu został wzbogacony o problemy nieliniowe (geometrycznie i materiałowo) i dynamiczne (drgania, uderzenie, fale sprężyste). Omówiono także materiały kompozytowe. Autorzy postanowili podstawowy tok wykładu przedstawić w ujęciu analitycznym, nie rezygnując z pokazania rozwiązań numerycznych trudniejszych przykładów. Metodom numerycznym poświęcono obszerną część podręcznika, w której omówiono sposoby rozwiązywania, głównie przy użyciu MES, wszystkich rodzajów ustrojów i struktur, które były omawiane w ramach części poprzednich. Podobieństwo, a czasami identyczność podejścia numerycznego do różnych zagadnień uzasadnia ich wspólną prezentację.

260
E-book

Interferometria laserowa z automatyczną analizą obrazu

Krzysztof Patorski, Leszek Sałbut, Małgorzata Kujawińska

Praca dotyczy najważniejszych obszarów interferometrii, w których informacja o badanym zjawisku lub obiekcie przestrzennym jest zakodowana w postaci dwuwymiarowego obrazu prążkowego (interferogramu). Omówiono w niej podstawy interferometrii laserowej. Dokonano klasyfikacji układów interferencji dwuwiązkowej, sposobów kodowania informacji fazowej w przypadku obiektów nierozpraszających i rozpraszających światło oraz zwrócono uwagę na wiele aspektów praktycznych, w tym związanych ze stopniem koherencji czasowej promieniowania — zarówno laserów gazowych małej mocy, jak i laserów półprzewodnikowych (rozdz. 1). Opisano metody komputerowego przetwarzania obrazów prążkowych, umożliwiające ilościową analizę interferogramu badanego obiektu (rozdz. 2). Przedstawiono „klasyczne” układy interferometrów Michelsona, Twymana-Greena, Fizeau, Sagnaca, Burcha, Talbota itd., w których wykorzystuje się promieniowanie laserów. Interferometry te znajdują główne zastosowanie w technologii elementów optycznych. Kolejno opisano ich mikroskopowe wersje stosowane, przede wszystkim, do pomiaru współrzędnych powierzchni (kształtu) mikroelementów spotykanych w mikrooptyce, mikroelektronice oraz systemach typu MEMS i MOEMS (rozdz. 4). Omówiono także interferometrię obiektów rozpraszających światło — interferometrię holograficzną i plamkową. Zwrócono uwagę na rozwój cyfrowej interferometrii holograficznej i światłowodowych wersji interferometrów plamkowych (rozdz. 5 i 6). Przedstawiono podstawy, implementację i zastosowania tzw. interferometrii siatkowej, w której odbiciowa siatka dyfrakcyjna nałożona na badany obiekt (obciążany np. mechanicznie lub termicznie) stanowi jednocześnie sensor przemieszczenia w płaszczyźnie i element rekombinujący wiązki na wyjściu interferometru (rozdz. 7). Rozważono także interferometrię z wykorzystaniem źródeł promieniowania o celowo obniżonym stopniu koherencji czasowej. Długość koherencji spełnia w tym przypadku rolę selektywnej bramki, dzięki której uzyskuje się dużą przestrzenną rozdzielczość pomiaru wzdłuż kierunku propagacji wiązki, w szerokim zakresie pomiarowym (rozdz. 8). W końcowej części monografii (rozdz. 9) omówiono zagadnienia związane ze sprzęganiem wyników uzyskiwanych z pomiarów interferometrycznych z inżynierskimi narzędziami projektowania i analizy, a właśnie takie hybrydowe metody konstruowania, z interaktywnym wspomaganiem projektowania numerycznego przez metody doświadczalne, stanowią o nowoczesności i niezawodności rozwiązań naukowych i technicznych.

