"Er(r)go. Teoria | Literatura | Kultura" 2018. Nr 36, 1/2018: utopie/iluzje/pragnienia

red. Wojciech Kalaga, Beata Wojewoda

Er(r)go… , ou-topos, nie-miejsce, a może eu-topos, dobre miejsce? W każdym razie utopia, albo też kontrutopia, antyutopia, dystopia, technoutopia, uchronia, metatopia, allotopia i wreszcie komputopia. I jeszcze ekotopia jako świat tylko możliwie dobry, a na tym nie koniec, bo także multimedialna symulacja jako utopia – mentalne zapętlenia ludzkości w utopotezji, nie-miejscach, w bez-czasie, w próżni, nieskończoności i nieograniczoności, krótko mówiąc, komputerowa narkotyzacja. Taka to nasza technocodzienność: przesunięcia ontologiczne, transwersalne przenikanie się wirtualności i realności, brak ochoty na wyjście z kreacji, deterytorializacja utopii. A wcześniej utopijne futurospazmy futurystów: sempre in avanti, piękno szybkości, ryczący samochód pędzący po taśmie karabinu maszynowego, nienasycone dworce kolejowe, szerokopierśne lokomotywy i lot ślizgowy aeroplanów. A później antropologicznie niepewny Baudrillard: „jestem w końcu człowiekiem czy maszyną?” pyta. Fundamentalistyczny, uzurpacyjny, toksyczny, utopizm (proszę nie mylić go z utopianizmem) i jego dwie Nieznośności. Instytucjonalizacja moralności, tropienie przeciwników i zwieranie szeregów. A utopista? Niedorzeczny krawiec, który przykrawa klienta zamiast materiału. Myśl naukowa uderza w kulturę, a Lem z tego korzysta: wzmacniacz inteligencji, maszyna gnostyczna, fantomatyczny generator i producent świata, teletaktor, wszechplanetarny superfantomat, cyberdyktatura, ale nie proletariatu, fantomatyczne rozpasanie: onanizm odśrodkowy i technika ułatwionej rozkoszy, a w efekcie sfantomatyzowane społeczeństwo – łechtanie próżności, wyrzynanie wrogów, maltretowanie podwładnych, krwawa dyktatura i samozniszczenia awatara albo przesiadanie się do innego ciała, poprawiania, retuszowania, fałszowania mózgu, cerebromatyczne zabójstwa, a pośród tego wszystkiego pan Smith. Utopie korporacyjne – co za typy! Korporanci, Czystokrwiści, Konsumenci, Fabrykanci, Adamowie i Ewy, plebsszczury, Ogrodnicy. Świat Złowszechny, kasty i warstwy, Plebsopolie i Kompleksy, bezwodny potop, korporacjobójstwo, recykling klonów, a Fabrykantki spożywają Amnezjadę i Stymulinę. Groźna sprawa – HE (human enhancement) – ktoś chce nas udoskonalić! Majsterkowanie ontologiczne: co tu w nas ulepszyć, co by jeszcze poprawić? To ci transhumaniści każą nam nakręcać nasze sprężyny, śrubować nas samych. Zarejestrowany człowiek-cyborg słyszy kolory, a gdzie posthumanistyczna godność? Wielkie wizje czy pragmatyzm? Teoria zbawienia, świat pozadoczesny, nie-miejsce, które istnieje, pedagogika cnotliwego życia, sankcja eschatologiczna, życie wieczne, mentalność ucieczkowa, samozbawienie. A może inżynieria cząstkowa: stwórzmy sobie obywatela aktywnego, krytycznego, zaciekawionego, zdolnego do przeciwstawiania się władzy i presji środowiskowej i oszacujmy swoją niemoc. Jesteśmy głodni. A wolność? „Wolność! Tej zjeść się nie da!”. Udajemy się na Śląsk, a tam zmityzowany symbol kuturowy – czynszowe koszary familoków – ale też Arkadia: ludzka, higieniczna utopia Giszowca, utopia wcielona w życie, robotnicze szczęście na co dzień (choć samotni mężczyźni wypchnięci do domu kawalera), natura, rozsądek, ład, harmonia i wygoda. Ale i Arkadię trzeba sprzątać, nawet prewet i gnojownię. I (re)konstruowanie Śląska: biografia Horsta Bienka jako destylat. Bienek między metafizycznymi pejzażami i protokołami z Auschwitz, Bienka warsztat poetologiczny, modernistyczny kosmos tekstualny i strategie tekstualizacyjne, polifonicznie otwarte tekstury, iluzje referencjalnej autentyczności, poetycki realizm, opowiadanie nieopowiadalnego Shoa, kapo, rzężenie mężczyzny i zapach jaśminu. Heimatliteratur i zawodowi wypędzeni. Bienek (s)twarza się w sobąpisaniu a homoerotyczne podniecenie ucieka w trzecią osobę. (Auto[r])biograficzne (o)pisania i narracyjna gra pomyłek. W Ameryce nieżyjący już Fuller, architekt rzeczy w ruchu, powiela duszę wszechświata: dymaxionowy środek transportu, dymaxionowe domy i ich kosmiczna świadomość, dymaxionowa mapa i trzy święte: święta geometria, święta technologia, święta sekularność świata. A jeszcze tu i ówdzie: kontrfinalność rozumu, błogosławiona prawda, ślepota utopii technicznej, osobowości bez ciała, homo fantomaticus, homo hierarchicus, Człowiek-my. I dzisiejsza moda na etykę: utopijność etyki wartości, etyka cnót, utopijny etyczny heroizm, totalizm aksjologiczny, imperatyw hedonistyczny, moc wartości, autonomiczne sumienie, dwadzieścia pięć wizji idealnego społeczeństwa, wyzwolone zniewolenie, jarzmo powolności, architektura opresji, cień miasta wymarłego, kapitalizm kognitywny, wirtualne habitaty, obsceniczny nadmiar widzialności. Nieznośna utopijność utopizmu. Wojciech Kalaga

