Verleger: Instytut Techniki Budowlanej
ITB jest instytutem badawczym, który prowadzi prace badawcze w dziedzinie budownictwa i dziedzinach pokrewnych, ukierunkowane na ich wdrożenie i zastosowanie w praktyce. Od 75 lat, dzięki doświadczonej kadrze wykorzystującej najnowsze metody badawcze i specjalistyczną aparaturę pomiarową, wspieramy rozwój budownictwa zarówno w kraju jak i za granicą.
1
E-book

Badania odbiorcze i eksploatacyjne urządzeń i instalacji elektrycznych do 1 kV w budynkach

Radosław Lenartowicz

W części wstępnej publikacji podano podstawowe obowiązki dostawcy energii elektrycznej, właściciela lub zarządcy budynku oraz użytkownika lokalu w celu zapewnienia odpowiedniego stanu technicznego instalacji i urządzeń w budynku. Pokazano wybrane schematy, oznaczenia, skróty oraz wymieniono podstawowe terminy i definicje. W rozdziale 2 przedstawiono ogólne zasady wykonywania badań instalacji elektrycznych, zasady doboru przyrządów oraz uwarunkowania techniczne dotyczące instalacji elektrycznych w budynkach. W kolejnym rozdziałach opisano wymagania formalne dotyczące stosowanych przyrządów pomiarowych, zalecane postępowanie z posiadaną aparaturą pomiarową, terminy badań kontrolnych przyrządów pomiarowych oraz zakres odpowiedzialności osób za użytkowaną aparaturę pomiarową. Poradnik przedstawia wymagania techniczne odnoszące się do badań, prób, pomiarów odbiorczych i eksploatacyjnych oraz procedury postępowania przy wykonywaniu pomiarów. W publikacji omówiono 21 metod pomiarowych stosowanych podczas badań, prób i kontroli pomiarowych instalacji i urządzeń elektrycznych w budynkach oraz warunki odbioru urządzeń i instalacji elektrycznych. W końcowej części publikacji zamieszczono 17 załączników z materiałami technicznymi użytecznymi dla osób wykonujących badania urządzeń i instalacji elektrycznych w budynkach.

2
E-book

Instalacje elektryczne na terenie budowy

Radosław Lenartowicz

Poradnik zawiera podstawowe wymagania i zalecenia odnoszące się do bezpiecznego wykonywania robót elektromontażowych oraz eksploatacji urządzeń i instalacji elektrycznych na terenie budowy. Wymagania i zalecenia dotyczą urządzeń i instalacji elektrycznych używanych przy wznoszeniu obiektów budowlanych, w tym konstrukcji metalowych, przy ich przebudowie, rozbudowie i remoncie, przy pracach ziemnych i przy robotach rozbiórkowych. Opracowanie wykonano na podstawie wymagań przepisów, stanu instalacji elektrycznych na terenach budowy oraz przeprowadzonych badań skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i pożarowej na wybranych reprezentatywnych budowach w Krakowie i w Warszawie. Opisano metody zapobiegania porażeniu prądem, które mogą zaistnieć na terenie budowy podczas wykonywania prac elektromontażowych. Poradnik obejmuje swym zakresem: układy zasilania i rozdziału energii elektrycznej na terenie budowy, urządzenia zasilające i odbiorcze stosowane w pracach elektromontażowych, środki ochrony od porażeń na terenie budowy, wymagania dotyczące oświetlenia terenu budowy, zasady ochrony odgromowej wznoszonych obiektów oraz maszyn budowlanych, zasady bezpiecznej eksploatacji instalacji i urządzeń na terenie budowy, a także wykaz aktualnych przepisów i norm oraz spis literatury.

