Kraków. Spacerownik literacki

Agnieszka Konior, Anna Hojwa

Kraków. Spacerownik literacki Gdzie Czesław Miłosz jadał steki? Które z mieszkań Wisławy Szymborskiej było nazywane szufladą? Jakie skarby kryją biblioteki klasztorne? Która z knajp jest najczęściej opisywana we współczesnej literaturze? Gdzie Stanisław Lem kupował swoje ulubione kremówki? Któremu z krakowskich literatów poświęcono najwięcej murali? Gdzie odbyło się wesele Henryka Sienkiewicza? Która z Krakowskich księgarń działa nieprzerwanie od ponad 150 lat? Odpowiedź na te i wiele więcej pytań znajdziecie w blisko 30 autorskich trasach. Kraków. Spacerownik literacki dedykowany jest zarówno przyjezdnym, jak i mieszkańcom. Zapraszamy na spacer, w trakcie którego przekonacie się, że Kraków w pełni zasłużył na tytuł Miasta Literatury UNESCO. Autorki od 2014 roku wspólnie oprowadzają po literackich ścieżkach Krakowa w ramach cyklu Spacery Literackie, organizowanego w ramach projektu Kraków Miasto Literatury UNESCO Krakowskiego Biura Festiwalowego. Przez ponad 10 lat opracowały blisko 50 autorskich tras, którymi oprowadzały ponad 100 razy, częścią z nich dzielą się z czytelnikami w tym spacerowniku.

Zgon Oliwiera Becaille

Emil Zola

"Umarłem w sobotę o godzinie szóstej z rana, po trzydniowej chorobie. Biedna moja żona szukała czegoś od dłuższej chwili w kufrze z bielizną. Gdy się podniosła i zobaczyła, że leżę z otwartymi oczyma, bez tchu, zesztywniały, podbiegła, myśląc, że to zemdlenie, i nachyliwszy się nad moją twarzą, dotknęła moich rąk. Naraz strach ją ogarnął i tracąc głowę, jęknęłą z łez wybuchem: Boże mój, Boże!... Umarł!... Słyszałem wszystko najwyraźniej, tyle tylko, że stłumione dźwięki zdawały się mnie dolatywać jakby gdzieś z bardzo daleka. Jedynie lewym okiem mogłem jeszcze podchwycić blask niewyraźny, bladawe światło, w którym roztapiały się kształty przedmiotów, prawe me oko było zupełnie bezwładne. Było to omdlenie całego organizmu, jakby od porażenia piorunem. Wola ma zastygła, wszystkie fibry ciała wypowiedziały posłuszeństwo. W unicestwieniu tym prawie całej mojej istoty fizycznej jedna tylko myśl żyła jeszcze, snując się wolno i leniwie, choć z nieskażoną wyrazistością." (fragment) Tagi: klasyka,

Everest. Góra Gór

Monika Witkowska

Oto historia wyprawy na najwyższą górę świata. Nie jest to książka wyłącznie o trudach wspinania, ale o tym, jaki jest naprawdę himalajski gigant. Dziś niektórzy twierdzą, że na Everest wejść może każdy. Podobno droga na szczyt jest prosta (co roku przecież organizowane są komercyjne wyprawy na Górę Gór). Skoro jednak jest tak łatwo, dlaczego wielu wspinaczy rezygnuje? Z jakiego powodu część z nich ginie w drodze? O żadnym innym szczycie nie krąży tyle fantastycznych historii. Przy okazji swojej wyprawy autorka miała szansę sprawdzić, co jest prawdą, a co mitem. W książce, którą oddajemy do rąk Czytelników, znajdują się m.in. odpowiedzi na poniższe pytania: dlaczego Góra Gór nazywa się Everest i dlaczego na mapach różnie podaje się jej wysokość? jak wygląda najwyższa góra świata 60 lat po jej pierwszym zdobyciu i jak to z tymi pierwszymi wyprawami było? kim są współcześni wspinacze? Jakie mają motywacje, aby wydawać dziesiątki tysięcy dolarów na wyprawę, w czasie której ryzykują zdrowie i życie? dlaczego wyprawa na Everest trwa prawie dwa miesiące i dlaczego nawet wchodząc z butlą z tlenem zdobycie Góry Gór nie jest łatwe? Zapraszamy do lektury!     Książka Moniki jest publikacją dla wszystkich. I dla tych, którzy o Górze Gór nie wiedzą nic i dla tych, którym wydaję się że o Himalajskim Olbrzymie wiedzą wszystko. Leszek Cichy, himalaista Świetna książka przybliżająca w ciekawy sposób tajniki wyprawy w Himalaje - dla mnie tym bardziej ciekawa gdyż pozwala spojrzeć na wyprawę oczami zwykłego śmiertelnika i jeszcze raz zwrócić uwagę na aspekty, których z racji pewnej rutyny, nie zauważałem. Jerzy Natkański himalaista (Fundacja Wspierania Alpinizmu Polskiego im.Jerzego Kukuczki)       Monika Witkowska – podróżniczka (odwiedziła ponad 160 krajów świata), żeglarka (w rejsach morskich i oceanicznych przepłynęła ponad 30 tys. mil morskich), ale równocześnie – wielka miłośniczka gór. W górach wysokich wspina się od dawna, choć nie traktuje tego w kategoriach wyczynowych. Jest członkiem warszawskiego Klubu Wysokogórskiego i Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich. Przez wiele lat była w Kapitule prestiżowych „Kolosów”, teraz pozostaje w Radzie tego konkursu. Prowadzi stronę monikawitkowska.pl   Wywiad z Moniką Witkowską w serwisie Wirtualna Polska Patroni medialni:

