Pogrobek

Józef Ignacy Kraszewski

Ol­brzym w le­sie Wstęp do po­ema­tu Kie­dy prze­bu­dzi­li się ra­no, za­py­tał Abo­on Sa­hii: -- Co ci się śni­ło? -- Wi­dzia­łam gó­ry, któ­re ru­sza­ły się jak zwie­rzę­ta, a po­tem zmie­ni­ły się w zwie­rzę­ta. -- Wi­dzia­łam zwie­rzę­ta z gór po­wsta­łe, któ­re pła­ka­ły jak czło­wiek i za­mie­ni­ły się w czło­wie­ka. -- Wi­dzia­łam czło­wie­ka, któ­ry pła­kał i któ­ry w nic już zmie­nić się nie mógł, ale gro­my bi­ły, drze­wa pa­da­ły i spo­śród nich wy­szedł brat czło­wie­czy, któ­ry szedł w imię pła­czą­cych i w imię zbrod­ni, któ­ry szedł w imię Bo­ga i w imię sza­ta­na, któ­ry szedł w imię chmur i w imię zie­mi, a czło­wiek, któ­ry pła­kał, wo­łał do nie­go: ,,Śle­py, idziesz w imię uro­je­nia! [...]Józef Ignacy KraszewskiUr. 28 lipca 1812 w Warszawie Zm. 19 marca 1887 w Genewie Najważniejsze dzieła: Stara baśń (1876), Chata za wsią (1854), Ulana (1842), Dziecię Starego Miasta (1863), Zygmuntowskie czasy (1846), Barani Kożuszek (1881), Hrabina Cosel (1873), Brühl (1874), Poeta i świat (1839), Latarnia czarnoksięska (1844), Wspomnienia Wołynia, Polesia i Litwy (1840) Niezwykle płodny pisarz, autor przede wszystkim powieści historycznych i obyczajowych, publicysta, działacz społeczny, badacz starożytności słowiańskich, popularyzator źródeł historycznych. Do najpopularniejszych dziś powieści Kraszewskiego należy Stara baśń. Wśród inspiracji do niej znalazło się kilka wydanych wcześniej tekstów literatury pięknej. Po pierwsze Rzepicha (1790) Franciszka Salezego Jezierskiego, jednego z jakobinów warszawskich, który wyjaśniał przyczynę nierówności społecznych tezą o podboju rolniczej ludności słowiańskiej przez plemię, które przekształciło się w szlachtę (a właśc. magnaterię). Po drugie, Lillę Wenedę (1840) Juliusza Słowackiego, obrazującą podobną tezę oraz pokazującą dwuznaczną rolę chrześcijaństwa jako religii najeźdźców. Po trzecie dramat Mieczysława Romanowskiego Popiel i Piast (1862), w którym dodatkowo nacisk położony został na zagrożenie dla Słowiańszczyzny ze strony państw niemieckich, zaś kościół ukazany został ostatecznie jako gwarant zażegnania konfliktu społecznego między szlachtą a ludem (tj. też między państwem jako systemem instytucji a funkcjonowaniem społeczności połączonej więzami rodowymi i sąsiedzkimi). Ponadto Kraszewski czerpał ze źródeł historycznych (najwidoczniejsze są ślady adaptacji legend zapisanych w Historii Polski Jana Długosza), z własnych badań nad kulturą materialną dawnych Słowian i Litwy (wydał m.in. dzieła pionierskie: Litwa. Starożytne dzieje 1847 oraz Sztuka u Słowian 1860, zajmował się obyczajowością Polski piastowskiej, pracował nad projektem encyklopedii starożytności polskich dla Akademii Umiejętności w 1875 r.), z opracowań współczesnych mu historyków: Lelewela, Szajnochy, Roeppla i in. Pewien wpływ na treść powieści wywarły również prelekcje paryskie Mickiewicza na temat literatury słowiańskiej, skąd zaczerpnął np. przekonanie o zachowaniu w religii Słowian śladów dziedzictwa praindoeuropejskiego (swoisty panteizm, niektóre bóstwa tożsame z hinduistycznymi). Do swoich źródeł i inspiracji dodał Kraszewski również rzekomo średniowieczny Królodworski rękopis. Zbiór staroczeskich bohatyrskich i lirycznych śpiewów (1818) wydany, a jak się później okazało, również spreparowany przez Vaclava Hankę. Przeczytaj artykuł o autorze w Wikipedii Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Refleksja

