Bajczary i czarbaje

Joanna Papuzińska

Jeśli ktoś uważa, że na świecie nie ma już dziś bajarek ani bajarzy, nie do końca ma rację. Otóż istnieją, tylko są trochę inni niż ci dawniejsi i trzeba umieć ich szukać. Potrafi to robić mój syn, Antoni. To on znajdował bajarzy, nagrywał ich opowieści i przysyłał mi te nagrania. Szukanie bajarzy przypomina szukanie w lesie grzybków i jest pełne niespodzianek. Każdy bajarz baje po swojemu, a co ważniejsze taką mową, jaką mówi się w jego okolicy, jego małej ojczyźnie. Spisałam ich opowieści i przygotowałam bajki do tej książki jak koszyczek grzybków. Przyprawiłam je, jak to grzybki, na różne sposoby. Zobaczycie sami, jak będziecie czytać. Joanna Papuzińska

Aremil Iluzjonistów: Sequel. Rozbłysk

Alicja Makowska

Iluzja wymarła przed czterystu laty. Przypadkowy incydent w kolonii Minacory uruchamia machinę zdarzeń, które burzą uporządkowane życie Tayany – czeladniczki garncarskiej. Splot wydarzeń sprawia, że dziewczyna przystaje do Syndykatu – potężnej organizacji przestępczej, dążącej do odrodzenia iluzji. Decydując się na współpracę z kartelem, Tayana wyrusza w niebezpieczną misję w poszukiwaniu zaginionego Miasta Pogan, mając za towarzysza jedynie zdrajcę, którego słowom nie może ufać.

Florian z Wielkiej Hłuszy

Maria Rodziewiczówna

Małe miasteczko na kresach w czasie I wojny światowej. Kiedy do miasta wkraczają Niemcy, mieszkańcy ukrywają przed rekwizycją dzwon, zwany Florianem. Na tle akcji z dzwonem toczą się wątki obyczajowe. Dziedzic Alfred Rupejko kocha się z wzajemnością w Bronce, wnuczce dziadka Wereszczyńskiego. Wkrótce idzie do legionów. Po pewnym czasie Niemcy opuszczają miasto, które zostaje z kolei zaatakowane przez Armię Czerwoną. Jednak na odsiecz przybywają legioniści... Florian z Wielkiej Hłuszy to ciekawa i wciągająca od pierwszego akapitu lektura.

Atlas rowerowy

Rafał Muszczynko

Atlas rowerowy to idealna propozycja dla osób pragnących rozpocząć przygodę na dwóch kółkach w plenerze, a także dla chcących doszlifować swój warsztat rowerzysty. Poradnik podpowiada, czym kierować się przy wyborze roweru, jak przygotować się do jazdy pod kątem kondycyjnym, jak poprawiać technikę jazdy, a także jak dbać o sprzęt. Autor opracował także propozycje tras na rowerowe wycieczki po Polsce i poza granicami kraju.

