Commercial Relations Between Arabs and Slavs (9th-11th centuries)

Ahmad Nazmi

Napisana po angielsku monografia dotyczy stosunków słowiańsko-arabskich w najwcześniejszym okresie (IX-XI w.). Autor wykorzystuje mało zbadane źródła muzułmańskie, arabski i perskie. A monograph dealing with the trade relations between the Slav World and the Arabs. The reader is confronted with a mass of information on the middlemen of trade and commodities, which were exchanged.

Compendium on ElectroMagnetic Compatibility

Jan Sroka

Electromagnetic compatibility is a capacious branch. This book is not claiming to cover all aspects of it. It is rather a narration about EMC from the sight angle of professional experience of the author, and it is versatile. At the origin, it was a scientific activity with numerical methods and simulations of electromagnetic fields at the WUT and teaching about theory of electromagnetic fields and electrical circuits.

Concrete Structures

Viktar Tur, Marta Kosior-Kazberuk, Robert Grygo, Andrei Tur, ...

Implementation of the Eurocodes extends to all of the European countries and there are firm steps toward their adoption internationally. As with any design codes, it is important to have an understanding of the principles and background, as well as design aids to assist in the design process. The relevance to train in the use of Eurocodes should be pointed out, especially in engineering schools as a basic course for civil and structural engineering students and as a part of continious professional development courses for engineers and technicians, which are promoted both at national and international levels. This book is directed primarily at civil and structural engineering students, young designers, who require an understanding of the basic theory and a concise guide for design procedure.

Corporate governance w bankach. Teoria i praktyka

Monika Marcinkowska

Kwestie specyfiki władztwa korporacyjnego w bankowości podejmowane były dotąd relatywnie rzadko. W ubiegłym wieku ukazało się niewiele publikacji na ten temat, dopiero w obecnym stuleciu nadano większą rangę tej problematyce. Szczególnie istotnym impulsem do rozwoju badań w tym obszarze był globalny kryzys finansowy zapoczątkowany na amerykańskim rynku kredytów hipotecznych, a rozprzestrzeniony niemal na cały świat (m.in. poprzez powiązania kapitałowe i organizacyjne instytucji finansowych oraz globalny handel instrumentami finansowymi – często o skomplikowanej konstrukcji i trudnym do oszacowania ryzyku). Powyższe zagadnienia stanowiły główną motywację przeprowadzenia badań, których pokłosiem jest niniejsza monografia. Jej celem jest poznanie mechanizmów ładu korporacyjnego i ocena ich znaczenia w bankach, a w konsekwencji - opracowanie całościowego modelu władztwa korporacyjnego w tych instytucjach. Praca oparta jest na obszernych studiach literaturowych, które stanowiły inspirację do przeprowadzenia własnych badań empirycznych, obejmujących reprezentantów polskiego sektora bankowego (zarówno banki komercyjne, jak i spółdzielcze).

Cost Management in Business Activity

Karolina Rybicka

The aim of the work is to present – based on literature studies – definitions and issues connected with cost accounting and indication of key instruments of cost management in modern enterprises. There are used in the work following research methods: literature research as well as case studies. The first chapter of the work contains an introduction to management accounting and cost management. There are presented here considerations connected with the accounting system in the management of a modern enterprise. This chapter also presents the differences between financial accounting and management accounting. The attention was paid to the functions of management accounting in business units. Next, the trends in modern management accounting are presented, including particular emphasis on the use of modern IT technologies in cost management, and the main trends in modern accounting and cost management are presented. The second chapter is devoted to the concept and classification of costs. It attempts to explain the basic concepts related to the cost category and discusses the basic cost definitions. Subsequently, the classification of costs for reporting purposes and for various criteria for management purposes is presented. The third chapter covers issues related to the cost calculation of production. Introductory considerations have been made regarding the issue of determining production costs in the basic variants of cost accounting. The concept of cost calculation of manufactured goods or services was introduced. Subsequently, the basic types of traditional calculation are characterized – process costing and job costing. This characteristic has been enriched with practical examples. Chapter four discusses costing models. The main aspects of the full and variable cost accounting and their impact on the financial results of business units were discussed. The rest of this chapter introduces the main ideas of multi-step and multi-block costing to move on to the costing considerations under the activitybased costing concept. Practical examples are provided with each of these costing models. The fifth chapter deals with the application of cost accounting in management processes of economic units. The influence of the application of management accounting instruments on short-term decisions is presented. The issues related to the break-even point analysis, price decisions and decisions such as “make or buy” were discussed. In the sixth chapter, an attempt was made to explain the essence of costs in planning and control processes in the enterprise. The traditional cost budgeting process was discussed, the main assumptions of the budget, the so-called “Master budget” in a manufacturing company. The concept of Beyond Budgeting was also indicated as an alternative to the traditional management method in a modern enterprise. Chapter seven deals with selected aspects of contemporary cost accounting concepts. The chapter’s considerations focus on the most common types of modern cost accounting. Concepts such as: product life cycle costing, target costing and kaizen costing, ABM concept, JiT systems, quality costing, value chain analysis, logistics costing and a balanced scorecard are presented here. The monograph is intended for students, postgraduate students in accounting and management, and practitioners who deal with cost management processes, including IT technologies. However, due to the great versatility of considerations, the book can be addressed to a relatively wide audience who want to expand their existing knowledge in the field of cost management.

