Antoni Gaudi. Czarodziej architektury

Przemysław Słowiński, Krzysztof K. Słowiński

Projekty stworzone przez Gaudiego sprawiają wrażanie jakby nie były poddane siłom grawitacji. Zdarzały mu się budynki, w których nie przewidział ani jednego kąta prostego. Sztuka była dla niego sposobem ewangelizacji. Twierdził, że artysta jest jedynie kontynuatorem dzieła Boga Wielkiego Architekta. Obiekty architektoniczne katalońskiego mistrza przypominają raczej żywe organizmy niż dzieła ludzkich rąk. Na początku swojej kariery, dla pieniędzy projektował dosłownie wszystko od kiosków z papierosami do bram wjazdowych. Na wystawie światowej w Paryżu w 1878 roku Europa zachwyciła się projektami Gaudiego; osiedlami domków dla spółdzielni pracowniczej z Matar i witryną sklepu fabrykanta rękawiczek. Barceloński przemysłowiec Eusebi Güell docenił geniusz Gaudiego i sfinansował wiele jego odważnych projektów. Choć za życia Gaudiego władze Barcelony nie potrafiły dogadać się z artystą, to właśnie jego prace po latach stały się najbardziej rozpoznawalnymi wizytówkami stolicy Katalonii. Żadna wycieczka nie ominie fantastycznego Ogrodu Güell, Casa Batlló i opus magnum artysty bazyliki Sagrada Familia. Tej świątyni od 1914 roku Gaudi poświęcił się zupełnie, zamieszkał nawet na jej terenie. Po tym jak wpadł pod tramwaj, sanitariusze nie rozpoznali go i przewieźli do hospicjum dla ubogich. Nikomu nie przyszło do głowy, że wielki architekt i wizjoner ubiera się jak włóczęga. TWORZYŁ JAK GENIUSZ. ŻYŁ JAK ŚWIĘTY. ZMARŁ JAK ŻEBRAK. GAUDI

Antonina. or the Fall of Rome

Wilkie Collins

A romance of the fifth century, in which many of the scenes described in the Decline and Fall of the Roman Empire are reset to suit the purpose of the author. Only two historical personages are introduced into the story, the Emperor Honorius, and Alaric the Goth; and these attain only a secondary importance. Among the historical incidents used are the arrival of the Goths at the gates of Rome, the Famine, the last efforts of the besieged, the Treaty of Peace, the introduction of the Dragon of Brass, and the collection of the ransom. Our heroine Antonina, a very young Roman maiden, flees her father and an amorous patrician neighbor, into the arms of a young, handsome, gentle, sympathetic Goth. This book does not show the intricacy of plot and clever construction of the authors modern society stories; but it is full of action, vivid in color, and sufficiently close to history to convey a dramatic sense of the Rome of Honorius and the closing-in of the barbarians.

Antoniusz i Kleopatra

William Shakespeare

Akcja utworu toczy się w Italii, a także w Egipcie, po śmierci Cezara, obejmuje okres dziesięciu lat. W dziele przedstawiony został historyczny spór pomiędzy Antoniuszem i Kleopatrą a Oktawianem Augustem. Shakespeare zachował podstawowe fakty historyczne, jednak część z nich zmodyfikował na potrzeby utworu – taki zabieg zastosował, obarczając Kleopatrę winą za porażkę w bitwie pod Akcjum, mimo że historia nie stwierdza tego jednoznacznie. (za Wikipedią)

Antoniusz i Kleopatra

William Shakespeare

Za jedno jej spojrzenie on zaryzykowałby losy całego kraju. Jedno jego wzruszenie ramion - a kształt dzisiejszej Europy wyglądałby zupełnie inaczej. Kleopatra i Antoniusz - królowa hellenistycznego Egiptu i dowódca wojsk rzymskich. To nie do pomyślenia, by w swoich działaniach mogli kierować się osobistymi uczuciami. A jednak! Namiętność, która ich owładnęła, była tak gwałtowna, że gotowi byli złożyć na jej ołtarzu wszystkie polityczne interesy. Gdyby nie fatalna bitwa pod Akcjum, być może trwaliby razem do grobowej deski... A my żylibyśmy dzisiaj w zupełnie innym świecie. Klasyczna tragedia Williama Shakespearea była wielokrotnie ekranizowana, pierwszy raz w 1972 r. przez Charltona Hestona. William Shakespeare (1564-1616) - uważany za poetę narodowego Anglii oraz reformatora teatru, zarówno jego tragedie, jak i komedie weszły do kanonu światowej literatury. Wciąż trwają spory dotyczące autorstwa poszczególnych przypisywanych mu utworów. Istnieje ponad sto wersji jego nazwiska, gdyż w czasach jego życia zasady pisowni nie były jeszcze sztywno ustalone. Był zaangażowany w życie teatralne - grywał niewielkie role w spektaklach, dbał o finanse trup teatralnych, był współwłaścicielem Globe Theatre. Do jego najsłynniejszych utworów należą sztuki "Sen nocy letniej", Romeo i Julia", "Makbet", "Hamlet", "Król Lear", "Burza". Pochowany w absydzie kolegiaty Świętej Trójcy w Stratford.