Kopciuszek w Singapurze

Monika Hołyk-Arora

Kopciuszek w Singapurze to lekka i zabawna powieść dla kobiet, która sprawi, iż czytelniczki zapomną o otaczającej je rzeczywistości i przeniosą się do odległego, egzotycznego zakątka Ziemi. Nawiązanie do jednej z najsłynniejszych opowieści nie jest przypadkowe, bowiem niemal każda kobieta marzyła kiedyś, by stać się księżniczką i trafić do zaczarowanego świata. Książka ta udowadnia zaś, że baśnie mogą zdarzyć się nawet w XXI wieku. Stojąc u progu trzydziestego roku życia, Adrianna Drzyńska traci nagle pracę, która była dla niej zarówno powodem frustracji, jak i jedynym źródłem utrzymania. Jednocześnie otrzymuje od losu, a raczej współczesnych dobrych wróżek, prezent urodzinowy w postaci biletu do nieznanego jej azjatyckiego państwa. Wyposażona w oszczędności życia, aparat fotograficzny, głowę pełną marzeń i dobry humor trafia w wir niezwykłych, często bajecznie nieprawdopodobnych zdarzeń. Za sprawą niezwykle otwartej i pełnej życia Australijki poznaje nie tylko realia życia w Singapurze, ale też przeróżne jego zakątki. Odkrywa smaki, zapachy, barwy i odmienne kultury współistniejące w cieniu szklanych drapaczy chmur i zasad obowiązujących w nowoczesnym mieście. Nie marnując czasu, odwiedza fascynujące miejsca, a przy tym traci głowę dla przystojnego i tajemniczego mężczyzny imieniem Lee, który w rezultacie jednego, przypadkowego zdarzenia zainicjował znajomość ocierającą się o granice flirtu i wzajemnej fascynacji. Niestety, różnice społeczne i ekonomiczne stanowią przeszkodę, która w opinii Adrianny jest niemożliwa do pokonania. Również nieubłaganie nadchodzący czas powrotu do Polski nie nastraja jej optymistycznie względem ewentualnego związku. Na skutek drobnych niedomówień, niewinnych przekłamań i nadinterpretacji urywkowych wypowiedzi, panna Drzyńska zostaje uznana za zawodowego fotografa, który przyjechał do Singapuru na krótkie wakacje. To nieporozumienie prowadzi ją na życiowy bal, który zgodnie z duchem czasu został zamieniony w zaproszenie do udziału w prestiżowej sesji, gdzie w blasku reflektorów bohaterka wkracza w świat przepychu i niewyobrażalnego bogactwa. Czy ten współczesny Kopciuszek poradzi sobie z rzuconym mu wyzwaniem i wygra przepustkę do sławy i pieniędzy? A może przez przypadek zdobędzie serce Księcia z Bajki, który w XXI wieku przesiadł z się z białego rumaka do szybkiego sportowego samochodu…

Lato leśnych ludzi

Maria Rodziewiczówna

Troje młodych ludzi – Rosomak, Pantera i Żuraw – spędza lato w leśnej głuszy. Zamieszkują w drewnianej chacie nad jeziorem. Gospodarują, uprawiają ogród, chodzą na wędrówki i pomagają zwierzętom. Żyją zgodnie z rytmem natury i jej prawami. Rodziewiczówna snuje opowieść niespiesznie, niekiedy dość napuszonym stylem, jednak szybko okazuje się, że jej przesłanie jest na wskroś nowoczesne. Widać w nim dogłębną znajomość lasu, zwierząt, tradycji wiejskich i puszczańskich. Sama Rodziewiczówna spędzała tak letnie miesiące, tylko, że jej towarzyszyły dwie inne kobiety. Tego nie odważyła się powiedzieć wprost w swojej książce.

Madagaskar. Tomek na Czerwonej wyspie

Tomasz Owsiany

Tytuł Tomek na Czerwonej Wyspie nawiązuje do serii Alfreda Szklarskiego o przygodach Tomka Wilmowskiego. Ale nie jest to typowa książka podróżnicza ani reportaż. To opowieść o byciu na miejscu. Oto młody filolog i tłumacz jakimś zrządzeniem losu ląduje w katolickiej misji gdzieś w madagaskarskiej głuszy, gdzie ma uczyć języka francuskiego. Pracuje zatem, podróżuje, a przede wszystkim wrasta w lokalną społeczność, poznając malgaskie realia pełne sprzeczności: piękno przyrody w sąsiedztwie smrodu i brudu, bogactwo ziemi i nędza jej mieszkańców, prosta mądrość oraz niewiarygodne absurdy. Przygląda się, obserwuje i jest obserwowany, a jego świadomość białego człowieka powoli ulega przeobrażeniu. Jak sam zauważa, początek książki mówi o pierwszych próbach odnalezienia się w fascynującym, cudacznym i przytłaczającym wszechobecną innością świecie, o próbie ustalenia, co jest normalnością. Końcowy rozdział opowiada o samotnej wyprawie na wschód kraju, już oswojonego, zaprzyjaźnionego, bardziej swojego niż ciasna, plastikowa i jakoś bardzo odległa Europa Jest to zatem książka o odkrywaniu Madagaskaru. O nowych pejzażach, zapachach, impresjach i twarzach. O kompleksach miejscowych, o łapówkarstwie, o kontraście dwóch światów, o języku malgaskim i o żywej wodzie z cycka. O niespokojnym śnie i przenikaniu natury, o muzyce i o miękkości lemurzych łapek. O podejściu do śmierci, o sile plotek i o prowincjonalnej moralności. O wyjątkowości bycia nauczycielem. O długiej drodze na północ z kozami na dachu, o nienawiści do psów i o kopalniach szafirów. O klątwach, czarownicach i olbrzymach, o docenianiu drobiazgów, o traktowaniu kobiet, chciwości oraz o tym, jak dyrektor gimnazjum został sprzedawcą nawozu. O wspaniałościach pierwotnego lasu i o wiosce poszukiwaczy złota. O urzędowym piśmie z prośbą o pożyczenie pary nożyczek. O tym, że łatwiej wykopać migdałecznik niż wyrwać własne korzenie

