Budowanie marki w wirtualnych społecznościach. Wybrane przykłady z branży gier wideo

Maciej Sobociński

Wirtualne społeczności stanowią istotny element w branży gier wideo, a te, same w sobie, mogą stanowić dla nich „platformę”. Na przestrzeni lat znaczenie wirtualnych społeczności w branży było coraz bardziej dostrzegalne: tworzono wirtualne fankluby, fora, na których omawiano tematy związane z grami, wymieniano się poradami i doświadczeniami. Dzisiejsze tytuły, oprócz rywalizacji i kooperacji graczy, umożliwiają dzielenie się różnymi rodzajami treści ze znajomymi, a funkcje społecznościowe stanowią integralny element współczesnych konsol. Głównym celem publikacji jest opracowanie modelu zaangażowania wirtualnych społeczności w proces budowania marki w branży gier wideo. Dokonano analizy genezy zjawiska marki, a także zestawienia jej definicji. Przeprowadzono analizę literatury reprezentującej kolejne perspektywy badawcze ukierunkowane na markę. Podjęto rozważania nad rozróżnieniem pojęć tworzenia, kształtowania i budowania marki, a także zarządzania marką w kontekście kapitału marki. Omówiono zjawisko wirtualnych społeczności marki. Przeanalizowano ewolucję pojęcia społeczności, a także kategorię społeczności konsumpcji i społeczności marki. Rozpatrzono rozwój zjawiska społeczności wirtualnych w perspektywie ideologii Web 2.0. Omówiono również wskazywane w literaturze obszary oddziaływania poszczególnych rodzajów społeczności na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Scharakteryzowano branżę gier wideo, głównie w oparciu o dane wtórne pochodzące z raportów i opracowań analityków rynku, a także literaturę branżową. Przedstawiono strukturę branży oraz omówiono tradycyjny układ relacji między podmiotami w niej działającymi, jak również główne zmiany, jakie wystąpiły w branży w ostatnich latach, i potencjalne kierunki jej rozwoju. Zaprezentowano przebieg konstrukcji modelu zaangażowania wirtualnych społeczności w proces budowania marki. Praca w podsumowaniu zawiera streszczenie przebiegu przeprowadzonych na potrzeby pracy badań, a także najważniejsze wnioski i spostrzeżenia.

Rachunkowość finansowa. Wydanie trzecie uzupełnione i poprawione

Jolanta Chluska (red.)

Podręcznik akademicki przybliża podstawowe zagadnienia rachunkowości finansowej, których poznanie stanowi niezbędny warunek zrozumienia zasad prowadzenia rachunkowości w przedsiębiorstwie i informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych, w tym skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych grup kapitałowych. W poszczególnych rozdziałach omówiono podstawowe definicje kategorii rachunkowych, źródła prawa, udokumentowanie operacji gospodarczych, wycenę aktywów, pasywów, kosztów i przychodów zarówno na moment ich początkowego ujęcia w księgach rachunkowych, jak i na dzień bilansowy. Każdy rozdział kończą pytania testowe oraz zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności. Wersja trzecia podręcznika została zaktualizowana o bieżące akty prawne oraz uzupełniona rozdziałem poświęconym gospodarce aktywami obrotowymi, w tym towarami i wyrobami gotowymi.

E-learning akademicki. Narzędzia i metodyka

Tomasz Walasek

W podręczniku omówiono podstawowe narzędzia i metodykę prowadzenia edukacji zdalnej na poziomie szkoły wyższej. Zawarto wiele praktycznych porad metodycznych i technicznych przydatnych w codziennej praktyce nauczyciela pracującego online. Pracę otwiera próba zdefiniowania pojęcia e-learningu, jego ewolucji w ostatnich latach, określenia roli nauczyciela, jego zadań i  nowych obowiązków związanych z pracą w przestrzeni wirtualnej. Autor skupia się na przedstawieniu platformy Moodle – narzędzia wykorzystywanego do nauczania online na  Politechnice Częstochowskiej, jednak taki wybór narzędzia nie ogranicza w żaden sposób odbioru treści, ponieważ większość zadań może być wykonana na dowolnej platformie do nauczania online, co decyduje o uniwersalności przedstawianych treści. Dokładnie zostały omówione zasady tworzenia kursu e-learningowego, jakie elementy musi zawierać, jak ustawić wirtualny pokój, w jaki sposób udostępniać dokumenty, przygotowywać prezentacje czy zarządzać uczestnikami kursu. Wiele miejsca poświęcono na przedstawienie narzędzi Moodle – zasobów i aktywności. Czytelnik poznaje problemy związane z budowaniem arkusza ocen, prowadzeniem konsultacji, zaliczeń czy egzaminów. Omówiono po kolei, jak utworzyć kurs, zapisać do niego studentów, osiągnąć zakładane cele dydaktyczne i metodyczne. Pracę kończy propozycja modelu e-learningu akademickiego.

Telepraca w procesach zarzadzania przedsiębiorstwami

Bogusława Ziółkowska, Karolina Karbownik

Monografia, podzielona na 5 rozdziałów, zawiera przegląd literatury zarówno pod kątem eksplikacji pojęcia „telepracy”, jak i motywów jej podejmowania. Przedstawiono w niej również wyniki autorskich badań, których celem było zidentyfikowanie najważniejszych czynników wpływających na zainteresowanie telepracą wśród pracowników i przedsiębiorców (pracodawców). Wykazano, że głównymi czynnikami motywującymi pracowników do podejmowania pracy zdalnej są elastyczne godziny pracy, możliwość pracy w dowolnym miejscu na świecie oraz samodzielna organizacja pracy. Badanie było przeprowadzone przed pandemią COVID-19, która wymusiła wprowadzenie pracy zdalnej w wielu organizacjach do tej pory niekorzystających z telepracy.  Obecnie telepraca stanowi duże wyzwanie dla przedsiębiorców i kadry menedżerskiej. Po doświadczeniach z okresu pandemii COVID-19 większość z nich nie ma wątpliwości, że jest to bardzo przydatna forma zatrudnienia. Wielu z pracodawców przekonało się do telepracy, a także wielu pracowników nie chce już powracać do trybu pracy stacjonarnej. Ze względu na wagę i znaczenie problemu, jakim jest stopniowe przenoszenie zatrudnienia do e-przestrzeni, autorki zaprezentowały rozwiązywanie go na poziomie strategicznym. Jako przydatne narzędzie w tym celu zaproponowały analizę SWOT/TOWS, która, mimo iż została zastosowana w odniesieniu do uzyskanych wyników badań, nadaje się do wykorzystania przez menedżerów, którzy coraz częściej będą zmuszeni do pracy ze swoimi podwładnymi w przestrzeni wirtualnej stworzonej przez komputery, ich oprogramowanie i sieci komunikacyjne.

Przedsiębiorczość i konkurencyjność w dobie transformacji cyfroweji konkurencyjność w dobie transformacji cyfrowej

Damian Dziembek, Leszek Ziora (red.)