Creative writing publicystycznych tekstów dziennikarskich

Piotr Lewandowski

Na polskim rynku wydawniczym nadal odczuwa się brak szerokiej oferty nowoczesnych, a przy tym profesjonalnie przygotowanych publikacji, uczących współczesnego warsztatu dziennikarskiego. Proponowane dzieło, autorstwa Piotra Lewandowskiego, ma tą szczególną wartość, iż napisane jest z ogromnym wyczuciem dla problemów warsztatowych przed jakimi staje młody adept sztuki dziennikarskiej. Ma mu służyć i ułatwiać profesjonalizację jego warsztatu pracy. Dzieło to tworzy oczywistą całość z pierwszą pracą P. Lewandowskiego, poświęconą praktyce dziennikarskiej ("Creative writing informacyjnych tekstów dziennikarskich") i jest jego naturalną kontynuacją. Również i tym razem Autor kładzie silny nacisk na ukazanie jak istotną rolę w pracy dziennikarza odgrywa kreatywność - w tym szczególnym wypadku ściśle połączoną z perswazją. Można odnieść mylne wrażenie, iż w ciągu dynamicznego rozwoju mediów ich twórcy wykorzystali i do końca wyeksploatowali wszystkie możliwe schematy komunikacyjne, co musiałoby powodować zjawisko zmęczenia i uodpornienia się odbiorców na wszelkie formy pozyskania ich ciekawości. A jednak Autor udowadnia młodemu adeptowi dziennikarstwa, iż tym bardziej winien on walczyć o to, by jego przekaz perswazyjny był zbudowany wyjątkowo profesjonalnie, a jednocześnie by wyróżniał się swoją wyjątkowością, by wnosił coś nowego, by był kreatywny, a więc twórczy, odkrywczy. Można się tego nauczyć, wymaga to jednak poznania złożonego instrumentarium jakim należy się posługiwać. Piotr Lewandowski zaczyna od ukazania zasadniczych, klasycznych i dominujących form występujących we współczesnej pracy dziennikarza prasowego. Przedstawia materię artykułu publicystycznego, felietonu, recenzji, komentarza, dziennika i reportażu publicystycznego. Pokazuje w jaki sposób wykorzystuje się w nich środki stylistyczne, które wypracowane zostały w literaturze i retoryce, a więc głęboko tkwią w kulturowym podglebiu z którego wyrasta także dziennikarstwo. Najczęściej jednak takie "narzędzia" wymagają twórczej adaptacji, precyzyjnego przystosowania do formalnych schematów właściwych dla dziennikarstwa. P. Lewandowski otwiera przed oczami zdumionego adepta dziennikarstwa rozmiary bogactwa z którego może on czerpać bez końca jeśli zrozumie jaki ogrom kreatywnych i perswazyjnych form zawiera literatura i te obszary aktywności twórczej człowieka, które wykraczają poza klasyczny język i wnikają w inne formy obrazowania i ekspansji poznawczej człowieka. Jednak Autor na pierwszym miejscu stawia praktyczny wymiar przekazywanej wiedzy. Uczy w jaki sposób tworzyć formy publicystyczne, które mają silny ładunek perswazyjny. P. Lewandowski daje do ręki młodego adepta dziennikarstwa szereg sprawdzonych form z obszaru retoryki i erystyki. Podsumowaniem jego wielce kompetentnego poradnika jest świetne ukazanie teoretycznych i praktycznych ograniczeń i możliwości wywiadu prasowego. Przedstawia pomysły w jaki sposób ograniczenia formalne właściwe dla wywiadu prasowego wykorzystać kreatywnie i uczynić z nich ich silną stronę takiej formy wypowiedzi. Niezwykłe możliwości wywiadu, jako formy dziennikarskiego przekazu, ukazał Johann Peter Eckermann w swoich "Rozmowach z Goethem", ale to przecież Platonowi zawdzięczamy wykazanie jak silną formą perswazyjną i kreatywną jest dialog jako forma interakcji między ludźmi. W ślad za nim poszło tysiące innych genialnych umysłów. Z tego niewyczerpanego bogactwa czerpią dziś także dziennikarze sięgający po wywiad jako szczególnie gorącą formę interakcji z odbiorcą. P. Lewandowski przedstawił w sposób wyjątkowo jasny, a przy tym praktyczny, metody skutecznego budowania i wykorzystania wywiadu, a także tworzenia jego wewnętrznej narracji. Otrzymujemy dzieło, które jest nie tylko świetnym poradnikiem warsztatowym dla młodych adeptów dziennikarstwa, ale też uczy kreatywności i odkrywa tajniki techniki użytkowej pozwalającej na stałe doskonalenie swoich umiejętności oraz twórcze wykorzystywanie literackich, kulturowych i komunikacyjnych "narzędzi" istniejących w naszym cywilizacyjnym dziedzictwie. Piotr Grochmalski

