Drgania mechaniczne. 15 podstawowych wykładów

Włodzimierz Kurnik

Treść podręcznika podzielona jest na 15 wykładów. Każdy z wykładów jest spójnym kwantem wiedzy z przykładami obliczeniowymi. Każdy wykład kończy się zestawem pytań sprawdzających, które dotyczą najważniejszych spodziewanych efektów kształcenia. Drugi podział treści książki, to podział na 8 rozdziałów dotyczących różnych rozważanych zagadnień drganiowych. Każdemu rozdziałowi odpowiada jeden lub kilka wykładów. Rozdziały mają odrębną numerację podrozdziałów, wzorów, rysunków i przykładów, dzięki czemu można częściowo zmieniać kolejność ich studiowania, zaczynając jednak zawsze - po wiadomościach wstępnych - od drgań układów liniowych o jednym stopniu swobody. Treść książki jest ściśle skoordynowana nie tylko z wykładem, któremu odpowiada, ale też z ćwiczeniami audytoryjnymi oraz z programem ćwiczeń laboratoryjnych, które w ramach kierunku Mechanika i Budowa Maszyn są integralną częścią przedmiotu pod nazwą "Drgania mechaniczne". Każde z tych ćwiczeń znajduje swoje odzwierciedlenie w przykładach omawianych w podręczniku. Główny podział książki na rozdziały oparto na kryterium liczby stopni swobody i liniowości równań. Z tego punktu widzenia wyodrębniono w formie rozdziałów drgania liniowego układu o jednym stopniu swobody (rozdział 2), drgania układów liniowych o wielu stopniach swobody (rozdział 4) oraz drgania liniowych jednowymiarowych układów ciągłych (rozdział 5). Wiadomości wstępne zawierające istotę, znaczenie i klasyfikację drgań, modelowanie procesów i układów drgających oraz elementy analizy i syntezy harmonicznej zawarto w rozdziale 1. Rozdział 3 jest poświęcony analizie i interpretacji drgań układów o jednym stopniu swobody - liniowych i nieliniowych - na płaszczyźnie fazowej. Opisane są punkty osobliwe jako położenia równowagi układu drgającego. Pokazano także charakter trajektorii fazowych w otoczeniu punktów osobliwych, z uwzględnieniem ich stateczności. Celem tego rozdziału jest zdobycie umiejętności szkicowania obrazów fazowych układów drgających i rozpoznawania ich właściwości bez rozwiązywania ich równań. W rozdziale 6 przedstawiono podstawowe wiadomości dotyczące właściwości układów nieliniowych o jednym stopniu swobody - swobodnych i wymuszonych harmonicznie - na podstawie ich analizy metodą Galerkina. Podręcznik kończą rozdziały 7 i 8 jako pojedyncze wykłady poświęcone odpowiednio drganiom parametrycznym i drganiom samowzbudnym, w formie bardziej poglądowej niż analitycznej, jednak z zachowaniem niezbędnego minimum, dotyczącego ich modeli, analizy i podstawowych właściwości. Książka ściśle wiąże się z podręcznikiem "Wykłady z mechaniki ogólnej", wydanym po raz pierwszy w roku 2005 nakładem Oficyny Wydawniczej Politechniki Warszawskiej. Trzecie, poprawione wydanie tej książki ukazało się w roku 2017. Często odwołuje się do wiedzy zawartej w tym podręczniku i łącznie z nim stanowi swoistą całość. Kompletna wiedza z mechaniki ogólnej zawarta w wymienionym podręczniku nie jest warunkiem koniecznym do rozpoczęcia studiów w zakresie drgań mechanicznych, ale jej zrozumienie jest zdecydowanie pomocne w skutecznym opanowaniu wiedzy z zakresu drgań.

