Bruno Kreisky. Polityka zagraniczna i dyplomacja wobec PRL (1959-1983)

Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska

Dyplomacja Brunona Kreisky’ego wobec Polski w latach 1959-1983 miała przynosić korzyści obu stronom. Działając zgodnie z przekonaniem wypełniania obowiązku wobec swojego kraju, wzmacniając Wiedeń i przygotowując go do roli międzynarodowego centrum politycznego, wspomagał on zarazem rozwój państw sąsiednich. Zwracał uwagę, że w interesie Wiednia leży, by kierunek zmian na obszarze wschodnim miał charakter wyłącznie ewolucyjny. Dzięki Polsce Kreisky zmieniał swe podejście do innych krajów Europy Środkowej. Choć negatywnie oceniał polskie doświadczenia związane z kształtowaniem demokracji w przeszłości, już podczas pierwszej wizyty w 1960 r. przekonał się, że z Warszawy wychodził silny impuls do pozostałych państw regionu, zachęcający do otwarcia na Zachód. Kreisky przewidywał, że emancypacja społeczeństw za żelazną kurtyną może następować wyłącznie za przyzwoleniem Moskwy. Jakakolwiek ingerencja, zachęta i presja na obywateli państw wschodnich, mobilizująca ich do zrywów rewolucyjnych skazana była, jak sądził, na porażkę. Jednakże zawsze, kiedy do tych zrywów dochodziło - na Węgrzech, w Czechosłowacji czy Polsce - Austria pomagała poszkodowanym. Kanclerz konsekwentnie sprzeciwiał się przy tym sankcjom międzynarodowym wobec władz komunistycznych, gdyż uważał, ze godzą one przede wszystkim w zwykłych obywateli. Polskie władze wykorzystywały to podejście propagandowo.

Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich. Świat wyobraźni Brunona Schulza

Marzena Karwowska

Książka poświęcona antropologii wyobraźni twórczej w badaniach literackich na przykładzie twórczości Brunona Schulza i jego twórczej wyobraźni jest błyskotliwym, z erudycją i znajomością przedmiotu napisanym studium. Składa się z dwu części: pierwszej, poświęconej antropologii wyobraźni twórczej w kontekście metodologii oraz drugiej, przybliżającej czytelnikowi świat wyobrażony Schulza z punktu widzenia antropologii literatury. Jej autorka dokonuje przeglądu pism antropologicznych Gastona Bachelarda i prezentuje założenia teoretyczne antropologii wyobraźni twórczej Gilberta Duranda. Kreśli ponadto współczesne tendencje w postdurandowskim nurcie badań literackich. Analizując twórczość Schulza, wyodrębnia pola tematyczne i odpowiadające im konstrukcje. Są to: mitologia nieba (obrazy wznoszenia, upadku, poetyka skrzydeł, schemat katamorficzny); deformacja wyobrażeniowa (imaginacyjny schemat gigantyzacji, liliputyzacja, hiperboliczne wzmocnienie obrazu); „Przesmyki sprzeczności”. „Uszczęśliwiające antynomie”; pomiędzy „orgią światła” i „gilotyną nocy”; wyobrażeniowe oblicza czasu; homo patiens; transpozycja mityczna; „spacery sceptyka przez rumowiska kultury”; wyobraźnia uskrzydlona. Znamienny jest tytuł zakończenia: Pomiędzy schizomorfią wyobraźni a „światem zamkniętym na klucz”.  