Antonówki. Kobiety i Czechow

Sylwia Frołow

Dokądkolwiek wyjeżdżał, zawsze w pierwszej kolejności odwiedzał trzy miejsca: świątynię, cmentarz i dom publiczny. Lubił prostytutki, lubił aktorki, śpiewaczki, pisarki a uchodził za pięknego mężczyznę. Chyba żaden inny pisarz nie cieszył się tak powszechnym uwielbieniem kobiet. Większość życia spędził jednak w stanie kawalerskim, zapewniając wszystkich, a zwłaszcza ukochaną siostrę Marię (która mówiła: Swoje życie poświęciłam bratu), że nigdy się nie ożeni. Kiedy to zrobił trzy lata przed śmiercią zaprzyjaźniony Iwan Bunin uznał ten krok za samobójstwo. Kobieta może stać się przyjacielem mężczyzny tylko w tej kolejności: z początku dobra znajoma, potem kochanka, a potem dopiero przyjaciel twierdził bohater Wujaszka Wani, doktor Michaił Astrow, a w rzeczywistości sam Czechow. Oficjalnie uznany za przyjaciela kobiet, dla tych, które go kochały, potrafił być okrutny i niesprawiedliwy. Sylwia Frołow wydobywa z cienia wielkiego pisarza swoje bohaterki, które jednocześnie były bohaterkami jego utworów. Bo nie ma pisarza Czechowa i nie ma człowieka Czechowa bez kobiet. Nie na darmo Płatonow powiadał: Mężczyzna bez kobiety jest jak parowóz bez pary!.

Antropologia literatury. Interpretacje i studia

Elżbieta Feliksiak

Dominantą, która spaja pola badawcze książki, jest hermeneutyczna komparatystyka. Autorka zaprasza do budowania mostów między przestrzenią wyobrażoną w świecie literackim a światem przeżywanym w przestrzeni rzeczywistej. Nie o literaturę chodzi, lecz  o człowieka i o prawdę bycia. Dlatego spośród trzech głównych słów kluczy pierwszym i najważniejszym jest tu  „przestrzeń antropologiczna”. W niej odbija się echem każdy przejaw naszych dokonań, a jako atrybuty towarzyszą jej: „ethos” i „katharsis”. Pola argumentacji wieloaspektowej antropologii literatury poznajemy na gruncie pytań o relacje między literaturą a  historią i pamięcią, sferą fikcji a sferą działania, myśleniem opowieści a logiką życia  w świecie. Jeden z nurtów  stanowią tu badania skupione wokół pytań o literaturę na wielonarodowych pograniczach, o wielokulturowość jako próg do przyszłości. Częścią przestrzeni antropologicznej są „mówiące krajobrazy”: odpowiadają naszą własną mową  na pytanie o sposoby godnego bycia na pograniczu współistniejących światów. Dzięki literaturze   mamy miejsce (swój ethos)  w dziejowości pytań i odpowiedzi. Przestrzeń antropologiczna – w literaturze i w życiu – może i powinna być miejscem obecności człowieka, przestrzenią rozmowy otwartej na światło. Ostatnia część książki uprzytamnia, jak wiele zależy pomimo wszystko od nas.             ELŻBIETA FELIKSIAK prof. dr hab. Komparatystka i  tłumaczka (członek STP), em. prof. zw. w Instytucie Filologii Polskiej  Uniwersytetu w Białymstoku, organizatorka i kierownik (1991-2010) Zakładu Teorii i Antropologii Literatury. Inicjatorka  badań pamięci  Kresów Wschodnich RP. Książki: Budowanie w przestrzeni sporu. Ethos literatury w sytuacji kryzysu europejskiego pluralizmu: Tomasz Mann–Tadeusz Konwicki–Erica Pedretti, PWN 1990; „Maria” Antoniego Malczewskiego. Duch dawnej Polski w stepowym teatrze świata, TLiAM Białystok 1997; Poezja i myśl. Studia o Norwidzie, TN KUL 2001; H. Friedrich, Struktura nowoczesnej liryki (tłum. i wstęp), PIW 1978. Jako prezes Białostockiego Oddz. Tow. Literackiego im. A. Mickiewicza wydawca „Biblioteki Pamięci i Myśli” (1991–2002).          