Monografia w wieloaspektowy sposób przybliża zagadnienia teoretyczne i praktyczne związane z konkurencyjnością i przedsiębiorczością w dobie transformacji cyfrowej. Autorzy wywodzący się z różnych ośrodków naukowych przedstawili swoje przemyślenia i wyniki badań, ukazując możliwości i kierunki zastosowań technologii cyfrowych, przeobrażenia w zakresie organizacji i zarządzania wywołane technologiami informacyjno-komunikacyjnymi oraz trendy i wyzwania transformacji cyfrowej. Autorom pozostawiono dużą swobodę w zakresie poruszanej tematyki, a ich rozważania zostały zaprezentowane w czternastu rozdziałach. Książka kierowana jest do szerokiego grona odbiorców zainteresowanych możliwościami i zastosowaniem nowych technologii w działalności gospodarczej.   W rozdziale pierwszym zaprezentowano zwinne cechy kapitału ludzkiego jako determinanty innowacyjności i konkurencyjności współczesnej organizacji, przedstawiając kapitał ludzki jako jej bogactwo. W części empirycznej rozdziału skoncentrowano się na zależności pomiędzy atrybutami zwinnymi a innowacyjnością i konkurencyjnością. W kolejnym rozdziale ukazano wpływ IT na efektywność wykorzystania wiedzy w kreowaniu przedsiębiorczości, odpowiadając jednocześnie na istotne pytania badawcze, tj. jakie znaczenie dla przedsiębiorstwa ma wiedza jego pracowników oraz czy w przedsiębiorstwach zwraca się uwagę na unowocześnienie narzędzi IT. W rozdziale trzecim przedstawiono wpływ technologii cyfrowych na model doskonalenia kompetencji pokolenia Y w okresie pandemii COVID‑19, analizując kompetencje cyfrowe, takie jak umiejętność korzystania z treści cyfrowych, zdalne rozwiązywanie problemów, korzystanie z narzędzi komunikacyjnych oraz danych i informacji czy też myślenie cyfrowe. Jednocześnie w rozdziale skonkretyzowano, czym są dla respondentów kompetencje cyfrowe i czy te same modele kompetencji, które funkcjonowały przed pandemią, mogą w niezmienionej formule funkcjonować obecnie. W rozdziale czwartym przedstawiono potencjał technologii wirtualnych w opinii polskich konsumentów, koncentrując się m.in. na obszarach zastosowań technologii rzeczywistości wirtualnej, jak i rozszerzonej. W piątym rozdziale ukazano możliwości zastosowania widzenia komputerowego opartego na technologii sieci neuronowych w inteligentnych systemach transportowych na przykładzie aglomeracji szczecińskiej. W rozdziale szóstym opisano zastosowanie sieci semantycznej dla opisu zakresu odpowiedzialności dostawcy chmury obliczeniowej, przedstawiając m.in. relacje taksonomiczne, semantyczne. Rozważania w rozdziale siódmym skoncentrowano na przedstawieniu schematu zarządzania poziomem świadczenia usług, ukazaniu negocjacji jako jednego z etapów cyklu życia umowy SLA oraz zaprezentowaniu automatyzacji procesu negocjacji umów SLA. W rozdziale ósmym przedstawiono poziom świadomości z zakresu technologii blockchain wśród studentów Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej. W rozdziale dziewiątym przedstawiono transakcje oszukańcze dokonywane przy użyciu bezgotówkowych instrumentów płatniczych jako przykład cyberprzestępczości, a główny nacisk położono na procedury uwierzytelniania i autoryzacji, analizując oszukańcze transakcje w wybranym banku. W dziesiątym rozdziale zaprezentowano temat chatbotów w obsłudze klienta i omówiono ich wpływ na zarządzanie sprzedażą, ukazano możliwość automatyzacji procesów w organizacji, przedstawiając ich zastosowania na podstawie firmy z branży motoryzacyjnej. Rozdział jedenasty poświęcono zarządzaniu procesami biznesowymi w polskich przedsiębiorstwach usługowych sektora bankowości i ubezpieczeń, odpowiadając m.in. na pytania badawcze, jakie korzyści wynikają ze stosowania podejścia procesowego do zarządzania, jakie trudności, ograniczenia, wyzwania związane są ze stosowaniem podejścia procesowego do zarządzania czy też jakie są plany organizacji w zakresie podejścia procesowego do zarządzania w najbliższych trzech latach. W dwunastym rozdziale rozważono bezpieczeństwo w zarządzaniu transportem drogowym w Polsce, analizując m.in. wypadki drogowe z udziałem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. W rozdziale trzynastym zaprezentowano rachunek kosztów działań w zarządzaniu samorządowym wielobranżowym przedsiębiorstwem komunalnym, prezentując dynamiczny model zarządzania zmianą oraz wybrane mierniki efektywności procesów i działań wielobranżowego przedsiębiorstwa komunalnego. W ostatnim, czternastym rozdziale przedstawiono tematykę User Experience i User Interface w kreowaniu wizerunku organizacji na przykładzie instytucji administracji publicznej. Przedstawiono doświadczenia użytkownika, interakcję użytkownik–komputer oraz przegląd wybranych narzędzi do analizy dostępności witryny.

Dylematy i wyzwania w zarządzaniu współczesnym przedsiębiorstwem

Agnieszka Puto (red.)

Publikacja powstała w szczególnym okresie. Rzeczywistość okazuje się trudna do oszacowania. Niewielu z nas spodziewało się, że zdarzenia ostatnich lat wymuszą szereg decyzji strategicznych, często decydujących o zamknięciu działalności gospodarczej. Pokazały również słabość wielu obszarów funkcjonowania organizacji, w których zabrakło strategicznego myślenia. Monografia stanowi zbiór prac, w których poruszone zostały istotne kwestie dotyczące dylematów i warunków funkcjonowania współczesnych przedsiębiorstw. Opisano w niej zagadnienia związane z: zarządzaniem projektami, analizą strategiczną, motywacją pracowników, zrównoważoną przedsiębiorczością, ryzykiem finansowym, zachowaniami konsumenckimi czy marketingiem. Ten szeroki przekrój tematyki pokazuje, jak wieloaspektowo należy traktować współczesne organizacje. Przedstawione w monografii zagadnienia i sposób ich opisu wskazują na aktualność i złożoność problemów podjętych w publikacji. Tematyka rozdziałów nie tworzy całościowej listy czynników wpływających na warunki funkcjonowania przedsiębiorstw. Należy mieć nadzieję, że monografia będzie źródłem inspiracji do późniejszych analiz i dyskusji. Zachęcamy do zapoznania się z publikacją.