Cyberbezpieczeństwo. Podejście systemowe

Jerzy Krawiec

Głównym celem publikacji jest przedstawienie problematyki dotyczącej cyberbezpieczeństwa z uwzględnieniem systemowego podejścia do tej problematyki, bazującego na normach międzynarodowych z zakresu bezpieczeństwa informacji. Celem dydaktycznym jest także przygotowanie absolwentów studiów do pełnienia menedżerskich funkcji w zakresie zarządzania cyberbezpieczeństwem oraz audytowania Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji z uwzględnieniem technik audytu bezpieczeństwa informacji. W podręczniku przedstawiono ogólny model bezpieczeństwa informacji, klasyfikowanie informacji, zarządzanie ryzykiem w bezpieczeństwie informacji, zagrożenia internetowe, bezpieczeństwo systemów operacyjnych i bezpieczeństwo sieci. Zaprezentowano także typowe ataki na systemy informatyczne oraz sposoby ochrony tych systemów. Szczegółowo opisano problematykę systemowego podejścia do cyberbezpieczeństwa (bazując na Systemie Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji wg normy IS O/IEC 27001) i przedstawiono kryteria wyboru zabezpieczeń takiego systemu. W podręczniku zawarto także metody pomiaru cyberbezpieczeństwa, podano metodologię prowadzenia testów penetracyjnych, wykaz metod testowania systemu informatycznego odpowiadający punktom kontrolnym normy IS O/IEC 27001 i przedstawiono przykładowy raport z przeprowadzonego testu penetracyjnego badanego systemu.

CYBERPRZEMOC szczególnym zagrożeniem społeczeństwa informacyjnego

Marian Kowalewski, Marek Jakubiak

Wśród zagrożeń w cyberprzestrzeni szczególnie groźne jest zagrożenie cyberprzemocy – zagrożenie, które nie zawsze się dostrzega i wielokrotnie wręcz lekceważy, a które coraz częściej dotyka nas wszystkich. Najogólniej ujmując, cyberprzemoc możemy sprowadzić do prześladowania, zastraszania, szantażowania, nękania, obrażania i wyśmiewania innych osób lub grup za pośrednictwem współczesnych technik i technologii ICT. Prezentowana publikacja jest zbiorem wyników badań pracowników naukowo-dydaktycznych Zakładu Nauk o Administracji i Bezpieczeństwa w Administracji z Wydziału Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej, które są upowszechniane i wykładane w procesie dydaktycznym.

Cybersecurity Research, Education and Management: University Perspective

Andrzej Kraśniewski

In this paper, we focus on those aspects of cybersecurity that are most relevant to universities, intending to provide academic communities with some knowledge that might be useful in their research, education and administration activities related to cybersecurity.   The remaining part of the paper is organised as follows. In Section 2, we present basic characteristics of cybersecurity research, its scope and organisation, focusing on initiatives and activities relevant to universities. In Section 3, we show the landscape of cybersecurity education at universities, focusing on competencies acquired by beneficiaries of the educational provision. In Section 4, we discuss challenges faced by universities seen as institutions that have to assure a sufficient level of cybersecurity for their operation. Section 5 presents – as a case study – the developments in cybersecurity research, education and organization taking place at the Warsaw University of Technology. We conclude the paper with a few observations regarding the future developments in cybersecurity, relevant to universities.

Cyfryzacja partycypacji. Studium komputerowego wsparcia uczestnictwa w projektowaniu domów

Krystian Kwieciński

Metody i narzędzia komputerowego wsparcia użytkowników w projektowaniu własnego miejsca zamieszkania opracowywane są od przeszło pół wieku. Jednak rynkowe wdrożenia radykalnych postulatów pionierów komputeryzacji uczestnictwa w projektowaniu przyniósł dopiero XXI wiek. Książka przedstawia analizę zagadnienia cyfryzacji partycypacji w rozbiciu na jego trzy komplementarne obszary reprezentujące: narzędzie, jego twórcę oraz odbiorcę. Przekrojowa analiza 36 zebranych przykładów opracowań badawczych i komercyjnych uzupełniona jest prezentacją wyników badań symulacyjnych przeprowadzonych z wykorzystaniem autorskiego narzędzia komputerowego „HOPLA-Home Planner”.

Czas i miejsca w biografii. Aspekty edukacyjne

Elżbieta Dubas, Anna Gutowska

W kolejnym tomie serii „Biografia i badanie biografii” autorzy skoncentrowali się na dwóch podstawowych kategoriach – czasu i miejsca - w kontekście biograficznym. Kategorie te traktowane są jako przestrzenie uczenia się człowieka. Autorzy wskazują na potencjał edukacyjny, jaki w nich tkwi, i proponują nowe, interdyscyplinarne, teoretyczne ujęcia tych zagadnień. Czytelnik znajdzie w tomie również przykłady badań w zakresie tej tematyki: przeczyta o tym, w jaki sposób człowiek uczy się „z miejsc” i jaką rolę w uczeniu się odgrywa czas, także w sytuacjach egzystencjalnie trudnych. Ze wstępu Elżbiety Dubas

Czas lektury

Krystyna Koziołek

Lektura jest pierwsza. Z niej dopiero mogą się wyłonić wszystkie instytucje tekstu i nauki o literaturze. Może zanikać, przechodzić kryzys, zostać zastąpiona przez bryki i komentarze, ale najpierw musi się wydarzyć. Fakt, że lektura jest pojedynczym wydarzeniem, sprawia, że jej historia, teoria i systematyka są szczególnie trudne do skonstruowania ze względu na przygodność, indywidualizm oraz intymność aktu czytania. Próby badania lektury szybko uświadamiają, że dociekania takie należą do obszaru nauk eksperymentalnych; są swego rodzaju studiami z natury doświadczenia czytania. Celem dociekań autorki jest najpełniejsze zachowanie bogactwa i wspaniałej niespójności aktu lektury jako życiowego doświadczenia czytelnika. Opis i analiza zapisów tych doświadczeń prowadzą autorkę do prób skonstruowania modeli lektury, ale bardziej jeszcze do uchwycenia złożonych fenomenów czytania oraz sposobów ich artykulacji. Tytułowy „czas lektury” mieści w sobie nie tylko samo czytanie literatury, ale dziejącą się w tym samym „czasie” powikłaną materię życia spędzanego w towarzystwie książek.