Nauczanie i promocja języka polskiego w świecie. Diagnoza - stan - perspektywy

Aleksandra Achtelik, Romuald Cudak, Danuta Krzyżyk, Jan Mazur, ...

„Nauczanie i promocja języka polskiego w świecie. Diagnoza – stan – perspektywy” to pozycja obowiązkowa na półkach nauczycieli, wykładowców, lektorów, działaczy polonijnych, animatorów kultury, dziennikarzy, dyplomatów – jednym słowem wszystkich, którym prestiż języka polskiego w świecie leży na sercu i od których los i status języka polskiego na świecie zależy. Publikację stworzył zespół autorski w składzie: Władysław Miodunka, Jolanta Tambor, Aleksandra Achtelik, Romuald Cudak, Danuta Krzyżyk, Jan Mazur, Bernadeta Niesporek-Szamburska, Kazimierz Ożóg, Adam Pawłowski, Dorota Praszałowicz, Anna Seretny, Roman Szul, Agnieszka Tambor, Tadeusz Zgółka (współpraca: Małgorzata Smereczniak, Karolina Graboń). Autorzy to jednocześnie zespół ekspertów powołany przez JM Rektora UŚ na mocy umowy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego w styczniu 2017 roku w celu opracowaniu strategii nauczania i promocji języka polskiego w świecie, która miała uwzględniać: nauczanie języka polskiego jako obcego we wszystkich grupach wiekowych, na wszystkich poziomach, zarówno w systemie oświaty i szkolnictwa wyższego, jak i w innych formach; promocję języka polskiego w świecie, wraz ze wskazaniem priorytetowych kierunków geograficznych i obszarów merytorycznych oraz narzędzi promocji; koordynację działań oraz określenie zadań poszczególnych instytucji; wskazanie zakresu niezbędnych zmian legislacyjnych i sposobów finansowania. Prace nad strategią ukończono w lipcu 2017 roku, książka ukazuje się w lipcu 2018 roku. Odległość czasowa niezbyt wielka, ale brzemienna w wydarzenia. Przede wszystkim w październiku 2017 roku została powołana do życia Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, instytucja, która przejęła zadania Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynrodowej, ale też kilku innych działów, wydziałów i departamentów resortowych. Przed publikacją autorzy starali się wprowadzić konieczne zmiany, uwzględniające nową sytuację, choć nie zawsze było to możliwe. Autorzy diagnozują aktualny stan nauczania i promocji języka polskiego w świecie i sugerują najlepsze sposoby rozwikłania problemów, podpowiadają najlepsze rozwiązania. Zdajemy sobie sprawę, że szybka realizacja niektórych proponowanych zmian nie jest możliwa, gdyż wymagałaby ogromnych zmian systemowych – są to jednak plany maksimum, które pokazują bolączki i rzeczy ważne dla nauczycieli, uczniów, studentów, rodziców dzieci polskiego pochodzenia i cudzoziemców z różnych powodów uczących się języka polskiego (np. migrantów, uchodźców, ale też reemigrantów, którzy wchodzą w polski system edukacyjny), ważne także dla miłośników polskiej literatury, polskiego teatru i polskiego kina, przebywających za granicą, gdzie dostęp do dóbr kultury bywa bardzo ograniczony; dla polskich turystów, podróżników, pasażerów, którzy próżno oczekują polskich zapowiedzi w samolotach, polskojęzycznej obsługi w pociągach czy polskich napisów na takich lotniskach. Fragmenty tej publikacji będą przydatne na specjalnościach glottodydaktycznych, na podyplomowych studiach kształcących przyszłych nauczycieli języka polskiego jako obcego. Powinni po nią sięgnąć nauczyciele i wykładowcy, ale też studenci. Inspirację z tego opracowania winni czerpać ci, od których pewne zmiany, decyzje, możliwości wcielenia w życie proponowanych  rozwiązań zależą. Opracowanie pokazuje stan na przełomie lat 2017 i 2018 – stan, który systemowo wciąż jest taki sam. Daje podstawę do przemyślenia, wskazuje, co można naprawić szybko i łatwo, a co wymaga o wiele większego wysiłku. Chcemy zdecydowanie podkreślić – a to bardzo ważne – że opracowanie pokazuje też wszystkie dotychczasowe osiągnięcia, sukcesy i mocne strony polskiej edukacji glottodydaktycznej oraz promocji Polski i języka polskiego.