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Refleksja Tam, gdy pomyślę, że się spotkać mamy,  wstąpiwszy w wiecznej Tajemnicy bramy,  my, cośmy w krótkiej wspólnej życia chwili  kochali siebie lub nienawidzili:  niczym mi zda się, prochem, wobec niemej  martwoty śmierci, wszystko, co czujemy.    Tam, jeśli spotkam pomiędzy smętnemi  marami — ludzi, których tu na ziemi  nienawidziłem niegdyś, lub kochałem:  czyliż ich sobie umarły przypomnę? [...]Kazimierz Przerwa-Tetmajer Ur. 12 lutego 1865 w Ludźmierzu Zm. 18 stycznia 1940 w Warszawie Najważniejsze dzieła: Na Skalnym Podhalu (1910), Legenda Tatr (1912); wiersze: Eviva l'arte; Hymn do Nirwany; Koniec wieku XIX; Prometeusz; Lubię, kiedy kobieta; Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej; Pieśń o Jaśku zbójniku; List Hanusi. Poeta, jeden z czołowych przedstawicieli polskiego modernizmu (Młodej Polski); spośród jego obfitej twórczości poetyckiej najistotniejsze dla historii literatury pozostają wiersze z drugiej (1894), trzeciej (1898) i czwartej (1900) serii Poezji, oddające ducha dziewiętnastowiecznego dekadentyzmu, pesymizmu egzystencjalnego, a także fascynacji myślą Schopenhauera i Nietzschego oraz mitologią i filozofią indyjską, które właściwe było pokoleniu Tetmajera, szczególnie młodopolskiej bohemie. Tetmajer zasłynął ponadto jako autor śmiałych erotyków, a także piewca górskiej przyrody Tatr i popularyzator folkloru podhalańskiego; pisał również dramaty (Zawisza Czarny, Rewolucja, Judasz), nowele i powieści (Ksiądz Piotr; Na Skalnym Podhalu; Legenda Tatr; Z wielkiego domu; Panna Mery). Był przyrodnim bratem Włodzimierza Tetmajera, stanowił prototyp postaci Poety z Wesela Wyspiańskiego. Jego ojciec, Adolf Tetmajer, brał udział w powstaniu listopadowym i styczniowym; matka, Julia Grabowska, należała do tzw. koła entuzjastek, literatek skupionych wokół Narcyzy Żmichowskiej. Podczas studiów na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1884-1886) zaprzyjaźnił się z Lucjanem Rydlem, Stanisławem Estreicherem i Ferdynandem Hoesickiem. Zajmował się twórczością poetycką i pracą dziennikarską w "Kurierze Polskim" (współredaktor 1989--93), "Tygodniku Ilustrowanym", "Kurierze Warszawskim" i krakowskim "Czasie". Przez wiele lat pełnił funkcję sekretarza Adama Krasińskiego (wnuka Zygmunta, zajmującego się wydawaniem spuścizny autora Nie-Boskiej komedii) i w tej roli przebywał w Heidelbergu (1895). W czasie I wojny światowej był związany z legionami Piłsudskiego (redagował pismo "Praca Narodowa"); po wojnie wdał się w spór polsko-czechosłowacki o linię graniczną w Tatrach, był organizatorem Komitetu Obrony Spisza, Orawy i Podhala oraz prezesem Komitetu Obrony Kresów Południowych. W 1921 został prezesem Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich, a w 1934 członkiem honorowym Polskiej Akademii Literatury. Drugą połowę życia poety naznaczyła choroba. Powikłania wywołane kiłą doprowadziły najpierw do zaburzeń psychicznych (które ujawniły się już podczas obchodów 25-lecia jego twórczości w 1912 r.), a w późniejszym czasie do utraty wzroku. Pod koniec życia Tetmajer egzystował dzięki ofiarności społecznej, umożliwiono mu mieszkanie w Hotelu Europejskim w Warszawie, skąd został eksmitowany w styczniu 1940 r. przez okupacyjne władze niemieckie. Zmarł w Szpitalu Dzieciątka Jezus z powodu nowotworu przysadki mózgowej oraz niewydolności krążenia. Jest pochowany na Cmentarzu Zasłużonych w Zakopanem; na warszawskich Powązkach znajduje się jego symboliczny grób. Przeczytaj artykuł o autorze w Wikipedii Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Pozostała tylko nadzieja