Czego chce współczesna kobieta? Problematyka kobieca na łamach polskiej prasy w Łodzi przełomu XIX i XX wieku

Marta Sikorska-Kowalska

 Antologii tekstów poświęconych problematyce kobiecej z przełomu XIX i XX wieku, za tytuł posłużyło pytanie, które nigdy nie straci na aktualności: „Czego chce współczesna kobieta?” - artykuł, w którym próbowano rozstrzygnąć to zagadnienie ukazał się w „Kurierze Łódzkim” z 1908 r. Próbowano w nim rozstrzygnąć to zagadnienie na łamach „Kuriera Łódzkiego” z 1908 r. Podkreślano w nim, że kobiety są twórcami kultury i bez nich nie dokonają się przemiany cywilizacyjne, a Polska nie odzyska niepodległości. W szczególności kobiety zażądały prawa do pracy, rozporządzania swoim majątkiem, wolności, równości, szacunku. Część artykułów dotyczy wychowania oraz edukacji kobiet, m. in. problemów łódzkich gimnazjów żeńskich, dopuszczenia kobiet do studiów wyższych. Zamieszczono też teksty z zakresu higieny kobiety i macierzyństwa. Poświęcono także rozdział pracy kobiet – ukazuje on ciężkie warunki pracy robotnic oraz ustawodawstwo fabryczne. Praca prezentuje również publicystykę poświęconą walce z prostytucją oraz handlem żywym towarem. Część wydawnictwa poświęcona jest modzie oraz walce z gorsetem, który niszczył zdrowie kobiety. Pokazano, że nowe trendy w modzie należały do ważnych tematów podejmowanych przez ówczesną publicystkę, również tę prowincjonalną.

Część i całość. W stronę topoontologii

Bartłomiej Skowron

„Ta przeglądowa monografia jest książką trudną, nawet bardzo trudną. Niemniej jest ona istotnym wkładem w nowopowstającą dziedzinę filozofii, tj. topoontologię. Niewątpliwie wyzwaniem jest zmierzenie się z zaawansowanymi konstrukcjami, które przywołuje Bartłomiej Skowron. Nie waha się on balansować na granicy poznawalności. Kto jednak podejmie trud analizy owych problemów wraz z autorem, z pewnością dostrzeże, że zarówno koncepcje Skowrona, jak i dociekania omawianych przez niego krytycznie filozofów, rzucają nowe światło na wiele tradycyjnych problemów filozoficznych. Cierpliwość i wysiłek Czytelnika zaowocuje. Jestem tego pewien.” dr hab. Janusz Kaczmarek, prof. UŁ Recenzja. Czasopismo "Edukacja Filozoficzna" 73/2022 http://www.edukacja-filozoficzna.uw.edu.pl/index_pliki/ef73/ef-73-11.pdf

Czynniki Produkcji a uwarunkowania prawne UE- znaczenie i analiza dla wybranych produktów

