Czas lektury

Krystyna Koziołek

Lektura jest pierwsza. Z niej dopiero mogą się wyłonić wszystkie instytucje tekstu i nauki o literaturze. Może zanikać, przechodzić kryzys, zostać zastąpiona przez bryki i komentarze, ale najpierw musi się wydarzyć. Fakt, że lektura jest pojedynczym wydarzeniem, sprawia, że jej historia, teoria i systematyka są szczególnie trudne do skonstruowania ze względu na przygodność, indywidualizm oraz intymność aktu czytania. Próby badania lektury szybko uświadamiają, że dociekania takie należą do obszaru nauk eksperymentalnych; są swego rodzaju studiami z natury doświadczenia czytania. Celem dociekań autorki jest najpełniejsze zachowanie bogactwa i wspaniałej niespójności aktu lektury jako życiowego doświadczenia czytelnika. Opis i analiza zapisów tych doświadczeń prowadzą autorkę do prób skonstruowania modeli lektury, ale bardziej jeszcze do uchwycenia złożonych fenomenów czytania oraz sposobów ich artykulacji. Tytułowy „czas lektury” mieści w sobie nie tylko samo czytanie literatury, ale dziejącą się w tym samym „czasie” powikłaną materię życia spędzanego w towarzystwie książek.

Czas na... Język i dydaktyka w badaniach młodych naukowców

Maria Wacławek

Czas jest istotnym elementem badań naukowych. Niezależnie od tego, czy i w jakim stopniu zostanie włączony w przedmiot badań, zawsze jest czynnikiem determinującym działania badawcze. Nic bowiem w nauce nie odbywa się poza ramą czasową. Celem publikacji jest prezentacja aktualnych refleksji nad elementami języka istotnymi dla dydaktyki szkolnej oraz wyników analiz prowadzonych przez młode badaczki polonistyki. Opracowania składające się na niniejszy zbiór odnoszą się do różnorodnych aspektów języka i ujmują wybrane problemy ucznia i szkoły, dla których czas jest ważnym składnikiem. Prezentowana książka stanowi zbiór zróżnicowanych doniesień empirycznych, traktujących o szkole i uczniu w określonym czasie. Skoro jednak „czas przynosi radę” i „należy oczekiwać jej cierpliwie”, wyrażamy nadzieję, że publikacja skłoni do refleksji nad współczesnymi uwarunkowaniami nauczania szkolnego oraz będzie stanowić inspirację do podejmowania przez młodych naukowców dalszych badań językoznawczych na tym polu. F. Schiller.

Czego chce współczesna kobieta? Problematyka kobieca na łamach polskiej prasy w Łodzi przełomu XIX i XX wieku

Marta Sikorska-Kowalska

 Antologii tekstów poświęconych problematyce kobiecej z przełomu XIX i XX wieku, za tytuł posłużyło pytanie, które nigdy nie straci na aktualności: „Czego chce współczesna kobieta?” - artykuł, w którym próbowano rozstrzygnąć to zagadnienie ukazał się w „Kurierze Łódzkim” z 1908 r. Próbowano w nim rozstrzygnąć to zagadnienie na łamach „Kuriera Łódzkiego” z 1908 r. Podkreślano w nim, że kobiety są twórcami kultury i bez nich nie dokonają się przemiany cywilizacyjne, a Polska nie odzyska niepodległości. W szczególności kobiety zażądały prawa do pracy, rozporządzania swoim majątkiem, wolności, równości, szacunku. Część artykułów dotyczy wychowania oraz edukacji kobiet, m. in. problemów łódzkich gimnazjów żeńskich, dopuszczenia kobiet do studiów wyższych. Zamieszczono też teksty z zakresu higieny kobiety i macierzyństwa. Poświęcono także rozdział pracy kobiet – ukazuje on ciężkie warunki pracy robotnic oraz ustawodawstwo fabryczne. Praca prezentuje również publicystykę poświęconą walce z prostytucją oraz handlem żywym towarem. Część wydawnictwa poświęcona jest modzie oraz walce z gorsetem, który niszczył zdrowie kobiety. Pokazano, że nowe trendy w modzie należały do ważnych tematów podejmowanych przez ówczesną publicystkę, również tę prowincjonalną.