Antychryst

Jan Łada

"(...) równocześnie z tym rozpoczęła się niesłychana orgia bogactw i użycia. Kult złotego cielca i rozkoszy wygniótł wszelką religię i etykę. Zniknął wstyd, zamarła litość. Pracujące tłumy poddane zostały specjalnym rygorom i zamknięte w osobnych dzielnicach i miastach, by biedą i niechlujstwem nie razić wyrafinowanego wykwintu bogaczów. Po wszystkich krajach świata surowe ustawy przykuwały robotnika do jego warsztatu, jak niegdyś chłopa do gleby. Niewolnictwo zmartwychwstawało, cynicznie odrzucając osłaniające je dotąd pozory. / Strafford myślał o tym i przenikliwy ból ściskał mu serce." (fragment) Tagi: klasyka, polska

Antychryst Pan świata

Robert Hugh Benson

Antychryst Pan świata to dystopijna, czyli przedstawiająca czarną wizję przyszłości, wewnętrznie spójna i wynikająca z krytycznej obserwacji otaczającej autora sytuacji społecznej, powieść science fiction z 1907 r., pióra prałata Roberta Hugha Bensona, która koncentruje się na panowaniu Antychrysta i końcu świata. Została ona uznana za proroczą przez Dale'a Ahlquista, Josepha Pearce'a i papieża Benedykta XVI.

Antychryst. Opowieść z ostatnich dni świata

Jan Łada

Odkryj fascynujący świat filozoficznych i religijnych rozważań w książce "Antychryst" Antoniego Gnatowskiego. Apokaliptyczna podróż przez wieki, religie, estetykę i politykę ukazuje nam przemyślenia Proroka-Mesjasza. Poznaj dziewiętnastowieczny lucyferianizm, kształtujący różne systemy wierzeń i poglądów na naturę dobra i zła, które symbolizuje Lucyfer. Ta lektura wciąż jest aktualna, oferując unikalne spojrzenie na totalitaryzm, autorytaryzm, komunizm, faszyzm, kapitalizm i plutokrację. Zagłęb się w tę niełatwą, ale niezwykle wartościową lekturę.

Antygona

Sofokles

Tragedia Antygona była głosem w dyskusji, jaka toczyła się w Atenach w kręgu sofistów, a dotyczyła prawa boskiego i władzy. Próbowano rozstrzygnąć ponadczasowy problem, które prawo jest ważniejsze: zwyczajowe, boskie czy ustawowe. Akcja tragedii rozgrywa się w Tebach. Mieszkańcy miasta właśnie wygrali wojnę z wrogimi wojskami. W walkach zginęło dwóch braci z królewskiego rodu Eteokles i Polinejkes. Pierwszy poniósł śmierć jako bohater, drugi jako tchórz. Antygona, siostra Polinejkesa i Eteoklesa, łamie zakaz aktualnego władcy Teb, Kreona, i dokonuje symbolicznego pogrzebu brata zdrajcy państwa Polinejkesa. Zostaje za to skazana na śmierć... Zgodnie z zasadą tragedii antycznej bohaterowie utworu Sofoklesa Antygona i Kreon stają przed tragicznymi wyborami. Jakiejkolwiek decyzji nie podejmą, ich losy zakończą się tragicznie.

