Naukowe i akademickie

305
Ebook

Internet Rzeczy (IoT). Problemy cyberbezpieczeństwa

Jerzy Krawiec

Monografię można podzielić na dwie zasadnicze części. Pierwsza cześć obejmuje problematykę dotyczącą wyzwań Przemysłu 4.0, a właściwie jego kluczowego elementu, czyli Internetu Rzeczy (IoT). W tej części scharakteryzowano systemy i opisano modele IoT, przedstawiono wizje architektury IoT, zidentyfikowano problem wiarygodności IoT oraz przedstawiono zasady eksploracji danych i standardy komunikacji między urządzeniami systemu IoT. W drugiej części książki podjęto rozważania dotyczące problematyki zapewnienia cyberbezpieczeństwa systemów IoT. Ta część publikacji obejmuje modele odniesienia cyklu bezpieczeństwa urządzeń IoT oraz implementację systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji w przedsiębiorstwie realizującym koncepcję IoT. Publikacja jest poparta licznymi przykładami praktycznymi oraz wynikami badań dotyczących poziomów bezpieczeństwa systemów informatycznych pracujących zarówno w sieci globalnej, jak i lokalnej. Jest także praktycznym przewodnikiem wprowadzającym w świat technologii IoT, ze szczególnym uwzględnieniem cyberbezpieczeństwa, przedstawieniem najnowszych zagrożeń internetowych oraz podaniem sposobów ochrony zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwach.

306
Ebook

Introduction to Mathematical Programming. Part I

Anita Ciekot

This textbook is intended for students of technical and economic universities. It is a result of my teaching of mathematical programming, optimization methods and operations research to students of Czestochowa University of Technology, including Erasmus+ Program students, for over ten years. This is the first part of a planned series (an intended series), limited to the presentation of issues related to linear programming. The second part will focus on non-linear programming problems. The textbook is divided into five main chapters. Chapter 1 is a reminder of some mathematical topics (the basics of linear algebra and systems of linear equations) that will help the readers understand the material discussed. Chapter 2 considers linear programming problems from its standard form to practical, highly common, with various examples of applications at the intersection of technology and economics. In chapter 3, the transportation problem with applications will be considered. Chapter 4 deals with a special kind of linear programing, so-called integer programming. And finally, Chapter 5 shows how the Maple package can be used to solve any linear programming problems.

307
Ebook

Inżynieria systemów internetu rzeczy. Sprzęt i oprogramowanie

Wiktor Daszczuk, Krzysztof Gracki, Henryk A. Kowalski, Grzegorz Mazur, ...

Celem publikacji jest przedstawienie stosowanych aktualnie mikroukładów elektronicznych w systemach IoT. Przedstawiono w niej systemy mikroprocesorowe, w tym mikrokontrolery, pamięci i urządzenia we/wy. Przy opisie mikrokontrolerów zwrócono uwagę na ich podział na mikrokontrolery ogólnego przeznaczenia i mikrokontrolery specjalizowane. Zostały opisane standardy komunikacji pomiędzy modułami i stosowane protokoły, a także sposoby komunikacji z otoczeniem, a w szczególności komunikacja bezprzewodowa. Osobny rozdział poświecono wykorzystywanym w tych systemach czujnikom i urządzeniom wykonawczym. Szczególną uwagę zwrócono na metody zasilania systemów IoT. Jeden z rozdziałów poświęcono oprogramowaniu wykorzystywanemu w systemach IoT, zarówno używanemu przy projektowaniu i wykonywaniu oprogramowania, jak i służącemu jako środowisko dla docelowej aplikacji. Ostatni rozdział został przeznaczony prezentację narzędzi wykorzystywanych podczas prototypowania systemów ułatwiających ich projektowanie i modyfikację. Publikacja jest przeznaczona dla projektantów systemów IoT, ale także dla studentów i inżynierów, którzy chcą się zapoznać tą problematyką. Autorzy mają nadzieję, że zapoznanie się z treścią książki pomoże czytelnikom w ich pracach związanych z implementacją różnych systemów IoT.