Część i całość. W stronę topoontologii

Bartłomiej Skowron

„Ta przeglądowa monografia jest książką trudną, nawet bardzo trudną. Niemniej jest ona istotnym wkładem w nowopowstającą dziedzinę filozofii, tj. topoontologię. Niewątpliwie wyzwaniem jest zmierzenie się z zaawansowanymi konstrukcjami, które przywołuje Bartłomiej Skowron. Nie waha się on balansować na granicy poznawalności. Kto jednak podejmie trud analizy owych problemów wraz z autorem, z pewnością dostrzeże, że zarówno koncepcje Skowrona, jak i dociekania omawianych przez niego krytycznie filozofów, rzucają nowe światło na wiele tradycyjnych problemów filozoficznych. Cierpliwość i wysiłek Czytelnika zaowocuje. Jestem tego pewien.” dr hab. Janusz Kaczmarek, prof. UŁ Recenzja. Czasopismo "Edukacja Filozoficzna" 73/2022 http://www.edukacja-filozoficzna.uw.edu.pl/index_pliki/ef73/ef-73-11.pdf

Cztery szkice z przeszłości matematyki

Mioduszewski Jerzy

Każdy z czterech szkiców to pasjonująca lektura dla miłośnika matematyki czy historii. Autorowi znakomicie udało się wpisać migawki z dziejów światowej i polskiej matematyki w kontekst wydarzeń politycznych i społecznych. Każdy z czterech szkiców to pasjonująca lektura dla miłośnika matematyki czy historii. Autorowi znakomicie udało się wpisać migawki z dziejów światowej i polskiej matematyki w kontekst wydarzeń politycznych i społecznych. Mamy więc anegdotyczne opowieści o Eulerze, Cantorze, Sierpińskim czy matematykach warszawskich. Eseje oczywiście dotyczą matematyki, ale w szerszym kontekście historycznym i anegdotycznym. Czy te dygresje - nieraz dosyć obszerne - powodowane były jedynie pogonią za anegdotą, czy też mógłby w tym być jakiś większy sens? Autor nie odpowie na to pytanie, bo sam chciałby wiedzieć, w jaki sposób geniusz czasu i miejsca, objawiający się zazwyczaj jako sytuacja społeczne, a nawet zjawisko natury, mógłby mieć wpływ na prawdy matematyczne uznawane za wieczne. Szkic Dwie Warszawy uzupełnia obraz polskiej szkoły matematycznej, zapewne największego sukcesu polskiej nauki. Plastycznie, choć zapewne subiektywnie, opisuje relacje naukowe i społeczne warszawskich matematyków, nie unikając trudnych problemów stosunków polsko-żydowskich. Klimat szkicu współbrzmi ze wspomnieniami, którymi dzielił się ze mną jeden z najznakomitszych wychowanków warszawskiej szkoły, Samuel Eilenberg, podczas ostatnich wizyt w Polsce w początkach lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Czytając Cztery szkice z przeszłości matematyki, przypomniałem sobie, jak amerykański matematyk William G. Dwyer, przemawiając podczas uroczystości przyznania mu doktoratu honorowego Uniwersytetu Warszawskiego w 2007 roku, podkreślał, że matematyka dzisiejsza ma wyraziście ludzką i społeczną naturę. Szkice Profesora Mioduszewskiego plastycznie ukazują prawdziwość tej tezy na przestrzeni kilku epok.

Czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne?