Lidia Czyż

Choć wydaje się to nieprawdopodobne, ta historia wydarzyła się naprawdę. Będąc dzieckiem, Nadia doświadcza niewyobrażalnej przemocy emocjonalnej i fizycznej ze strony matki i ojczyma, a w późniejszym okresie – innych bliskich osób, które ją zawodzą. Jej życie staje się pasmem uzależnienia i poniżenia: ucieczka z domu, narkotyki, aborcja, wykorzystanie, nieuleczalna choroba… Nic nie zostaje oszczędzone.­­ Nadię utrzymuje przy życiu jedynie nadzieja, że kiedyś zdoła odnaleźć ukochanego ojca. Gdy jednak w końcu – po dwudziestu pięciu latach! – spełnia się jej marzenie, odkrywa, że w głębi duszy szuka czegoś więcej: prawdziwej, bezwarunkowej miłości, jaką ojciec nie jest w stanie ją obdarzyć. Taką miłość może darować bowiem tylko Ojciec przez wielkie „O”. Jestem pewna, że gdybym nie cierpiała, może nigdy nie szukałabym tak rozpaczliwie ojca i jego miłości, a właśnie szukając go, znalazłam miłość doskonałą i bezwarunkową – podsumowuje bohaterka. Jej historia jest tak wielowątkowa i barwna, że wydaje się być gotowym scenariuszem filmowym.   © 2023 Wydawnictwo Błysk (Audiobook) ISBN: 9788367739030

Fenomen snu

Ewa Baum, Szczepan Cofta, Anna Grzegorczyk (red.)

Przesypiamy prawie jedną trzecią naszego życia, a jednak - jak pisał Adam Mickiewicz - "dlaczego śpią ludzie, żaden z nich nie bada". Sen jest niezbędny dla regeneracji i przywrócenia sprawności organizmu. Pozwala oszczędzać ograniczone zasoby energii, uchronić nasze ciała przed wczesnym zużyciem, stanowi antidotum na stres. Zgoła inny jego aspekt ukazują nam marzenia senne, które chętnie opowiadamy, a przeżycia z nimi związane fascynują nas bądź niekiedy przerażają. Ta dwojaka natura snu czyni go interdyscyplinarnym przedmiotem badań. Książka jest kolejnym już efektem współpracy naukowej Centrum Badań im. Edyty Stein z Katedrą Nauk Społecznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Szpitalem Klinicznym Przemienienia Pańskiego w ramach projektu transdyscyplinarnego namysłu nad istotnymi fenomenami egzystencji ludzkiej i "budowania mostów" między humanistyką i naukami społecznymi a naukami medycznymi.

Ekipa na tropie. Białe szaleństwo

Magda Stachula

Pełna zwrotów akcji, emocji i wyzwań historia, która dostarczy wrażeń każdemu dziecku, które lubi niezapomniane przygody! Oliwka, Jagoda, Filip i Kuba wyjeżdżają do swoich domków nad jeziorem. Jest grudzień, zbliżają się święta, ale po śniegu ani śladu. Dzieci z utęsknieniem czekają na prawdziwą białą zimę, aby móc oddać się zabawom na śniegu, jednak pogoda jest nieugięta. Od kilku dni pada rzęsisty deszcz, wieje porywisty wiatr, skutki zmiany klimatu dają w kość, a ze względu na alerty RCB dziadkowie nie pozwalają bawić się dzieciom na zewnątrz. Wieczorem ekipa postanawia odwiedzić ekscentrycznego sąsiada, który mieszka w strasznym domu na Zapomnianej Ulicy. Nadchodzi ogromna burza, w domu gaśnie światło, a do tego jeden z pokoi jest zamknięty na klucz, a Kowboj uparcie drapie w drzwi, dając znać, że coś lub ktoś musi być w środku. Jak skończy się wyprawa do strasznego domu? Co dzieci odkryją w tajemniczym pokoju? I czy w końcu spadnie śnieg?