Projektowanie procesów technologicznych. Od laboratorium do instalacji przemysłowej

Ludwik Synoradzki, Jerzy Wisialski

Podręcznik przeznaczony dla studentów i absolwentów wydziałów chemii, inżynierii chemicznej i procesowej oraz innych, zajmujących się projektowaniem, badaniami i przemysłowym wdrażaniem proce­sów technologicznych oraz organizacją produkcji substancji chemicznych. Może być wykorzystywany na uczelniach, w biurach projektów, jednostkach badawczo-rozwojowych oraz przedsiębiorstwach prze­mysłu chemicznego i pokrewnych.  W opracowaniu przedstawiona została metodyka opracowywania technologii chemicznych. Omówiono zagadnienia, których znajomość jest potrzebna badaczowi technologowi, takie jak: ochrona własności przemysłowej, kontrola analityczna, zagrożenia, ekonomika i dojrzałość procesu do wdrożenia.

Projektowanie w środowisku zabytkowym

Piotr Molski

Treścią niniejszej publikacji objęto propedeutycznie problemy ochrony, adaptacji i modernizacji zabytków architektury, których znajomość jest - zdaniem autora - niezbędna dla architektów przy projektowaniu w środowisku kulturowym, w partnerskim dialogu z konserwatorami zabytków, historykami sztuki, mykologami, konstruktorami i w zależności od potrzeb - innych branż. Praca podzielona jest na cztery części: Część I: Ewolucja koncepcji ochrony zabytków w teorii i praktyce - obejmuje zarys zmieniających się z upływem czasu koncepcji ochrony i uwarunkowań kulturowych, społecznych i gospodarczo-politycznych tych zmian, które znalazły swoje odzwierciedlenie w międzynarodowych i krajowych dokumentach doktrynalnych. Część II: Dziedzictwo architektoniczne, cechy i wartości zabytków - zawiera: definicje dziedzictwa, zabytku i dóbr kultury współczesnej, rodzaje badań i źródeł wiedzy o zabytkach oraz opis cech obiektu niezbędnych do uznania go za zabytek i danych ilustrujących stan obiektu. Przedstawione są rodzaje wartości zabytkowych, ich atrybutów i nośników oraz metoda wartościowania adresowana do warsztatu projektowego architekta. Przedmiotem części III: Postępowanie z zabytkami są cele i rodzaje ingerencji w zabytkowe struktury, ich interpretacje i definicje oraz ilustracje ingerencji: konserwacji, restauracji, restauracji w skali brył (uzupełnień parahistorycznych) i uzupełnień ahistorycznych zabytków (w tym - rozbudów) na przykładach polskich i zagranicznych. Przykłady obiektów ilustrowane są w części "językiem architektonicznym" - rysunkami, co pozwala na graficzne uczytelnienie ich istotnych cech. Ważnym problemem postępowania z zabytkami jest pogodzenie ochrony ich kulturowych wartości z dostępem osób niepełnosprawnych. Część IV poświęcono zarządzaniu zasobami architektonicznego dziedzictwa na różnych poziomach decyzyjnych. Wobec wielu złożonych uwarunkowań pozakonserwatorskich sposób zarządzania współdecyduje o skuteczności opieki i ochrony zabytków.

Efektywność w zarządzaniu projektami budowlanymi. Perspektywa wykonawcy

Eryk Głodziński

W opracowaniu przedstawiono wybrane aspekty zarządzania działalnością projektową w budownictwie, kluczowe z punktu widzenia zastosowania podejścia efektywnościowego. Omawiany problem badawczy dotyczy doskonalenia wybranych elementów systemów zarządzania wspomagających optymalizację efektywności przedsięwzięć budowlanych z perspektywy ich wykonawcy (przedsiębiorstwa budowlanego). Tego typu obiekty należą do tzw. projektów zewnętrznych, czyli realizowanych przez wykonawcę na specjalne zamówienie podmiotu zewnętrznego - klienta. Autor opracowania ma ponad dziesięcioletnie doświadczenie praktyka w zakresie analizy, oceny i raportowania efektywności projektów w przedsiębiorstwach budowlanych.