Michał Heller, Stanisław Krajewski

Czy jest prawdziwe powiedzenie, że wszystkie nauki dzielą się na fizykę i zbieranie znaczków? W takim razie co z matematyką? Czy nauki ścisłe i humanistyka to organiczne części tej samej, ogólnoludzkiej kultury? Zarówno wśród „zwykłych” ludzi, jak i wśród osób zajmujących się pracą naukową dominuje przeciwstawianie nauk ścisłych, czyli przede wszystkim matematyki i fizyki, naukom humanistycznym. Czasem czyni się to wywyższając ścisłość nauk ścisłych, czasem wskazując na ich ograniczenia, niemożność uchwycenia prawdziwej, żywej złożoności, której nie mogą uchwycić struktury formalne. Tymczasem to przeciwstawienie nie jest absolutne: u źródeł podstawowych pojęć matematyki i fizyki są doświadczenia potoczne, odniesienia do człowieczej perspektywy postrzegania świata, próby jego spontanicznego modelowania, sądy wartościujące – jednym słowem takie zachowania, które można znaleźć również u podstaw nauk humanistycznych. Świat fizyczny jest niemiłosiernie logiczny i dlatego fizyka dopiero wtedy zaczęła odnosić sukcesy, gdy nauczyła się badać świat przy pomocy narzędzi matematycznych. Nie jest jednak pewne, czy obecnie rozwijane teorie matematyczne są najlepszymi możliwymi narzędziami potrzebnymi fizyce lub innym naukom, które chcą formułować prawa, a nie tylko „zbierać znaczki”. Stawiając w tym książkowym dwugłosie pytanie, czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne, nie zamierzamy tego pytania rozstrzygać do końca – odpowiedź na nie zależy od zbyt wielu osobistych i kulturowych preferencji – ale chcemy dać wyraz przekonaniu, że obydwie te dziedziny – nauki ścisłe i humanistyka – są organicznymi częściami tej samej, ogólnoludzkiej kultury. Bez którejkolwiek z nich nasza kultura byłaby płaska i zubożona. Żeby widzieć trójwymiarowo trzeba mieć dwoje oczu.

Czy Kopciuszek musi być dziewczyną? Edukacja polonistyczna bez schematów rodzajowych

Karolina Kwak

Imponuje tu szczególna umiejętność wyważania sądów, powstrzymywania się od jednoznacznych konkluzji i rozstrzygnięć, rezygnacji ze stylistyki ataku, walki, agresji, co przekłada się bezpośrednio na sytuację szkolną i tworzy realną szansę na przełamanie bariery potocznych uprzedzeń związanych z problemem płci społeczno-kulturowej, a w konsekwencji i szansę na przełamanie tych uprzedzeń wśród uczniów. Strategię działań, jaką proponuje się w tej pracy, można by nazwać w najogólniejszym sensie strategią różnego typu i rodzaju działań rozbudzających i poszerzających przestrzeń uczniowskiej empatii; działań inicjujących pragnienie uważniejszego przyjrzenia się sobie i innym ludziom, prowadzących w konsekwencji do niezgody na ograniczenie możliwości rozwojowych człowieka i wszelkie wykluczenia.                                                            z recenzji prof. dr hab. Grażyny Tomaszewskiej       Autorka raz po raz formułuje refleksje o randze edukacyjnych wielkich idei i formie kunsztownych sentencji. Muszę przyznać, że nieczęsto zdarza mi się napotykać w rozprawach edukacyjnych (w obszarze polskiego dyskursu) tak zdecydowane, fundamentalnie ważne i tak zgrabnie skreślone myśli.Na własne oczy widzimy (w komentarzach i rysunkach dzieci) proces dookreślania siebie, własnego światoodczucia, wizji rzeczywistości, które wyzwala dydaktycznie zaaranżowane spotkanie z literaturą. Dodajmy – literaturą z kręgu dawnego i współczesnego piśmiennictwa dla dzieci i młodzieży, a więc taką, której filozoficzny, formacyjny charakter bywa kwestionowany, zwłaszcza w konfrontacji z tym samym wymiarem przypisywanym arcydziełom.                                                                       z recenzji dr. hab. Witolda Bobińskiego

