Czas odnaleziony

Marcel Proust

Czas odnaleziony  to ostatni, siódmy tom quasi-autobiograficznego cyklu Marcela Prousta W poszukiwaniu straconego czasu, a jednocześnie klamra spinająca wszystkie poprzednie tomy: W stronę Swanna, W cieniu zakwitających dziewcząt, Strona Guermantes,  Sodoma o Gomora, Uwięziona, Nie ma Albertyny.  Na szczęście Autor mylił się przepowiadając śmierć swoich książek po stu latach (cytat poniżej). To prawda, że niewiele utworów potrafi przetrwać próbę czasu. W poszukiwaniu straconego czasu jest niezwykłym wyjątkiem.   Bez wątpienia moje książki umrą pewnego dnia, podobne w tym do mej cielesnej powłoki. Śmierć trzeba przyjmować z rezygnacją. Musimy zgodzić się, że przestaniemy istnieć za dziesięć lat, a nasze książki za sto. Życie wieczne nie jest dane ani ludziom, ani książkom. Nasze książki są szkicowane przez nasze namiętności, piszemy dopiero w chwilach odpoczynku między nimi. Życie bowiem zawodzi nas tak dalece, że zaczynamy w końcu wierzyć, iż literatura nie ma z nim żadnego związku, ogarnia więc nas osłupienie, jeśli widzimy jak cenne myśli ukazane w książkach rozprzestrzeniają się, nie lękając się zagłady, spontanicznie, naturalnie, wśród pełni życia codziennego…                                                                                                             Marcel Proust

Czas postu, czas uczty - zderzenie kultury indyjskiej i amerykańskiej

Anita Desai

Jest to poruszająca, zabawna, zmuszająca do refleksji powieść o stosunkach rodzinnych, panujących współcześnie w dwóch całkiem odmiennych kulturach - indyjskiej i amerykańskiej. Jest to też opowieść o tym, jak zaspakajane są w tych kulturach potrzeby człowieka. Tytuł książki nawiązuje do jedzenia w sensie dosłownym, jak też przenośnym (pożywienie dla ducha). Każda z tych kultur ma obszary „głodu“ i „sytości“, które podświadomie przenosi na poziom kulinarny. W pierwszej części powieści indyjska rodzina karmi swe dzieci do przesytu nadmierną troską i ingerowaniem w każdą sferę życia; w drugiej - młoda Amerykanka odczuwająca „głód“ emocjonalny popada w bulimię. Postacią łączącą obie części powieści jest Arun, Hindus, który przyjechał na studia do Ameryki. Anita Desai - jedna z najbardziej znanych współczesnych pisarek indyjskich piszących po angielsku. Urodziła się w 1933 roku w Indiach w rodzinie Bengalczyka i Niemki. W swoim dorobku pisarskim ma powieści, opowiadania i utwory dla dzieci. Powieść "Czas postu, czas uczty" jak też dwie inne "Clear Light of Day" i "In Custody" kandydowały do nagrody Bookera. "In Custody" doczekało się adaptacji filmowej. Powieść "Fire On the Mountain" otrzymała nagrodę Winifreda Holtby'ego, przyznawaną przez Królewskie Towarzystwo Literackie w Londynie. Anita Desai jest członkiem Królewskiego Towarzystwa Literackiego i Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. Wykłada w Massachusetts Institute of Technology oraz w Girton College w Cambridge.