Współcześni Asyryjczycy i Aramejczycy. Bliskowschodni chrześcijanie w poszukiwaniu tożsamości narodowej

Marta Woźniak

W książce na przykładzie diaspory asyryjsko-aramejskiej pokazano, jak funkcjonują mechanizmy tożsamości, w jaki sposób jest ona utrwalana, co działa na jej korzyść, co zaś burzy jej podstawowy budulec. Autorka sięga nie tylko do historii, ale też, a może przede wszystkim, koncentruje się na współczesności Asyryjczyków i Aramejczyków. Dla nich właśnie tożsamość stała się nową ojczyzną, którą pielęgnują w swoich umysłach i sercach. Dużym walorem książki jest przypomnienie nader skomplikowanych i właściwie zupełnie zapomnianych dziejów starożytnego narodu bądź dwóch narodów (nie jest to do końca jasne), które są przykładem, z jednej strony, żywotności idei narodu, a z drugiej tragiczną ilustracją fatalnych konsekwencji splotu religii z polityką i dziejami militarnymi Bliskiego Wschodu. Dzieje najnowsze są natomiast przykładem, jak dalece Asyryjczycy i Aramejczycy dzielą losy innych małych narodów, które w dużej mierze są wyznaczone dynamiką relacji mieszkańców terytoriów Bliskiego Wschodu z diasporą. 

Zakład - Katedra - Instytut Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej UŁ 1991-2016

Tadeusz Marszał

Jest to monografia jubileuszowa, w której przedstawiono genezę i rozwój Instytutu Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej UŁ (wcześniej Zakładu/Katedry). Kluczową część publikacji stanowi omówienie kierunków prowadzonych badań naukowych oraz dorobku publikacyjnego pracowników Zakładu/Katedry/Instytutu. W pracy zarysowano również rozwój działalności dydaktycznej, w którą zaangażowana była jednostka, poczynając od specjalizacji na kierunku geograficznym do wypracowania podstaw funkcjonowania cieszącego się dużą renomą kierunku - gospodarka przestrzenna. Książkę zamyka część zawierająca biogramy naukowe pracowników wraz z zestawieniem najważniejszych prac badawczych.

Przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce. Znaczenie ekonomiczne oraz strategiczne problemy rozwoju

Jan Jeżak

W książce określono skalę ekonomicznego znaczenia przedsiębiorczości rodzinnej dla gospodarki polskiej. Przedstawiono też rolę i znaczenie przedsiębiorczości rodzinnej na świecie oraz cechy specyficzne, decydujące o potrzebie odrębnego traktowania tej kategorii przedsiębiorstw. Na podstawie wyników próby 1501 polskich przedsiębiorstw, zidentyfikowano liczebność firm rodzinnych, ich znaczenie ekonomiczne (mierzone m.in. uzyskiwanymi przychodami ze sprzedaży i wielkością zatrudnienia) oraz uzyskano opinie na temat zalet i wad firm rodzinnych w ocenie ich właścicieli. Uzasadniono potrzebę myślenia strategicznego, role wspólnej wizji przyszłości rodziny i firmy oraz najważniejsze rodzaje strategii oparte na klasycznym podziale na strategie ekspansji oraz dywersyfikacji. Opisano innowacyjność traktowaną jako źródło ich konkurencyjności, procesy internacjonalizacji działalności firm rodzinnych, źródła ich finansowania, w tym klasyczne oraz nowoczesne formy pozyskiwania kapitału finansowego, przydatne przy obsłudze bieżących potrzeb firmy oraz finansowaniu procesów rozwoju, zarządzanie kapitałem ludzkim, specyficzne relacje pomiędzy pracownikami – członkami rodziny a pracownikami „z zewnątrz”. Ukazano wpływ właściwie zorganizowanego procesu zarządzania ludźmi na konkurencyjność firmy rodzinnej oraz jej efektywność rynkową i finansową, a także bardzo specyficzny problem, jakim jest sukcesja, czyli międzypokoleniowy transfer władzy i własności w firmach rodzinnych. 