Czy kości grają rolę Boga ?. Matematyka niepewności

Ian Stewart

Ciekawe zagadki, trochę prostych obliczeń i mnóstwo niespodzianek wszystko to znajdziemy w najnowszej książce Iana Stewarta, w której powraca do fascynującego problemu niepewności w nauce i sposobów radzenia sobie z tym, co nieprzewidywalne. "Czy kości grają rolę Boga?" to niezwykła podróż od rachunku prawdopodobieństwa, teorii chaosu, aż po zadziwiający świat mechaniki kwantowej, lektura pełna intelektualnych przygód, wspaniała opowieść przesycona tak cenionym przez czytelników na całym świecie charakterystycznym stylem Iana Stewarta. Znajdziemy tu nieoczekiwane zwroty akcji, gwałtowne skoki naprzód, ślepe uliczki nauki i matematyczne idee, które okazały się fałszywymi tropami, a także perły geniuszu, które przez lata pozostawały niezauważone, zanim ktokolwiek docenił ich doniosłe znaczenie. Dziś mamy świadomość, iż niepewność przyjmuje wiele różnych form, ale każda z nich jest do pewnego stopnia zrozumiała. Potrafimy przewidywać przyszłość o wiele lepiej niż dawniej. Jednak niepewność wciąż pozostaje jedną z najbardziej tajemniczych i fascynujących właściwości naszego Wszechświata. Ian Stewart - światowej sławy matematyk i autor bestsellerowych książek popularnonaukowych. Jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu w Warwick, gdzie wciąż prowadzi aktywną działalność naukową. W roku 2001 otrzymał nagrodę Towarzystwa Królewskiego im. Michaela Faradaya za popularyzację nauki. Jest autorem licznych książek poświęconych matematyce, z których na język polski przetłumaczono dotychczas m.in.: "Oswajanie nieskończoności", "Histerie matematyczne", "Listy do młodego matematyka", "Krowy w labiryncie i inne eksploracje matematyczne", "Jak pokroić tort i inne zagadki matematyczne", "Dlaczego prawda jest piękna", "Stąd do nieskończoności", "17 równań, które zmieniły świat", "Matematyka życia", "Podstawy matematyki", "Obliczanie Wszechświata" oraz "Krótka historia wielkich umysłów. Genialni matematycy i ich arcydzieła".

Czy można mnożyć pieniądze? Zdrowy rozsądek w nauczaniu matematyki

Danuta Zaremba

Przekonaj uczniów, że matma wcale nie musi być nudna i niezrozumiała! Poznaj sposoby skutecznego przekazywania wiedzy Naucz się wzbudzać zainteresowanie matematyką Dowiedz się, czego unikać na swoich lekcjach Matematyka jest najlepszym przykładem przedmiotu, który zupełnie niesłusznie ma opinię trudnego, nudnego i nieprzydatnego w codziennym życiu. Tę złą sławę zawdzięcza głównie przestarzałym metodom edukacyjnym, niepodzielnie panującym w większości polskich szkół, oraz nieinteresującym, z punktu widzenia uczniów, przykładom i zadaniom, które są zmuszeni rozwiązywać. Tymczasem matematyka to pasjonująca dziedzina, która znajduje zastosowanie dosłownie wszędzie i której zawdzięczamy rozwój wielu innych nauk i tysiące wynalazków technicznych. Wyjdź poza schemat i zerwij z tradycją złego nauczania matematyki! Dowiedz się, jak prowadzić interesujące lekcje i zachęcać uczniów do aktywności, poznaj sposoby, dzięki którym dostrzegą zastosowanie zdobytej wiedzy poza murami szkoły, i spraw, aby nauka stałą się dla nich prawdziwą przygodą. Zebrane w tej książce felietony pomogą Ci przygotowywać ciekawe zajęcia, zrozumieć młodych ludzi i wzbudzić w nich pasję do matematyki. Autorka dzieli się swoim bogatym doświadczeniem i nieszablonowym podejściem do tematu, a także pokazuje, jak w pracy nauczyciela stosować dobre praktyki i korzystać z przykładów, które uczą logicznego myślenia, zamiast powielać schematy. Pasja i pomysłowość Nauka przez zabawę Myślenie ponad schematy Nieszablonowe metody Obalanie starych mitów Radość ze zdobywania wiedzy Eksperymenty, które uczą Samodzielne wyciąganie wniosków Błędy jako okazja do nauki Zastosowanie wiedzy w praktyce Przykłady z życia wzięte Spraw, aby lekcje matematyki były niezapomnianą przygodą!

Czynniki Produkcji a uwarunkowania prawne UE- znaczenie i analiza dla wybranych produktów