308
Ebook

Inżynieria systemów internetu rzeczy. Zagadnienia bezpieczeństwa i komunikacji

Jacek Wytrębowicz, Paweł Radziszewski, Krzysztof Cabaj

Celem publikacji jest przedstawienie zagadnień inżynierskich związanych z bezpieczeństwem i komunikacją w systemach IoT (Internet of Things), w tym w systemach WoT (Web of Things), przy czym termin WoT oznacza koncepcję budowy systemu informatycznego wykorzystującego protokół HTTP i powiązane z nim techniki. We wstępie omówiono komponenty wchodzące w skład systemów IoT, architekturę ich połączeń i wewnętrzną architekturę urządzenia IoT, będącego minikomputerem zespolonym z wybraną rzeczą, środowiskiem, zwierzęciem czy nawet z człowiekiem, terminologię definiowaną w różnych modelach referencyjnych systemów IoT, problemy konstrukcyjne wynikające ze specyfiki tych systemów i zagadnienia badawcze inspirowane tymi problemami.   W rozdziale o bezpieczeństwie zawarto wprowadzenie podstawowych pojęć i skrótową prezentację rozwiązań stosowanych w tradycyjnych sieciach komputerowych. Uwypuklono zagrożenia specyficzne dla systemów IoT i techniki bezpieczeństwa dedykowane komponentom o ograniczonych zasobach obliczeniowych. Zaprezentowano także techniki bezpieczeństwa mogące znaleźć zastosowanie w budowie systemów WoT. Opis technik komunikacyjnych podzielono na trzy kolejne rozdziały poświęcone zagadnieniom warstwy aplikacji (identyfikacja urządzeń IoT, technologie WWW i protokoły wymiany wiadomości stosowane do budowy systemów IoT), warstwy sieci (protokół Internet w wersji szóstej – IPv6, protokół routingu) i warstwy łącza danych według modelu OSI/ISO (standardy sieci radiowych wykorzystywane do komunikacji między urządzeniami IoT i służące do podłączania tych urządzeń do internetu). Książka jest przeznaczona dla studentów i inżynierów zainteresowanych problematyką projektowania i implementowania systemów internetu rzeczy, a potencjalni odbiorcy powinni mieć podstawowe wykształcenie informatyczne i znajomość sieci komputerowych. Wiedza zawarta w opracowaniu pomoże czytelnikowi dokonywać właściwych wyborów projektowych z olbrzymiej liczby możliwych technik i standardów, pozwoli budować bezpieczne systemy i skróci czas potrzebny na prace koncepcyjne związane z budową nowych lub rozbudową istniejących systemów IoT.

309
Ebook

Inżynieria środowiska i biotechnologia - wyzwania i nowe technologie

Agata Rosińska, Beata Karwowska, Magdalena Madeła (red.)

Monografia została opracowana na podstawie materiałow przygotowanych przez pracownikow i doktorantow Katedry Inżynierii Środowiska i Biotechnologii Wydziału Infrastruktury i Środowiska Politechniki Częstochowskiej. Tematyka prezentowana w monografii jest aktualna, istotna i bardzo rożnorodna, ponieważ przedmiot badań autorow obejmował zagadnienia z zakresu występowania w środowisku mikrozanieczyszczeń organicznych i nieorganicznych, w tym nowo pojawiających się zanieczyszczeń w wodach, ściekach, osadach dennych oraz osadach ściekowych. Omowiono rownież procesy przerobki osadow ściekowych i zagospodarowania odpadow i bioodpadow, procesy prowadzące do rekultywacji terenow zdegradowanych, nowoczesne procesy wzbogacania biogazu, zagadnienia dotyczące implementacji procesow biorafineryjnych w oczyszczalniach ściekow, bioprocesow zachodzących w rożnych elementach środowiska naturalnego oraz możliwości wykorzystania bioindykatorow do oceny jakości środowiska. Wiedza na temat drog transportu i szlakow przemian zanieczyszczeń pojawiających się w środowisku naturalnym, procesow odnowy środowiska i efektywnego wykorzystania dostępnych zasobow, w tym odpadow, jest jednym z podstawowych celow i wyzwań zarowno inżynierii środowiska, jak i biotechnologii, prowadzących do opracowania technologii ich eliminacji lub unieszkodliwienia.