Czas przed śmiercią. Czas przed śmiercią: część 1 (#1)

Jesper Bugge Kold

Losy duńskiego policjanta, angielskiego lotnika, dwunastoletniej Niemki oraz niemieckiego i rosyjskiego żołnierza splatają się ze sobą za sprawą pogmatwanych okoliczności II wojny światowej. Życiem każdego z nich rządzi przypadek, ale jednocześnie każdy dąży do tego samego celu: chce przetrwać. Duński policjant Aksel zostaje aresztowany wraz z tysiącami innych funkcjonariuszy we wrześniu 1944 roku i wywieziony do Niemiec, gdzie trafia do obozu koncentracyjnego. Usiłuje przekonać nazistów, że zaszła pomyłka. Feralnego dnia w ogóle nie powinien być w pracy, znalazł się tam tylko dlatego, że wziął za kogoś dyżur. Kiedy ponowie ujrzy swoją żonę? Czy ktoś ją powiadomi, co się z nim stało? Aksel jest gotów podjąć najbardziej desperacką próbę, by wrócić do domu. Czas przed śmiercią to powieść w pięciu częściach.

Czas przed śmiercią. Czas przed śmiercią: część 2 (#2)

Jesper Bugge Kold

Losy duńskiego policjanta, angielskiego lotnika, dwunastoletniej Niemki oraz niemieckiego i rosyjskiego żołnierza splatają się ze sobą za sprawą pogmatwanych okoliczności II wojny światowej. Życiem każdego z nich rządzi przypadek, ale jednocześnie każdy dąży do tego samego celu: chce przetrwać. James jest lotnikiem na pokładzie angielskiego bombowca. Podczas nocnego nalotu na niemieckie miasto Ulm sprawy toczą się inaczej niż zaplanowano. Spogląda przez wielką przednią szybę. Pod nimi płonie kolejny Lancaster. Kadłub przełamuje się i w stronę ziemi sypią się części maszyny. W tym samym momencie szyba roztrzaskuje się z taką siłą, że Jamesowi na chwilę braknie tchu. Czuje na skórze mnóstwo drobnych ukłuć od odłamków szkła. Nagłe ciśnienie porywa go z miejsca. Jest brutalne, gwałtowne i z olbrzymią siłą wysysa go z samolotu prosto w czarną noc. Czas przed śmiercią to powieść w pięciu częściach.

Czas przed śmiercią. Czas przed śmiercią: część 3 (#3)

Jesper Bugge Kold

Losy duńskiego policjanta, angielskiego lotnika, dwunastoletniej Niemki oraz niemieckiego i rosyjskiego żołnierza splatają się ze sobą za sprawą pogmatwanych okoliczności II wojny światowej. Życiem każdego z nich rządzi przypadek, ale jednocześnie każdy dąży do tego samego celu: chce przetrwać. Astrid i jej młodsza siostra Marta nie powinny się znaleźć w samym sercu wojny. Mimo to za wszelką cenę próbują przedrzeć się do dziadków, by znaleźć u nich schronienie. Samotna wędrówka dwóch małych dziewczynek przez ogarnięty wojną kraj jest pełna niebezpieczeństw, a one mogą liczyć tylko na siebie. Na początku Astrid jest sparaliżowana strachem. Stoi nieruchomo, oszołomiona. Są bezbronne, nie mają niczego, czym mogłyby odeprzeć atak. Rozgląda się. Jej wzrok pada na mosiężny świecznik. Unosi go w dłoni wydaje się ciężki. Spływa po nim wosk, kilka świeczek spada na podłogę. Kropelki gorącego wosku kapią na jej dłoń, ale ona ignoruje ból. Czas przed śmiercią to powieść w pięciu częściach.

Czas przed śmiercią. Czas przed śmiercią: część 4 (#4)