3
E-book

Elewacje wentylowane. Diagnostyka stanu technicznego

Leonard Runkiewicz, Ołeksij Kopyłow, Jan Sieczkowski

Elewacje wentylowane należą do grupy najczęściej stosowanych rozwiązań elewacyjnych we współczesnym budownictwie. Niestety, wraz ze wzrostem powierzchni zrealizowanych elewacji zwiększa się również liczba ich awarii. Awarie te nie zawsze są związane z błędami wykonawczymi lub projektowymi, ale często wynikają z zaniedbań podczas ich użytkowania oraz z niewłaściwego monitoringu i diagnostyki stanów technicznych systemów elewacyjnych. Jednym z najbardziej skutecznych środków pozwalających na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia awarii elewacji wentylowanych jest przeprowadzanie w sposób prawidłowy ich kontroli okresowych i bieżących. W poradniku przedstawiono metody przeprowadzania kontroli stanów technicznych elewacji wentylowanych oraz wskazano podstawową aparaturę i narzędzia badawczo-eksperckie, niezbędne do ich przeprowadzenia. Omówiono również najczęściej spotykane uszkodzenia elewacji wentylowanych.

4
E-book

Budynki z obudową z płyt warstwowych. Diagnostyka stanu technicznego obudowy

Ołeksij Kopyłow, Jan Sieczkowski

Płyty warstwowe są obecnie szeroko stosowane w budynkach o różnym przeznaczeniu (przemysłowych, rolniczych, magazynowych, handlowych itp.). Mają one istotny wpływ na bezpieczeństwo użytkowania tych budynków, ich szczelność, a także na właściwości termoizolacyjne, akustyczne (izolacyjność akustyczna, pochłanianie dźwięków) oraz ogniowe. Ściany zewnętrzne i dachy z płyt warstwowych nie wymagają skomplikowanych i drogich zabiegów konserwacyjnych, ale ich zaniedbywanie może doprowadzić do negatywnych skutków, takich jak: zmniejszenie efektywności energetycznej budynków, degradacji płyt warstwowych, a niekiedy do poważnych uszkodzeń konstrukcji nośnych. W poradniku zaproponowano zasady przeprowadzania okresowych badań i ocen stanu technicznego ścian zewnętrznych i dachów budynków z obudową z płyt warstwowych. Na podstawie wieloletniego doświadczenia eksperckiego, a także analiz protokołów kontroli budynków wskazano niezbędną aparaturę oraz tryb przeprowadzania kontroli okresowych, umożliwiających wiarygodne oceny stanu technicznego tego typu budynków. W opracowaniu opisano także najczęściej występujące uszkodzenia obudów z płyt warstwowych oraz przedstawiono przyczyny ich powstawania.

5
E-book

Diagnozowanie techniczne budynków wzniesionych w technologiach uprzemysłowionych. Systemy wielkopłytowe

Jarosław Szulc

Budownictwo wielkopłytowe, wznoszone w latach 1960-1985, stanowi szacunkowo około 20% zasobów mieszkaniowych w Polsce. Z uwagi na istniejący problem społeczny (deficyt mieszkaniowy w Polsce) i nieprawidłowości stwierdzone podczas produkcji prefabrykatów oraz przy realizacji i eksploatacji budynków wielkopłytowych, budynki te powinny być objęte szczególną ochroną i poddawane systematycznym kontrolom stanu technicznego (z uwzględnieniem wymagań podstawowych, dotyczących bezpieczeństwa i trwałości). W pracy dokonano przeglądu podstawowych rozwiązań systemowych budynków wielkopłytowych (z podaniem ich występowania w poszczególnych województwach w Polsce), przedstawiono procedurę ich diagnozowania oraz wskazano możliwe kierunki modernizacyjne. Wytyczne skierowane są do właścicieli i zarządców budynków wielkopłytowych, rzeczoznawców budowlanych, dokonujących kontroli stanu technicznego budynków oraz innych osób i instytucji, działających w kierunku dostosowania tych budynków do współczesnych wymagań bezpieczeństwa i oczekiwanych standardów funkcjonalno-użytkowych.