Zbiór zadań z energoelektroniki

Roman Barlik, Mieczysław Nowak, Jacek Rąbkowski, Piotr Grzejszczak, ...

Zbiór zadań został opracowany na podstawie wieloletnich doświadczeń autorów, którzy w swojej działalności badawczej i dydaktycznej zajmują się teorią i praktyką przekształcania energii elektrycznej za pomocą urządzeń energoelektronicznych.   W zbiorze zadań dotyczących poszczególnych klas przekształtników, obejmującym łącznie ok. 270 zadań, wyróżniono dwa ich typy. Pierwszy typ obejmuje zadania o stopniu trudności odpowiadającym wymaganiom stawianym uczestnikom studiów stacjonarnych i niestacjonarnych pierwszego stopnia Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej, szczególnie w ramach przedmiotów: układy energoelektroniczne i teoria przekształtników I. Drugi typ zadań jest skorelowany z treścią wykładów i innych zajęć wchodzących w skład przedmiotów ujętych w programach studiów drugiego stopnia, a w tym teorii przekształtników II i energoelektronicznych układów zasilających. W przypadku zadań o znacznym stopniu trudności podano wskazówki ułatwiające zarówno wybór sposobu rozwiązania problemu, jak i przyjmowane najczęściej założenia upraszczające, umożliwiające wykorzystanie zależności analitycznych. Oprócz zadań o charakterze teoretycznym występują także zadania ukierunkowane na obliczenia charakterystyczne dla procesu projektowania, pozwalające na oszacowanie wielkości, niezbędnych do doboru elementów i podzespołów danego układu energoelektronicznego. Uproszczone obliczenia można też wykorzystać przy wyznaczaniu wstępnych parametrów wyjściowych, niezbędnych przy budowie modeli symulacyjnych układów energoelektronicznych. Do niektórych zadań, szczególnie tych trudniejszych, podano odpowiedzi z wynikami obliczeń.   Zadania pogrupowano tematycznie, przy czym jako kryterium podziału przyjęto funkcję spełnianą przez układy energoelektroniczne w procesie przekształcania energii elektrycznej.

Wykłady z mechaniki ogólnej

Włodziemierz Kurnik

Podręcznik obejmuje materiał przedmiotu Mechanika ogólna prowadzonego w ramach studiów akademickich I stopnia na wydziałach mechanicznych politechnik. Może być wykorzystywany także przez studentów innych wydziałów, na których mechanika - również w węższym zakresie - należy do przedmiotów obowiązkowych lub obieralnych. Treść i układ książki odpowiada wykładom prowadzonym na Wydziale Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej. Materiał prezentowany jest w ujęciu geometrycznym uzupełnionym elementami mechaniki analitycznej w zakresie niezbędnym do zastosowań praktycznych.