Miciuła Ireneusz, Porowski Kamil, Habryka Celina

CZYNNIKI PRODUKCJI WSPÓŁCZESNYCH PRZEDSIEBIORSTW Podstawowym problemem badawczym w ekonomii jest zjawisko rzadkości, czyli jak ludzie (jednostka i społeczeństwo) radzą sobie z ograniczonością zasobów, tzn. jak dzielą zasoby na różne cele, aby zaspokajać potrzeby przy pomocy wytwarzanych dóbr i usług. Ekonomia jest zatem nauką o gospodarowaniu, która zmierza do wyznaczenia postępowania oszczędnego i racjonalnego. W literaturze przedmiotu uważa się, że można to robić w dwojaki sposób, a mianowicie uzyskiwać z posiadanego zasobu jak największe korzyści lub postępować tak, aby zużyć jak najmniej zasobów do osiągnięcia danego celu. Niewątpliwie wyborów dokonuje się na różnych płaszczyznach i podczas różnych procesów, m.in.: • produkcji – co i w jaki sposób produkować, • podziału – jak dzielić rezultaty produkcji pomiędzy członków społeczeństwa, czy czynniki produkcji (renta dla ziemi, płace dla pracy i zyski dla kapitału), • wymiany – od kogo kupować, komu sprzedawać oraz jak ustalić cenę, • konsumpcji – jakie potrzeby zaspokajać i w jakiej kolejności. U podstaw wszystkich tych wyborów leżą procesy produkcyjne i usługowe realizowane za pomocą potencjału produkcyjnego jako siły wytwórczej, co jest tematem niniejszej monografii. Współcześnie występująca w większości państw ekonomia rynkowa podporządkowuje dokonywanie wyborów siłą popytu i podaży. Problemy ekonomiczne można rozpatrywać z różnych punktów widzenia: z poziomu pojedynczych podmiotów gospodarczych lub z poziomu całego społeczeństwa, gospodarki. W celu zaspokojenia swoich potrzeb na dobra (tak konsumpcyjne jak i produkcyjne), człowiek przekształca w procesie produkcyjnym na nie dostępne mu zasoby. Z ekonomicznego punktu widzenia wyróżniamy cztery podstawowe grupy zasobów: • zasoby naturalne (dobra dane przez naturę, a nie wytworzone przez człowieka), • zasoby rzeczowe (majątek trwały i obrotowy wytworzony przez człowieka), • zasoby ludzkie (ludzie wraz z ich umiejętnościami i doświadczeniem), • zasoby finansowe. Zasoby te nie są jednak w prostym przełożeniu czynnikami produkcji. Takowymi są bowiem usługi tych zasobów. Najczęściej spotykanym ujęciem wyróżnienia czynników produkcji jest ich klasyczny podział na trzy grupy usług: pracę, kapitał (rzeczowy i finansowy) i ziemię. W praktyce ceny czynników produkcji są zróżnicowane, co ma charakter dynamiczny lub równowagowy. Oba te rodzaje zróżnicowań są ściśle ze sobą powiązane. Dynamiczne zróżnicowanie ma miejsce wówczas, gdy niektóre różnice w cenach odzwierciedlają czasowy stan nierównowagi i charakteryzują się samolikwidacją. Jest to spowodowane przede wszystkim wzrostem jednych przemysłów, a zmniejszaniem się innych. Różnice te ujawniając się wywołują jednocześnie procesy prowadzące do realokacji czynników i eliminacji zróżnicowań. Natomiast równowagowe zróżnicowanie występuje w sytuacji, gdy zróżnicowanie cen pewnych czynników utrzymuje się bez generowania sił, które je eliminują. Różnice te są powiązane z różnicami w samych czynnikach ze względów jakościowych (różne kwalifikacje, różna urodzajność gruntów) i niepieniężnymi korzyściami. Ceny czynników produkcji, podobnie jak ceny towarów konsumpcyjnych, są wyznaczane przez siły popytu i podaży. Natomiast popyt na czynniki produkcji zależy od istnienia popytu na dobra, które ten czynnik pozwala produkować. Wynika to z faktu ich specyfiki, gdyż są towarem nabywanym nie dla nich samych, lecz dla przekształcenia ich w nakłady dające nowy produkt, który przynosi zysk. Oznacza to jednocześnie, że popyt na czynniki produkcji jest pochodny popytowi na dobra finalne. W ślad za tym trzeba zauważyć, że popyt całkowity na dany czynnik jest sumą popytów na niego we wszystkich dziedzinach produkcji w których jest używany. Wzajemne powiązania i zależności pomiędzy podmiotami powstają za pośrednictwem rynku dóbr oraz rynku czynników produkcji. Każdy z podmiotów na rynku czynników produkcji poszukuje pozycji optymalnej tzn. dąży do optymalizacji korzyści z podjętych działalności. Powstające na rynku czynników produkcji relacje między popytem, podażą i ceną uzależnione są od tego w jakich warunkach i pod wpływem jakiej konkurencji działają podmioty gospodarcze. Producenci konkurują między sobą o jak najkorzystniejsze warunki zakupu czynników produkcji, zaś gospodarstwa domowe konkurują między sobą o jak najkorzystniejszą ich sprzedaż. W niniejszym rozdziale zostanie przedstawiona istota problemu rynków czynników produkcji, która wymaga przeanalizowania i określenia: • relacji pomiędzy zasobami gospodarczymi, a czynnikami produkcji, • istoty rynku czynników produkcji i jego roli w gospodarce rynkowej, • wpływu czynników produkcji na kształtowanie konkurencyjności przedsiębiorstwa, • kształtowania się cen czynników produkcji pod wpływem sił popytu i podaży, • możliwości produkcyjnych pod wpływem zwiększania potencjału produkcyjnego jako siły wytwórczej, • wpływu czynników produkcji na efektywność gospodarowania i wartość przedsiębiorstwa. PERSPEKTYWY ROZWOJU HODOWLI BYDŁA MLECZNEGO W POLSCE Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2014r Pogłowie bydła mlecznego kształtowało się na poziomie 5659,5tyś. sztuk, notując nie znaczny wzrost w skali całego roku o 1,2%. Zwiększona liczebność stada ogółem wynikała ze wzrostu pogłowia cieląt o 1,8% i bydła młodego w przedziale wiekowym 12-22 miesięcy (o 3,8%). Liczebność pogłowia bydła w ostatnich miesiącach ubiegłego roku była wyższa o 69,6 tyś. sztuk, czyli o 1,1% niż w roku ubiegłym, a w porównaniu z wielkością stad w maju 2014r. , niższa o 262,2 tyś. sztuk (o 13%) do poziomu 2414,7 tyś sztuk. Ograniczenie wielkości stada krów wynika ze zwiększonego brakowania krów, co było podyktowane redukcją produkcji przez rolników, którym zagrażało przekroczenie kwoty mlecznej. W strukturze bydła ogółem udział poszczególnych grup wiekowych w grudniu 2014 roku wynosił : - młode bydło rzeźne i hodowlane w wieku 12-22 miesięcy – 25,0%, - cielęta w wieku poniżej 12 miesięcy 25,4% ,- krowy - 42,5% , - pozostałe dorosłe bydło rzeźne i hodowlane w wieku 23 miesięcy i więcej 7,1% W porównaniu ze wielkością pogłowia bydła w ubiegłym roku wzrosło pogłowie cieląt, a także bydła młodego w przedziale wiekowym 12-24 miesięcy oraz pozostałego dorosłego bydła w wieku powyżej 24 miesięcy, natomiast zmalało pogłowie krów. Wyniki przeprowadzonego w grudniu badania pogłowia bydła wskazały na stale utrzymujące się zainteresowanie hodowlą bydła zarówno mlecznego jak i mięsnego, co wynika z wzrostu pogłowia bydła młodego oraz cieląt. Rok 2015 może przynieść znaczący wzrost pogłowia bydła, jak wynikać może z wzrostu produkcji mleka nieograniczonej kwotami mlecznymi.  Okres udamawiania bydła przypadł na erę neolitu (ok 5-9 tyś. lat p. n. e.). Na przestrzeni tysięcy lat hodowli wykształciły się tysiące ras dostosowanych różnych warunków oraz potrzeb. Obecnie z prowadzonej przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z ewidencji ras bydła wynika, że zidentyfikowano ok 1600 ras. Lepiej znanych jest tylko ok 350 a globalne znaczenie gospodarcze ma tylko kilkadziesiąt wybranych. W przeszłości bydło głównie było wykorzystywane jako siła pociągowa. Dziś bydło hodowane jest dla produkcji mięsa o mleka, a w zależności jaki kierunek użytkowy dominuje można sklasyfikować je jako typy użytkowe przedstawiane poniżej : mięsny, mleczny, kombinowany (mleczno-mięsny). W dzisiejszych czasach rolnicy zajmujący się hodowlą bydła mlecznego i produkcją mleka zwracają większą uwagę na opłacalność produkcji mleka, obecnie jest to możliwe poprzez zniesienie kwot mlecznych ograniczających produkcje mleka. Hodowla bydła mlecznego, będącego rezultatem długotrwałej selekcji w kierunku wyższej mleczności i lepszej jakości głównie na bazie pasz objętościowych z dodatkiem wysoko białkowych pasz treściwych. CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH EUROPEJSKICH POŻYTKÓW PSZCZELICH Pszczoły są niewielkimi owadami nie tylko produkującymi miód i inne produktów o udowodnionym działaniu prozdrowotnym, ale również zapylaczami roślin. W ostatnim czasie obserwuje się zwiększone wymieranie pszczół, szczególnie w Europie Zachodniej. Do przyczyn wymierania pszczół zalicza się: pestycydy stosowane w czasie kwitnięcia roślin, organizmy modyfikowane genetycznie oraz zanikanie naturalnych pożytków. Aby zapobiec sytuacji, w której zabraknie tych pożytecznych owadów powinno się sadzić rośliny miododajne, które stanowią dla nich źródło pożywienia. Albert Einstein napisał: „Kiedy pszczoła zniknie z powierzchni ziemi, to człowiekowi pozostaną już najwyżej cztery lata życia. Nie będzie pszczół, to nie będzie zapylania, nie będzie zapylania, nie będzie roślin, nie będzie roślin, to nie będzie zwierząt…”, a bez pszczół ludzkości zostanie mniej niż 10 lat. Pszczoły mogą się należycie rozwijać i przynosić pszczelarzowi korzyści w postaci zbiorów miodu tylko w warunkach odpowiedniej bazy pożytkowej. Bazę tą zwaną również pastwiskiem pszczelim stanowi zasób surowców pochodzenia roślinnego służących pszczołom jako pokarm, występujących w najbliższej okolicy pasieki. Na wartość bazy pokarmowej wpływa nie tylko wystarczająca ilość dostępnego pożytku na pastwisku pszczelim będąca w zasięgu lotu pszczół, lecz także jego równomierne rozłożenie w czasie. Nieodpowiednie rozłożenie pożytków przyczynia się do występowania okresów, w których pszczoły nie są w stanie wykorzystać obfitego pożytku, jak również takich, w których pszczoły zjadają nagromadzone zapasy lub nawet głodują. Idealna sytuacja pożytkowa jest wtedy, gdy zasoby pastwiska pszczelego są w stanie zaspokajać potrzeby bytowe wszystkich rodzin pszczelich na tym pastwisku przez cały rok, a ponadto w niektórych okresach dać nadwyżkę surowca, którą pszczelarz może odwirować w postaci miodu. Celem rozdziału jest przedstawienie roślin i krzewów miododajnych występujących w krajach Unii Europejskiej. Praca powstała w oparciu o analizę dostępnej literatury i artykułów naukowych na temat popularnych pożytków pszczelich.  