261
E-book

Projektowanie w środowisku zabytkowym

Piotr Molski

Treścią niniejszej publikacji objęto propedeutycznie problemy ochrony, adaptacji i modernizacji zabytków architektury, których znajomość jest - zdaniem autora - niezbędna dla architektów przy projektowaniu w środowisku kulturowym, w partnerskim dialogu z konserwatorami zabytków, historykami sztuki, mykologami, konstruktorami i w zależności od potrzeb - innych branż. Praca podzielona jest na cztery części: Część I: Ewolucja koncepcji ochrony zabytków w teorii i praktyce - obejmuje zarys zmieniających się z upływem czasu koncepcji ochrony i uwarunkowań kulturowych, społecznych i gospodarczo-politycznych tych zmian, które znalazły swoje odzwierciedlenie w międzynarodowych i krajowych dokumentach doktrynalnych. Część II: Dziedzictwo architektoniczne, cechy i wartości zabytków - zawiera: definicje dziedzictwa, zabytku i dóbr kultury współczesnej, rodzaje badań i źródeł wiedzy o zabytkach oraz opis cech obiektu niezbędnych do uznania go za zabytek i danych ilustrujących stan obiektu. Przedstawione są rodzaje wartości zabytkowych, ich atrybutów i nośników oraz metoda wartościowania adresowana do warsztatu projektowego architekta. Przedmiotem części III: Postępowanie z zabytkami są cele i rodzaje ingerencji w zabytkowe struktury, ich interpretacje i definicje oraz ilustracje ingerencji: konserwacji, restauracji, restauracji w skali brył (uzupełnień parahistorycznych) i uzupełnień ahistorycznych zabytków (w tym - rozbudów) na przykładach polskich i zagranicznych. Przykłady obiektów ilustrowane są w części "językiem architektonicznym" - rysunkami, co pozwala na graficzne uczytelnienie ich istotnych cech. Ważnym problemem postępowania z zabytkami jest pogodzenie ochrony ich kulturowych wartości z dostępem osób niepełnosprawnych. Część IV poświęcono zarządzaniu zasobami architektonicznego dziedzictwa na różnych poziomach decyzyjnych. Wobec wielu złożonych uwarunkowań pozakonserwatorskich sposób zarządzania współdecyduje o skuteczności opieki i ochrony zabytków.

262
E-book

Obliczenia oświetlenia

Wojciech Żagan

Autor – dostrzegając niedostatki, nadmierne uproszczenia i zagrożenia w kształceniu przyszłych adeptów techniki świetlnej – proponuje alternatywę poznawania i opanowywania wiedzy z zakresu techniki świetlnej w oparciu o trening rachunkowy. W podręczniku, opierając się na podstawowych zależnościach, definicjach i wzorach, pokazano (głównie poprzez przykłady obliczeniowe) jak można je wykorzystać i kiedy można je stosować.   W pracy zaprezentowano też teorię techniki świetlnej, jako punkt wyjścia do różnych, mniej lub bardziej zaawansowanych obliczeń przypadków, w których światło i oświetlenie są głównym obszarem zainteresowania. Zawarto też wiele zagadnień rachunkowych, w formie przykładów do samodzielnego rozwiązania, co nadaje opracowaniu wyrazistą funkcję edukacyjną.   Podręcznik pisany był głównie z myślą o studentach, którzy specjalizują się w obszarze techniki świetlnej, jednak z powodzeniem może być wykorzystywany przez inne osoby zawodowo związane z tym obszarem, a także osoby spoza branży, tworzące specjalistyczne oprogramowanie służące rozwiązywaniu zagadnień projektowych w technice świetlnej.

263
E-book

Zarządzanie procesowe w organizacjach. Podejście klasyczne i nowe koncepcje

Agnieszka Bitkowska

Głównym celem monografii jest zaprezentowanie zarządzania procesowego we współczesnych organizacjach, zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej, w ujęciu klasycznym i z uwzględnieniem nowych koncepcji rozwijających się w otoczeniu, wzbogaconych rozwiązaniami z praktyki gospodarczej.   Rozdział pierwszy poświęcony jest teoretyczno-metodycznym aspektom zarzadzania procesowego w organizacjach. Omówiono m.in. zagadnienia dotyczące: istoty i klasyfikacji procesów, struktury zarządzania procesowego oraz uwarunkowań realizacji tej koncepcji. Rozdział drugi dotyczy wybranych zagadnień z zakresu procesowego modelu funkcjonowania organizacji, w szczególności: istoty projektowania i modelowania procesów. W dalszej części omówiono metody i narzędzia do pomiaru i doskonalenia procesów oraz oceny dojrzałości procesowej. Rozdział trzeci poświęcony jest przesłankom ewolucji zarządzania procesowego i wyłaniającym się nowoczesnym trendom w otoczeniu, budowaniu zwinnego, dynamicznego zarządzania procesowego, a w szczególności koncepcji zintegrowanego zarządzania procesowego. Rozdział czwarty dotyczy nowych metod i narzędzi zarządzania procesowego w podejściu marketingowym do zasobów ludzkich czy rozwiązań technologicznych. Obejmuje problematykę odnoszącą się do podejścia instytucjonalnego, a w szczególności do aspektów kulturowych, strukturalnych i społecznych.   Monografia adresowana jest do kadry menedżerskiej, ekspertów i konsultantów z zakresu zarządzania procesowego, architektów i projektantów procesów, przedstawicieli biur zarządzania procesami, jak również doktorantów, uczestników studiów podyplomowych oraz studentów uczelni ekonomicznych i technicznych. Zaprezentowany w monografii zakres merytoryczny prezentuje istotne zagadnienia, ale nie w pełni je wyczerpuje, stanowiąc inspirację do podjęcia i prowadzenia dalszych badań teoretyczno-empirycznych w omawianej problematyce.