CH.W.D.A.B. Kroniki 2005-2006

Luna Kosinski

CH.W.D.A.B. Kroniki 2005-2006 to częściowo autobiograficzne, brutalne w formie i treści zapiski autora, mieszkającego w Prokocimiu odległej dzielnicy Krakowa. Książka dokumentuje świat widziany w perspektywy miejskiej prowincji miejsca zamieszkania młodych, ambitnych ale już na starcie przegranych życiowo ludzi. Kluczem do historii rozgrywającej się na kartach książki jest los młodego mężczyzny, który wyrwał się z Prokocimia, wygrywając w loterii 14 mln złotych, na tym tle autor snuje opowieść dotyczącą także swojego własnego życia i osób ze swojego otoczenia. Mało jest pozycji, które tak jak ta jednocześnie są krańcowo wulgarne, realistyczne i pornograficzne a z drugiej strony wzruszające i dające do myślenia. Książka początkowo odrzucona przez duże wydawnictwa z powodu swojej drastyczności, robi karierę całkowicie oddolnie - rozpowszechniała się najpierw pocztą pantoflową, z czasem doczekała się premiery w wersji elektronicznej, później swojej wersji w postaci audiobooka, aktualnie zaś przygotowywana jest premiera sztuki teatralnej na podstawie tej książki. To jedna z tych pozycji, jakie nie dają o sobie zapomnieć przez długi czas.   Fragment: Kim był Cieciu? On był jednym z Łowców Psów i nikogo się nie bał. Miesiąc wcześniej wrócił ze szpitala jeszcze bardziej zawzięty i niebojący się śmierci, niż kiedykolwiek. Tatuaż z napisem Cracovia na jego piersi był teraz przecięty blizną biegnącą od litery o, daleko za literę a. Cieciu ćmił fajkę i siedział na ławce, a pod ławką stała butelka piwa. Siedział i szeroko otwartymi oczami patrzył w kierunku Bieżanowa, jakby próbował go zobaczyć poprzez stojące mu na drodze bloki. Nie planował w myślach przyszłych błyskotliwych akcji, ani nie wspominał przeszłej chwały. Pił alkohol i miał to uczucie, jakie ogarnia żołnierza odpoczywającego między jedną bitwą, a następną: całkowite, obezwładniające uczucie spokoju. Obok niego siedziała dziewczyna. Wyglądała może trochę jak prostytutka, ale nią nie była. Cieciu po prostu był estetą i lubił patrzeć na swoją kobietę, pokazującą się światu w pełnej krasie. Czerwone jak krew usta. Kolczyki duże na szerokość kastetu. Cycki na wierzchu, jakby właśnie wstała z łóżka i nie zdążyła się zapiąć. Nogi szeroko rozstawione, jakby nigdy się nie zamykały. Bo dla niego nie zamykały się nigdy. Cieciu wiedział, że życie jest krótkie i dlatego chciał, aby w każdej chwili wszystko było dostępne na wyciągnięcie ręki. By nic nie odkładać na jutro. Był jak grecki filozof, wyznający doktrynę o nieuchronnej śmierci, przychodzącej nie wiadomo kiedy, którą można zwyciężyć tylko żyjąc pełnią życia. To dlatego, ciągle leżała obok niego butelka i zawsze miał w kieszeni pełną paczkę papierosów. Cieciu nie wiedział, że jest równy antycznym filozofom po prostu siedział i kończył ćmić szluga. Arek przechodził właśnie obok niego. Wracał z jakiegoś debilnego spotkania pod oknem papieża.      