Antygona

Sofokles

Antygona tragedia Sofoklesa z roku 442 p.n.e.. Nazywana jest tragedią władzy i klasyfikowana jako chronologicznie ostatnia z cyklu trzech tragedii tebańskich (Król Edyp, Edyp w Kolonie, Antygona) opartych na mitach o tebańskim rodzie Labdakidów. Cała tragedia rozgrywa się w ciągu 24 godzin, przed pałacem królewskim w Tebach. (Wikipedia)

Antygona

Sofokles

"Sofokles / Sophocles / Sophocle / Софокл: Antygona / Antigone / Antigonè / Антигона - Tekst – Text – Texte – Текст: Polski / Englisch / Français / Русский.  Tekst dramatu starogreckiego w czterech językach. Antygona – tragedia Sofoklesa z roku 442 p.n.e. Po śmierci Edypa, Polinik i Eteokles podzielili się władzą. Jednak wbrew umowie Eteokles po roku rządów nie przekazał tronu bratu. Polinejkes sprowadził obce wojska, aby odzyskać tron. Między braćmi rozpoczęła się walka o władzę, w której obaj zginęli. Władcą został ich wuj Kreon. Kreon uznał Polinejkesa za zdrajcę i wydał zakaz grzebania jego zwłok. Eteoklesowi zaś został wyprawiony uroczysty pogrzeb. Siostra Eteoklesa i Polinejkesa, Antygona, przeciwstawiła się rozkazowi Kreona i pochowała zwłoki Polinejkesa. Spowodowało to ciąg tragicznych wydarzeń: Antygona zostaje skazana na śmierć przez apodyktycznego władcę Teb. Na wieść o tym jego syn Hajmon, który jest narzeczonym Antygony, jak i żona Kreona, Eurydyka popełniają samobójstwo. Kreon choć władca, traci najbliższych i zostaje sam z poczuciem winy. Staje się to dla niego największą karą. Przeciwstawieniem Antygony - symbolu buntu, śmiałości i odwagi, jest w dramacie Sofoklesa jej siostra - Ismena, która jest uosobieniem łagodności i pokory. Cała tragedia rozgrywa się w ciągu 24 godzin, przed pałacem królewskim w Tebach. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Antygona_(dramat) In the beginning of the play, two brothers leading opposite sides in Thebes' civil war died fighting each other for the throne. Creon, the new ruler of Thebes, has decided that Eteocles will be honored and Polyneices will be in public shame. The rebel brother's body will not be sanctified by holy rites, and will lie unburied on the battlefield, prey for carrion animals like worms and vultures, the harshest punishment at the time. Antigone and Ismene are the sisters of the dead Polyneices and Eteocles. In the opening of the play, Antigone brings Ismene outside the palace gates late at night for a secret meeting: Antigone wants to bury Polyneices' body, in defiance of Creon's edict. Ismene refuses to help her, fearing the death penalty, but she is unable to stop Antigone from going to bury her brother herself, causing Antigone to disown her... (https://en.wikipedia.org/wiki/Antigone_(Sophocles) Antigone fait part à sa sœur Ismène de son intention de braver l'interdiction d'accomplir les rites funéraires pour leur frère Polynice - tué par son autre frère Étéocle lors d'une bataille où chaque frère veut tuer l'autre pour devenir roi de Thèbes, mais les deux meurent -, et cela sous peine d'être lapidée par le peuple thébain, car l'interdiction a été émise par le roi Créon. Tout en reconnaissant la justesse du geste, Ismène refuse de la suivre dans cette entreprise («je cède à la force, je n'ai rien à gagner à me rebeller»)... (https://fr.wikipedia.org/wiki/Antigone_(Sophocle) Полиник, брат решительной Антигоны, дочери царя Эдипа, обладающей огромной силой воли, предал родные Фивы и погиб в борьбе со своим родным братом Этеоклом, защитником родины. Царь Креонт запретил хоронить предателя и приказал отдать его тело на растерзание птицам и псам. Креонт не считается с традиционными родовыми законами, в отличие от дочери своей сестры. Но Антигона выполнила религиозный обряд погребения. За это Креонт велел замуровать Антигону в пещере. Антигона предпочла смерть повиновению царю и кончила жизнь самоубийством. После этого жених Антигоны, сын Креонта, Гемон пронзил себя кинжалом, в отчаянии от гибели сына лишила себя жизни жена Креонта Эвридика. Эти несчастья привели Креонта к признанию своего ничтожества и к смирению перед богами. (https://ru.wikipedia.org/wiki/_Антигона (Софокл)"

Antygona

Sofokles

W bratobójczej walce ginie dwóch przedstawicieli królewskiego rodu: Eteokles i Polinejkes. Śmierć pierwszego uznaje się za bohaterską, drugi umiera jako zdrajca. Ich siostra, Antygona, staje przed tragicznym wyborem. Decyduje się, wbrew zakazowi władcy Teb Kreona, pochować Polinejkesa, wypełniając zasady religijne. Za swoje zachowanie wedle prawa ma zostać skazana na śmierć. Jej los leży w rękach Kreona. Antygona" Sofoklesa często nazywana jest tragedią władzy. Obok Króla Edypa" i Edypa w Kolonie" należy do cyklu tragedii tebańskich. Uznaje się ją za arcydzieło światowego dramatopisarstwa. Jej tekst do dziś przedstawiany jest na najsłynniejszych scenach teatralnych.