Wojna w świecie współczesnym. Uczestnicy - cele - modele - teorie

Jacek Reginia-Zacharski

„Każda epoka ma swoje wojny” ‒ również współczesna. Użycie przemocy zbrojnej w wielu rejonach kuli ziemskiej nadal pozostaje jednym z głównych wzorców relacji międzygrupowych, a sama siła lub raczej model organizacji jej użycia określają tożsamość państw, społeczeństw i narodów. Znaczną część sceny międzynarodowej gry zajmują aktorzy, uczestniczący w pokojowej rywalizacji i dążący do pogłębiania współpracy, współzależności i harmonizacji stosunków. Inni są zwolennikami użycia siły zbrojnej, mimo deklarowanej chęci uprawiania polityki opartej na pokojowych zasadach. W dominacji przemocy zbrojnej wojna jest środkiem osiągania celów politycznych. Tworzy to w konsekwencji obraz „świata podzielonego na troje”, przy czym poszczególne jego składniki „nakładają się” na siebie, nierzadkie są również sytuacje przechodzenia pod-miotów pomiędzy „światami”. Ład międzynarodowy pozostaje dynamiczny. Pytania o przyszłość świata są nadal aktualne, w szczególności w zakresie wojen i konfliktów zbrojnych, które nadal powinny być postrzegane jako główne zagrożenie dla trwałości porządku światowego. Tempo zmian we współczesnym świecie nie ominęło również zjawisk związanych z przemocą zbrojną ‒ pojawiają się nowe zagrożenia i wyzwania. Obecnie mamy do dyspozycji tak wiele narzędzi (a ich liczba ciągle rośnie) zarządzania kryzysami i konfliktami. Tworzy to sytuację, w której nawet duża liczba czarnych scenariuszy nie pozostawia współczesnego człowieka bez nadziei na unikanie wojen.  

Usługi biznesowe oparte na wiedzy. Wpływ na konkurencyjność gospodarki na przykładzie wybranych krajów Unii Europejskiej

Joanna Wyszkowska-Kuna

Postęp techniczny sprawił jednak, że współczesne gospodarki zaczęły przekształcać się w gospodarki oparte na wiedzy, innowacjach i nowych technologiach, a towarzyszył temu wzrost zapotrzebowania na usługi wspierające procesy produkcyjne, w szczególności te charakteryzujące się wysokim stopniem powiązania z technologią i wiedzą. Efektem tego był dynamiczny rozwój grupy usług określonej jako usługi biznesowe oparte na wiedzy (knowledge-intensive business services – KIBS) i towarzyszące temu przeobrażenia strukturalne w kierunku nowego modelu gospodarki usługowej, określanego jako „gospodarka usług”, w którym kluczową rolę odgrywają KIBS. W pracy zbadano w sposób kompleksowy wpływu KIBS na konkurencyjność działów wykorzystujących te usługi oraz na konkurencyjność całej gospodarki. Uwzględniono dwa główne kanały podnoszenia konkurencyjności – wzrost produktywności oraz poziom innowacyjności. Ponadto przedmiotem badania uczyniono wpływ intensywności wykorzystania KIBS w gospodarce na konkurencyjność międzynarodową działów świadczących KIBS. Odniesiono się też do gospodarki Polski, a także porównano znaczenie KIBS i ich wpływ na konkurencyjność w wybranych krajach „starej” UE oraz w grupie krajów przyjętych do UE w 2004 r., które przeszły podobną ścieżkę transformacji i integracji z UE. 

Twórczość, pasja, Uniwersytet. Kategoria zaangażowania w dydaktyce akademickiej

Jarosław Płuciennik, Kinga Klimczak

Z doświadczenia wiemy, że najlepsze efekty przynosi uczenie się przez działanie, tworzenie i kreowanie, poprzez aktywne uczestniczenie w danym projekcie. Im więcej pasji wkładamy w proces dydaktyczny, tym lepsze jego efekty. Im bardziej angażujemy się w to, co robimy, tym łatwiej nam to przychodzi. Zaangażowanie zdaje się być pojęciem kluczowym dla osiągania dobrych efektów kształcenia się, winno więc stać w centrum procesu nauczania - tę tezę starają się udowodnić autorzy zamieszczonych w publikacji tekstów. W Aneksie znajdują się scenariusze zajęć nagrodzone i wyróżnione w ramach konkursu Twórz zespoły – zaangażuj – stwórz warunki uczenia się, który odbył się na Uniwersytecie Łódzkim w ramach projektu Twórczy Uniwersytet.