6
E-book

Posadzki z wykładzin z polichlorku winylu i wykładzin włókienniczych

Iwona Gałąska, Anna Goliszek, Małgorzata Prokop

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru posadzek z wykładzin z polichlorku winylu i z wykładzin włókienniczych, wykonywanych na podkładach podłogowych na bazie cementu lub anhydrytowych, przeznaczonych do stosowania w budownictwie mieszkaniowym i użyteczności publicznej. Warunki techniczne mogą stanowić dokumenty odniesienia do opracowywania: opisów dotyczących określenia rodzaju, zakresu i sposobu wykonywania poszczególnych rodzajów robót (wymaganych w projektach budowlanych), specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót, które wraz z dokumentacją budowy określają przedmiot zamówienia (wymaganych w zamówieniach publicznych) oraz specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót będących przedmiotem umowy. Zakres opracowania obejmuje wymagania dotyczące właściwości materiałów, podłoży, metody układania wykładzin, a także odbioru robót wykładzinowych. Niniejsze warunki techniczne nie obejmują posadzek z wykładzin w pomieszczeniach specjalnych wykonywanych według projektu indywidualnego.

7
E-book

Powłoki malarskie zewnętrzne i wewnętrzne

Jacek Popczyk

Przedmiotem opracowania są warunki techniczne wykonania i odbioru robót malarskich wewnątrz i na zewnątrz budynków mieszkalnych, budynków użyteczności publicznej i budynków przemysłowych. Niniejsze warunki techniczne obejmują: terminy i definicje, wymagania dotyczące dokumentacji technicznej, wymagania dotyczące podłoża pod malowanie, warunki wykonania, wymagania w stosunku do powłok malarskich, kryteria odbioru robót malarskich, a także wykaz przepisów krajowych oraz Polskich Norm. Niniejsze warunki techniczne nie dotyczą robót antykorozyjnych, ogniochronnych i konserwatorskich. Nie dotyczą również rusztowań, pomostów roboczych i innych urządzeń budowlanych.

8
E-book

Pianobeton. Wytwarzanie, właściwości i zastosowanie

Marta Kadela

Celem monografii jest analiza możliwości zastosowania pianobetonu w budownictwie z uwzględnieniem aspektów wdrożenia pianobetonu do powszechnego zastosowania. Zagadnienie to omówiono w siedmiu rozdziałach monografii. Przeanalizowano m.in. walory zastosowania pianobetonu z uwzględnieniem wymagań zrównoważonego rozwoju; omówiono składniki mieszanki pianobetonowej oraz proces produkcji (piana wytwarzana ze składników naturalnych lub syntetycznych, zagadnienia dotyczące jej stabilności); przedstawiono także właściwości mieszanki pianobetonowej oraz właściwości materiałowe, mechaniczne i cieplne stwardniałego pianobetonu (skupiono się zwłaszcza na gęstości objętościowej pianobetonu). Przeprowadzona analiza pozwoliła na opracowanie autorskiej klasyfikacji pianobetonu z uwagi na gęstość objętościową i wytrzymałość na ściskanie. Wykazano, że największy wpływ na ograniczone stosowanie pianobetonu ma brak oceny materiału ze względu na jego trwałość. Dlatego podjęto próbę przeprowadzenia badań nad oceną trwałości pianobetonu. Przedstawiono sposoby degradacji pianobetonu, m.in. w celu oceny trwałości pianobetonu przeprowadzono unikalne badanie w komorze klimatycznej, w której próbki poddano starzeniowej metodzie badań krótkotrwałych, przyspieszonej z udziałem symulacji klimatycznej oraz sprawdzeniu odporności poszczególnych rodzajów pianobetonów na czynniki degradacyjne, głównie zamrażanie-rozmrażanie w obecności zawilgocenia. Wykazano, że na ocenę trwałości pianobetonu decydujący wpływ ma gęstość objętościowa oraz struktura matrycy cementowej pianobetonu, a zatem pośrednio skład mieszanki pianobetonowej. Wymieniono także przykłady zastosowania pianobetonu z podziałem na budownictwo drogowe, mostowe, infrastrukturalne oraz budownictwo wielkokubatorowe i mieszkalne. Przedstawiono także autorskie wytyczne wykonywania warstw z pianobetonu. Opracowana technologia wykonywania takich warstw ma zastosowanie przy wzmacnianiu słabego podłoża pod płytowymi konstrukcjami warstwowymi ułożonymi na podłożu gruntowym, czyli konstrukcji obejmujących: nawierzchnie drogowe (asfaltowe i betonowe), nawierzchnie miejsc obsługi pasażerów (MOP), nawierzchnie stacji benzynowych, parkingów oraz przemysłowe.