Monitoring finansowy w zarządzaniu przedsiębiorstwem

Helena Kościelniak

Jednym z narzędzi zarządzania przedsiębiorstwem ukierunkowanych na wczesne ostrzeganie przed zagrożeniami jest monitoring finansowy, który cechuje proces ciągłego i aktywnego zarządzania oparty na pełnej i kompleksowej analizie sytuacji przedsiębiorstwa, antycypujący pojawiające się ograniczenia, zagrożenia i bariery funkcjonowania oraz rozwoju zarówno wewnątrz, jak i w otoczeniu. Monografia jest adresowana do wszystkich, którzy pragną poszerzyć wiedzę o zasobach informacyjnych przedsiębiorstw, narzędziach wspomagających zarządzanie przedsiębiorstwami na bazie skutecznego monitoringu finansowego. W publikacji przedstawiono rozważania na temat monitoringu finansowego i jego roli w zarządzaniu przedsiębiorstwem oraz podjęto próbę wskazania zadań monitoringu istotnych dla informacyjnego wspomagania zarządzania. Wyeksponowano problemy metodyczne w systemie monitoringu finansowego przedsiębiorstw. Zaakcentowano problematykę ryzyka w monitoringu działalności przedsiębiorstw i przyszłości monitoringu finansowego w analityce biznesowej przedsiębiorstw. Przedstawiono wyniki własnych badań empirycznych z zakresu monitoringu finansowego przedsiębiorstw.

Zrównoważona przedsiębiorczość. Analiza i model

Paula Bajdor

Zrównoważona przedsiębiorczość to wszechstronna koncepcja zakładająca występowanie wzajemnych relacji zachodzących między przedsiębiorstwem a rynkiem, społeczeństwem i środowiskiem. We współczesnych realiach gospodarczych, charakteryzujących się niezmiernie wysoką dynamiką zmian, realizacja tej koncepcji w wymiarze praktycznym przez wszystkie podmioty funkcjonujące na rynku (przedsiębiorstwa prywatne i państwowe, fundacje, organizacje samorządowe oraz organizacje pozarządowe) staje się wręcz koniecznością, a efekty jej wdrożenia wpływają pozytywnie zarówno na działalność samego przedsiębiorstwa, jak i na jego najbliższe otoczenie. W obecnie dostępnej literaturze przedmiotu występuje niewiele polskich publikacji z dziedziny zrównoważonej przedsiębiorczości, często też jest w nich pomijany praktyczny wymiar tej koncepcji. Niniejsza monografia prezentuje wyniki badań naukowych i analiz Autorki, mających na celu uzyskanie wiedzy dotyczącej praktycznego wymiaru zrównoważonej przedsiębiorczości w działalności polskich przedsiębiorstw. Zaproponowane w pracy autorskie definicje oraz autorski model zrównoważonej przedsiębiorczości rzucają nowe światło na to zagadnienie oraz jego rolę w zarządzaniu przedsiębiorstwem, stanowiąc interesujący oraz nowatorski wkład do nauk o zarządzaniu i jakości. W książce omówiono: dorobek literaturowy dotyczący zagadnień zarządzania, koncepcji zrównoważonego rozwoju i zrównoważonej przedsiębiorczości, a także samej przedsiębiorczości; wpływ koncepcji zrównoważonego rozwoju na paradygmaty zarządzania; trendy kształtujące zrównoważoną przedsiębiorczość i jej rolę w zarządzaniu przedsiębiorstwem; narzędzia i instrumenty wpływające na praktyczną realizację zrównoważonej przedsiębiorczości w przedsiębiorstwie; dwie autorskie definicje obu koncepcji – zrównoważonego rozwoju i zrównoważonej przedsiębiorczości, sformułowane na podstawie wnikliwej analizy dostępnej literatury; autorski model zrównoważonej przedsiębiorczości (model ZP).

Logistics Challenges: Global and Local Approaches

Beata Ślusarczyk (red.)

The monograph, titled Logistics Challenges: Global and Local Approaches, is the result of scientific meetings and discussions held during the Global Conference on Logistics (GCoL2024). The aim of the Global Conference on Logistics was to disseminate the latest research findings and achievements of scholars at an international forum, as well as to discuss current issues in the fields of logistics and management. This monograph presents a multifaceted perspective on the challenges and opportunities of contemporary logistics, showcasing both scientific research and practical solutions in this field. It is divided into three parts, each focusing on different but complementary aspects of modern logistics: advanced technologies and innovations, sustainable development, and the economics of transport and logistics. The first part, Modern Technologies and Innovations in Logistics, explores the role of innovative technologies such as Artificial Intelligence (AI), the Internet of Things (IoT), and Web 4.0 technologies in enhancing the efficiency and adaptability of logistics processes. This section includes analyses of AI applications in inventory management, highlighting the benefits of neural networks and machine learning. The authors discuss the development of IT systems, such as SDP3, aimed at optimizing transport in production processes. Additionally, the significance of logistics clusters in Poland is examined, emphasizing their role as catalysts for innovation through collaboration, technology development, and integrated networks of enterprises. The chapters in this part provide invaluable insights into the role of technology in increasing logistics competitiveness and adaptability to changing market conditions. The second part, Sustainable Development and Logistics Process Optimization, focuses on the role of logistics in achieving sustainable development goals and optimizing processes in response to environmental and economic challenges. A key topic is the decarbonization of transport, requiring significant CO2 emission reductions by 2050. The authors present decarbonization scenarios for Poland, emphasizing the need for new technologies and regulatory frameworks. They also highlight the "milkrun" concept, which enhances operational efficiency by integrating supply and return processes. An important aspect of this part is the analysis of CSR practices in the logistics sector, covering sustainable development objectives in environmental, social, and governance areas. Practical examples and studies underscore the necessity of an integrated logistics approach that combines innovation with environmental responsibility. The third part, Transport and Logistics Economics, addresses economic and strategic aspects of logistics and transport. One of the discussed topics is the formation of freight rates in the face of rising operational costs, such as fuel prices and road tolls. These analyses rely on the Total Cost of Ownership (TCO) methodology, indicating cost optimization directions for transport companies. Another key issue is the impact of autonomous vehicles on supply chains in Europe, considering economic savings and increased efficiency. The authors also examine the significance of information exchange standards, such as EDI, GS1, and XML, in market forecasting and operational risk reduction. These standards enable faster data exchange, improved transparency, and better disruption management in supply chains. The final chapters in this section focus on integrating technological innovations with renewable energy sources in construction, highlighting logistics' potential contributions to sustainable practices. The monograph Logistics Challenges: Global and Local Approaches serves as a valuable resource for researchers, practitioners, and students interested in contemporary logistics challenges.

Inżynieria środowiska i biotechnologia - wyzwania i nowe technologie

Agata Rosińska, Beata Karwowska, Magdalena Madeła (red.)