Antygona

Sofokles

Antygona to dramat Sofoklesa, największego obok Ajschylosa i Eurypidesa tragika starożytnej Grecji.   Antygona nazywana jest tragedią władzy i klasyfikowana jako chronologicznie ostatnia z cyklu trzech tragedii tebańskich (Król Edyp, Edyp w Kolonie, Antygona) opartych na mitach o tebańskim rodzie Labdakidów. Utwór jest powszechnie uznawany za arcydzieło dramaturgii światowej.  

Antygona

Sofokles

Antygona OSOBY DRAMATU: ANTYGONA, córka Edypa  ISMENA, jej siostra  CHÓR TEBANSKICH STARCÓW  KREON, król Teb  STRAŻNIK  HAJMON, syn Kreona  TYREZJASZ, wróżbita  POSŁANIEC  EURYDYKA, żona Kreona  POSŁANIEC drugi  Rzecz dzieje się przed dworcem królewskim w Tebach. ANTYGONA O ukochana siostro ma, Ismeno,  Czy ty nie widzisz, że z klęsk Edypowych  Żadnej za życia los nam nie oszczędza?  Bo nie ma cierpień i nie ma ohydy,  Nie ma niesławy i hańby, które by  Nas pośród nieszczęść pasma nie dotknęły. [...]SofoklesUr. ok. 496 r. p.n.e. Zm. 406 r. p.n.e. Najważniejsze dzieła: Antygona (442 r. p.n.e.), Król Edyp (429 r. p.n.e.), Kobiety z Trachis (416 r. p.n.e.), Filoktet (409 r. p.n.e.), Ajas (najstarsza z zachowanych tragedii); odkryto również 400 wierszy dramatu satyrowego Tropiciele Zaliczany do największych (obok Ajschylosa i Eurypidesa) tragików starożytnej Grecji. Przyczynił się do ukształtowania klasycznego typu tragedii: zwiększył liczbę aktorów (do 3), członków chóru (z 12 do 15), wprowadził dekoracje. Poprzez konstrukcję głównego bohatera pokazywał, że człowiek popada w konflikty i doświadcza fatalności losu wskutek własnych działań i skłonności charakteru; jednak w dramatach Sofoklesa nad światem czuwa boska sprawiedliwość: Dike. Jego dramaty były popularne za życia autora, ale też w renesansie i w XIX w. Sofokles zajmował się również polityką ? był m.in. skarbnikiem Związku Ateńskiego. autor: Olga Słowik Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Antygona. Lektura z opracowaniem

Sofokles

Kompletne wydanie Antygony Sofoklesa, bez cięć w treści, przygotowaliśmy z myślą o uczniach - nie tylko zastosowaliśmy czcionkę ułatwiającą czytanie oraz wygodne marginesy, dzięki czemu wzrok nie męczy się szybko, ale także uzupełniliśmy tekst o przypisy, wyjaśniające trudne lub archaiczne zwroty. Ponadto wydanie zawiera opracowanie z biogramem autora, streszczeniem, kluczową dla utworu problematyką oraz najważniejszymi pojęciami z zakresu literaturoznawstwa, które dotyczą Antygony i epoki, w której powstała. Opracowanie pomoże nie tylko w przygotowaniu do lekcji i do sprawdzianu, ale także będzie doskonałym materiałem powtórkowym przed egzaminem maturalnym. Seria Lektury wydawnictwa Pumilio powstaje pod opieką merytoryczną redaktorki prowadzącej, dr Agnieszki Wójtowicz-Zając, literaturoznawczyni, która dba o wysoki poziom opracowania tekstu, zgodny z podstawą programową.