310
Ebook

Is the Body the Temple of the Soul? Modern Yoga Practice as a Psychological Phenomenon

Krzysztof T. Konecki

Hatha-yoga in Western culture is often perceived as the practice of physical exercises (practice of the asana position), usually done to improve one’s health and emotional state. Even if that is the case, it is still based on the rule of “the silencing of the modifications of the mind.” It is about a containment of mind dispersion in terms of non-important, minute, everyday issues, which are not important for the basis of our existence, balance and inner harmony, the unity of body and mind. Even if we train only for our health and for improvement of our physical fitness, then the end result, in the case of many physical and sports activities, is stopping mind movement. The full concentration on one action, on one point in space, might not have any metaphysical meaning for us, but it still remains full concentration. This can be achieved by patiently practicing hatha-yoga.  

311
Ebook

Jakość życia dzieci a status społeczno-ekonomiczny rodziny. Teoria i badania

Marta Petelewicz

Publikacja ukazuje zależności pomiędzy jakością życia dzieci a statusem społeczno-ekonomicznym rodziców. Przedstawia zastosowanie koncepcji jakości życia do badań zróżnicowania sytuacji życiowej dzieci (na przykładzie łódzkich szóstoklasistów) z perspektywy analiz strukturalnych. Przybliża kwestie teoretyczne związane z jakością życia oraz jakością życia dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem child indicators movement. W pogłębiony sposób porusza metodologiczne i etyczne kwestie badań ankietowych z dziećmi. Dwutorowa analiza - bazująca na wypracowanym modelu jakości życia, uwzględniającym takie sfery, jak: relacje rówieśnicze i rodzinne, sytuacja materialna, zdrowie, funkcjonowanie w szkole, subiektywny dobrostan dzieci, a także wykorzystująca koncepcję having, loving, being Erika Allardta - daje pogłębiony obraz sytuacji życiowej najmłodszych. Zarówno poszczególne obszary życia, jak i jego jakość ujmowana całościowo wiążą się ze statusem społeczno-ekonomicznym rodziny, co pozwala wnioskować o nierównościach społecznych występujących w okresie dzieciństwa. Badania ujawniają wielowymiarowość i zróżnicowanie sytuacji życiowych respondentów, pozwalają też wskazać grupę dzieci doświadczającą skumulowanej deprywacji. Zaproponowany pomiar daje możliwość sporządzenia rzetelnej diagnozy, uwzględniającej różne aspekty sytuacji życiowej, w których należy podjąć interwencję.

312
Ebook

Jakość życia mieszkańców Łodzi i jej przestrzenne zróżnicowanie

Ewa Rokicka

Warunki i jakość życia pozwalają w sposób kompleksowy opisać sytuację, w jakiej znajdują się jednostki czy zbiorowości, oraz określić ich poziom zadowolenia i poczucie satysfakcji w relacji do istniejącej infrastruktury, sytuacji gospodarczej czy stopnia zaspokojenia potrzeb życiowych. W książce opisano obiektywne i subiektywne aspekty ogólnej i dziedzinowej jakości życia przez pryzmat ocen mieszkańców Łodzi, inspirując tym samym polityków do wypracowania, wspólnie z łodzianami, wyważonej koncepcji jakości życia, spójnej z koncepcjami zrównoważonego rozwoju. Miasta są motorami rozwoju gospodarki, miejscami kreatywności i innowacyjności, ośrodkami usług świadczonych na rzecz otaczających je obszarów. W nich też koncentrują się liczne negatywne problemy społeczne. Występuje wysoka stopa bezrobocia, nasilenie wykluczenia społecznego, segregacji i polaryzacji, także przestępczości, narkomanii, bezdomności. Nowe regulacje ekonomiczne, społeczne i polityczne, dostosowywanie do wymogów globalizacji gospodarki miast często stawiają niektóre grupy zawodowe na pozycji przegranej w konkurencji o dobrze płatne miejsca pracy. Przekształcenia własnościowe, a zwłaszcza prywatyzacja oraz odejście od subsydiowania gospodarki mieszkaniowej, spowodowały silną segregację mieszkaniową w przestrzeni miasta według kryterium majątkowego ludności. Książka jest użytecznym dokumentem dla władz podejmujących decyzje dotyczące przeobrażeń miasta i w efekcie jakości życia jego mieszkańców.  

