Monna Vanna

Maurice Maeterlinck

„Monna Vanna” to niesamowity dramat Maurice’a Maeterlincka, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie literatury oraz czołowego przedstawiciela symbolizmu. „Synu mój, nie wiem, co zamierzasz uczynić, a nikt niema prawa stawać w poprzek twojej boleści... Nikt również ulżyć jej nie może... Pojmuję, że olbrzymie szczęście z niej poczęte i zewsząd cię otaczające, bardziej żrącemi uczyniło pierwsze łzy twoje… [...] Czy to wszystko, co miałeś powiedzieć?!... Nie pora na słówka miodowe; niema tu nikogo, kogoby złudzić mogły!... Pozwoliłem ci mówić po raz ostatni, gdyż chciałem się dowiedzieć, co mądrość twoja dać mi może w zamian za życie złamane... Czy to tylko? Czekać cierpliwie, zgodzić się na wszystko, zapomnieć, przebaczyć i płakać!” Fragment

Moralność milcząca. Odsłanianie interakcyjnych mechanizmów moralności poprzez post-teatr

Waldemar Rapior

Jak milcząco, nieświadomie przyjmowane przez ludzi założenia związane z moralnością wpływają na podejmowanie decyzji moralnych w sytuacji społecznej? By dotrzeć do osadzonej w codziennych doświadczeniach, pozadyskursywnej "moralności milczącejˮ, dr Waldemar Rapior skorzystał z nowatorskiej metodologii. Wraz z reżyserem teatralnym Wojtkiem Ziemilskim, rzeźbiarzem Wojtkiem Pustołą, reżyserką Ulą Hajdukiewicz i performerem Seanem Palmerem zbudował eksperyment badawczy - interaktywne przedstawienie teatralne. Sześcioosobowe grupy (dobrane ze względu na różne kategorie społeczne) zostały postawione przed dylematem moralnym. Książka analizuje relację między sztucznością (teatralnością) sytuacji decyzyjnej, dynamiką afektywną wytworzoną w "laboratorium" (w sali teatralnej) oraz procesami interakcyjnymi między osobami uczestniczącymi. Ostatnimi czasy tematy te zyskały w psychologii społecznej niezwykłą atencję, zwłaszcza w kręgu tzw. drugiej fali zaangażowania w badania nad "posłuszeństwem wobec autorytetu". W swojej książce autor dyskutuje zarówno z różnymi podejściami neurobiologicznymi, jak i klasycznymi eksperymentami z zakresu psychologii społecznej. "[...] swoistym lustrem są dla niego [autora] słynne eksperymenty Stanleya Milgrama, do których odnosi się krytycznie, by uzasadnić ważny punkt własnej metody, czyli dążenie do fabrykowania świata w laboratorium naukowo-artystycznym, oraz by krytycznie i inspirująco analizować możliwości przekładania zachowań w sytuacji badawczej na życie poza nią. W mojej ocenie wszystkie te rozważania z poziomu meta stanowią ważny wkład w toczące się współcześnie w naukach społecznych i naukach o kulturze dyskusje na temat uwarunkowań, ograniczeń i możliwości badań naukowych". Z recenzji prof. dr. hab. Dariusza Kosińskiego "Rapior demaskuje tabu, wsadza palec w niewygodne, czasami bolesne, tym samym udaje mu się docierać do niewygodnych prawd o nas samych. Autor Moralności milczącej stawia pytania o granice teatru, ludzkiej moralności, sposoby racjonalizowania niewygodnych moralnie decyzji. I to jest ogromna wartość tej książki. To mieszanie nam w głowach uruchamia w nas coś, co często bywa nieuświadamiane, a czasem, gdy nawet uświadamiane, spychane do sfery nieświadomościˮ. Z recenzji dr hab. Magdaleny Szpunar

Moralność Pani Dulskiej

Gabriela Zapolska

„Moralność Pani Dulskiej” to najsłynniejsza sztuka autorstwa Gabrieli Zapolskiej, jednej z najwybitniejszych przedstawicielek polskiego naturalizmu. Sztuka Zapolskiej jest tragifarsą. Główna bohaterka – Aniela Dulska – jest postacią obłudną, dwulicową, fałszywą, chciwą, gardzącą ludźmi biednymi, słabymi i wrażliwymi. Wszystko co robi, robi na pokaz. Prezentuje pozorną moralność, żyje jednak w zakłamaniu i obłudzie.