O historii nie dla idiotów

Andrzej Nowak

Odważne pytania, śmiałe hipotezy, wnikliwe analizy Wybitny historyk Andrzej Nowak pyta o Polskę Czy wyczerpała się zdolność historii do budowania spójnej i ważnej narracji tożsamości wspólnoty? Jaka ma być narodowa pamięć krytyczna czy monumentalna? Czy rządzą nami nieczułe, ponadnarodowe rynki, na które nie mają już wpływu decyzje podjęte w politycznych wspólnotach? Historia nie dla idiotów składa się z dwóch części: wywiadów i esejów. W pierwszej autor rozmawia ze znakomitymi eseistami oraz historykami: Piotrem Wandyczem, Andrzejem Sulimą Kamińskim, Romanem Szporlukiem, Tomaszem Łubieńskim, Andrzejem Walickim, Henrykiem Samsonowiczem, Antonym Polonskym i Andrzejem Paczkowskim. W rozmowach przewijają się pojęcia patriotyzmu, pamięci, zdrady i polityki. Przenikliwe i wielowarstwowe odpowiedzi rozmówców gwarantują czytelnikowi pogłębioną refleksję nad wspólnotą polityczną i najważniejszymi wartościami w życiu społecznym. W drugiej części książki profesor szuka odpowiedzi na pytania o polską tożsamość oraz pozycję w świecie od chrztu Polski po działalność IPN.

Profanacje, rewizje - przeciw doktrynom. Dwa opowiadania z debiutanckiego tomu Witolda Gombrowicza

Marek Mikołajec

Książka Marka Mikołajca – dość skromna pod względem objętości, ale za to gęsta jako dzieło odwołujące się do bogatej i różnorodnej literatury teoretycznej (filozofia Giorgio Agambena, krytyka ideologii oraz władzy, postsekularyzm, dekonstrukcja, psychoanaliza), traktuje o opowiadaniach z tomu Pamiętnik z okresu dojrzewania. Autor wybierając sobie jako przedmiot szczegółowej analizy dwa spośród zawartych w nim utworów, a mianowicie Pamiętnik Stefana Czarnieckiego oraz Zdarzenia na brygu Banbury dokonuje rekonstrukcji i objaśnienia światopoglądu prozy Witolda Gombrowicza u progu jego kariery literackiej. Jest to nowatorskie przedstawienie twórczości autora Ślubu w kontekście krytyki władzy i ideologii, czyli tytułowych profanacji/rewizji wymierzonych w alienujące człowieka doktryny. Podstawą dla książki była nosząca ten sam tytuł, wyróżniona drugą nagrodą na konkursie im. J. J. Lipskiego w 2010 roku praca magisterska. Książka adresowana jest do Czytelników zainteresowanych twórczością Witolda Gombrowicza, uczniów liceów, studentów, literaturoznawców i badaczy twórczości autora Ferdydurke. 