313
Ebook

JAVA. Programowanie obiektowe w praktyce

Jerzy Krawiec

W podręczniku przedstawiono paradygmaty mające wpływ na sposób konstrukcji kodu źródłowego, czyli model zorientowany na procesy oraz kod działający na danych. Szczegółowo opisano mechanizmy zapewniające implementację modelu obiektowego - hermetyzację, dziedziczenie i polimorfizm. Przedstawiono dwa najważniejsze atrybuty Javy - przenośność i bezpieczeństwo. Wyjaśniono podstawowe cechy programowania dotyczące operacji arytmetycznych i logicznych oraz funkcji sterujących. Autorzy skoncentrowali się przede wszystkim na cechach obiektowości języka, takich jak: klasy, interfejsy, obsługa wyjątków, operacje wejścia-wyjścia ora z aplety i aplikacje. Podano także przykłady kodu w odniesieniu do aplikacji stosowanych w rozwiązniach przemysłowych i przedstawiono wyniki badań wydajności i elementów bezpiecznej konstrukcji kodu źródłowego Javy.

314
Ebook

JEST CZŁOWIEK Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ - POLA REFLEKSJI

Zbiorowy

W świecie współczesnym nastaje coraz większe zrozumienie problemów człowieka z niepełnosprawnością. Coraz większy postęp w zakresie wiedzy humanistycznej i wiedzy medycznej przyczynia się do poznawania człowieka z niepełnosprawnością i uwzględniania jego realnych i rzeczywistych potrzeb, możliwości i ograniczeń. Zygmunt Bauman w swoich rozważaniach podkreśla, iż obecność „obcych ponowoczesnych” nie jest już dziś problemem. Chodzi więc o to, aby nie dążyć do wyeliminowania człowieka niepełnosprawnego, ale żeby nauczyć się z nim żyć i aby jakość wspólnego życia była satysfakcjonująca tak dla osób doświadczonych niepełnosprawnością, jak i zdrowych. W obliczu trudnej i złożonej codzienności osób z niepełnosprawnością pragniemy zaprezentować Czytelnikowi publikację, która z jednej strony ukaże różne perspektywy doświadczania niepełnosprawności, przybliżając zmagania z nią, z drugiej zaś wskaże praktyczne rozwiązania (szczególnie w sferze edukacji i rehabilitacji) ułatwiające wejście i bycie w społeczeństwie. Zebrane teksty dotyczą zarówno problematyki dorosłych osób z niepełnosprawnością, jak również i dzieci. I. Myśliwczyk, B. Antoszewska

315
Ebook

Jezuickie przestrzenie baroku. Przekształcenia strukturalne miast polskich na przełomie XVI i XVII wieku

Danuta Kłosek-Kozłowska

Przedmiotem monografii jest analiza struktury przestrzennej miast polskich w ostatniej tercji XVI i w początku XVII wieku oraz charakterystyka jej przekształceń wynikających z wprowadzania do średniowiecznej struktury miast dużych kubaturowo zespołów jezuickich. Zasięg terytorialny obejmuje miasta Rzeczypospolitej znajdujące się zarówno obecnie, jak i w XVI wieku na obszarze Polski, w których do końca tego stulecia zakon jezuitów rozpoczął swoje inwestycje. Cezurę chronologiczną uzasadnia charakterystyczna ekspansywność zakonu we wczesnej fazie działalności, przy utrzymującym się nadal jeszcze znacznym rozwoju gospodarczym miast Rzeczypospolitej, zwłaszcza miast dużych, na których zakonowi zależało najbardziej.   Dzieje budowli jezuickich, których realizację rozpoczęto przed końcem XVI wieku, zostały prześledzone w większości przypadków do wojen szwedzkich 1655 roku, podczas których nastąpiło wyraźne spowolnienie ruchu inwestycyjnego w miastach polskich, wojenne splądrowanie i dewastacja, a w konsekwencji prawdziwy ich upadek. Przedłużenie ram chronologicznych w ramach opracowań monograficznych dotyczących analizy miast i zespołów pozwoliło na obserwację nie tylko procesu projektowania, lecz także zmian samego projektu, dokonywanych w trakcie jego realizacji w kontekście równolegle analizowanych przyczyn ich wprowadzania oraz dziejów poszczególnych miast. Szczegółowej analizie poddano siedem miast, w których do końca XVI wieku zakon jezuitów rozpoczął swoje inwestycje. Trzy pierwsze to miasta biskupie: Braniewo, Pułtusk, Poznań – pilotażowe pod względem doświadczeń zakonu jezuitów na ziemiach Rzeczypospolitej, oraz Jarosław – miasto prywatne włączone do tej grupy z uwagi na wczesne inicjatywy fundatorów i toczącą się dyskusję z zakonem. Grupę drugą stanowią trzy największe królewskie miasta Rzeczypospolitej: Lublin, Kraków i Kalisz. Zwłaszcza Kraków dla opisu procesu osiedlania się zakonu jezuitów w miastach jest przykładem szczególnie interesującym, bowiem dotyczy aż siedmiu dyskutowanych wówczas lokalizacji dla głównej placówki zakonu w stołecznym mieście. Argumenty za i przeciw na ten temat są w tej dyskusji jasno wyłożone.