Antykomunizm, czyli upadek Polski. Publicystyka lat 1998-2019

Andrzej Romanowski

Sowiecki komunizm zniszczył Drugą Rzeczpospolitą. Zniszczenie Trzeciej Rzeczypospolitej było – twierdzi Andrzej Romanowski –  rezultatem antykomunizmu. To państwo, najlepsze w polskich dziejach, straciliśmy na własne życzenie – solidarnościowy antykomunizm i upolityczniony katolicyzm stały się ważniejsze od Polski. Polityka historyczna, Instytut Pamięci Narodowej, instrumentalizacja prawa, upolityczniony Kościół, lustracja i dekomunizacja, pogarda i kłamstwo – cały ten kompleks zjawisk coraz silniej dzielił Polaków na wrogie plemiona, dokonywał destrukcji odzyskanego państwa, niszczył dobro wspólne. Kolejna to książka Romanowskiego, w której przeprowadza on rozrachunek z własnym środowiskiem i własnymi złudzeniami. Nikt i nic nie jest tu oszczędzone. A poszczególne rozdziały, nieraz pochodzące sprzed wielu lat, wydają się dziś prorocze. Prof. dr hab. Andrzej Romanowski pracuje na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i w Instytucie Historii PAN. Jest redaktorem naczelnym Polskiego Słownika Biograficznego oraz kierownikiem Katedry Kultury Literackiej Pogranicza UJ. W wydawnictwie Universitas redaguje serię Biblioteka Literatury Pogranicza. Autor szeregu książek naukowych, eseistycznych i publicystycznych o różnej problematyce. W ostatnich latach wydał: Wschodnim pograniczem literatury polskiej. Od średniowiecza do Oświecenia (2018),  Tak, jestem córką Jakuba Bermana (2016, z Lucyną Tychową), Eugeniusz Kwiatkowski (2014), Wielkość i upadek „Tygodnika Powszechnego” oraz inne szkice (2011). 

Antykwariat cudzych wspomnień

Weronika Wierzchowska

Teofil otwiera w ruinach powojennej Warszawy sklepik, w którym sprzedaje książki, nuty, płyty i starocie. Wiele lat później jego wnuczka, Agnieszka, jest już trzecim pokoleniem antykwariuszy, choć czas antykwariatów właśnie się kończy. Dziedziczy po swej babce niezwykły dar, kontakt z antykami sprowadza na nią sny, które są wspomnieniami ich pierwszych właścicielek. Dorastając w starym antykwariacie dziewczyna odbywa sentymentalne podróże w przeszłość, obserwuje losy kobiet z dawnych czasów. Odbywamy z nią epopeję przez dawne wieki, przez losy jej rodziny i życie jej samej. Zdobyte w ten sposób doświadczenie bohaterka próbuje wykorzystywać do rozwiązywania swoich życiowych problemów, choć nie zawsze wydaje się to możliwe.

Antylopa z Podbeskidzia

Artur Andrus

Podczas swoich występów Artur Andrus odwiedził wiele zakątków Polski. Z tych wyjazdów przywiózł nie tylko wspomnienia, lecz także lokalne gazety, które skrzętnie przechowuje w czarnym pudełku. Te zbiory posłużyły mu jako inspiracja do tworzenia skrzących się absurdalnym humorem Ballad dziadowskich, stylizowanych na pieśni podwórzowe. W książce zebraliśmy sporą porcję tych ballad, opatrzonych barwnymi opowieściami zdradzającymi kulisy ich powstania. Nie wiem, kiedy i dlaczego zacząłem je systematycznie pisać. Pewnie po sukcesie Ballady o Baronie, Niedźwiedziu i Czarnej Helenie, którą zaśpiewałem przy okazji 1500. wydania Listy Przebojów Trójki. Zaśpiewałem to jako żartobliwy prezent dla moich radiowych kolegów, a żart tak się rozwinął, że przez dłuższy czas był na pierwszym miejscu Listy. Zapisałem sobie, z kim wtedy tą balladą wygrywałem: Stingiem, Madonną, Erikiem Claptonen, Philem Collinsem... (...) Każda była wykonywana tylko raz. Zdarzało się, że udało się je nagrać podczas występu i potem zamieścić w lokalnym portalu informacyjnym albo na stronie internetowej domu kultury. Ale w zdecydowanej większości przypadków słyszeli je tylko ci, którzy byli wtedy na moim występie. Dziś wszyscy mamy okazję poznać te ulotne dotąd utwory. Tekstom towarzyszą satyryczne rysunki Daniela de Latoura. Artur Andrus dziennikarz (w latach 19942017 pracował w Programie Trzecim Polskiego Radia, od 2018 w RMF Classic, a od 2005 jest gościem Szkła kontaktowego w TVN24), poeta, autor tekstów piosenek, piosenkarz, artysta kabaretowy i konferansjer. Niezastąpiony Jonathan Owens w serialu kabaretowym Spadkobiercy. Autor książek: Popisuchy, Każdy szczyt ma swój Czubaszek (z Marią Czubaszek), Boks na ptaku, czyli każdy szczyt ma swój Czubaszek i Karolak, Blog osławiony między niewiastami, Vietato fumare, czyli reszta z bloga i coś jeszcze oraz przeznaczonego (nie tylko) dla dzieci zbioru oryginalnych baśni Bzdurki, czyli bajki dla dzieci(i)innych. W 2010 roku zdobył tytuł Mistrza Mowy Polskiej. Nagrał kilka płyt, m.in. Myśliwiecka, Cyniczne córy Zurychu czy Sokratesa 18.