Monografia została opracowana na podstawie materiałow przygotowanych przez pracownikow i doktorantow Katedry Inżynierii Środowiska i Biotechnologii Wydziału Infrastruktury i Środowiska Politechniki Częstochowskiej. Tematyka prezentowana w monografii jest aktualna, istotna i bardzo rożnorodna, ponieważ przedmiot badań autorow obejmował zagadnienia z zakresu występowania w środowisku mikrozanieczyszczeń organicznych i nieorganicznych, w tym nowo pojawiających się zanieczyszczeń w wodach, ściekach, osadach dennych oraz osadach ściekowych. Omowiono rownież procesy przerobki osadow ściekowych i zagospodarowania odpadow i bioodpadow, procesy prowadzące do rekultywacji terenow zdegradowanych, nowoczesne procesy wzbogacania biogazu, zagadnienia dotyczące implementacji procesow biorafineryjnych w oczyszczalniach ściekow, bioprocesow zachodzących w rożnych elementach środowiska naturalnego oraz możliwości wykorzystania bioindykatorow do oceny jakości środowiska. Wiedza na temat drog transportu i szlakow przemian zanieczyszczeń pojawiających się w środowisku naturalnym, procesow odnowy środowiska i efektywnego wykorzystania dostępnych zasobow, w tym odpadow, jest jednym z podstawowych celow i wyzwań zarowno inżynierii środowiska, jak i biotechnologii, prowadzących do opracowania technologii ich eliminacji lub unieszkodliwienia.

Innowacje w technologii i automatyzacji

Piotr Boral, Jerzy Winczek Przemysław Postawa, Marek Gucwa

Monografię otwierają rozdziały poświęcone modyfikacji tworzyw sztucznych. Tworzywa są najczęściej modyfikowane w fizycznych procesach przetwórstwa  poprzez dodatki różnego rodzaju napełniaczy, pełniących zarówno funkcję wzmacniającą (napełniacze aktywne), jak i wypełniającą, która powoduje zmniejszenie ceny (napełniacze inertne). Obok modyfikacji fizycznej w wielu aplikacjach przemysłowych wykorzystuje się modyfikację chemiczną. Dzięki dodatkom można w późniejszych procesach przetwórstwa aktywować substancje odpowiedzialne za kształtowanie się oczekiwanej struktury formowanych wyrobów z tworzyw. Ważnym obszarem stosowania tworzyw sztucznych jest medycyna, w której tworzywa polimerowe są już nieodzownym materiałem. W rozdziałach 2-5 zaprezentowano wyniki badań zarówno eksperymentalnych, jak i numerycznych dotyczących stosowania polietylenu ultra o wysokiej masie cząsteczkowej w endoprotezach stawów kolanowych i biodrowych oraz w barłożyskach. Analizowano procesy zużycia tych materiałów w różnych stanach obciążenia, co jest kluczowym kryterium przy ich stosowaniu w organizmach żywych ze względu na brak możliwości usunięcia produktów zużycia podczas eksploatacji. Przedmiotem rozważań kolejnych rozdziałów monografii są zagadnienia związane z konstrukcją obrabiarek skrawających, analizą współpracy elementów geometrycznie złożonych oraz z przebiegiem procesu zużywania się powierzchni po obróbce powierzchniowej nagniataniem. W rozdziale dotyczącym analizy MES modelu frezarki pionowej przedstawiono badania wytrzymałościowe zaprojektowanych korpusów obrabiarki z wykorzystaniem aplikacji CAD/CAE. Rozwój technik wytwarzania w zakresie obróbki metali powoduje stały wzrost zapotrzebowania na obrabiarki coraz wydajniejsze, dokładniejsze i o wyższym stopniu automatyzacji. Współczesne obrabiarki CNC różnią się od obrabiarek konwencjonalnych konstrukcją, sterowaniem, jak również stosowanymi komponentami. Obrabiarki konwencjonalne w większości przypadków były w całości produkowane w ramach poszczególnych firm, a obrabiarki CNC w dużym stopniu mają budowę modułową, składane są z komponentów produkowanych przez wyspecjalizowane firmy. W rozdziale dotyczącym procesu montażu wybranych zespołów bramowej frezarki CNC przedstawiono projekt autorskiej frezarki bramowej trzyosiowej o konstrukcji spawanej z profili zamkniętych ze stali o podwyższonej wytrzymałości S355J2 o grubości ścianki 10 mm. Dostępność na rynku wielu komponentów umożliwiła wykonanie obrabiarki CNC we własnym zakresie. Obrabiarka ta przewidziana została do obróbki frezami o niewielkiej średnicy metodą wierszowania powierzchni geometrycznie złożonych. Dodatkowo została wyposażona w czwartą oś obrotową w formie wrzeciona przedmiotowego z uchwytem trójszczękowym samocentrującym, usytuowaną na stole frezarki. W części dotyczącej przekładni ślimakowej przedstawiono analizę śladu styku zębów ślimaka o określonym zarysie z współpracującym kołem ślimakowym. Styk zębów koła ślimakowego w przekładniach ze ślimakiem o zarysie prostoliniowym czy stożkopochodnym jest stykiem dwóch powierzchni wypukłych. Występują wtedy małe promienie zastępcze krzywizn zarysów wzdłuż linii styku, co przyczynia się do powstawania dużych nacisków i trudności w utrzymaniu filmu olejowego w przestrzeni międzyzębnej. W przypadku zarysów krzywoliniowych styk zębów ślimaka zachodzi jako kontakt powierzchni wypukłej z powierzchnią wklęsłą. Tworzą one wtedy duże promienie zastępcze krzywizn, co stwarza lepsze warunki do powstawania i utrzymania filmu olejowego między współpracującymi powierzchniami i sprzyja powstawaniu mniejszych nacisków, dlatego też dokonano analizy przypadku współpracy zębów ślimaka o zarysie wklęsłym w przekroju osiowym, opisanym funkcją kwadratową z kołem ślimakowym. Istotnym zagadnieniem w produkcji części maszyn jest spełnienie określonych wymagań eksploatacyjnych zależnych w dużej mierze od jakości i stanu ich powierzchni. Proces nagniatania pozwala na uzyskanie oczekiwanych własności użytkowych wytwarzanych powierzchni. W pracy przedstawiono wyniki badań przebiegu procesu zużycia w warunkach tarcia technicznego suchego warstw wierzchnich po wybranych sposobach obróbki nagniataniem naporowym powierzchni zewnętrznych. Stały postęp w technice, technologii czy inżynierii materiałowej dotyczy również szeroko pojętego spawalnictwa. W ramach tego pojęcia mieszczą się typowe procesy spawalnicze, dobrze znane metody spawania elektrycznego czy gazowego, jak również liczne procesy pokrewne spawaniu. Spośród licznych procesów klasyfikowanych jako pokrewne spawaniu istotne miejsce znajdują procesy cięcia termicznego. Spośród tych procesów cięcia szczególne miejsce znajduje proces cięcia plazmą, łączący wysoką jakość krawędzi i powierzchni po cięciu z umiarkowanymi kosztami. W rozdziałach 10 i 11 niniejszej monografii przedstawiono proces cięcia plazmowego oraz analizę jakości powierzchni i krawędzi po cięciu. W tych pracach zwrócono jednocześnie uwagę na pogarszającą się jakość cięcia wraz ze wzrostem grubości ciętych materiałów oraz niekorzystne oddziaływanie tego procesu cięcia na środowisko pracy. W kolejnym rozdziale monografii przedstawiono wyniki badań nad odpornością na korozję wżerową złączy spawanych ze stali austenitycznych. W badaniach zastosowano trzy gatunki stali nierdzewnych, dla których wykonano złącza doczołowe poddane następnie badaniom korozyjnym zgodnie z normą ASTM G48. Wyniki badań wskazują na pozytywny wpływ zastosowania spawania łukiem pulsującym na odporność korozyjną badanych złączy spawanych. Równie ważny w tym zakresie jest odpowiedni skład chemiczny stali i jej jakość, rozumiana w tym przypadku jako niska zawartość ferrytu δ i jego równomierne rozmieszczenie w osnowie austenitycznej. Ostatni rozdział monografii został poświęcony nowoczesnym zrobotyzowanym procesom spawalniczym, jakimi niewątpliwie są spawanie laserowe i spawanie hybrydowe. Procesy te zostały zastosowane do wykonania złączy teowych ze stali S700MC, która znajduje coraz szersze zastosowanie w wytwarzaniu konstrukcji spawanych. Uzyskane wyniki badań wskazują na silne oddziaływanie zastosowanych źródeł ciepła na geometrię złącza oraz jego strukturę i zmierzoną twardość. Zastosowanie spawania hybrydowego pozwoliło w tym przypadku na osiągnięcie lepszej geometrii złącza oraz mniejszego gradientu twardości i przewidywalnej większej trwałości złącza.