Autopowieść. Dyskurs autobiograficzny w prozie Kazimierza Brandysa

Anna Foltyniak-Pękala

Pisarstwo Kazimierza Brandysa stanowi interesujący przykład twórczej biografii autora, który przez ponad półwiecze, ulegając koniunkturalnym wyborom, równocześnie kształtował swoją pisarską indywidualność. Trudna, pełna wstydliwych momentów biografia, z której wyrastają jego kolejne powieści, stawia przed badaczami i czytelnikami szereg trudnych pytań o prawdziwość wyborów, znaczenie literatury w opisie doświadczenia, wreszcie biograficzną prawdę podmiotu. Zapomniana dziś proza pisarza odczytana została w nowoczesnych kontekstach, ale także poprzez to, co nieoczywiste: pęknięcia, szczeliny, afektywne drobiazgi, które pojawiają się w intelektualnym, starannie wyreżyserowanym prozatorskim portrecie pisarza, a także przez organizującą rozważania, zaproponowaną przez samego Brandysa kategorię „autopowieści”. Dzięki temu jego teksty nabierają nowych znaczeń, aktualizując pytania o rolę literatury w budowaniu podmiotowej tożsamości i doświadczenia. „Moc  wielkiej i ważnej literatury polega na tym, że nigdy nie bywa ona miałka, a umieszczana w nowych kontekstach wyłania sensy nieoczywiste i prowokuje do formułowania kolejnych pytań i wypróbowywania nieoczekiwanych odpowiedzi. Tej właściwości dowodzi rozwijający się ostatnio trend odświeżania pisarzy dwudziestowiecznych, czytania ich poprzez pryzmat pojęcia nowoczesności, która wprawdzie była dla nich otoczeniem naturalnym, jednak de facto nierozpoznanym”. Prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska   „Dzięki otwartej formule dochodzenia do ostatecznych konkluzji lektura książki wciąga i powoduje, iż prezentowane wywody ani przez chwilę nie przekształcają się w nużący, uporządkowany chronologicznie czy strukturalnie naukowy dyskurs o twórczości Kazimierza Brandysa, ale stanowią pasjonującą wielowątkową „opowieść literaturoznawczą”. Prof. ATH, dr hab. Marek Bernacki   Anna Foltyniak-Pękala, dr – absolwentka polonistyki i psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka książki „Między pisać Nałkowską, a Nałkowskiej czytaniem siebie” (Kraków 2004). Publikowała m.in. w „Tekstach Drugich”, „Pamiętniku Literackim”, „Dekadzie Literackiej”. Laureatka X edycji Konkursu Prac Magisterskich im. J.J. Lipskiego (Warszawa 2005), wyróżniona w konkursie Kobiety kontra lektury, Fundacji Nowoczesna Polska (Warszawa 2008) oraz w II edycji konkursu „Biuletynu Polonistycznego” Publikuj.dr  na najlepszą prezentację obronionej pracy doktorskiej (Warszawa 2017). Stypendystka programu ­MNiSW „Top500Innovators” na University of California, Berkeley (2015). Pracuje w Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej.

Pot-Bouille

Émile Zola

Pot-Bouille raconte lhistoire du jeune Octave Moore, venu conquérir Paris. Il est beau, charmant et reve de conquérir le monde entier. Octave a un plan: il lui semble quil lui serait plus facile de se lancer dans une carriere avec laide de femmes. Les lecteurs regardent comment la vie sociale se transforme en une comédie monstrueuse dhypocrisie.

Wiłka. Smocza dziewczynka

Antonina Kasprzak

Gdy mama Poli i Bułeczki trafia na kilka miesięcy do szpitala, życie dziewczynek bardzo się zmienia. Zapracowany, często wyjeżdżający służbowo tata nie może im poświęcić zbyt wiele czasu, muszą więc stać się bardziej samodzielne, szczególnie rozsądna i odpowiedzialna Pola, która opiekuje się roztargnioną i beztroską młodszą siostrą. Pola i Bułeczka natrafiają na trop dziwnej dziewczynki, zamkniętej w domu przez surową matkę. Ukrywa ona pewną tajemnicę, należy bowiem nie do gatunku ludzi, ale tajemniczych, smoczych istot – Wił. Kochająca, ale apodyktyczna matka-smoczyca pragnie, by córka zrealizowała jej plany i ambicje, nie licząc się z uczuciami dziewczynki. Poli, Bułeczce i tajemniczej Wiłce udaje się jednak rozwiązać problemy, z którymi dorośli w obydwu rodzinach nie umieli sobie dać rady.