Spełnij prośbę Matki. Rozważania różańcowe na pierwsze soboty miesiąca

Lidia Anna Waśko

13 czerwca 1917 roku, w czasie drugiego objawienia, Maryja powiedziała Łucji: Jezus chce posłużyć się Toba, aby ludzie mnie poznali i pokochali. Chciałby ustanowić na świecie nabożeństwo do mego Niepokalanego Serca. Po tych słowach trójka pastuszków zobaczyła serce Maryi otoczone cierniami. W następnym miesiącu, 13 lipca 1917 roku Matka Boża wyjaśniła, że Bóg ratując grzeszników wpadających do czeluści piekielnych, chce ustanowić na świecie nabożeństwo do jej Niepokalanego Serca. Już po śmierci Franciszka i Hiacynty Łucja wstąpiła w 1925 roku do zakonu doroteuszek w Ponteverdzie. Tam, 10 grudnia 1925 roku, ukazała jej się Matka Boża z Dzieciątkiem Jezus i znowu pokazała otoczone cierniami serce, a Jezus powiedział: Oto Serce twej Najświętszej Matki, otoczone cierniami, którymi niewdzięczni ludzie ranią Je wciąż na nowo, a nie ma nikogo, kto by przez akt wynagrodzenia te ciernie powyciągał. O nabożeństwo pierwszych sobót upomniał się jeszcze Jezus 15 lutego 1926 roku, a 13 czerwca 1929 roku przypominała o nim wizjonerce Maryja. W nocy z 29 na 30 maja 1930 roku Pan Jezus powiedział Łucji, ze grzechy przeciw Jego Matce obrażają Boga, a Ona, troszcząc się o zbawienie grzeszników, prosi o ich zadośćuczynienie. Są cztery warunki nabożeństwa w intencji wynagradzającej: spowiedź, Komunia Św., odmówienie jednej części Różańca i 15-minutowa medytacja nad wybranymi tajemnicami różańcowymi. Najtrudniejszy do spełnienia wydaje się ten ostatni. Mamy nadzieję, że niniejsza książka pomoże go skutecznie wypełnić. "Łudziłby się ten, kto sądziłby, ze prorocka misja Fatimy została zakończona." Benedykt XVI 13 maja 2010 roku, w Fatimie "Dr Lidia Anna Waśko, autorka niniejszej książki, wkłada nam do ręki bezcenna pomoc, kiedy chcemy w duchu modlitwy i w jedności z Matka Najświętsza medytować nad kolejnymi tajemnicami różańcowymi, i w ten sposób pogłębiać się w tym wszystkim, co stanowi sama istotę naszej wiary, a zarazem żeby w ten sposób jeszcze bardziej uszlachetniać nasza różańcowa modlitwę. Niech sam Bóg jej wynagrodzi prace nad ta książką." Jacek Salij OP "Spójrz, Serce moje otoczone jest cierniami, którymi niewdzięczni ludzie przez bluźnierstwa i niewdzięczność stale Je ranią. Przynajmniej ty staraj się mnie pocieszyć i przekaz wszystkim, ze w godzinie śmierci obiecuje przyjść na pomoc z wszystkimi łaskami tym, którzy przez pięć miesięcy w pierwsze soboty odprawia spowiedź, przyjmą Komunie świętą, odmówią jeden Różaniec i przez piętnaście minut rozmyślania nad piętnastoma tajemnicami różańcowymi towarzyszyć mi będą w intencji zadośćuczynienia. Matka Boża 10 grudnia 1925 roku, Pontevedra

Genghis Khan

Jacob Abbott

The most amazing thing about this story is that we can feel the life story of Genghis Khan. Starting from being the son of a minor chieftain in Mongolia to becoming the ruler of arguably the largest empire in history. His name itself caused so much terror in the minds of the countries he invaded, that most of them just gave him the keys to their kingdoms hoping that he wont kill them all.The book Genghis Khan will tell you the story of the great ruler.