Antymonachomachia

Ignacy Krasicki

“Antymonachomachia” to utwór Ignacego Krasickiego, jednego z głównych przedstawicieli polskiego oświecenia. Nazywany „księciem poetów polskich”.   Antymonachomachia powstała jako odpowiedź na liczne głosy krytyki. Autor stworzył ją jako pozorne przeciwieństwo Monachomachii, dokonując w sposób ironiczny pochwały życia zakonników. Treścią poematu jest historia klasztoru, do którego wiedźma podrzuca egzemplarz Monachomachii, która wywołuje oburzenie mnichów.  

Antymonachomachia

Ignacy Krasicki

Antymonachomachia Pieśń I I Często pozory łudzą słabe oczy,  Zwłaszcza, gdy staną na widok gromadnie;  Często i malarz, w dziele zbyt ochoczy,  Zmyli się, obraz chcąc wydać dokładnie;  I w kunszcie nieraz rzemieślnik wykroczy,  Kiedy się w złoto szych podły zakradnie;  Nie traci przeto kruszec swej korzyści,  Szych pełznie w ogniu, a złoto się czyści.    II Jędzo niezgody! Twoje to są sztuki:  Ty, co się w dziełach zjadliwych objawiasz,  Mieszasz się w kunszta, mieszasz i w nauki,  Słodycze żółcią mieszasz i zaprawiasz,  Wkładasz obmierzłe jarzmo twej przynuki,  A gdy się tylko niesnaski zabawiasz,  Nie dość dla ciebie państw, narodów klęski,  W cienie zakonne rzucasz grot zwycięski. [...]Ignacy KrasickiUr. 3 lutego 1735 r. w Dubiecku (Sanockie) Zm. 14 marca 1801 r. w Berlinie Najważniejsze dzieła: Myszeida (1775), Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki (1776), Monachomachia (1778), Pan Podstoli (1778 i 1784), Bajki i przypowieści (1779), Satyry (1779 i 1782), Antymonachomachia (1779), Wojna chocimska (1780) Wybitny polski poeta, prozaik, komediopisarz i publicysta. Kasztelanic chełmski, hrabia, przeznaczony do stanu duchownego ze względu na trudną sytuację materialną rodziny. Od 1766 r. biskup warmiński. Blisko współpracował z królem Stanisławem Augustem w dziele kulturalnego ożywienia kraju. Tworzył w duchu oświecenia (m.in. napisał w latach 1781-83 dwutomową encyklopedię Zbiór potrzebniejszych wiadomości, był twórcą pierwszego pol. czasopisma, (?Monitor?), ale jego Hymn do miłości ojczyzny (1774) oraz przekład Pieśni Osjana odegrały znaczącą rolę w kształtowaniu polskiego romantyzmu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Anty-teoria literatury

Anna Burzyńska

Jak właściwie myśleć dzisiaj o teorii literatury? Jak ją uprawiać? Czy teoria jest potrzebna literaturze? Czy może tylko literaturoznawcom? Pytania te stawiano sobie przez cały XX wiek, ale od końca lat 60., wraz z tzw. Kryzysem teorii w wiedzy o literaturze okazały się one szczególnie ważne. Książka Anny Burzyńskiej opowiada o sytuacji teorii po strukturalizmie, kiedy to dla wielu badaczy literatury (zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i we Francji) stało się jasne, że tworzenie naukowej, ogólnej, systemowej teorii próbującej objąć całość zjawisk literackich jest tyleż niemożliwe, co ostatecznie nieprzydatne. Poststrukturalizm – nurt nastawiony na krytykę tradycyjnego modelu myśli teoretycznej został tu przedstawiony poprzez różnorodne zjawiska nadające mu dynamiczny i niemal „rewolucyjny” charakter: dekonstrukcję teorii nowoczesnej, rozbijanie schematyzmu doktryn teoretycznych za pomocą rozmaitych kłopotliwych kategorii (jak np. „narracja”, „komunikacja”, „lektura”), wreszcie – erotyzacja języka teoretycznego (wprowadzanie do dyskursu teorii podmiotu i teorii interpretacji takich, nieobecnych w nim dotąd jakości jak, „cielesność”, „zmysłowość” czy „przyjemność”). Książka podejmuje także temat konsekwencji postrukturalizmu i jego udziału w tworzeniu kształtu najnowszej teorii literatury – świadomie rezygnującej z fundamentalistycznych i esencjalistycznych skłonności, otwartej na inność i zróżnicowane konteksty kulturowe, a dzięki temu – twórczo interpretującej literaturę.

