Wenlafaksyna i duloksetyna. Doświadczenia terapeutyczne w praktyce lekarza specjalisty

Łukasz Święcicki, Małgorzata Malec-Milewska, Justyna Sobolewska-Nowak, Piotr Gałecki, ...

Poradnik składa się z trzech artykułów. W pierwszym omówiono skuteczność leków przeciwdepresyjnych. Autor szczegółowo opisuje pozycję kliniczną wenlafaksyny i duloksetyny. Prezentuje także porównanie tych leków pod względem ich skuteczności i tolerancji. Skuteczność wenlafaksyny i duloksetyny jest porównywalna. Wyniki niektórych badań wskazują, że duloksetyna to lek lepiej tolerowany. Drugi artykuł koncentruje się na lekach przeciwdepresyjnych wykazujących liczne działania farmakologiczne, które w efekcie poprawiają efektywność w terapii bólu, zwłaszcza tego trudnego do leczenia, jakim jest ból neuropatyczny. Zgodnie z najnowszymi rekomendacjami leki przeciwdepresyjne obok gabapentyny i pregabaliny plasują się na I linii obrony w leczeniu bólu neuropatycznego. Łagodzą również współistniejące z bólem zespoły, takie jak lęk i depresja. W terapii lekami z tej grupy stosuje się głównie inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny. Leki z tej grupy dostępne w Polsce to duloksetyna i wenlafaksyna. Trzeci artykuł mówi o tym, że leki z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny są od wielu lat dostępne na polskim rynku. To wenlafaksyna i duloksetyna. Może się wydawać, że substancje te można stosować zamiennie, jednak lata praktycznego zastosowania oraz badania udowodniły, że występują między nimi różnice. Kolejną ich ciekawą cechą jest zmiana działania zależnie od dawki. W artykule zaprezentowano kilka przypadków klinicznych pacjentów, u których leczenie wenlafaksyną i duloksetyną przyniosło poprawę stanu zdrowia. Pokazują one mnogość zastosowań tych preparatów.

Postępowanie w nowotworowym bólu przebijającym

Agnieszka Sękowska, Małgorzata Malec-Milewska

Monografia "Postępowanie w nowotworowym bólu przebijającym" to pierwsze zwarte dzieło wydane w języku polskim poświęcone w całości problematyce bólu przebijającego u chorych na nowotwory. Znajomość problematyki bólu przewlekłego, w tym bólu przebijającego (epizodycznego), jest niezbędna wśród lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów, psychologów i innych osób wchodzących w skład zespołów interdyscyplinarnych opiekujących się chorymi na nowotwory. W monografii omówiono ogólne zasady leczenia bólu u pacjentów z nowotworami, charakterystykę bólu przebijającego z uwzględnieniem oceny klinicznej, jego cechy, epidemiologię, patomechanizm, podział oraz różnicowanie z bólem podstawowym. Książkę w istotnym stopniu wzbogacają przedstawione najczęściej stosowane narzędzia do oceny bólu, algorytmy postępowania terapeutycznego, tabele z uwzględnieniem dawkowania leków przeciwbólowych. Ze względu na bardzo wysokie walory edukacyjne monografii z pełnym przekonaniem polecam podręcznik personelowi medycznemu jednostek medycyny bólu i opieki paliatywnej, a także wszystkim klinicystom i pielęgniarkom opiekującym się chorymi na nowotwory.

Indywidualizacja drogi podania metotreksatu sposobem na optymalizację leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów oraz łuszczycowego zapalenia stawów

Brygida Kwiatkowska

Stosowanie metotreksatu w formie podskórnej powoduje, że występowanie objawów choroby jest relacjonowane w mniejszym stopniu (57,7% vs 72%), a działania niepożądane związane z przyjmowanym lekiem są zgłaszane rzadziej (25% vs 34%). Forma ta charakteryzuje się także wyższą skutecznością i bardziej elastycznym zakresem dawek. Z tych powodów może być ona zastosowana w przypadku nieskuteczności bądź nietolerancji leczenia formą doustną. Forma podskórna jest preferowana także u pacjentów z dużą aktywnością choroby (ze względu na szybkość działania i skuteczność) oraz u pacjentów z ŁZS z wielochorobowością i często współistniejącą chorobą stłuszczeniową wątroby (ze względu na lepszą tolerancję, mniejszą liczbę działań niepożądanych i dłuższy czas stosowania, co się przekłada na większą skuteczność).