316
Ebook

Językowy model poznania. Kognitywne komponenty w kontynentalnej filozofii języka

Aleksander Gemel

Idee powstałe na gruncie filozofii kontynentalnej oraz poglądy współczesnej kognitywistyki są tak odmienne, że niemożliwe wydaje się znalezienie dla nich jakiejkolwiek płaszczyzny komparatystycznej. Na płaszczyźnie filozofii języka te na pozór odległe tradycje intelektualne w wielu kwestiach przemawiają jednak zadziwiająco podobnym głosem. Jednogłośność ta staje się jeszcze bardziej fascynująca, kiedy uświadomimy sobie, że ukształtowała się na gruncie tradycji podążających różnymi drogami intelektualnymi i zaabsorbowanych odmienną problematyką filozoficzną. W obu nurtach jednak u kresu tej intelektualnej wędrówki pojawiło się ostatecznie przekonanie, że struktury poznawcze i forma języka są nieuchronnie sprzęgnięte ze sobą, a sam proces poznania przebiega na drodze wielopoziomowych interakcji między systemem językowym i kognitywnym. Pogląd ten zwięźle można określić mianem językowego modelu poznania. W książce przedstawiono analizę językowego modelu poznania zarówno na gruncie tradycji kontynentalnej, jak i językoznawstwa kognitywnego.  

317
Ebook

Jurysprudencja 6. Transcendentalna filozofia prawa. O zewnętrznym obowiązywaniu i uzasadnieniu istnienia prawa

Tomasz Bekrycht

Skomplikowany charakter rzeczywistości „wymusza” normy działania, które zawarte są zwłaszcza w treści pojęcia prawa. Również jego powstawanie, istnienie, status ontologiczny i ważnościowy (odpowiednio deontologiczny) są intelektualnym wyzwaniem, które wprawia we frustrację poznawczą. Problematyka poznania zasadności prawa zawiera się w pytaniach o istnienie uniwersalnych struktur kategorii bytu, jaką jest prawo, a także o możliwość jego obiektywnego poznania (jako kategorii ontologicznej i deontologicznej – czyli bytu, który w osobliwy sposób określa powinność) w zakresie satysfakcjonującym o tyle, o ile poznanie takie odsłania uzasadnienie jego istnienia. Tym samym problem ten staje zagadnieniem transcendentalnym, opisującym warunki możliwości istnienia prawa. Nie pozwala ono zrezygnować z poszukiwania czegoś uniwersalnego, niezmiennego, być może tylko formalnie uchwytnego, co uzasadnia i warunkuje istnienie prawa niezależnie od przyjęcia tego uzasadnienia jako faktycznego i w jakikolwiek praktyczny sposób nośnego argumentu za istnieniem porządku społecznego bądź jako podstawy do budowy kolejnej czy wzmacniania którejś z istniejących już teorii normatywnych. Poszukiwanie to jest wyrazem transcendentalnej i transcendującej zastany porządek fenomenalny dążności intelektu. Tego rodzaju poznanie mogłoby dostarczyć koronnego, ale także powszechnie zrozumiałego i dlatego też wiążącego argumentu, przemawiającego za tym, by prawa po prostu przestrzegać. 