Jesper Bugge Kold

Losy duńskiego policjanta, angielskiego lotnika, dwunastoletniej Niemki oraz niemieckiego i rosyjskiego żołnierza splatają się ze sobą za sprawą pogmatwanych okoliczności II wojny światowej. Życiem każdego z nich rządzi przypadek, ale jednocześnie każdy dąży do tego samego celu: chce przetrwać. Młody niemiecki żołnierz zostaje w 1945 roku oddelegowany do Berlina. Wraz z garstką niedobitków ma bronić stolicy przed napierającymi oddziałami Armii Czerwonej. Przede wszystkim jednak musi ocalić swoich najbliższych, którzy wciąż przebywają w zbombardowanym Berlinie. Harald nigdy nie sobie wyobrażał, że jego życie będzie zależało od przygłupiego, pijanego rodaka. Głowę wypełniają mu nagle obrazy krótkie migawki z całego życia. Przewijają się tak szybko, że nie udaje mu się ich zatrzymać choćby na chwilę. Potem nastaje pustka, która szykuje go na śmierć. W niedalekiej odległości od nich zaczyna popiskiwać pies, skomląc żałosnym tonem. W jego skowycie jest coś rozdzierającego serce, jakby wiedział, co się zaraz zdarzy... Czas przed śmiercią to powieść w pięciu częściach.

Czas przed śmiercią. Czas przed śmiercią: część 5 (#5)

Jesper Bugge Kold

Losy duńskiego policjanta, angielskiego lotnika, dwunastoletniej Niemki oraz niemieckiego i rosyjskiego żołnierza splatają się ze sobą za sprawą pogmatwanych okoliczności II wojny światowej. Życiem każdego z nich rządzi przypadek, ale jednocześnie każdy dąży do tego samego celu: chce przetrwać. Wasilij jest wśród pierwszych żołnierzy radzieckich, którzy zdobywają Berlin. Po kapitulacji Niemiec chłopak z przerażeniem patrzy na panujący w zbombardowanym mieście chaos i bestialstwo swoich rodaków. Gdy prosto z tego piekła Wasilij trafia na duńską wyspę Bornholm, którą Rosjanie wyzwalają spod niemieckiej okupacji, odzyskuje spokój i nadzieję. W dodatku na rynku w Rnne dostrzega młodą, piękną kobietę, o której nie jest w stanie zapomnieć. Dziewczyna nie musi się go obawiać. Nie jest kimś, kogo ktokolwiek powinien się bać. Chciałby tylko z nią porozmawiać. Ale nie zna jej języka, a ona nie zna rosyjskiego. Chciałby pokazać jej to na migi, opisać jej piękno, opowiedzieć jej, jak bardzo mu się podoba. Może zdoła ją uspokoić ton jego głosu albo jego łagodne spojrzenie? Czas przed śmiercią to powieść w pięciu częściach.

Czas przeszły dokonany. Stulecie moich rodziców

Barbara Dyduch

Do napisania tych wspomnień skłoniła mnie rodzina. Zwykle potrzeba taka wyłaniała się regularnie w trakcie naszych spotkań, kiedy to wspominaliśmy dziadków, rodziców i nas samych, przywołując z pamięci wydarzenia, anegdoty i zwykle zabawne epizody z dawnych lat. Wtedy też wychodziło na jaw, że pamiętam znacznie więcej niż inni, z racji swojego starszeństwa i niezwykle żywej pamięci. I w końcu padła propozycja: napisz, bo znasz fakty i wydarzenia, o których my nie mamy pojęcia. Więc u genezy miało to być ujęcie nieco krotochwilne, bo pomysł zrodził się z anegdot. Zabierałam się za to pisarstwo jakoś bez zapału. No bo co znowu takiego zabawnego jest w tym, że najmłodszy brat Piotruś, posłany przez dziadka po piwo, kupił ciemne, jako że jasnego nie lubił, i w dodatku wypił połowę po drodze, nim doszedł do domu. Albo co znowu niezwykłego, że łakomczuch Janek, mój młodszy brat przepadający za słodyczami, poobgryzał mamie torty imieninowe z zemsty, że nie mógł ich spróbować, a przy gościach zamknięty w pokoju obok, dramatycznym szeptem pytał co chwila: "- Już?!", co znaczyło: czy mama wreszcie serwuje te torty, bo on do późnych godzin nie będzie czekać na swój przydział! Albo jak zirytowana mama krzyknęła do awanturującego się, zawsze niezależnego Janka: "- Milcz, jak do mnie mówisz!!!". fragment Wstępu