Czysta energia i środowisko

Artur Błaszczuk, Izabela Majchrzak-Kucęba

Transformacja energetyczna Polski stała się faktem w obliczu spełnienia nie tylko wymogów związanych z osiągnięciem neutralności klimatycznej przez technologie i systemy energetyczne, ale również zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Naukowcy wraz z przedstawicielami przemysłu energetycznego realizują liczne projekty badawczo-rozwojowe oraz prowadzą prace naukowe, aby sprostać wyżej wymienionym wyzwaniom. Aktualnie główny nurt prowadzonych prac naukowych ukierunkowany jest na neutralność klimatyczną technologii wytwarzania energii. Czysta "zielona" energia jest wszechobecna w środowisku, pozostaje jedynie kwestia jej umiejętnego zagospodarowania i efektywnego wykorzystania, zarówno w dużej skali technicznej w postaci systemów/układów energetycznych, jak i małej skali na przykładzie przydomowych instalacji, jako sposób na walkę z globalnym ociepleniem klimatu. Nie bez znaczenia pozostają też kwestie dotyczące optymalizacji istniejących systemów i technologii energetycznych pod kątem poprawy ich efektywności energetycznej oraz zaproponowania alternatywnego rozwiązania w zakresie magazynowania energii. Takie podejście ma istotne znaczenie z punktu widzenia osiągnięcia efektu synergii między czystymi "zielonymi" technologiami energetycznymi a otaczającym nas środowiskiem naturalnym. W rezultacie zainteresowanie się rozwiązaniami niskoemisyjnymi przełoży się na efekt finansowy zarówno dla konsumenta, jak i wytwórcy energii. Niemniej jednak, bez rozwoju w zakresie perspektywicznych układów i technologii energetycznych w oparciu o wydajne i intuicyjne narzędzia do modelowania występujących w nich zjawisk/ procesów, w tym również prognozowania optymalnych warunków wymiany ciepła oraz wskaźników środowiskowych na zasadzie wybranych przypadków, czy też zaproponowania modelowych technologii magazynowania energii w znacznym stopniu utrudni osiągnięcie celów i korzyści Europejskiego Zielonego Ładu. Stąd też niniejsza monografia kładzie duży nacisk na aspekt praktyczny prowadzonych badań i analiz przez autorów poszczególnych rozdziałów.