Miciuła Ireneusz, Porowski Kamil, Habryka Celina

CZYNNIKI PRODUKCJI WSPÓŁCZESNYCH PRZEDSIEBIORSTW Podstawowym problemem badawczym w ekonomii jest zjawisko rzadkości, czyli jak ludzie (jednostka i społeczeństwo) radzą sobie z ograniczonością zasobów, tzn. jak dzielą zasoby na różne cele, aby zaspokajać potrzeby przy pomocy wytwarzanych dóbr i usług. Ekonomia jest zatem nauką o gospodarowaniu, która zmierza do wyznaczenia postępowania oszczędnego i racjonalnego. W literaturze przedmiotu uważa się, że można to robić w dwojaki sposób, a mianowicie uzyskiwać z posiadanego zasobu jak największe korzyści lub postępować tak, aby zużyć jak najmniej zasobów do osiągnięcia danego celu. Niewątpliwie wyborów dokonuje się na różnych płaszczyznach i podczas różnych procesów, m.in.: • produkcji – co i w jaki sposób produkować, • podziału – jak dzielić rezultaty produkcji pomiędzy członków społeczeństwa, czy czynniki produkcji (renta dla ziemi, płace dla pracy i zyski dla kapitału), • wymiany – od kogo kupować, komu sprzedawać oraz jak ustalić cenę, • konsumpcji – jakie potrzeby zaspokajać i w jakiej kolejności. U podstaw wszystkich tych wyborów leżą procesy produkcyjne i usługowe realizowane za pomocą potencjału produkcyjnego jako siły wytwórczej, co jest tematem niniejszej monografii. Współcześnie występująca w większości państw ekonomia rynkowa podporządkowuje dokonywanie wyborów siłą popytu i podaży. Problemy ekonomiczne można rozpatrywać z różnych punktów widzenia: z poziomu pojedynczych podmiotów gospodarczych lub z poziomu całego społeczeństwa, gospodarki. W celu zaspokojenia swoich potrzeb na dobra (tak konsumpcyjne jak i produkcyjne), człowiek przekształca w procesie produkcyjnym na nie dostępne mu zasoby. Z ekonomicznego punktu widzenia wyróżniamy cztery podstawowe grupy zasobów: • zasoby naturalne (dobra dane przez naturę, a nie wytworzone przez człowieka), • zasoby rzeczowe (majątek trwały i obrotowy wytworzony przez człowieka), • zasoby ludzkie (ludzie wraz z ich umiejętnościami i doświadczeniem), • zasoby finansowe. Zasoby te nie są jednak w prostym przełożeniu czynnikami produkcji. Takowymi są bowiem usługi tych zasobów. Najczęściej spotykanym ujęciem wyróżnienia czynników produkcji jest ich klasyczny podział na trzy grupy usług: pracę, kapitał (rzeczowy i finansowy) i ziemię. W praktyce ceny czynników produkcji są zróżnicowane, co ma charakter dynamiczny lub równowagowy. Oba te rodzaje zróżnicowań są ściśle ze sobą powiązane. Dynamiczne zróżnicowanie ma miejsce wówczas, gdy niektóre różnice w cenach odzwierciedlają czasowy stan nierównowagi i charakteryzują się samolikwidacją. Jest to spowodowane przede wszystkim wzrostem jednych przemysłów, a zmniejszaniem się innych. Różnice te ujawniając się wywołują jednocześnie procesy prowadzące do realokacji czynników i eliminacji zróżnicowań. Natomiast równowagowe zróżnicowanie występuje w sytuacji, gdy zróżnicowanie cen pewnych czynników utrzymuje się bez generowania sił, które je eliminują. Różnice te są powiązane z różnicami w samych czynnikach ze względów jakościowych (różne kwalifikacje, różna urodzajność gruntów) i niepieniężnymi korzyściami. Ceny czynników produkcji, podobnie jak ceny towarów konsumpcyjnych, są wyznaczane przez siły popytu i podaży. Natomiast popyt na czynniki produkcji zależy od istnienia popytu na dobra, które ten czynnik pozwala produkować. Wynika to z faktu ich specyfiki, gdyż są towarem nabywanym nie dla nich samych, lecz dla przekształcenia ich w nakłady dające nowy produkt, który przynosi zysk. Oznacza to jednocześnie, że popyt na czynniki produkcji jest pochodny popytowi na dobra finalne. W ślad za tym trzeba zauważyć, że popyt całkowity na dany czynnik jest sumą popytów na niego we wszystkich dziedzinach produkcji w których jest używany. Wzajemne powiązania i zależności pomiędzy podmiotami powstają za pośrednictwem rynku dóbr oraz rynku czynników produkcji. Każdy z podmiotów na rynku czynników produkcji poszukuje pozycji optymalnej tzn. dąży do optymalizacji korzyści z podjętych działalności. Powstające na rynku czynników produkcji relacje między popytem, podażą i ceną uzależnione są od tego w jakich warunkach i pod wpływem jakiej konkurencji działają podmioty gospodarcze. Producenci konkurują między sobą o jak najkorzystniejsze warunki zakupu czynników produkcji, zaś gospodarstwa domowe konkurują między sobą o jak najkorzystniejszą ich sprzedaż. W niniejszym rozdziale zostanie przedstawiona istota problemu rynków czynników produkcji, która wymaga przeanalizowania i określenia: • relacji pomiędzy zasobami gospodarczymi, a czynnikami produkcji, • istoty rynku czynników produkcji i jego roli w gospodarce rynkowej, • wpływu czynników produkcji na kształtowanie konkurencyjności przedsiębiorstwa, • kształtowania się cen czynników produkcji pod wpływem sił popytu i podaży, • możliwości produkcyjnych pod wpływem zwiększania potencjału produkcyjnego jako siły wytwórczej, • wpływu czynników produkcji na efektywność gospodarowania i wartość