Innowacje w wybranych sektorach gospodarki

Zbigniew Chyba, Stanisław Marciniak, Bartłomiej Gładysz

Przygotowywana przez zespół pracowników i współpracowników Instytutu Organizacji Systemów Produkcyjnych Wydziału Inżynierii Produkcji Politechniki Warszawskiej monografia jest kolejną, trzecią już, z cyklu publikacji poświęconych zagadnieniom innowacji i zarządzania innowacjami. Tym razem autorzy pragną przyjrzeć się tworzeniu nowoczesnych rozwiązań na poziomie mezoekonomicznym, z perspektywy funkcjonowania sektorówi branż gospodarki. Cytując Faulknera: "proces określania granic sektora jest sam w sobie bardziej sztuką niż nauką ścisłą, jednak ma wielką wagę dla sprecyzowania atrakcyjności danego sektora. Jeżeli przyjmiemy zawężoną definicję sektora w kategoriach produktu, powstaje niebezpieczeństwo, że analizie naszej umkną krytyczne aspekty otoczenia konkurencyjnego". W tradycyjnym ujęciu branża to zbiór podmiotów gospodarczych oferujących na sprzedaż podobne wyroby czy usługi, a sektor to grupa przedsiębiorstw wytwarzających wyroby będącesubstytutami. W innym ujęciu pojęcie sektora dotyczy rodzaju działalności, zaś branża - produktów. Często terminy branża i sektor stosowane są w praktyce zamiennie. Tematyka terminologii i definiowania branży i sektora stanowi zagadnienie samo w sobie i jest poza zakresem niniejszej monografii. Uzasadniając powstanie niniejszej, trzeciej z cyklu, monografii z dziedziny innowacji, należy podkreślić, że jej celem jest uchwycenie i zilustrowanie pewnych mechanizmów związanych z innowacjami na poziomie mezoekonomicznym i z tego punktu widzenia przyjęte zostanie podejście, w którym branża i sektor są synonimami i nie zawierają zawężenia znaczeniowego do podobnych produktów lub substytutów ani rodzaju działalności lub produktów.

Pojęcia jako funkcje decyzyjne. Zagadnienia filozoficzne, metodologiczne i informatyczne

Paweł Stacewicz

Czym są pojęcia, że możemy je pojmować na różne sposoby, wnikając w różne warstwy wytwarzanej i gromadzonej przez człowieka wiedzy? Pytanie to nurtuje filozofów, psychologów, semiotyków, logików, lingwistów, ale także informatyków i specjalistów od sztucznej inteligencji. Wszyscy oni uznają pojęcia za podstawowy składnik wiedzy, który umożliwia systemom opartym na wiedzy - tak naturalnym, jak sztucznym - podejmowanie decyzji kategoryzacyjnych. Umożliwia zatem percepcję, zapamiętywanie i elementarne formy rozumowania. Dlaczego pojęcia można rozumieć jako funkcje decyzyjne? Jak tego rodzaju funkcje są reprezentowane wewnątrz naturalnych i sztucznych systemów poznawczych? Dlaczego nie wszystkie ich reprezentacje są czytelne dla człowieka? W jaki sposób teorie pojęć odwołują się do teorii zbiorów? Są to najważniejsze zagadnienia, które podejmuję w swojej książce.

Wybrane zagadnienia administracyjne w kontekście ekonomicznym, prawnym i filozoficznym

Agnieszka Tomczak

Opracowanie, rozpoczynające się od historii Wydziału Administracji i Nauk Społecznych, podejmuje problematykę polityki edukacyjnej w szkolnictwie akademickim i wybranych zagadnień ekonomicznych, administracji, zarządzania publicznego i filozofii. Autorzy dowodzą, że niezbędne dla pełnienia misji nauki oraz realizacji zadań edukacyjnych jest podejście interdyscyplinarne. Publikacja ukazała się z okazji 100-lecia odnowienia tradycji Politechniki Warszawskiej.