Współdziałanie w podmiotach prywatnych i publicznych a wykorzystanie nowych technologii komunikacyjnych w czasie zmiany

Anna Karczewska, Katarzyna Kukowska, Sebastian Skolik (red.)

Zmienne warunki pracy i współdziałania związane z pandemią COVID-19 wpłynęły na jakość pracy i życia większości z nas. Znakiem naszych czasów stają się nowe technologie informacyjne oraz nowe formy komunikacji i współpracy. Opracowania prezentowane w niniejszej monografii eksponują sposoby wspólnego radzenia sobie ze zmianami, pandemią i marginalizacją społeczną. Radykalne zmiany społeczne wywoływane zarówno czynnikami kulturowymi, jak i naturalnymi pozornie nie sprzyjają ludzkiemu współdziałaniu, ale też stają się sprawdzianem dla jakości tego współdziałania. Niejednokrotnie wymuszają one większą innowacyjność zarówno po stronie podmiotów publicznych, jak i prywatnych. Monografia może stanowić istotny punkt na drodze poszukiwań optymalnych form współdziałania i współdzielenia się. W książce omówiono: problematykę zmiennych warunków współdziałania w zarządzaniu organizacją; komunikacyjne aspekty współdziałania z wykorzystaniem nowych technologii; zagadnienie współpracy zachodzącej na poziomie makro- i mezospołecznym.

Współczesne rachunki kosztów w logistyce

Sylwia Kowalska, Jolanta Rubik, Wioletta Skibińska

W wyniku dynamicznie postępującej globalizacji, a co za tym idzie narastającej konkurencji, coraz częściej strategiczną koniecznością współczesnych jednostek gospodarczych staje się poszukiwanie i wykorzystanie nowoczesnych koncepcji rachunków kosztów. Celem opracowania jest zaprezentowanie merytorycznych aspektów rachunku kosztów ze szczególnym uwzględnieniem rachunku kosztów logistyki, a także tradycyjnych i współczesnych trendów w obszarze rachunku kosztów i ich zastosowania w logistyce. Niniejszy skrypt przeznaczony jest przede wszystkim dla studentów na kierunkach związanych z logistyką, rachunkowością i zarządzaniem. Służyć ma jako materiał pomocniczy do ćwiczeń oraz pomoc w samodzielnym pogłębianiu wiedzy z zakresu rachunków kosztów i ich zastosowania w logistyce. Omówione zagadnienia teoretyczne zostały poparte praktycznymi przykładami i zadaniami. Dla każdego rozdziału został również opracowany test do samodzielnego rozwiązania, sprawdzający wiedzę z zakresu danego obszaru tematycznego. Spis literatury na końcu rozdziałów pozwala pogłębić problematykę poruszoną w opracowaniu.   W skrypcie omówiono: podstawowe pojęcia związane z kategorią kosztów oraz wybrane kryteria klasyfikacji; koszty logistyki i ich klasyfikację; metody kalkulacji kosztów i współczesne rachunki kosztów, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań japońskich; rachunek kosztów logistycznych, jego funkcje i elementy składowe; ewidencjonowanie, raportowanie i zarządzanie kosztami logistycznymi; koncepcje rachunku kosztów działań, rachunku kosztów działań sterowanego czasem oraz zasobowego rachunku kosztów; wady, zalety i możliwości zastosowania przedstawionych koncepcji rachunku kosztów; współczesne kierunki rozwoju rachunku kosztów: rachunek kosztów docelowych, rachunek kosztów cyklu życia produktu i filozofię Kaizen Costing;

Ludzie-Przedsiębiorstwa-Instytucje. Wielowymiarowość współczesnego zarządzania organizacjami

Felicjan Bylok, Ewelina Krzyżowska, Tomasz Odzimek (red.)

Niniejsza publikacja poświęcona jest wielowymiarowości zarządzania organizacjami i stanowi wieloaspektową i interdyscyplinarną debatę nad czynnikami determinującymi zarządzanie organizacjami na poziomie indywidualnym, wewnątrzorganizacyjnym oraz międzyorganizacyjnym. Monografia jest wynikiem prac badaczy biorących udział w trzech konferencjach organizowanych przez Katedrę Socjologii Stosowanej i Zarządzania Zasobami Ludzkimi Politechniki Częstochowskiej, tj.: 12th International Conference of Management "Sustainability - Security - Quality", Częstochowa 15-16 czerwca 2023 r., "Człowiek w organizacji - nowe trendy w zarządzaniu zasobami ludzkimi", Olsztyn 28-29 września 2023 r. oraz "Ludzie - przedsiębiorstwa - instytucje. Współdziałanie i współdzielenie się w relacjach społecznych i gospodarczych", Częstochowa 19-20 października 2023 r. Przedkładana monografia z pewnością dostarczy inspirującego materiału do refleksji oraz przyczyni się do lepszego zrozumienia zmian zachodzących w otoczeniu i wpływających na procesy zarządzania organizacjami. Zainteresuje nie tylko badaczy z obszaru nauk o zarządzaniu, socjologii i psychologii, lecz także praktyków - menedżerów i decydentów na różnych szczeblach, odpowiedzialnych za kształtowanie polityki gospodarczej.