Kazimierz Dolny, Lublin i okolice. Travelbook. Wydanie 3

Magdalena Bodnari

Kazimierz Dolny, Lublin i okolice czyli największe polskie miasto na prawym brzegu Wisły i urokliwe polskie miasteczko z interesującą ofertą kulturalną. Znajdziemy tu nowoczesne muzea, tradycyjne kamienice, romantyczne parki historyczne oraz bogaty wybór galerii artystycznych. Turystów zachwycą nie tylko zabytki historii – lubelski zamek czy kazimierskie spichlerze – ale także oszałamiające krajobrazy Małopolskiego Przełomu Wisły i słynne malownicze wąwozy oplatające gęstymi sieciami okoliczne miejscowości. A po dniu pełnym wrażeń z przyjemnością odwiedzimy restauracje serwujące regionalne dania lub wstąpimy na lampkę tutejszego wina. Zamki, muzea i... spichlerze Małopolski Przełom Wisły Malownicze wąwozy Interesujące festiwale Smaczna kuchnia regionalna

Teksty ezoteryczne w mediach w świetle krytycznej analizy dyskursu

Anna Sokół-Klein

Autorka podjęła mało eksplorowaną, lecz ważną problematykę. Celem publikacji jest bowiem analiza prasowego i telewizyjnego dyskursu ezoterycznego przeprowadzona na tle kontekstu społeczno-psychologicznego. W pracy zostały postawione pytania o to, dlaczego w XXI w. wzrosło zainteresowanie magią i medycyną niekonwencjonalną, jaki wpływ ma na to sytuacja ekonomiczna kraju i co sprawia, że ludzie wierzą wróżkom i bioenergoterapeutom. Materiał został pozyskany z 31 numerów czasopism, takich jak: "Wróżka", "Gwiazdy mówią...", "Nieznany Świat" i "Uzdrawiacz" z lat 2008-2012 oraz z emisji 13 programów telewizyjnych, m.in.: "Wróżki", "Tajemnice losu" i "Ręce, które leczą". Warstwa teoretyczna pracy ujawnia wręcz erudycję Autorki, która przedstawia nie tylko ustalenia terminologiczne, ale ze znawstwem odnosi się do nich, prezentując własne stanowisko. Z kolei zgromadzone w części analitycznej przykłady pełnią nie tylko funkcję egzemplifikacyjną ustaleń teoretycznych, ale i poznawczą jednocześnie, wzbogacają one również wywód, czyniąc go wiarygodniejszym i bardziej interesującym. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Karwatowskiej UMCS w Lublinie

CSS3. Zaawansowane projekty

Witold Wrotek

CSS3 — style na każdą okazję! Animacje tekstowe, czyli jak tekst może poruszać się na stronie Cienie i kolory, czyli jak osiągnąć zachwycające efekty wizualne Przekształcenia i tło, czyli jak możesz modyfikować słowa i obrazy Kaskadowe arkusze stylów towarzyszą twórcom stron internetowych już od dwudziestu lat. W tym czasie zdołały zrewolucjonizować podejście do połączenia treści i formy tekstu w serwisie WWW. Nie wszyscy jednak wiedzą, jak szerokie możliwości działania zapewnia standard CSS3 i jak spektakularne efekty można osiągnąć za jego pomocą. Jeśli nie wystarcza Ci podstawowa wiedza o stosowaniu CSS i chcesz dowiedzieć się więcej o nietypowych, niebanalnych projektach z ich użyciem, powinieneś koniecznie przeczytać tę książkę.  Znajdziesz tu szczegółowe wyjaśnienia dotyczące tworzenia interesujących animacji liter i obrazów, manipulowania cieniami, używania gradientów, czytelnego oznaczania elementów nawigacji na stronie WWW oraz identyfikowania elementów. Dowiesz się, jak dostosować wygląd ekranu w zależności od urządzenia, na którym przeglądana jest strona, jak uzyskać efekt ruchomego tła i sprytnie przekształcić obiekt. Wszystkie przykładowe szkielety stron w tej książce są zbudowane w HTML-u. Sprawdź, jak zdecydowanie poprawić wygląd Twoich stron WWW! Animacje i cienie Identyfikacja elementu Kolory i tło Nawigacja Wybór szablonu w zależności od wielkości ekranu Przekształcenia geometryczne Umieszczanie napisów lub obrazków w wybranym miejscu Znajdź swój styl… wśród kaskadowych arkuszy stylów!