Teleporady u pacjentów z niewydolnością serca. Poradnik dla pacjentów

Dorota Ochijewicz, Agnieszka Kapłon Cieślicka

Teleporada (telewizyta, porada telemedyczna) może być udzielona zarówno w formie rozmowy telefonicznej (przez telefon stacjonarny lub komórkowy), jak i poprzez połączenie wideo (przez komputer lub smartfon). Teleporada stanowi pełnoprawne świadczenie medyczne tak jak standardowa wizyta u lekarza, tzn. w trakcie teleporady obowiązują te same zasady co w trakcie zwykłej wizyty (np. zasada poufności przekazywanych informacji), a na jej zakończenie pacjent otrzymuje zalecenia (np. dotyczące leczenia czy konieczności wykonania dodatkowych badań). W trakcie teleporady lekarz może wystawić e-receptę, e-skierowanie lub e-zwolnienie. W niektórych sytuacjach może zadecydować o konieczności przeprowadzenia standardowej wizyty osobistej. W poradniku przedstawiono kilka wskazówek dla pacjentów korzystających z teleporady.

Powody, dla których warto stosować metotreksat w formie iniekcji podskórnej w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów

Piotr Ligocki

Metotreksat jest podstawowym lekiem stosowanym w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów. Obecnie lekarz może wybrać pomiędzy postacią preparatu podawaną doustnie lub podskórnie. W artykule podkreślono cechy, którymi pozytywnie wyróżnia się postać podskórna leku. W szczególności zwrócono uwagę na jego biodostępność.

Z pamiętnika Psychiatry

Łukasz Święcicki

W felietonie Pan Profesor snuje błyskotliwe, chwilami humorystyczne rozważania na temat roli psychiatry we współczesnym systemie opieki zdrowotnej. Podkreśla znaczenie komunikacji lekarza z pacjentem w procesie leczenia, do której to predysponowany jest głównie lekarz psychiatra. To świetna, zmuszająca do refleksji lektura dla lekarzy różnych specjalności, podkreślająca wagę holistycznego podejścia do pacjenta, dzięki temu bowiem możemy liczyć na satysfakcjonujące rezultaty leczenia. Całości dopełnia atrakcyjna szata graficzna.    

Indywidualizacja terapii niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową w zależności od fenotypu pacjenta

Aleksandra Nitka, Jacek Lewandowski

Niewydolność serca jest poważnym problemem klinicznym, a częstość jej występowania wzrasta wraz z wiekiem. Chorzy na niewydolność serca są bardzo heterogenną grupą pod względem podstawowych wskaźników klinicznych, takich jak: objawy przewodnienia, ciśnienie tętnicze, częstość akcji serca, obecność migotania przedsionków, upośledzenie funkcji nerek oraz obecność zaburzeń elektrolitowych. Różne fenotypy kliniczne pacjentów powinny skłaniać do indywidualnego spojrzenia na optymalizację leczenia niewydolności serca. Antagoniści aldosteronu, w tym spironolakton, stanowią fundament leczenia chorych z niewydolnością serca z obniżoną frakcją wyrzutową. Zwolnienie częstotliwości rytmu serca pod wpływem iwabradyny jest korzystne u określonych chorych z niewydolnością serca.

Betahistyna i preparaty złożone zawierające cynaryzynę i dimenhydrynat w leczeniu przedsionkowych zawrotów głowy

Tomasz Berkowicz

Betahistyna jest szeroko stosowana w terapii przedsionkowych zawrotów głowy o różnej etiologii. Ostatnio w leczeniu przedsionkowych zawrotów głowy stosowane są również preparaty złożone zawierające cynaryzynę i dimenhydrynat. Nie wykazują one większej skuteczności niż betahistyna, a ponadto krótki dopuszczalny okres leczenia (do 4 tygodni) i działania niepożądane, takie jak senność i wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, ograniczają ich zastosowanie. Z tego względu preparaty te mogą być krótkotrwale stosowane w ostrym okresie westybulopatii, także w polifarmakoterapii z betahistyną.