318
Ebook

Kapitał ludzki a wzrost gospodarczy w Polsce

Sylwia Roszkowska

Publikacja podejmuje bardzo istotny temat dla współczesnej teorii wzrostu gospodarczego ale i polityki ekonomicznej, to jest kwestię wpływu kapitału ludzkiego na wzrost gospodarczy. Wzrost gospodarczy, rozumiany jako dynamika PKB, zawsze był istotny, decydując w dużej mierze o warunkach życia społeczeństwa. Poszukiwanie innych niż tradycyjne źródła wzrostu gospodarczego zasługuje na uwagę a kapitał ludzki jest tu determinantą szczególnie istotną i gorąco dyskutowaną. W szczególności ważna jest tu kwestia wzajemności oddziaływania na siebie rozważanych kategorii – na ile kapitał ludzki wpływa na wzrost gospodarczy, a na ile istnieje oddziaływanie odwrotne. Materiał empiryczny dotyczy Polski i w dodatku dane są zbierane nie tylko w skali państwa ale i województwa. Podnosi to użyteczność książki z perspektywy czytelnika zainteresowanego nie tylko perspektywą teoretyczną ale i bardziej związaną z polityką gospodarczą w odniesieniu do Polski. 

319
Ebook

Kapitał ludzki w regionie łódzkim z perspektywy przedsiębiorstw i rynku pracy

Zbigniew Przygodzki

 Kapitał ludzki jest kluczowym czynnikiem produkcji w rozwijającym się modelu gospodarki opartej na wiedzy. Zarówno generowanie postępu technicznego, jak i efektywne wykorzystywanie już istniejącego majątku trwałego są w znaczący sposób od niego zależne. W prezentowanej pracy zawarto wyniki badań zorientowanych w dwóch obszarach. Pierwszy z nich dotyczy dojrzałości przedsiębiorstw do inwestowania w kapitał ludzki w regionie. Badania zaprezentowane w tej części dotyczą zarówno dużych - transnarodowych korporacji obecnych w regionie łódzkim, jak i małych i średnich przedsiębiorstw. Głównym problemem poddanym analizie jest zrozumienie i skłonność, podmiotów gospodarczych do podejmowania samodzielnych inwestycji w kapitał ludzki. Jednocześnie określono wyzwania w zakresie regionalnej polityki rozwoju kapitału ludzkiego w odniesieniu do gospodarki regionu. Drugi obszar, rola kapitału ludzkiego w budowaniu regionalnego rynku pracy, dotyczy wyzwań w zakresie adaptacyjności gospodarki regionu w kontekście szkolnictwa zawodowego do potrzeb nowoczesnej, konkurencyjnej gospodarki. Autorzy, uprzednio identyfikując wpływ poszczególnych obszarów inwestycji w kapitał ludzki na rozwój społeczno-gospodarczy, wnioskują o stopniu dopasowania kapitału ludzkiego do potrzeb gospodarki regionu łódzkiego.

320
Ebook

Kapitał społeczny a jakość życia. Na przykładzie zbiorowości wielkomiejskiej

Monika Mularska-Kucharek

 Opis socjologicznych i psychologicznych mechanizmów życia zbiorowego. Takie ujęcie problemu jakości życia wzbogaca rozumienie fenomenu zarówno kapitału społecznego, jak i samej jakości życia. Publikacja ukazuje nowy, nie w pełni dotąd dobrze zanalizowany, mechanizm działania kapitału społecznego, jak i genezy powstawania wyższej jakości życia. Omówienie określonych koncepcji teoretycznych i ich weryfikacja. Autorka przedstawia w swej pracy własne badania ilościowe z wykorzystaniem przygotowanych przez siebie narzędzi badawczych. Analizy ilościowe zostały pogłębione przez badania jakościowe, tworząc razem interesującą i uzupełniającą się całość. Tematyka monografii należy w ostatnich latach, nie tylko w Polsce, do wiodących w obszarze nauk społecznych, zwłaszcza zaś w socjologii. Wnioski z badań i ustaleń Autorki należy rekomendować, a w konsekwencji aplikować na poziomie różnych polityk społecznych. M. Mularska-Kucharek ukazała w książce nie tylko wzajemne związki i zależności między kapitałem społecznym a jakością życia mieszkańców Łodzi, ale również podjęła udaną próbę po-łączenia perspektywy teoretycznej z aplikacyjną. W odniesieniu do znaczących części mono-grafii wyniki przeprowadzonych badań mają charakter reprezentatywny, co z pewnością w sposób istotny podnosi jej rangę. W tym przypadku mamy do czynienia z zarówno z rozwiniętą samoświadomością metodologiczną, jak i umiejętnością interpretacyjną dotyczącą uzyskanego materiału empirycznego.