Ród Rodrigandów (Tom 13). Ród Rodrigandów. Maskarada w Moguncji

Karol May

Kurta Ungera spotyka niesamowite szczęście. Przed laty jego ojciec wysłał z Meksyku spadek, który niestety zaginął. Teraz podczas pobytu Kurta w Moguncji spadek niespodziewanie się odnajduje. W aferę zamieszany jest snujący szpiegowskie plany Landola. Następnie Unger i Sępi Dziób, po wizycie u Bismarcka, wyjeżdżają do Meksyku, by odszukać zaginionych bohaterów.

Czy można oszukać przeznaczenie?

Sławomir Bączkowski

Przeczytaj, co mówi Autor o swojej książce! "Pewnie ciekawi jesteście, o czym jest moja książka? Tytuł wiele wyjaśnia, chociaż ostatnio coraz częściej myślę że powinien brzmieć: Obsługa duszy dla początkujących. Istnienie duszy akceptuje pewnie około 90% ludzi na ziemi i tyle samo osób wierzy, że dusza po naszej śmierci gdzieś tam wędruje. I to by było na tyle. Z jednej strony to nic dziwnego, bo o istnieniu nerki czy wątroby wiemy prawie  wszyscy, ale już o jej działaniu wie dużo mniej osób. Bo tak naprawdę nas to nie interesuje. Tak samo jest z duszą. Różnica polega na tym, że złe działanie wątroby czy nerek dość łatwo jest zdiagnozować, jednak z duszą już nie jest tak prosto. A dokładnie nie było prosto aż do tej chwili, bo o tym właśnie jest moja książka. Pytanie, czy warto diagnozować własną duszę? Jeżeli wierzycie , że dusza to 12 czy 16 gram energii, która po śmierci idzie do nieba lub piekła i do tego sprowadza się jej rola, to nie czytajcie mojej książki bo najprawdopodobniej i tak nie uwierzycie w to, co napisałem.  Chyba że zaryzykujecie i przeczytacie moją książkę, to spróbuję Was przekonać, że tak nie jest. Dusza to nie tylko duchowa nakładka na nasze ziemskie życie, to nie magiczne i tajemnicze określenie, zrozumiałe dla wybrańców. Dusza to cześć nas, pracująca jak nerki czy wątroba 24h na dobę i tak samo jak ona określa standard naszego codziennego życia. Nie wierzycie?                                                                                                       Zapraszam do przeczytania mojej książki." Pozdrawiam serdecznie Sławomir Bączkowski

Upadek człowieka pod Dworcem Centralnym

Jerzy Pilch

Zima 1999 lato 2002 roku. W tym okresie, po przeprowadzce z Krakowa do Warszawy, Jerzy Pilch pisze Upadek człowieka... To opowieść o polskim przełomie XX i XXI wieku, a także zapis wrażeń imigranta, za którym ciągną się nieprzerwanie nostalgiczne historie o dawnych miejscach, ludziach i czasach. Stolica widziana jest okiem przyjezdnego i odkrywcy niekiedy zdziwionego i zdystansowanego, ale zawsze zaintrygowanego. To także liczne literackie dygresje oraz komentarz do wydarzeń artystycznych, politycznych i sportowych. Czytelnik znajdzie tu nieprzebrane bogactwo doświadczenia zebrane od Wisły po Iowa, galerię postaci od Adama Małysza do Saula Bellowa. Przenikliwość i ostrość spojrzenia Pilcha sprawiają, że jego teksty czyta się za każdym razem tak, że wielu podpisałoby się pod słowami Józefa Tischnera, ponoć oprawionymi i może wiszącymi do dziś na ścianie w Tygodniku Powszechnym: Wy mi się, kurwa, lutrze czy kalwinie, coraz bardziej podobacie.