Metody kalkulacji okresowych składek netto w podstawowych typach ubezpieczeń na życie - model całkowicie dyskretny

Sylwia Lara-Dziembek, Edyta Pawlak-Kazior

Publikacja dotyczy matematyki aktuarialnej i zawiera podstawowe informacje dotyczące ubezpieczeń na życie, a także zagadnienia teoretyczne obejmujące składki netto w tego rodzaju ubezpieczeniach. Zaprezentowano w niej także modele kalkulacji rozważanych składek. Omówiono metody kalkulacji rocznych składek netto w podstawowych typach ubezpieczeń na życie w modelu całkowicie dyskretnym, bezterminowe i terminowe ubezpieczenie na życie, ubezpieczenie na dożycie oraz na życie i dożycie, a następnie ubezpieczenie odroczone oraz ze zmieniającą się sumą ubezpieczenia. Poruszono także problem zastosowania funkcji komutacyjnych do wyznaczania rocznych składek netto w podstawowych typach ubezpieczeń na życie w modelu całkowicie dyskretnym oraz  przedstawiono metody kalkulacji składek netto płatnych częściej niż raz w roku w wybranych typach ubezpieczeń na życie. Na końcu każdego rozdziału znajdują się przykłady ilustrujące prezentowane zagadnienia oraz zadania do samodzielnego rozwiązania, wraz z odpowiedziami i wskazówkami. Załączniki stanowią tablice trwania życia opublikowane przez Główny Urząd Statystyczny w 2019 i 2020 roku oraz przykładowe tablice aktuarialne zawierające tablice liczb komutacyjnych oraz tabele z zestawieniami wzorów z poszczególnych rozdziałów. Książka może służyć jako literatura podstawowa dla studentów kierunków matematycznych, w szczególności o specjalnościach finansowych i ubezpieczeniowych. Mogą z niej również korzystać praktycy zajmujący się obliczeniami dotyczącymi matematyki ubezpieczeniowej w bankowości i innych instytucjach związanych z zaprezentowanymi w opracowaniu zagadnieniami.

Zarządzanie ryzykiem w systemach logistycznych

Tomasz Szczepanik, Natalia Sobala

Przedsiębiorstwo jest w całości obszarem występowania ryzyka, stąd tak istotne jest zrozumienie terminu „ryzyko”. Ryzyko w systemie logistycznym wynika z braku kompletnych i pewnych informacji, złożoności zachodzących procesów w poszczególnych podsystemach, czynnika ludzkiego. Zarządzanie ryzykiem to proces, w ramach którego w sposób zorganizowany rozwiązywane są kwestie łączące się z ryzykiem. W tym kontekście w monografii zdefiniowano termin „ryzyko” jako czynnik determinujący funkcjonowanie systemów logistycznych; opisano znaczenie identyfikacji ryzyka jako kluczowego elementu zarządzania ryzykiem; wyszczególniono cele i zadania systemu logistycznego oraz opisano zarządzanie ryzykiem w systemie logistycznym przedsiębiorstwa.

Cost Management in Business Activity

Karolina Rybicka

The aim of the work is to present – based on literature studies – definitions and issues connected with cost accounting and indication of key instruments of cost management in modern enterprises. There are used in the work following research methods: literature research as well as case studies. The first chapter of the work contains an introduction to management accounting and cost management. There are presented here considerations connected with the accounting system in the management of a modern enterprise. This chapter also presents the differences between financial accounting and management accounting. The attention was paid to the functions of management accounting in business units. Next, the trends in modern management accounting are presented, including particular emphasis on the use of modern IT technologies in cost management, and the main trends in modern accounting and cost management are presented. The second chapter is devoted to the concept and classification of costs. It attempts to explain the basic concepts related to the cost category and discusses the basic cost definitions. Subsequently, the classification of costs for reporting purposes and for various criteria for management purposes is presented. The third chapter covers issues related to the cost calculation of production. Introductory considerations have been made regarding the issue of determining production costs in the basic variants of cost accounting. The concept of cost calculation of manufactured goods or services was introduced. Subsequently, the basic types of traditional calculation are characterized – process costing and job costing. This characteristic has been enriched with practical examples. Chapter four discusses costing models. The main aspects of the full and variable cost accounting and their impact on the financial results of business units were discussed. The rest of this chapter introduces the main ideas of multi-step and multi-block costing to move on to the costing considerations under the activitybased costing concept. Practical examples are provided with each of these costing models. The fifth chapter deals with the application of cost accounting in management processes of economic units. The influence of the application of management accounting instruments on short-term decisions is presented. The issues related to the break-even point analysis, price decisions and decisions such as “make or buy” were discussed. In the sixth chapter, an attempt was made to explain the essence of costs in planning and control processes in the enterprise. The traditional cost budgeting process was discussed, the main assumptions of the budget, the so-called “Master budget” in a manufacturing company. The concept of Beyond Budgeting was also indicated as an alternative to the traditional management method in a modern enterprise. Chapter seven deals with selected aspects of contemporary cost accounting concepts. The chapter’s considerations focus on the most common types of modern cost accounting. Concepts such as: product life cycle costing, target costing and kaizen costing, ABM concept, JiT systems, quality costing, value chain analysis, logistics costing and a balanced scorecard are presented here. The monograph is intended for students, postgraduate students in accounting and management, and practitioners who deal with cost management processes, including IT technologies. However, due to the great versatility of considerations, the book can be addressed to a relatively wide audience who want to expand their existing knowledge in the field of cost management.

Zrównoważony rozwój w zarządzaniu i finansach

Izabela Krawczyk-Sokołowska (red.)

W monografii przedstawiono koncepcje zrównoważonego rozwoju i jej ujęcie w strukturze celów przedsiębiorstwa oraz scharakteryzowano i poddano ocenie przejawy wdrażania i realizacji zrównoważonego rozwoju w działalności poszczególnych przedsiębiorstw, branż i sektorów gospodarczych, a także na poziomie lokalnym, jak i globalnym. Zaprezentowano wybrane aspekty zrównoważonego rozwoju, w tym: zależności pomiędzy kulturą innowacji a zrównoważonym rozwojem, role nowoczesnych technologii informacyjnych we współczesnych procesach gospodarowania, niezbędność implementacji zrównoważonego rozwoju w działalności przedsiębiorstw, realizację koncepcji zrównoważonego rozwoju w podmiotach leczniczych oraz aspekty zrównoważonego systemu ubezpieczeń społecznych. Przedstawiono udział technologii finansowej (FinTech) w poprawie efektywności MŚP, wpływ ESG (ang. Environmental, Social and Corporate Governance) na rynek inwestycyjny. Ponadto zaprezentowano rozważania dotyczące problematyki funkcjonowania banków, w tym: nowych usług na rynku płatności elektronicznych, cyfryzacji usług bankowych oraz wpływu pandemii COVID-19 na sytuację sektora bankowego w Polsce. Przedstawiono również analizę wpływu pandemii na system społeczno-gospodarczy.