Polscy architekci i urbaniści w Syrii. Wybrane projekty

Joanna Klimowicz

W prezentowanej monografii przedstawiono wybrane, zrealizowane i niezrealizowane na terenie Syrii, projekty architektoniczne i urbanistyczne opracowane przez polskich specjalistów. Kraj ten od roku 2011 jest nieustannie niszczony działaniami wojennymi, które prowadzone są we wszystkich jego rejonach. W wielu przypadkach trudno jest dziś jednoznacznie stwierdzić, czy obiekty realizowane przez polskich urbanistów i architektów przetrwały działania wojenne. Przedstawione w opracowaniu materiały projektowe są zbiorem dokumentów udostępnionych przez autorów wybranych dzieł. Projekty te stanowią tylko część wszystkich, które powstały w Syrii. Są to materiały, które udało się przywieźć naszym specjalistom do kraju. Dzięki licznym spotkaniom i rozmowom autorki książki z autorami projektów powstała możliwość przybliżenia działalności naszych rodaków w Syrii. Przedstawione w książce materiały niejednokrotnie są jedynymi, jakie pozostały autorom po opracowanych projektach. Część z wybranych przez autorkę projektów, stanowiących własność autorów, jest jedynym zachowanym egzemplarzem. Materiały źródłowe były bazą do stworzenia katalogu i digitalizacji prac udostępnionych na potrzeby naukowe. Większość zdjęć obrazujących zrealizowane projekty została zrobiona przez autorkę podczas licznych podróży do Syrii, w latach 2002-2007, jeszcze przed rozpoczęciem działań wojennych. Wyniki rozmów przeszły najśmielsze oczekiwania, ponieważ wynikło z nich, że w prawie każdym zakątku Syrii Polacy realizowali swoje projekty i na stałe wpisali się w krajobraz tamtejszych miast. Niestety, nie wszystkie dokumenty udało się odnaleźć, nie do wszystkich osób udało się dotrzeć z racji nieubłaganego upływu czasu. Nie wszystkie materiały projektowe udało się autorom przewieźć do Polski. Dlatego przybliżenie tego tematu wydaje się być istotne z punktu widzenia historii architektury i polskich osiągnięć poza granicami kraju.

Bezpieczeństwo elektroenergetyczne i niezawodność zasilania energią elektryczną

Józef Paska, Piotr Marchel

Autorzy niniejszego podręcznika stawiają sobie za cel przedstawienie zagadnień bezpieczeństwa elektroenergetycznego, niezawodności zasilania energią elektryczną oraz niezawodności systemów elektroenergetycznych i ich zasadniczych podsystemów, w możliwie najbardziej współczesnym kształcie. W rozdziale 1 podjęto próbę usystematyzowania pojęć z zakresu bezpieczeństwa elektroenergetycznego, jakości i niezawodności dostawy energii elektrycznej, traktowanych w warunkach rynkowych łącznie. Rozdział 2 jest poświęcony podstawowym zagadnieniom niezawodności systemów i ich elementów, strukturom i modelom niezawodnościowym. W rozdziale 3 przedstawiono metody analizy i oceny (obliczeń) niezawodności systemów i ich porównanie. W rozdziałach 4 i 5 zaprezentowano modele i komputerowe narzędzia obliczeniowe niezawodności podsystemu wytwórczego i elektroenergetycznych systemów przesyłu i rozdziału energii elektrycznej, a w rozdziale 6 także zagadnienia niezawodności stacji elektroenergetycznych – i w rezultacie – niezawodności zasilania odbiorców. Rozdział 7 dotyczy danych do obliczeń niezawodnościowych, omówiono w nim gromadzenie i obróbkę danych statystycznych o niezawodności urządzeń elektroenergetycznych, a w drugiej części zaprezentowano systemy testowe do analizy i oceny niezawodności – RTS, oraz mały uproszczony system, przeznaczony do celów edukacyjnych. Wreszcie ostatni 8 rozdział dotyczy wartościowania i optymalizacji bezpieczeństwa elektroenergetycznego i niezawodności zasilania energią elektryczną, co wymagało uwzględnienia aspektów ekonomicznych.

Wentylacja i klimatyzacja. Laboratorium

Jacek Hendiger, Marta Chludzińska, Jerzy Sowa, Leszek Targowski, ...

W skrypcie opisano techniki pomiarowe wykorzystywane do oceny poprawności funkcjonowania systemu wentylacji i klimatyzacji budynku oraz wyznaczania parametrów urządzeń stosowanych w instalacji. Omówiono różne procedury pomiarowe, dotyczące zarówno pomieszczenia, instalacji i wybranych urządzeń, jak też modelowania fizykalnego. W opisach poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych zwrócono uwagę na sposób interpretacji wyników oraz porównanie uzyskiwanych wartości temperatury, ciśnienia czy przepływu z wartościami projektowanymi, co jest warunkiem odbioru instalacji lub podstawą oceny efektów jej działania. Skrypt przeznaczony jest dla studentów kierunku Inżynieria Środowiska specjalności Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja i Gazownictwo, ale zaprezentowane procedury badań mogą też być przydatne specjalistom wykonującym pomiary w obiektach wyposażonych w system wentylacji i klimatyzacji.

