Sztuka felietonu Stefana Kisielewskiego

Monika Wiszniowska

Stefan Kisielewski to postać niezwykle barwna. Choć był zarówno kompozytorem, poważnym publicystą, jak i twórcą powieści, najbardziej znany jest jako autor felietonów, które przez bez mała pięćdziesiąt lat publikował w „Tygodniku Powszechnym”. Można bez większej przesady powiedzieć, iż był absolutnym mistrzem w dziedzinie tej „małej formy”. Publikacja Sztuka felietonu Stefana Kisielewskiego przeznaczona jest zarówno dla czytelnika profesjonalnego, jak i tego, któremu nazwisko autora Lat pozłacanych, lat szarych mówi dziś już niewiele. Autorka pragnie pokazać słynnego Kisiela przede wszystkim jako mistrza felietonowej formy, jako autora, który w niezwykle trafny sposób analizuje i opisuje rzeczywistość, ale także człowieka, który dzięki umiejętności dostrzegania wszelkich absurdów PRL-u, ale przede wszystkim dzięki wyznawanym głośno wartościom i stałości poglądów, stał się dla wielu czytających jego felietony nauczycielem i mistrzem.

Nemezjan w kręgu antycznej tradycji łowieckiej

Anna Kucz, Edyta Gryksa

Celem monografii jest przedstawienie postaci kartagińskiego poety Nemezjana i zagadnień związanych z jego dziełem Cynegetica. Zachowany do dnia dzisiejszego passus wspomnianego dzieła, liczący 325 wersów, stanowi ważne kompendium na temat łowiectwa w czasach antycznych. Publikacja adresowana jest do szerokiego grona odbiorców: filologów klasycznych, historyków, przyrodników, osób zainteresowanych tematyką łowiectwa oraz hodowli psów i koni w starożytności.

Bezrobotni z pokolenia Baby Boomers i pokolenia Z. Różnice generacyjne a gotowość do funkcjonowania w realiach zmieniającego się rynku pracy - na przykładzie Rudy Śląskiej

Rafał Muster

W monografii dokonano próby ukazania różnic – na podstawie badań zrealizowanych w Rudzie Śląskiej – pomiędzy oczekiwaniami osób bezrobotnych z pokoleń Baby Boomers (urodzeni przed 1965 rokiem) i Z (urodzeni po 1989 roku) wobec pracodawców. Odniesiono się również do kwestii związanych z problemami aktywizacji zawodowej bezrobotnych należących do tych dwóch kohort wiekowych. Badania empiryczne, przeprowadzone na reprezentatywnych próbach młodszych i starszych osób bezrobotnych, pozwoliły na sformułowanie szeregu rekomendacji dotyczących podejmowania działań z zakresu aktywizacji społeczno-zawodowej osób pozostających bez pracy oraz na rzecz efektywniejszego wykorzystania ich potencjału przez pracodawców.

Filozofia - historia - historia filozofii. Filozoficzne konteksty polskiej historiografii filozofii XX wieku

Mirosław Ty

Książka jest historyczno-problemowym studium ukazującym na wybranych przykładach, w jaki sposób polscy historycy filozofii i filozofowie XX wieku realizowali filozoficzne cele w ramach badań historycznofilozoficznych. Refleksja nad przeszłością filozoficzną nie musi bowiem stanowić celu samego w sobie, lecz określając swe punkty wyjścia i zadania w kontekście aktualnej sytuacji filozofii, może odsłaniać i podejmować dziś ważną problematykę filozoficzną, stając się w ten sposób formą filozoficznej wypowiedzi. Tak rozumiane filozoficzne zaangażowanie historii filozofii przedstawia autor w ramach dwóch nakładających się na siebie płaszczyzn tematycznych. Pierwsza – na podstawie analizy ukierunkowanej na filozoficzne treści – ukazuje strukturę, genezę i funkcję koncepcji studium dziejów filozofii, które opracowali tacy między innymi badacze, jak: Maurycy Straszewski, Ludwik Chmaj, Leszek Kołakowski, Marek J. Siemek, Stefan Swieżawski, Barbara Skarga. Druga zaś poszukuje filozoficznego wymiaru samych studiów historycznofilozoficznych, które na podstawie opracowanych koncepcji badawczych prowadzili ich twórcy.

Tahar Ben Jelloun. Hybridité et stratégies de dialogue dans la prose publiée après l'an 2000

Magdalena Zdrada-Cok

Monografia poświęcona jest twórczości Tahara Ben Jellouna, jednego z najbardziej znanych na świecie autorów pochodzących z Maghrebu, powieściopisarza, poety, eseisty i publicysty, członka prestiżowej Akademii Goncourtów. Opublikowane w ciągu dwóch ostatnich dekad powieści, nowele, opowiadania, teksty autobiograficzne i biograficzne oraz eseje omówione zostały na tle ewolucji stylistycznej i tematycznej twórczości pisarza, ze szczególnym uwzględnieniem związków z utworami wcześniejszymi (intertekstualność wewnętrzna). Dogłębna analiza dotyczy zjawiska hybrydyzacji gatunkowej: relacji pomiędzy baśnią wschodnią i europejskimi paradygmatami gatunkowymi. Ukazano również teksty, w których dyskurs literacki sytuuje się na styku autobiografii, fikcji, autofikcji i eseju biograficznego. Interesująca konstrukcja tożsamości postaci, łącząca aspekty autobiograficzne, biograficzne i fikcjonalne („ja transpersonalne”) przedstawiona została w kontekście dialogu pomiędzy kulturą maghrebską i europejską, który nie przestaje inspirować Tahara Ben Jellouna.

