“Jelita” to książka Józefa Ignacego Kraszewskiego, polskiego pisarza i publicysty oraz autora największej liczby wydanych książek w historii literatury polskiej i siódmego autora na świecie pod tym względem. 

Osią fabuły jest najazd krzyżacki na ziemie polskie w 1331 roku, zakończony bitwą pod Płowcami. Uczestniczy w niej główny bohater powieści, Florian Szary z Surdęgi, rycerz z ziemi sieradzkiej – wzór cnót rycerskich, patriotyzmu, oddania ojczyźnie, zwolennik Łokietka, w służbie króla poświęcający swe zdrowie i życie.