Czytanie filmu - oglądanie literatury. Propozycje interpretacji do spotkań edukacyjnych

Tomasz Gruszczyk

Wychodząc z założenia, że już samo pojęcie tekstu zakłada jego lekturę – praktykę czytania jako podejmowanie wysiłku rozumienia oraz wpisywania w pewien horyzont kulturowego doświadczenia celem przyswojenia sobie tekstu i nadawania mu sensu – równie istotny jak sam tekst (w tym przypadku – dzieło filmowe) staje się problem praktykowania lektury, opatrywania filmu sensotwórczym komentarzem. Wybrane filmy (reprezentatywne dla poszczególnych nurtów, zjawisk i tendencji w kinie XX i XXI wieku) czyta się tu jako dzieła sztuki multimedialnej i intermedialnej – łączące elementy literatury, teatru, malarstwa, fotografii tak w planie treści, jak i struktury oraz estetyki, integrujące różnorodne sztuki oraz własności odmiennych przekaźników. Szkice pomieszczone w książce nie składają się na jakiś pełny, spójny obraz – czy to dwudziestowiecznej kultury filmowej, czy choćby zjawiska intermedialności. Pełnią funkcję raczej wstępnych rozpoznań ustanawiających pewien kulturowy (tekstowy) horyzont, w którym dopiero możliwe staje się czytanie filmu, jego interpretacja oraz autentyczna refleksja. Szkice te zostały tak pomyślane i zredagowane, by mogły służyć jako pomoc naukowa nauczycielom przedmiotów humanistycznych w zajęciach szkolnych nt. kultury XX i XXI wieku czy edukatorom zajmującym się kulturą medialną. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie: „Forum Akademickie” nr 11/2015, s. 70 (Marek Misiak: Film jako tekst kultury) „Nowe Książki” 1/2016, s. 9

Czytanie Konopnickiej. Posłowiem opatrzył Marian Stala

Olga Płaszczewska (red.)

Na stulecie śmierci Konopnickiej przygotowano monografię zbiorową, która odpowiada na pytanie: czy twórczość autorki Roty wytrzymała próbę lat, czy jest to jeszcze twórczość, która daje czytelnikowi cokolwiek innego poza obowiązkowymi wartościami ideowo-patriotycznymi, w które wpisały ją kanony lektur szkolnych? I okazuje się, że tak, że [...] Konopnicka zaciekawia jako artystka i jako obserwator rzeczywistości, zaciekawia tak dalece, że M. Stala w Posłowiu nie waha się stwierdzić, iż poetka jest głęboko zakorzeniona w wieku XIX, ale i wychyla się w wiek XX... [...]. Wartość tej zbiorowej monografii [...] jest niewątpliwa. W aspekcie poznawczym są tu prace przynoszące nowe ujęcia, [...] są też - co również jest nowością asocjacje tematyczne i obrazowe, o których jeszcze niedawno nikt by nie śmiał głośno mówić, jak paralele z Cyprianem Norwidem (a to i dla norwidologii jest przydatne...); są wreszcie tropy w interpretacji utworów poetyckich, reportaży i listów, które dla kategorii podmiotowości i tożsamości literatury postyczniowej zdają się być nowe i ciekawe, bo prowadzą w strony codzienności ludzkiej, bo łączą egzystencję jednostki ze światopoglądem zbiorowym, perspektywę zwykłego dnia w ludzkim życiu ze sprawami narodu i ludzkości. W aspekcie metodologicznym zasadniczy trzon książki stanowią interpretacje nowej komparatystyki. Z recenzji prof. dr hab. Tadeusza Budrewicza

Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej

Andrzej Garbacz, Bogumiła Chmielewska, Justyna Kuziak, Paweł Łukowski

Celem powstania skryptu było umożliwienie studentom praktycznego zapoznania się z problemami chemii budowlanej w skromnych warunkach laboratorium. Tematyka ćwiczeń obejmuje oznaczenia związane z określaniem składu jakościowego i ilościowego materiałów budowlanych, zadania związane z chemiczną oceną przydatności materiałów budowlanych, zwłaszcza spoiw mineralnych i żywicznych, a także przebiegiem reakcji chemicznych, w szczególności związanych z procesami korozji i ich skutkami w odniesieniu do betonu, żelbetu i metali. Specjalnej uwadze studentów należałoby polecić ćwiczenie z komputerowej symulacji hydratacji cementu, stanowiące precedensowy przykład nowej dziedziny badań - Komputerowej Inżynierii Materiałów (Computational Material Science). Odpowiedni program komputerowy w tym zakresie został opracowany przez P. Łukowskiego. Bardzo przydatne dla studentów powinny być również przykłady obliczeń chemicznych oraz statystycznego opracowywania uzyskanych wyników i wnioskowania w kategoriach statystycznych.

Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Teoria i praktyka

Stanisław Kuźmiński, Janusz Dziedzic, Jerzy Pietruszewski

Fizyka jest nauką o otaczającym nas świecie i stanowi podstawę wszystkich nauk przyrodniczych wśród których wysuwa się na pierwsze miejsce, oraz jest podstawą rozwoju techniki. Laboratorium kształci umiejętności obserwacji i przeprowadzania doświadczeń, wykonywania pomiarów oraz stosowanie poznanych praw do rozwiązywania zadań i opracowywania zagadnień.

Ćwiczenia z metod obliczeniowych w budownictwie zrównoważonym

Robert Gajewski

Preskrypt — publikacja na prawach rękopisu   Preskrypt jest podzielony na trzy części. W pierwszej, poświęconej konstrukcjom prętowym, przedstawiona jest bezpośrednia metoda sztywności (Direct Stiffness Method). W drugiej części zostały zaprezentowane rozwiązania problemów stacjonarnego przepływu ciepła, a w ostatniej omówiono podstawy optymalnego projektowania.   Preskrypt może być wykorzystany na wszystkich wydziałach prowadzących studia na kierunkach budowlanych.

Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej. Wydanie V. Skrypt dla studentów biologii. Cz. I teoretyczna

Antoni Różalski

 Mikrobiologia jest nauką o drobnoustrojach (mikroorganizmach). Zajmuje się cechami morfologicznymi, właściwościami biochemicznymi, rolą w środowisku naturalnym, właściwościami chorobotwórczymi, jak również zastosowaniem drobnoustrojów w przemyśle. Podstawowy schemat badania drobnoustrojów obejmuje: wstępną obserwację makroskopową i mikroskopową, wyosobnienie interesującego nas ustroju w postaci czystej hodowli, określenie jego cech morfologicznych, typu wzrostu na podłożach stałych i płynnych, zbadanie jego właściwości biochemicznych i fizjologicznych oraz ustalenie ewentualnej roli wyizolowanego mikroorganizmu w środowisku naturalnym, w przebiegu choroby lub możliwości wykorzystania w procesie przemysłowym. Zwalczanie drobnoustrojów jest także jedną z dziedzin mikrobiologii ogólnej we wszystkich przypadkach, w których obecność niektórych z nich jest wręcz szkodliwa. Istnieje też możliwość zakażenia mikrobiologicznego, dlatego pracownicy laboratoriów mają najwyższe kwalifikacje zawodowe i duże doświadczenie, wykonują swoją pracę posługując się wyłącznie sprzętem zmechanizowanym i korzystają z pełnego zabezpieczenia osobi-stego. Książka zawiera przegląd zagadnień mikrobiologii ogólnej, łączących się tematycznie z problematyką ćwiczeń odbywanych przez studentów specjalności: mikrobiologicznej, biochemicznej i biofizycznej, fizjologicznej oraz biologii środowiskowej. W związku z niepełnym opracowaniem niektórych tematów, podana została literatura pomocnicza i uzupełniająca.

Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej. Wydanie V. Skrypt dla studentów biologii. Cz. II praktyczna

Antoni Różalski

 Mikrobiologia jest nauką o drobnoustrojach (mikroorganizmach). Zajmuje się cechami morfologicznymi, właściwościami biochemicznymi, rolą w środowisku naturalnym, właściwościami chorobotwórczymi, jak również zastosowaniem drobnoustrojów w przemyśle. Podstawowy schemat badania drobnoustrojów obejmuje: wstępną obserwację makroskopową i mikroskopową, wyosobnienie interesującego nas ustroju w postaci czystej hodowli, określenie jego cech morfologicznych, typu wzrostu na podłożach stałych i płynnych, zbadanie jego właściwości biochemicznych i fizjologicznych oraz ustalenie ewentualnej roli wyizolowanego mikroorganizmu w środowisku naturalnym, w przebiegu choroby lub możliwości wykorzystania w procesie przemysłowym. Zwalczanie drobnoustrojów jest także jedną z dziedzin mikrobiologii ogólnej we wszystkich przypadkach, w których obecność niektórych z nich jest wręcz szkodliwa. Istnieje też możliwość zakażenia mikrobiologicznego, dlatego pracownicy laboratoriów mają najwyższe kwalifikacje zawodowe i duże doświadczenie, wykonują swoją pracę posługując się wyłącznie sprzętem zmechanizowanym i korzystają z pełnego zabezpieczenia osobistego. Książka zawiera zestaw 25 ćwiczeń odbywanych przez studentów specjalności: mikrobiologicznej, biochemicznej i biofizycznej, fizjologicznej oraz biologii środowiskowej.

Ćwiczenia z podstaw matematyki wyższej. Algebra liniowa. Geometria analityczna. Optymalizacja liniowa

Andrzej M. Kaczyński

Skrypt zawiera bogaty materiał ćwiczeniowy ze wstępu do matematyki wyższej. Dotyczy on podstaw matematyki, algebry liniowej z optymalizacją liniową oraz geometrii analitycznej. Ma on ułatwić studentom rozpoczynającym studia poznanie, zrozumienie i usystematyzowanie wiedzy z tych podstawowych działów matematyki.