przedsiębiorstwa. PERSPEKTYWY ROZWOJU HODOWLI BYDŁA MLECZNEGO W POLSCE Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2014r Pogłowie bydła mlecznego kształtowało się na poziomie 5659,5tyś. sztuk, notując nie znaczny wzrost w skali całego roku o 1,2%. Zwiększona liczebność stada ogółem wynikała ze wzrostu pogłowia cieląt o 1,8% i bydła młodego w przedziale wiekowym 12-22 miesięcy (o 3,8%). Liczebność pogłowia bydła w ostatnich miesiącach ubiegłego roku była wyższa o 69,6 tyś. sztuk, czyli o 1,1% niż w roku ubiegłym, a w porównaniu z wielkością stad w maju 2014r. , niższa o 262,2 tyś. sztuk (o 13%) do poziomu 2414,7 tyś sztuk. Ograniczenie wielkości stada krów wynika ze zwiększonego brakowania krów, co było podyktowane redukcją produkcji przez rolników, którym zagrażało przekroczenie kwoty mlecznej. W strukturze bydła ogółem udział poszczególnych grup wiekowych w grudniu 2014 roku wynosił : - młode bydło rzeźne i hodowlane w wieku 12-22 miesięcy – 25,0%, - cielęta w wieku poniżej 12 miesięcy 25,4% ,- krowy - 42,5% , - pozostałe dorosłe bydło rzeźne i hodowlane w wieku 23 miesięcy i więcej 7,1% W porównaniu ze wielkością pogłowia bydła w ubiegłym roku wzrosło pogłowie cieląt, a także bydła młodego w przedziale wiekowym 12-24 miesięcy oraz pozostałego dorosłego bydła w wieku powyżej 24 miesięcy, natomiast zmalało pogłowie krów. Wyniki przeprowadzonego w grudniu badania pogłowia bydła wskazały na stale utrzymujące się zainteresowanie hodowlą bydła zarówno mlecznego jak i mięsnego, co wynika z wzrostu pogłowia bydła młodego oraz cieląt. Rok 2015 może przynieść znaczący wzrost pogłowia bydła, jak wynikać może z wzrostu produkcji mleka nieograniczonej kwotami mlecznymi.  Okres udamawiania bydła przypadł na erę neolitu (ok 5-9 tyś. lat p. n. e.). Na przestrzeni tysięcy lat hodowli wykształciły się tysiące ras dostosowanych różnych warunków oraz potrzeb. Obecnie z prowadzonej przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) z ewidencji ras bydła wynika, że zidentyfikowano ok 1600 ras. Lepiej znanych jest tylko ok 350 a globalne znaczenie gospodarcze ma tylko kilkadziesiąt wybranych. W przeszłości bydło głównie było wykorzystywane jako siła pociągowa. Dziś bydło hodowane jest dla produkcji mięsa o mleka, a w zależności jaki kierunek użytkowy dominuje można sklasyfikować je jako typy użytkowe przedstawiane poniżej : mięsny, mleczny, kombinowany (mleczno-mięsny). W dzisiejszych czasach rolnicy zajmujący się hodowlą bydła mlecznego i produkcją mleka zwracają większą uwagę na opłacalność produkcji mleka, obecnie jest to możliwe poprzez zniesienie kwot mlecznych ograniczających produkcje mleka. Hodowla bydła mlecznego, będącego rezultatem długotrwałej selekcji w kierunku wyższej mleczności i lepszej jakości głównie na bazie pasz objętościowych z dodatkiem wysoko białkowych pasz treściwych. CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH EUROPEJSKICH POŻYTKÓW PSZCZELICH Pszczoły są niewielkimi owadami nie tylko produkującymi miód i inne produktów o udowodnionym działaniu prozdrowotnym, ale również zapylaczami roślin. W ostatnim czasie obserwuje się zwiększone wymieranie pszczół, szczególnie w Europie Zachodniej. Do przyczyn wymierania pszczół zalicza się: pestycydy stosowane w czasie kwitnięcia roślin, organizmy modyfikowane genetycznie oraz zanikanie naturalnych pożytków. Aby zapobiec sytuacji, w której zabraknie tych pożytecznych owadów powinno się sadzić rośliny miododajne, które stanowią dla nich źródło pożywienia. Albert Einstein napisał: „Kiedy pszczoła zniknie z powierzchni ziemi, to człowiekowi pozostaną już najwyżej cztery lata życia. Nie będzie pszczół, to nie będzie zapylania, nie będzie zapylania, nie będzie roślin, nie będzie roślin, to nie będzie zwierząt…”, a bez pszczół ludzkości zostanie mniej niż 10 lat. Pszczoły mogą się należycie rozwijać i przynosić pszczelarzowi korzyści w postaci zbiorów miodu tylko w warunkach odpowiedniej bazy pożytkowej. Bazę tą zwaną również pastwiskiem pszczelim stanowi zasób surowców pochodzenia roślinnego służących pszczołom jako pokarm, występujących w najbliższej okolicy pasieki. Na wartość bazy pokarmowej wpływa nie tylko wystarczająca ilość dostępnego pożytku na pastwisku pszczelim będąca w zasięgu lotu pszczół, lecz także jego równomierne rozłożenie w czasie. Nieodpowiednie rozłożenie pożytków przyczynia się do występowania okresów, w których pszczoły nie są w stanie wykorzystać obfitego pożytku, jak również takich, w których pszczoły zjadają nagromadzone zapasy lub nawet głodują. Idealna sytuacja pożytkowa jest wtedy, gdy zasoby pastwiska pszczelego są w stanie zaspokajać potrzeby bytowe wszystkich rodzin pszczelich na tym pastwisku przez cały rok, a ponadto w niektórych okresach dać nadwyżkę surowca, którą pszczelarz może odwirować w postaci miodu. Celem rozdziału jest przedstawienie roślin i krzewów miododajnych występujących w krajach Unii Europejskiej. Praca powstała w oparciu o analizę dostępnej literatury i artykułów naukowych na temat popularnych pożytków pszczelich.  