Tekla. A Romance of Love and War

Robert Barr

Written in 1893, Tekla: A Romance of Love and War is a novel by Robert Barr. Great fun if you like a bit of chivalry and men in tights. Strongly recommended this book for every teenager who wants to discover the exciting world of reading medieval stories and for their parents! Robert Barr (1849-1912) was a British-Canadian short story writer and novelist, who published the first Holmes parody, The Adventures of Sherlaw Kombs in 1892. He relocated to London in 1881 where he founded the magazine The Idler in 1892 in collaboration with Jerome K Jerome. In 1895 he retired from its co-editorship and became a prolific novelist. Some of his works include: In the Midst of Alarms, a story of the attempted Fenian invasion of Canada in 1866; A Woman Intervenes, a story of love, finance, and American journalism and others.

The Shadow of the Wolf

R. Austin Freeman

This novel is an excellent example of the inverted detective story, a modern form that R. Austin Freeman is credited with inventing. You know from the beginning who the guilty party is, but watching Dr. Thorndyke figure it out is amazing. And watching the perpetrator think that he is getting away with his crime, while watching Dr. Thorndyke close in on him is well-done literary irony. The fun comes not from being baffled, but from watching Thorndykes mind at work and observing his scientific methods which include, in this case, geology, petrology, psychology, marine biology, handwriting analysis, and chemical analysis. The crime takes place in a yacht off the coast of Penzance in Cornwall, where a circle of friends are vacationing. The victim is a boorish, overbearing, dishonest brute with money. The murderer is a likable, gentlemanly, talented artist of modest means. Every one likes the murderer, including Dr. Thorndyke.

Atlassian Jira Server & Data Center. Programowanie rozwiązań w projektach biznesowych