Innowacje w technologii i automatyzacji

Jerzy Winczek Przemysław Postawa Marek Gucwa

Nieustanny rozwój technik wytwarzania, stosowanie nowoczesnych technologii i materiałów stawiają przed kadrą naukową i dydaktyczną nowe zadaniai wyznaczają kierunki naukowych poszukiwań i badań. Dynamiczny postęp w technologii materiałów stosowanych w bioinżynierii, zintegrowanych systemach CAD/CAM//CAE, technologii druku 3D zarówno w technikach tworzyw sztucznych i metalowych, jak i metod oraz urządzeń spawalniczych implikuje konieczność reagowania na otaczający świat oraz sprostania nowym wyzwaniom. Odpowiedzią na tego typu wyzwania jest niniejsza monografia. Pierwsza część pracy poświęcona jest zagadnieniom materiałów i technologii przetwórstwa tworzyw sztucznych. Znajdują się tu rozdziały poświęcone zagadnieniom materiałów polimerowych oraz ich procesom starzenia w różnych warunkach, materiałom polimerowym stosowanym w medycynie, badaniom nad technologią przetwórstwa, analizie numerycznej przepływu tworzyw oraz obciążania implantów stosowanych w medycynie, a także zastosowaniom technologii przyrostowych, a w szczególności druku 3D.  Kształtowanie i badanie jakości powierzchni metalowych obrabianych metodami mechanicznymi (obróbką skrawaniem, nagniataniem) jest przedmiotem rozważań kolejnej części pracy. W odniesieniu do obróbki skrawaniem prezentowane prace koncentrują się na zagadnieniach frezowania i toczenia. Przedstawiono sposób kształtowania powierzchni śrubowej o zarysie kołowo wklęsłym frezem trzpieniowym z czołem kulistym, dokonano analizy dokładności 3-osiowej frezarki CNC na podstawie obróbki przedmiotu próbnego. Nowoczesnym rozwiązaniom poświęcona jest praca dotycząca zastosowania innowacyjnej technologii obróbki skrawaniem LFV, polegającej na wprawianiu w drgania osi ruchu posuwowego serwomechanizmu w kierunku osiowym. Ostatnią grupą prac związanych bezpośrednio z technologią wytwarzania są rozdziały poświęcone problematyce spawalniczej. Znajdują się tu rozdziały dotyczące zjawisk zachodzących w przestrzeni międzyelektrodowej w jednej z odmian metody MIG/MAG. Zaprezentowano także badania stabilności pracy łuku spawalniczego przy wymuszonych impulsach prądowo-napięciowych oraz zaproponowano nową autorską metodę badania charakterystyk statycznych zasilaczy impulsowych. Kolejne prace koncentrują się wokół efektów oddziaływania łuku spawalniczego na materiał spawany. Szczególnie istotny jest temat badań poświęcony ilości ciepła, jakie jest doprowadzane do złącza czy też napoiny. Zaproponowane podejście obliczenia wielkości geometrycznych napoin jest punktem wyjścia do zmiany metodologii wyznaczania ilości wprowadzanego ciepła do napoiny czy też złącza.  Również jakość powierzchni po cięciu, wielkość strefy wpływu ciepła i niewielkie zmiany w twardości ciętych materiałów przemawiają za wyborem tej metody cięcia, co znakomicie zostało pokazane w rozdziale poświęconym jakości cięcia laserowego. Dużym wyzwaniem, przed jakim staje obecnie spawalnictwo, jest modernizacja i naprawa bloków energetycznych. Stosowane w tych konstrukcjach materiały są trudnospawalne i wymagają dużego doświadczenia oraz wiedzy w odpowiednim projektowaniu technologii łączenia tych materiałów. Dobrym przykładem sposobu postępowania przy kwalifikowaniu technologii spawania stali stosowanych w energetyce jest praca, w której przedstawiono proces technologiczny łączenia rur i zmiany w strukturze złącza. Kolejne rozdziały poświęcono procesom napawania, z których pierwszy dotyczy napawania regeneracyjnego stosowanego w instalacjach energetycznych, a drugi napawania technologicznego, którego celem jest uzyskanie pożądanych właściwości w warstwie wierzchniej. Pracę kończą rozdziały poświęcone  projektowaniu aplikacji bazodanowych na przykładzie oprogramowania dedykowanego laboratorium metrologicznemu oraz modelowi ewaluacji kursów on-line prowadzonych na Politechnice Częstochowskiej.

Podstawy eurologistyki

Iga Kott, Katarzyna Sukiennik, Aleksandra Belof

Znajomość podstawowych pojęć i narzędzi logistycznych jest podstawą do zrozumienia procesu logistycznego na rynkach krajowych i międzynarodowych. Niniejszy skrypt przedstawia problematykę dotyczącą eurologistyki opartej na strategii obsługi klienta w przedsiębiorstwach międzynarodowych, a także restrukturyzacji przedsiębiorstw w kontekście rozwoju usług logistyki globalnej oraz barier na drodze realizacji procesów logistycznych w skali międzynarodowej. Opracowanie ma charakter kompleksowy w badanym obszarze. Można w nim znaleźć zarówno informacje teoretyczne, jak i praktyczne z zakresu eurologistyki. Skrypt adresowany jest do studentów kierunku logistyka. Może również posłużyć wszystkim tym, którzy interesują się omawianą tematyką w sferze praktyki zawodowej. Zagadnienia teoretyczne uzupełnione są przykładami, zestawami pytań, zadaniami oraz analizą przypadków wraz z rozwiązaniami. W skrypcie omówiono: istotę logistyki i eurologistyki; podstawy teoretyczne i praktyczne obsługi klienta oraz rodzaje strategii logistycznej obsługi klienta w odniesieniu do przedsiębiorstw międzynarodowych; restrukturyzację przedsiębiorstw w kontekście rozwoju usług logistyki globalnej; centra logistyczne jako ważne ogniwa w realizacji usług logistyki globalnej; systemy informacyjne w procesie restrukturyzacji przedsiębiorstwa; przebieg procesu restrukturyzacji koncernu motoryzacyjnego; bariery powstające podczas realizacji procesów logistycznych; genezę oraz istotę procesu logistycznego, a także koncepcje łańcucha wartości według różnych autorów; rodzaje procesów; znaczenie właściciela procesu oraz atrybuty procesu wraz z parametrami i zachodzącymi między nimi związkami; kompleksowe podejście operatorów logistycznych oraz działania, których podjęcie pomaga w optymalizacji procesu.  

Znak towarowy - zarządzanie marką i jej ochrona

Michał Konopka

Skrypt zawiera prawną analizę możliwości ochrony i zarządzania znakiem towarowym jako jednym z dostępnych praw własności intelektualnej. W opracowaniu przedstawiono ustawową definicję oraz zaprezentowano współczesne funkcje znaku towarowego. Wskazano dostępne formy przedstawieniowe znaków towarowych. Poruszono kwestię niekonwencjonalnych znaków towarowych, które już niebawem mogą doczekać się właściwych regulacji prawnych i występować w obrocie na równi ze znakami konwencjonalnymi. Przedstawiono zestawienie dostępnych współcześnie systemów ochrony znaków towarowych. Omówiono krajową procedurę rejestracji znaków towarowych oraz wskazano alternatywne możliwości ochrony wyżej wymienionych znaków. Dokonano analizy prawnych możliwości tworzenia własnej marki i sposobów jej ochrony. Przeanalizowano również możliwości efektywnego zarządzania własną marką na przykładzie uczelni wyższych.