Anusia

Maria Konopnicka

Wspomnienie o dziecięcych latach spędzonych u boku opiekunki Anusi. Panna Kowalska, bo tak się nazywała, mimo szlacheckiego pochodzenia, nie wiodła dostatniego życia. Osierocona ciężko pracowała na to, by wykształcić na księdza swojego brata. Jej ręce nie przypominały gładkich dłoni panienek, a popękana skóra dowodziła wielu godzin spędzonych przy igle i nitce. Dni mijały beztrosko i nikt nie spodziewał się tragedii, która zbliżała się wielkimi krokami.

Anykšči šilelis

Antanas Baranauskas

Anykščių šilelis Kalnai kelmuoti, pakalnės nuplikę!  Kas jūsų grožei senobinei tikę?  Kur toj puikybė jūsų pasidėjo?  Kur ramus jūsų ūžimas nuo vėjo,  Kai balto miško lapeliai šlamėjo  Ir senos pušys siūravo, braškėjo?  Kur jūsų paukščiai, paukšteliai, paukštytės,  Katrų čilbančių taip ramu klausytis?  Kur jūsų žvėrys, gyvuliai, žvėreliai?  Kur žvėrų olos, laužai ir urveliai? [...]Antanas BaranauskasUr. Ur. 17 stycznia 1835 r. w Oniksztach (lit. Anykščiai) Zm. 26 listopada 1902 r. w Sejnach (lit. Seinai) Najważniejsze dzieła: Anykšči? šilelis, Kelion? Peterburkan, Dain? dainel?, Vaina Vilko ir piemen?, Maž? dien? atsiminimai Litewski poeta, językoznawca, biskup sejneński. A. Baranauskas wywodził się z rodziny chłopskiej. Naukę pobierał w jęz. polskim w szkole początkowej w Oniksztach, zimą ? w rosyjskiej parafialnej szkole początkowej w Oniksztach. Pełnił służbę u proboszcza Jonasa Danevičiusa w Giełwanach (lit. Gelvonai), w tym samym czasie pracował w gospodarstwie u rodziców. Ukończył dwuletnią szkołę piśmiennictwa w Rumszyszkach (lit. Rumšišk?s), gdzie powstało 20 pierwszych wierszy poety, które zachowały się do dzisiaj. Studiował w Warneńskim seminarium duchownym. Stamtąd jako zdolny kleryk został wysłany do Akademii duchownej w Petersburgu, gdzie kontynuował studia teologiczne. Nowo wyświęconemu diakonowi, a później księdzu, przyznano stypendium państwowe, dzięki któremu podjął studia na uniwersytecie w Monachium, na uniwersytetach w Insbruku, Lewenie oraz Rzymie. W 1864 r. został profesorem Akademii duchownej w Petersburgu, wykładał teologię pastoralną. Po roku wrócił na Litwę, gdzie jako profesor homiletyki i dogmatyki teologicznej wykładał oraz pełnił obowiązki inspektora w Żmudzkim seminarium duchownym. Jako pierwszy na wykładach zaczął się posługiwać jęz. litewskim. W latach 1897-1902 ? biskup sejneński. Listy do rodziców i braci, dzienniki oraz wiersze pisał po polsku, natomiast pieśni, poematy i inne drobne dzieła, dedykowane ludziom wiejskim, oraz dzieła teologiczne zostały przezeń napisane po litewsku. Sporą część listów (w jęz. litewskim) przeznaczył językoznawcom i miłośnikom jęz. litewskiego. Jeszcze będąc w Warniach (lit. Varniai) A. Baranauskas zaczął się interesować językoznawstwem. Dziś jest uważany za jednego z pierwszych dialektologów, twórcę terminów gramatyki jęz. litewskiego.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.