Procesowe zarządzanie kosztami w zakładach ubezpieczeń

Marta Kruk

Celem opracowania jest prezentacja pogłębionej analizy możliwości wykorzystania podejścia procesowego do zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń. W rozdziale pierwszym omówiono istotę zarządzania procesowego, przedstawiono klasyfikację procesów i dokonano rozróżnienia między zarządzaniem procesowym i podejściem procesowym w przedsiębiorstwie. Zaprezentowano cechy przedsiębiorstwa zorientowanego procesowo, a także uwarunkowania wdrażania organizacji procesowej. W rozdziale drugim, omówiono istotę zarządzania kosztami i wskazano różne podejścia do zarządzania kosztami. Następnie scharakteryzowano zarządzanie kosztami w wymiarze operacyjnym i strategicznym oraz instrumentarium rachunkowości zarządczej wspierające zarządzanie kosztami. W rozdziale trzecim omówiono rachunek kosztów działań jako metodę wykorzystującą koncepcję podejścia procesowego do zarządzania kosztami w przedsiębiorstwach. Przedstawiono genezę i etapy rozwoju rachunku kosztów działań, a także istotę i kolejne generacje rachunku kosztów działań. W rozdziale czwartym przedstawiono specyfikę działalności ubezpieczeniowej i jej procesową dekompozycję, a także wyniki badań empirycznych dotyczących zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń majątkowych działających w Polsce. Rozdział piąty zawiera spojrzenie na koszty z perspektywy procesów biznesowych realizowanych w zakładach ubezpieczeń. Omówiono w nim wykorzystanie procesowego podejścia do zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń. W opracowaniu przedstawiono także modelowe ujęcie procesu zarządzania kosztami w zakładach ubezpieczeń, zidentyfikowano działania tworzące i nietworzące wartości dla klienta lub zakładu ubezpieczeń, dokonano też przyporządkowania zasobów wykorzystywanych w zakładach ubezpieczeń do realizowanych działań, a następnie do obiektów kosztowych, takich jak produkty, klienci i kanały dystrybucji.

Elektronika. Laboratorium

Adam Rosiński

Podręcznik jest przeznaczony dla studentów studiów I stopnia na kierunku Transport realizowanych na Wydziale Transportu Politechniki Warszawskiej. Zawarto w nim opis 14 ćwiczeń laboratoryjnych z zakresu elektroniki analogowej i cyfrowej. Celem zaprezentowanych ćwiczeń jest poznanie budowy, zasad działania, właściwości i podstawowych parametrów elementów i układów analogowych (tranzystory unipolarne, wzmacniacze operacyjne, wzmacniacze mocy, układy regulacyjne stabilizatorów, filtry aktywne, obwody rezonansowe), oraz cyfrowych (bramki logiczne, generatory cyfrowe, liczniki, przetworniki A/C i C/A, zakłócenia elektromagnetyczne sygnałów TTL, rejestry, modulacje AM i FM, modulacje ASK, FSK, PSK i QAM). Opis każdego ćwiczenia składa się omówienia podstaw teoretycznych działania badanych elementów i układów, opisu rzeczywistego stanowiska pomiarowego, przedstawienia badania z wykorzystywaniem programu komputerowego do symulacji działania omawianych elementów i układów oraz zbioru zagadnień do opracowania z wykazem bibliografii. Książka jest kontynuacją podręcznika "Podstawy elektroniki. Laboratorium", w której autorzy przedstawili podstawy wiedzy z obszaru elektroniki analogowej i cyfrowej.