Mother

Maxim Gorky

The novel Mother, one of Gorkys most popular works, was based on the mass demonstration of 1902 in the city of Sormovo. Hence, an exciting plot based on real events, with a sharp political struggle, secret gatherings, searches, arrests, and the selfless heroism of the main revolutionary hero Pavel Vlasov. However, the central image in the novel is Pelageya Nilovna Vlasova, the mother of the hero, one of the most striking and exciting characters in Russian literature, symbolizing the eternal image of the Mother endowed with the gift of unlimited love and patience.

Mrs. Warren's Profession

George Bernard Shaw

“Mrs. Warren's Profession” is a play by George Bernard Shaw, an Irish playwright who became the leading dramatist of his generation, and in 1925 was awarded the Nobel Prize in Literature.   The play is about a former prostitute, now a madam (brothel proprietor), who attempts to come to terms with her disapproving daughter. This is one of three plays Shaw published as Plays Unpleasant in 1898. They were termed "unpleasant" because they were intended, not to entertain their audiences – as the traditional Victorian theatre was expected to – but to raise awareness of social problems and to censure exploitation of the labouring class by the unproductive rich. The other plays in the group are Widowers' Houses and The Philanderer.  

Msza Es-dur na sopran solo, chór mieszany i orkiestrę dętą

Karol Pyka

Msza Es-dur na sopran solo, chór mieszany i orkiestrę dętą stanowi novum w polskim repertuarze orkiestr dętych, autor natomiast sięgnął po tę formę po raz pierwszy. Rodzima literatura orkiestr dętych obecnie wciąż wzbogaca się o nowe pozycje, co jest pozytywnym aspektem działalności kulturalnej tego typu zespołów, a do czego może przyczynić się omawiana kompozycja.  Utwór złożony jest z fragmentów odpowiadających częściom stałym mszy obrzędu katolickiego: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei, zawiera klasyczne teksty łacińskie tychże części. Utwór wykorzystuje w szeroki sposób paletę brzmień zarówno orkiestry, jak i chóru, a także eksponuje walory wokalne solistki.

Much adoe about Nothing

William Shakespeare

Classic light comedy, fully sustained in the spirit of the plays of this genre. As is characteristic of the dramaturgy of this epoch, the obviousness of the incipient intrigue does not spoil the general charm of the play at all, and the onslaught of free irony and elegant juggling with words and meanings delivers true enjoyment. The plot tells about the creation of a union of two pairs, very different from each other. The wedding of the first couple has already been discussed, and preparations are underway. The second couple still does not even realize that a sharp reversal of fate will happen soon.

Musical. Spotkania z gatunkami filmowymi

Bogumiła Fiołek-Lubczyńska, Katarzyna Żakieta, Mateusz Żebrowski

Od niemal dziewięćdziesięciu lat musical filmowy, pomimo wzlotów i upadków, przyciąga do kin widzów, czym udowadnia swoją żywotność. W drugim tomie z serii „Spotkania z gatunkami filmowymi” dwunastu autorów z ośrodków akademickich w całej Polsce próbuje przyjrzeć się fenomenowi gatunku zapoczątkowanego Śpiewakiem Jazzbandu z roku 1927. Książka zawiera refleksję nad zjawiskami klasycznymi dla gatunku, jak również porusza problematykę musicalu w kinie współczesnym. Autorzy zwracają uwagę na najnowsze produkcje, a także na obecność konwencji w serialach. Można tu znaleźć rozważania o antymusicalu (Popeye R. Altmana, Tańcząc w ciemnościach L. von Triera, 9 songs M. Winterbottoma) oraz o zjawiskach peryferyjnych, takich jak: kino jidysz w okresie międzywojennym, musical czeski, meksykański czy nawet próby zaadaptowania gatunku na rodzimy grunt w dobie PRL-u.