Czysta energia i środowisko

Artur Błaszczuk, Izabela Majchrzak-Kucęba

Transformacja energetyczna Polski stała się faktem w obliczu spełnienia nie tylko wymogów związanych z osiągnięciem neutralności klimatycznej przez technologie i systemy energetyczne, ale również zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Naukowcy wraz z przedstawicielami przemysłu energetycznego realizują liczne projekty badawczo-rozwojowe oraz prowadzą prace naukowe, aby sprostać wyżej wymienionym wyzwaniom. Aktualnie główny nurt prowadzonych prac naukowych ukierunkowany jest na neutralność klimatyczną technologii wytwarzania energii. Czysta "zielona" energia jest wszechobecna w środowisku, pozostaje jedynie kwestia jej umiejętnego zagospodarowania i efektywnego wykorzystania, zarówno w dużej skali technicznej w postaci systemów/układów energetycznych, jak i małej skali na przykładzie przydomowych instalacji, jako sposób na walkę z globalnym ociepleniem klimatu. Nie bez znaczenia pozostają też kwestie dotyczące optymalizacji istniejących systemów i technologii energetycznych pod kątem poprawy ich efektywności energetycznej oraz zaproponowania alternatywnego rozwiązania w zakresie magazynowania energii. Takie podejście ma istotne znaczenie z punktu widzenia osiągnięcia efektu synergii między czystymi "zielonymi" technologiami energetycznymi a otaczającym nas środowiskiem naturalnym. W rezultacie zainteresowanie się rozwiązaniami niskoemisyjnymi przełoży się na efekt finansowy zarówno dla konsumenta, jak i wytwórcy energii. Niemniej jednak, bez rozwoju w zakresie perspektywicznych układów i technologii energetycznych w oparciu o wydajne i intuicyjne narzędzia do modelowania występujących w nich zjawisk/ procesów, w tym również prognozowania optymalnych warunków wymiany ciepła oraz wskaźników środowiskowych na zasadzie wybranych przypadków, czy też zaproponowania modelowych technologii magazynowania energii w znacznym stopniu utrudni osiągnięcie celów i korzyści Europejskiego Zielonego Ładu. Stąd też niniejsza monografia kładzie duży nacisk na aspekt praktyczny prowadzonych badań i analiz przez autorów poszczególnych rozdziałów.