Zagadnienia konstytucyjnego prawa intertemporalnego

Piotr Radziewicz

Monografia składa się z pięciu części, które dotyczą różnych aspektów konstytucyjnego prawa intertemporalnego. W rozdziale pierwszym („Aksjologiczne podstawy konstytucyjnego prawa intertemporalnego”) Krzysztof Kaleta przedstawił aksjologiczne uwarunkowania zmiany konstytucji oraz ściśle związaną z tym problematykę formalnych i materialnych granic jej zmiany, z uwzględnieniem pozycji ustrojowej władzy konstytuującej i ukonstytuowanej. Rozważania te można przypisać do ogólnej teorii i filozofii prawa. Rozdział drugi, autorstwa Piotra Radziewicza, zawiera ustalenia pojęciowe i systematyzację głównych zagadnień intertemporalnych z perspektywy prawa konstytucyjnego („Pojęcie konstytucyjnego prawa intertemporalnego”). Ta część opracowania jest swoistym wstępem do badań dogmatycznoprawnych, których rezultaty znalazły się w rozdziale trzecim, przygotowanym przez Piotra Chybalskiego („Zagadnienia intertemporalne na gruncie polskich konstytucji”). Jego treścią jest analiza przepisów prawa intertemporalnego w polskich konstytucjach, począwszy od okresu międzywojennego, aż po czasy współczesne, a także postulaty de lege ferenda. Rozdział piąty autorstwa P. Radziewicza został poświęcony kwestiom intertemporalnym generowanym przez orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego („Prawo intertemporalne a Trybunał Konstytucyjny”). W ostatnim rozdziale („Konstytucyjne prawo do odszkodowania jako laboratorium problemów intertemporalnych”) Michał Ziółkowski zaprezentował studium przypadku, które jest dobrą ilustracją praktycznej doniosłości konstytucyjnego prawa intertemporalnego i jego związków z ochroną praw podstawowych jednostki.   Prezentowana monografia jest zbiorem esejów, które łączy wspólny temat przewodni, czyli konstytucyjna intertemporalistyka. Poglądy i oceny prezentowane w poszczególnych częściach monografii są wyrazem przemyśleń autorów i toczonych między nimi dyskusji. Każdy tekst jest jednak odrębną całością. Mimo konsensu co do spraw zasadniczych, wciąż pozostało sporo kwestii, które udało się uporządkować tylko przez spisanie protokołu rozbieżności. Sporność i otwartość na różne perspektywy argumentacyjne płynie z samej natury konstytucyjnego prawa intertemporalnego i jest jego wielką siłą. Dlatego można tylko mieć nadzieję, że praca ta zachęci do dalszych analiz oraz sprawi, że tytułowa problematyka na stałe wpisze się w programy badawcze nauki prawa konstytucyjnego.

Technologia produktów naftowych

Aneta Lorek, Maciej Paczuski, Marcin Przedlacki

Przygotowany w Politechnice Warszawskiej Filii w Płocku skrypt ma być pomocą dydaktyczną dla studentów kierunków związanych z przemysłem naftowym, a autorzy liczą, że będzie służył przede wszystkim studentom technologii chemicznej specjalizującym się w technologii ropy naftowej. Jest to dziedzina, która umożliwiła niezwykle szerokie rozwinięcie zastosowań produktów otrzymywanych z przetwórstwa ropy naftowej - od nafty oświetleniowej, przez ciężkie paliwo zastępujące węgiel do lokomotyw spalinowych i statków, po benzyny i oleje napędowe do silników Otto i silników Diesla, oleje opałowe, środki smarowe, asfalty i woski naftowe jako produkty destylacji i rafinacji surowca. Ropa naftowa wyprzedziła węgiel jako źródło surowców dla przemysłu chemicznego, a współcześnie trudno znaleźć dziedzinę gospodarki, która nie miałaby związku z ropą naftową czy - bardziej ogólnie - z węglowodorami. Ostatnie lata to rosnące zużycie węglowodorów gazowych jako czystszych surowców energetycznych i chemicznych.