Muzyczne transpozycje. S. I. Witkiewicz - W. Hulewicz - S. Barańczak - Z. Rybczyński - L. Majewski

Aleksandra Reimann-Czajkowska

Książka Aleksandry Reimann-Czajkowskiej ukazuje szerokie spektrum poetyk i praktyk intermedialnych, dzięki którym dzieła i zjawiska muzyczne przenoszone są do literatury i filmu. Percepcja tych niecodziennych utworów wymaga subtelnego zmysłu estetycznego, ten zaś nie może się wyostrzyć bez udziału intelektu, dokonującego analizy w obszarze pośrednim między sztukami. Autorka przeprowadza nas przez labirynt nieoczywistości, uwypuklając nie tylko czysto estetyczny wymiar interpretowanych dzieł (oraz specyficzny humor, którego źródłem jest niewspółmierność mediów artystycznych), ale także ukrytą pod tą ludyczną powierzchnią egzystencjalną powagę.  dr hab. Marcin Trzęsiok, prof. AM

Muzyka klasyczna dla bystrzaków. Wydanie II

David Pogue, Scott Speck

Jak słuchać, aby najpełniej odebrać piękno muzyki Inteligentna, zabawna i poruszająca historia muzyki klasycznej Naucz się rozpoznawać poszczególne style i szkoły muzyczne Zasłuchaj się w muzyce klasycznej, poznaj ją - i pokochaj! Dzięki tej pozycji łatwo i w zabawny sposób zyskasz wiedzę na temat teorii muzyki, kompozycji, orkiestracji oraz głównych kierunków w muzyce. Łatwiej wybierzesz spośród ogromu muzyki klasycznej te utwory, które przyniosą Ci najwięcej radości. Ale przede wszystkim odkryjesz przedziwny ogród emocji, wzruszeń i uniesień, które może przynieść muzyka pełna czaru, piękna, mocy i subtelności - muzyka klasyczna. W książce: Teoria muzyki Jak tworzyć kolekcje muzyki klasycznej Pojęcia kluczowe - tonacje, interwały, barwa, skala itp., itd. Przydatny koncertowy przewodnik z cennymi poradami Dołączony wyczerpujący i świetnie przygotowany materiał muzyczny

Muzyka, Literatura, Filozofia. O filozoficznych wątkach w twórczości Ryszarda Wagnera i w Ulissesie Jamesa Joyce\'a

Marek Rosiak

Zasadnicza część publikacji jest próbą odczytania filozoficznych wątków obecnych w dramaturgicznej twórczości Ryszarda Wagnera. Przedstawiając własną interpretację, nie roszczę sobie pretensji do jej wyłącznej słuszności, uważam bowiem, że każde wielkie dzieło sztuki - a do takich należą niewątpliwie Tristan i Izolda, cykl Pierścień Nibelunga czy Parsifal - ma uniwersalną wymowę, a więc daje się rozmaicie pojmować. Analizy wagnerowski e uzupełnia studium dotyczące muzyki absolutnej, w którym podejmuję kwestię możliwości wyrażania w muzyce pozbawionej związku z literackim tekstem pewnego programu. Ostatnia część książki dotyczy peregrynacji bohatera Joyce'owskiego Ulissesa w perspektywie filozofii transcendentalnej. Chociaż nie wiadomo, czy Joyce zgłębiał fenomenologię Husserla, to zachodzi pewien paralelizm między treścią jego dzieła a problemem solipsyzmu transcendentalnego, z jakim mierzył się Husserl w V Medytacji kartezjańskiej. Perspektywa transcendentalna umożliwia też spojrzenie na przypadki Leopolda Blooma jako na proces analogiczny do przebiegu utworu muzycznego. Autor

Muzyka na Śląsku Cieszyńskim

red. Bogumiła Mika, Magdalena Szyndler

Ziemia cieszyńska od lat inspirowała artystów, kompozytorów oraz twórców związanych z kulturą. Szczególnie muzyczna kultura ludowa była i jest bodźcem do działań na płaszczyźnie gromadzenia, analizowania i badania materiału folklorystycznego (pieśni, melodie instrumentalne), ale także tworzenia na jej bazie nowych utworów zarówno w estetyce „klasycznej” (stylizacje), jak i „przetworzonej” (m.in. muzyka folkowa i jej pochodne). Śląsk Cieszyński jest miejscem badań naukowych przede wszystkim ze względu na bogatą przeszłość historyczną i kulturową, o czym świadczą teksty umieszczone w niniejszej publikacji pt. Muzyka na Śląsku Cieszyńskim (ze wstępu)

Muzyka religijna - między epokami i kulturami. T. 2

red. Bogumiła Mika, Krystyna Turek

Książka podejmuje zagadnienia muzyki religijnej, traktowanej z perspektyw: muzykologicznej, historycznej i folklorystycznej. Przynosi informacje o twórcach muzyki religijnej, o działalności zespołów ją wykonujących, analizuje wybrane przykłady religijnego repertuaru muzycznego. Dostarcza wiedzy na temat dawnej oraz współczesnej muzyki religijnej. Publikacja jest adresowana do muzykologów, amatorów muzyki, teologów, religioznawców, a także wszystkich zainteresowanych twórczością religijną.