Nanostruktura i mikrotekstura antracytów

Stanisław Duber

W prezentowanej monografii obiektem badań była grupa węgli silnie zmetamorfizowanych – od semiantracytów do metaantracytów. Abstrahując od lokalnych warunków geologicznych, przedstawiono opis nanostruktury antracytów od skali atomowej (wielkości rzędu nanometrów) do wielkości strukturalnych rzędu dziesiątek mikrometrów (mikrotekstura) pochodzących z różnych kontynentów. Badania nanostruktury i mikrotekstury skoncentrowane były na znalezieniu wspólnych cech budowy tej grupy zmetamorfizowanej substancji organicznej – wykazano, że niejednorodność struktury i tekstury jest immanentną cechą wszystkich antracytów. Wyniki pracy powinny zainteresować studentów i pracowników naukowych kierunków geochemia, petrografia i geologia węgla, a także technologów zajmujących się otrzymywaniem materiałów węglowo-grafitowych dla hutnictwa.

Filozofia Kanta i jej recepcja

Andrzej J. Noras, red. Dariusz Bęben

Artykuły zebrane w książce stanowią próbę spojrzenia na rozmaite wpływy filozofii krytycznej Immanuela Kanta przede wszystkim z punktu widzenia filozofii współczesnej. Prezentowana publikacja stanowi efekt współpracy ośrodków (przede wszystkim uniwersytetów w Katowicach, Koszycach, Preszowie i Wrocławiu), w których już od wielu lat prowadzone są badania nad myślą Kanta i szeroko rozumianą filozofią pokantowską. Książka ma trójdzielną strukturę. W pierwszej części zebrane zostały artykuły, które podejmują namysł nad ogólną recepcją myśli Kanta zarówno w odniesieniu do okresu bezpośrednio po wydaniu Krytyk, jak i pierwszej połowy XIX wieku, gdy filozofię Kanta interpretowano w duchu idealizmu. Część druga poświęcona jest z kolei relacji fenomenologii do filozofii Kanta. Uwzględnione tu zostały zarówno początki rozwoju fenomenologii, gdy ta – czerpiąc przede wszystkim z filozofii Franza Brentana – występowała przeciwko Kantowskiemu transcendentalizmowi, jak i sytuacji po opublikowaniu Badań logicznych Edmunda Husserla, gdy fenomenologia transcendentalna rozwijała się w perspektywie filozofii Kantowskiej, ale także neokantyzmu. Część trzecia dotyczy recepcji filozofii Kanta i uwzględnia – z nielicznymi wyjątkami – pierwszą połowę XX wieku. Motywy, wokół których koncentrują się analizy prezentowane w tej części pracy, to metoda transcendentalna (która znajduje swą kontynuację nie tylko w neokantyzmie i fenomenologii, ale także filozofii analitycznej, neotomizmie czy dekonstrukcjonizmie) oraz perspektywa teoretyczna, którą można nazwać postneokantyzmem. Chodzi tu o dotarcie do tych aspektów filozofii Kanta, które pozwalają na lepsze zrozumienie rozwoju problemów filozoficznych. Aspekt ten – nie zawsze wprost ujawniany – znajduje wyraz w twórczości takich filozofów, jak Nicolai Hartmann, Karl Jaspers oraz wczesny Heidegger.

Geneza współczesnej filozofii wartości. Skrypt do wykładu z aksjologii i prakseologii

Andrzej J. Noras, Tomasz Kubalica

Niniejsza publikacja zawiera jednocześnie syntezę i uzupełnienie treści dydaktycznych przekazywanych w ramach wykładów z aksjologii i prakseologii. Dzięki rokrocznym aktualizacjom zgodnie z bieżącą wiedzą o wykładanym przedmiocie, ostatecznie przyjęła kształt zrecenzowanego podręcznika akademickiego. Można ją traktować jako wynik projektu naukowo-dydaktycznego podjętego przez autorów. Naprzemiennie prowadzili oni wykłady z aksjologii i prakseologii na podstawie naukowo opracowanych notatek. Studium, poprzedzone obszernym historycznym wprowadzeniem do zagadnienia wartości, koncentruje się na analizie i komentarzu dotyczącym podstawowych założeń najważniejszych koncepcji filozofii wartości z przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku, kiedy termin i pojęcie wartości kształtowały się w ogniu filozoficznej dyskusji, głównie za sprawą neokantowskiej szkoły badeńskiej. Zasadniczym celem autorów było ukazanie aksjologii i prakseologii w perspektywie klasycznych zagadnień filozofii wartości i problemów związanych z ich rozumieniem. O kolejności rozdziałów zdecydował przyjęty historyczny porządek wykładu, zgodnie z którym w pierwszej kolejności zaleca się omawiać poglądy najwcześniejsze i najbardziej podstawowe, a dopiero później opinie powstałe w reakcji na te stanowiska. Historyczna analiza pojęciowa problematyki wartości polega na podziale poszczególnych poglądów i stanowisk na ich pojęcia składowe oraz na badaniu każdego z osobna. Zadanie postawione w prezentowanej pracy zasadza się na tym, by pokazać wewnętrzną strukturę, a przede wszystkim historyczną dynamikę rozwoju współczesnej aksjologii, jej podstawowe założenia, powiązania i zależności między poszczególnymi myślicielami.