264
E-book

Książka o teorii względności

Witold Kruczek, Jędrzej Stanisławek

Osoby z pokolenia obecnych doktorantów i młodych doktorów hasło "Kruczek" jednoznacznie kojarzy się z trzema-czterema latami łez wypłakanych w liceum nad niebieskim (lub czerwonym!) dwutomowym zbiorem zadań z fizyki, który stał się drzwiami otwierającymi drogę do zrozumienia tej dziedziny nauki. Rola tego zbioru była dla nas jako uczniów wręcz symboliczna - dlatego zdobyta na studiach informacja, że "Kruczek" to nie tylko nazwa zbioru, ale że jego autor to żywa postać, emerytowany pracownik Politechniki Warszawskiej, była zaskakująca. [...] Na początku 2022 roku na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej nadarzyła się okazja, aby z dr. Witoldem Kruczkiem spotkać się osobiście - zorganizowaliśmy obchody jego setnych urodzin! Podczas spotkania widać było, że wśród przybyłych darzony jest wielkim szacunkiem - wśród studentów z lekkim niedowierzaniem, że właśnie rozmawiają z człowiekiem urodzonym w czasach, o których pisało się sprawdziany na lekcjach historii, walczącym w II wojnie światowej, gdy był w ich wieku, a wśród profesorów padały podziękowania za świetną dydaktykę, którą im zapewniał, gdy byli studentami. Według ich relacji sale wykładowe na zajęciach z dr. Kruczkiem zawsze były wypełnione, ponieważ z niezwykłą energią prezentował fizykę w praktyce - poprzez pokazy i doświadczenia. [...] Książka o szczególnej teorii względności Witolda Kruczka miała swego poprzednika w języku francuskim. Podczas wykładów w Algierii dr Kruczek napisał skrypt w postaci maszynopisu. Niektóre rysunki pochodzą z tamtego opracowania. Kilka lat temu podjął się rozszerzenia wcześniejszej wersji, jednak nie trafiło ono wówczas do druku. Na przeszkodzie stanęła epidemia, brak zewnętrznego wsparcia, po części wahania samego dr. Kruczka. Opóźnienie, o którym mowa, miało swoje negatywne następstwo: utrudniło korektę tekstu. Dr Kruczek ma obecnie kłopoty ze wzrokiem. Mimo wszystko problem korekty udało się rozwiązać. Jędrzej Stanisławek Książka ta została napisana na podstawie moich wykładów z Podstaw Fizyki, które prowadziłem w latach 1970/1980 na wydziałach Elektroniki, Mechaniki Energetyki i Lotnictwa (tzw. MEiL) i Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej (tzw. FTiMS) Politechniki Warszawskiej oraz zajęć seminaryjnych, które organizowali moi studenci L'Ecole Nationale Politechnique w Algierze w latach 1985-1991. Wykładałem tam Mechanikę Ośrodków Ciągłych zaś seminaria z Teorii Względności prowadzone były nadprogramowo z powodu wielkiego zainteresowania i na prośbę studentów. Chciałbym tu zwrócić uwagę na pewien fakt, który w istotny sposób zaważył na tej książce. Chodzi mianowicie o to, że już na samym początku wykładów umówiłem się ze studentami, że każdy z nich ma prawo w każdej chwili przerwać mi wykład i zadać pytanie i prosić o lepsze i głębsze objaśnienie omawianego problemu. Ogromna liczba pytań - niekiedy mających już twórczą cechę - zmuszała mnie do bardzo wnikliwego i głębokiego opracowania nie tylko treści, ale i dydaktycznej formy tematu. Teoria względności obfituje w pojęcia, sprzeczne z codziennym doświadczeniem człowieka, który z tą piękną teorią się spotyka po raz pierwszy. Wymaga ona od uczącego się całkowitej przebudowy wyobraźni fizycznej... Teoria względności jest w swej istocie teorią geometryczną, gdy - przynajmniej do dziś - uczniowie przez cały czas wdrażani są do myślenia wyłącznie analitycznego i nie wymaga to odnoszenia się geometrycznego. Mając to na uwadze, umieściłem w książce wiele rysunków, które mają na celu poruszyć wyobraźnię czytelnika i spowodować, że zobaczy on w fizyce, oprócz związków przyczynowo-skutkowych przedstawionych w pięknych równaniach różniczkowych Newtona, Lagranga, Hamiltona, wymagającą myślenia analitycznego geometrię, która przenika całą fizykę i która pozwala nam zobaczyć boską logikę całej jej konstrukcji. Witold Kruczek