Muzyka religijna - między epokami i kulturami. T. 3

red. Bogumiła Mika, Krystyna Turek

Trzeci tom publikacji zbiorowej Muzyka religijna stanowi przede wszystkim świadectwo rozmaitych badań nad sferą sacrum, sferą religijności, sferą inspiracji duchowych, badań prowadzonych w obrębie „sztuki dźwięku”. Autorami zamieszczonych artykułów są polscy muzykolodzy, etnomuzykolodzy i teoretycy muzyki. Wśród poruszonych zagadnień znalazły się m.in. twórczość o. Amanda Ivanschiza, muzyka Tadeusza Kasserna, Karlheinza Stockhausena i Krzysztofa Pendereckiego. W pracy ukazano również aspekty działalności muzycznej parafii bielsko-żywieckich oraz dziedzictwo muzyczne braci czeskich w Zelowie. Książka z pewnością zainteresuje wszystkich tych, którzy chcą odnaleźć sygnały religijności w muzyce, ale także osoby poszukujące informacji na temat muzyki lokalnej – na Śląsku (Górnym i Cieszyńskim) i w regionie bielsko-żywieckim. [21.11.2012]

Muzyka w literaturze. Perspektywy komparatystyki interdyscyplinarnej

Andrzej Hejmej

Książka ta jest próbą ujęcia związków literatury z muzyką w świetle najnowszych propozycji komparatystów i teoretyków intertekstualności, zarazem także próbą diagnozowania aktualnego stanu komparatystyki jako dziedziny badań literaturoznawczych. Refleksja wyrasta z tradycji amerykańskich oraz zachodnioeuropejskich studiów z zakresu komparatystyki interdyscyplinarnej (C. S. Brown, S. P. Scher, P. Brunel, J.-L. Backčs, F. Claudon, A. Locatelli), co umożliwia ogląd dobrze znanych zjawisk z komparatystycznego punktu widzenia. W centrum zainteresowania autora pojawia się zagadnienie "partytury literackiej", a mianowicie fenomen intertekstów muzycznych istniejących w literaturze. Rozpatrywane są ścisłe zależności intertekstualne, w sytuacji których zapis literacki bądź implikuje konkretną kompozycję muzyczną, bądź jest w nią precyzyjnie wpisany, bądź współistnieje z nią jako składnik konstrukcji intermedialnej. Zjawiska literackie wiązane z partyturą muzyczną potraktowane zostają jednak w znacznie szerszej perspektywie, co prowadzi do interpretacji rozmaitych przedsięwzięć artystycznych. Szczególną uwagę poświęca się realizacjom poety sonornego Bernarda Heidsiecka i twórcy Teatru Osobnego Mirona Białoszewskiego, utworom poetyckim Kor-nela Ujejskiego i Stanisława Barańczaka, twórczości dramaturga-kompozytora Bogusława Schaeffera oraz hybrydom tekstowym Michela Butora.   Andrzej Hejmej - pracuje w Katedrze Teorii Literatury Wydziału Polonistyki UJ. Autor książki Muzyczność dzieła literackiego (Wrocław 2001, wyd. II: Wrocław 2002), redaktor tomu Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych (Kraków 2002), współredaktor tomu Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie). Studia (Kraków 2004). Publikował m.in. w "Pamiętniku Literackim", "Przestrzeniach Teorii", "Tekstach Drugich".

My Life. The Story of a Provincial

Anton Pavlovich Chekhov

The theme of the little man, which appeared in many of Chekhovs short stories, was also touched on in the novel My Life. The main character, Misail Poloznev, a nobleman by birth, becomes a simple worker. In order to live the way he wants, he breaks with his father. He is opposed to lies and hypocrisy, namely they, in his opinion, reign among the intelligentsia. The quote of the old house painter Radish: Aphids eat grass, rust iron, and lies the soul. According to the protagonist, moral self-improvement of a person is directly related to physical labor, which he would like to make mandatory for everyone.