Jakub Kalinowski

By szybciej, sprawniej i skuteczniej zarządzać projektami Znalezienie odpowiedzi na zaprzątające umysł pytania z zakresu automatyzacji zwykle wiąże się ze spędzeniem długich godzin na wertowaniu niespójnej dokumentacji lub przeszukiwaniu forum Atlassian Community, gdzie swoimi problemami (a także autorskimi pomysłami na ich rozwiązanie) dzielą się inni użytkownicy Jiry. To jednak często bezproduktywne działanie, a jedynym skutecznym ― albo i nieskutecznym ― sposobem, by pokonać przeszkodę, jest metoda prób i błędów. W szczególności dotyczy to klas, metod i interfejsów, o których możemy jedynie powiedzieć, że istnieją i przyjmują określone typy parametrów. Książka Jakuba Kalinowskiego ma w zamyśle oszczędzić czytelnikom żmudnego procesu pozyskiwania wiedzy i dać wskazówki, jak rozwiązać konkretne problemy, z którymi mogą się oni zetknąć podczas pracy z Atlassian Jira Server. Znalazło się tu omówienie takich kwestii jak custom fields, workflows, integracje z API, funkcjonalności dostarczane przez pluginy, a także tego, co niesłusznie jest uznawane za terra incognita, czyli tworzenia własnych pluginów. Autor uzupełnił treść o kilka zagadnień związanych z integracją Jiry i Confluence, jak również z bazami Insight - Asset Management, ponieważ obie aplikacje często są obecne w projektach biznesowych, a ich automatyzacja zazwyczaj przysparza wielu problemów. To książka adresowana przede wszystkim do czytelników, którzy mają już doświadczenie w zarządzaniu projektami i instancjami Jira, jednak do tej pory nie zdecydowali się na pisanie skryptów automatyzujących.

Warszawo naprzód

Marcin Wiącek

Jak może wyglądać Warszawa wkrótce po wojnie nuklearnej? Co dzieje się w II linii Metra, na Stadionie Narodowym i w innych miejscach dawnej stolicy? Czy największym problemem były i są potwory? Z jakimi problemami borykają się mieszkańcy? Czy wojna nauczyła czegoś ludzi? Była ona tą najważniejszą w historii? Czy można wymyślić coś jeszcze po serii Metro 2033 i Kompleksie 7215? Czy może stać się to inspiracją dla innych, podobnie jak było nią kiedyś Metro 2033?

Purpurowa nić

Francine Rivers

"Purpurowa nić" to powieść o miłości i zdradzie, o zwątpieniu i nadziei, o rozstaniu i powrotach... Życie Sierry Madrid miało być sielanką. Wspaniały mąż. Cudowne dzieci. I pomyślne widoki na przyszłość. Ale czasami powracały we wspomnieniach Sierry słowa jej ojca: "Zobaczysz, że przez tego chłopaka będziesz jeszcze płakać!" Wtedy nie chciała w nie wierzyć, teraz zaś Alex, jej mąż, nie pozwalał o nich zapomnieć. Nagle ten doskonale poukładany świat, konstruowany z marzeń i snów, rozsypał się jak domek z kart... "Spotkanie z tą książką to dla mnie wielka odkrywcza przygoda polegająca na poznaniu wewnętrznej dynamiki małżeństwa i wewnętrznego rozwoju zarówno mężczyzny, jak i kobiety. Ten rozwój, ta progresja możliwe są tylko dzięki Chrystusowi. Polaryzacja egoizmów prowadzi do destrukcji. W miarę zbliżania się do Jezusa bohaterowie odkrywają w jakim stopniu sami dla siebie stają się przeszkodą w rozwoju." O. Jan Góra Francine Rivers, jedna z najpopularniejszych powieściopisarek amerykańskich. Autorka licznych bestsellerów, m.in. nagrodzonego wyróżnieniem Golden Medallion Award cyklu Mark of the Lion (Znamię Lwa), na który składają się trzy powieści: (Głos w wietrze, Echo w ciemności, Jak świt poranka), przenoszące czytelnika w świat starożytnego Rzymu. Poza tą trylogią, która zdobyła miliony czytelników w samych Stanach, znakomicie przyjęte przez krytyków zostały także powieści: "Szofar zabrzmiał", "Ostatni zjadacz grzechu" oraz "Dziecko pokuty".

Quatrevingt-treize

Victor Hugo

Lanéé 1793, Bretagne du nord. Quatre-vingt-treize est un récit de lépoque de la Révolution française et aussi une histoire de trois personnages symboliques: un vieil aristocrate, le marquis de Lantenac, son neveu, Gauvain, un noble rattaché aux humbles Cimourdain, pere adoptif de Gauvain. Ici il y a les situations angoissantes et beaucoup de rebondissements. Pris en presse entre la loi et la raison, que décident Tellmarch, Gauvin, Cimourdain? Suis je hors la loi? Je nen sais rien. Mourir de faim, est ce tre dans la loi?