Placówki ochrony zdrowia oraz kadra lekarska w Częstochowie i powiecie częstochowskim w latach 1918-1939

Juliusz Sętowski

Monografia Juliusza Sętowskiego pt. Placówki ochrony zdrowia oraz kadra lekarska w Częstochowie i powiecie częstochowskim w latach 1918-1939 w sposób kompleksowy omawia funkcjonowanie służby zdrowia w czasach II Rzeczypospolitej. Należy podkreślić, że do tej pory brak było tak całościowego spojrzenia na te kwestie, co czyni tę pozycję wyjątkowo interesującą i zapełniającą lukę na rynku wydawniczym. Autor omówił powstanie, funkcjonowanie i świadczone usługi dla ludności szpitali miejskich, tj. Szpitala Najświętszej Maryi Panny, Szpitala Miejskiego dla Chorych Zakaźnych, Szpitala Miejskiego dla Chorych Wewnętrznych oraz Szpitala dla Chorych Kobiet Wenerycznie, a także Szpitala Powszechnego Miejskiego, Szpitala Towarzystwa Dobroczynności dla Żydów, Szpitala Powiatowej Kasy Chorych. Zasygnalizowano też rolę i znaczenie funkcjonowania szpitalnictwa wojskowego, tak istotnego podczas powstań śląskich oraz wojny polsko-bolszewickiej. Autor pokusił się także o przedstawienie funkcjonowania placówek zdrowia - szpitali, przychodni i ośrodków zdrowia - w miejscowościach powiatu częstochowskiego, podkreślając rolę i znaczenie tamtejszego personelu w podnoszeniu stanu zdrowotnego ludności. Istotną część monografii stanowią biogramy lekarek i lekarzy Częstochowy i powiatu częstochowskiego. Biogramy przedstawiają jednostkowe losy tej grupy zawodowej. Na podkreślenie zasługuje bogata bibliografia, zawierająca zwłaszcza wybór źródeł z czasów dwudziestolecia międzywojennego.

Środowisko naturalne w strategiach przedsiębiorstw. Perspektywa interesariuszy

Oksana Seroka-Stolka

Strategia zorientowana na ochronę środowiska jest integralną częścią społecznej odpowiedzialności biznesu i przyciąga zainteresowanie ze strony naukowców oraz praktyków, jednak właściwie bez skupiania się na samej odpowiedzialności przedsiębiorstw za środowisko naturalne i na tworzeniu konkurencyjnych strategii zorientowanych na ochronę środowiska. Problem ten jest zatem ważną przesłanką podjęcia tematu publikacji. Wybór ścieżki strategicznej przedsiębiorstwa związanej z wymaganiami ochrony środowiska jest silnie zdeterminowany wpływem presji interesariuszy, jednak w polskiej literaturze przedmiotu rzadko poddaje się analizie siłę, typ i charakter oddziaływania interesariuszy z uwagi na reakcję strategiczną przedsiębiorstw wobec zagadnień środowiska naturalnego. Istnieje zatem luka poznawcza w odniesieniu do niejednoznacznych wyników badań dotyczących nacisków interesariuszy w zakresie ochrony środowiska na strategie przedsiębiorstw. Niewystarczająco przeanalizowano również bezpośrednie i pośrednie powiązania pomiędzy wielkością przedsiębiorstwa i typami strategii zorientowanych na ochronę środowiska oraz, jak dotąd, niewiele uwagi poświęcono badaniu efektów wynikających z relacji między strategią środowiskową a presją interesariuszy – i w tym aspekcie prezentowane wyniki badań wypełniają ową lukę. W monografii sformułowano szereg hipotez badawczych, które następnie poddano weryfikacji. Opisano teoretyczne ramy zarządzania uwzględniające aspekty ochrony środowiska. Zwrócono uwagę na rolę strategicznych zdolności do zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw, dzięki którym istnieje możliwość równoważenia celów środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, co w efekcie prowadzić może do przewagi konkurencyjnej. Następnie poruszono kwestie istoty, nośników i mechanizmów strategii zorientowanych na ochronę środowiska, a także zawarto empiryczną ocenę wpływu presji interesariuszy na typy strategii oraz efektów działalności przedsiębiorstwa wynikających z ich przyjęcia. Monografię zakończono podsumowaniem, w którym sfomułowano wnioski wynikające z weryfikacji hipotez badawczych. Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią publikacji.

Potencjał energetyczny wybranych paliw alternatywnych

Agnieszka Kijo-Kleczkowska

W pracy omówiono problematykę potencjału energetycznego wybranych paliw alternatywnych, również w formie brykietów, w postaci osadów ściekowych, odpadów biomasy i tworzyw sztucznych, w odniesieniu do węgla kamiennego i mułu węglowego z uwzględnieniem ich termicznej utylizacji metodą spalania i współspalania. Tematyka ta nabiera coraz większego znaczenia z uwagi na narastającą ilość odpadów. Prowadzenie procesów termicznych, jakim poddawane są paliwa/odpady, wymaga odpowiedniej ich organizacji. Stąd wynika główny cel pracy, polegający na przedstawieniu zachowania wybranych paliw/odpadów w procesie spalania, w warunkach laboratoryjnych, w oparciu o kompleksowe badania eksperymentalne. Realizacja badań wymagała zastosowania odpowiedniej aparatury i stanowisk badawczych oraz opracowania odpowiedniej metodyki pomiarów. Eksperymenty obejmowały wysokotemperaturowe badania, związane z procesami fizykochemicznymi towarzyszącymi heterogenicznemu spalaniu/ /współspalaniu wybranych odpadów/paliw, w zróżnicowanym otoczeniu. W celu wykazania specyfiki ich zachowania podczas procesów termicznych niezbędne było wykonanie analizy technicznej i elementarnej paliw/odpadów, umożliwiającej przedstawienie zróżnicowania ich właściwości, a także możliwości energetycznego wykorzystania. W pracy zaprezentowano wyniki badań spalania i współspalania wybranych paliw/odpadów w cyrkulacyjnej warstwie fluidalnej, które, zdaniem autorki, bardzo dobrze spełniają trudne warunki, jakie należy uzyskać, aby sprawnie i ekologicznie wykorzystać te paliwa. Wykazano ponadto oddziaływanie właściwości rozpatrywanych paliw/odpadów na emisję wybranych gazów podczas spalania, a także wyznaczono wpływ różnych parametrów procesu (dostosowanych do możliwości aparaturowych) na charakter jego przebiegu. W monografii przedstawiono również wyniki analizy termicznej TG/DTG/DTA/ /DSC/MS wybranych paliw/odpadów z uwzględnieniem ważnego aspektu emisji zanieczyszczeń. Nowym elementem pracy są wyniki modelowania spalania wybranych paliw/odpadów, które umożliwia prognozowanie zachowania tych materiałów w różnych warunkach termicznych. Pracę zakończono podsumowaniem, wykazującym istotę i ważność podjętego zagadnienia z zaakcentowaniem potrzeby kontynuowania badań w omawianej problematyce.