Baśnie braci Grimm 2

Wilhelm Grimm, Jakub Grimm

Baśnie braci Grimm należą do klasyki literatury światowej. To właśnie w tych opowieściach po raz pierwszy pojawiły się takie zwroty, jak "dawno, dawno temu" czy "za górami, za lasami". Teraz możemy przypomnieć je sobie w nowym, świetnym tłumaczeniu Elizy Pieciul-Karmińskiej. Czyta Jerzy Stuhr - artysta nieprzeciętny, wybitny aktor, uznany i nagradzany scenarzysta oraz reżyser filmowy. Poza tym - znakomity lektor, a zarazem interpretator literatury polskiej i światowej. Z lekkością i wdziękiem potrafi oddać ducha gawęd ludowych, wprowadzając do nich nutę dramatyzmu, szczyptę ironii, a nade wszystko poczucie humoru.

W godzinie próby

Jeffrey Archer

Co było treścią samobójczego listu posła Alexa Fishera i czemu upublicznienie go miałoby fatalne skutki dla Cliftonów i Barringtonów? Giles obawia się, że notatka zmarłego zrujnuje jego karierę polityczną i zakochuje się w Karin, która być może jest rosyjskim szpiegiem. W tym czasie Harry próbuje wydostać z gułagu na Syberii autora nieautoryzowanej książki o Stalinie. Sebastian Clifton, zamożny dyrektor Farthings Bank zaczyna rozumieć, że świetna posada to nie wszystko i nawiązuje kontakt ze swoją byłą narzeczoną oraz córką. Nieoczekiwanie w jego życiu pojawia się urodziwa indyjska dziewczyna o imieniu Priya. Oto szósta z 7 części cyklu o rodzinie Cliftonów, można ją uznać za oddzielną historię lub czytać bez zachowania kolejności sagi. Jeśli lubisz książki pełne nieoczekiwanych zwrotów akcji i masz słabość do sag poruszających wątki polityczne, oto lektura właśnie dla ciebie.

Sprzątacz

Mark Dawson

John Milton to artysta w swoim fachu. Do perfekcji opanował sztukę zabijania. Nic więc dziwnego, że z jego usług chętnie korzysta brytyjski rząd. Gdy MI6 lub wojsko nie są w stanie skutecznie zlikwidować wrogów państwa, wysoko postawieni politycy wynajmują Miltona. Człowieka od brudnej roboty.  Lecz mężczyznę ostatnio nękają koszmary, w których duchy przeszłości powracają ze zdwojoną siłą. Najemnik postanawia zerwać z dotychczasowym życiem. W ramach zadośćuczynienia za dawne grzechy pragnie pomagać ludziom napotkanym na swojej drodze. Milton trafia na East End w Londynie. Tam poznaje młodą matkę – Sharon Warriner. Jej syn Elijah wsiąka w środowisko miejscowych gangów. Najemnik obiecuje zająć się tą sprawą – chce wyrwać chłopaka z rąk niebezpiecznych przestępców i tym samym naraża się londyńskiemu półświatkowi. Jakby tego było mało, rząd brytyjski postanawia pozbyć się Miltona i wysyła za nim płatnego zabójcę… „Sprzątacz” to nie lada gratka dla fanów takich postaci jak Jack Reacher. Mark Dawson, niczym Lee Child, skonstruował pełen zwrotów akcji, trzymający w napięciu do ostatniej strony thriller, który zadowoli nawet najbardziej wymagających czytelników.