“Boleszczyce” to książka Józefa Ignacego Kraszewskiego, polskiego pisarza i publicysty oraz autora największej liczby wydanych książek w historii literatury polskiej i siódmego autora na świecie pod tym względem. 

Akcja toczy się u schyłku panowania Bolesława Śmiałego, rozpoczynając się wiosną 1079 roku. Choć kraj pod jego rządami jest liczącym się państwem z silną władzą monarszą, rosnące niezadowolenie wśród poddanych wywołuje autorytaryzm króla i jego swobodny tryb życia. Otoczony wierną drużyną przyboczną – "Boleszczycami", władca nie ma jawnych oponentów i nie toleruje najmniejszej krytyki swych poczynań. Jedynym mającym odwagę upominać króla jest powszechnie szanowany krakowski biskup Stanisław ze Szczepanowa, często wytykający mu występki i wady moralne.