Czytanie filmu - oglądanie literatury. Propozycje interpretacji do spotkań edukacyjnych

Tomasz Gruszczyk

Wychodząc z założenia, że już samo pojęcie tekstu zakłada jego lekturę – praktykę czytania jako podejmowanie wysiłku rozumienia oraz wpisywania w pewien horyzont kulturowego doświadczenia celem przyswojenia sobie tekstu i nadawania mu sensu – równie istotny jak sam tekst (w tym przypadku – dzieło filmowe) staje się problem praktykowania lektury, opatrywania filmu sensotwórczym komentarzem. Wybrane filmy (reprezentatywne dla poszczególnych nurtów, zjawisk i tendencji w kinie XX i XXI wieku) czyta się tu jako dzieła sztuki multimedialnej i intermedialnej – łączące elementy literatury, teatru, malarstwa, fotografii tak w planie treści, jak i struktury oraz estetyki, integrujące różnorodne sztuki oraz własności odmiennych przekaźników. Szkice pomieszczone w książce nie składają się na jakiś pełny, spójny obraz – czy to dwudziestowiecznej kultury filmowej, czy choćby zjawiska intermedialności. Pełnią funkcję raczej wstępnych rozpoznań ustanawiających pewien kulturowy (tekstowy) horyzont, w którym dopiero możliwe staje się czytanie filmu, jego interpretacja oraz autentyczna refleksja. Szkice te zostały tak pomyślane i zredagowane, by mogły służyć jako pomoc naukowa nauczycielom przedmiotów humanistycznych w zajęciach szkolnych nt. kultury XX i XXI wieku czy edukatorom zajmującym się kulturą medialną. Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie: „Forum Akademickie” nr 11/2015, s. 70 (Marek Misiak: Film jako tekst kultury) „Nowe Książki” 1/2016, s. 9

Czytanie Konopnickiej. Posłowiem opatrzył Marian Stala

Olga Płaszczewska (red.)

Na stulecie śmierci Konopnickiej przygotowano monografię zbiorową, która odpowiada na pytanie: czy twórczość autorki Roty wytrzymała próbę lat, czy jest to jeszcze twórczość, która daje czytelnikowi cokolwiek innego poza obowiązkowymi wartościami ideowo-patriotycznymi, w które wpisały ją kanony lektur szkolnych? I okazuje się, że tak, że [...] Konopnicka zaciekawia jako artystka i jako obserwator rzeczywistości, zaciekawia tak dalece, że M. Stala w Posłowiu nie waha się stwierdzić, iż poetka jest głęboko zakorzeniona w wieku XIX, ale i wychyla się w wiek XX... [...]. Wartość tej zbiorowej monografii [...] jest niewątpliwa. W aspekcie poznawczym są tu prace przynoszące nowe ujęcia, [...] są też - co również jest nowością asocjacje tematyczne i obrazowe, o których jeszcze niedawno nikt by nie śmiał głośno mówić, jak paralele z Cyprianem Norwidem (a to i dla norwidologii jest przydatne...); są wreszcie tropy w interpretacji utworów poetyckich, reportaży i listów, które dla kategorii podmiotowości i tożsamości literatury postyczniowej zdają się być nowe i ciekawe, bo prowadzą w strony codzienności ludzkiej, bo łączą egzystencję jednostki ze światopoglądem zbiorowym, perspektywę zwykłego dnia w ludzkim życiu ze sprawami narodu i ludzkości. W aspekcie metodologicznym zasadniczy trzon książki stanowią interpretacje nowej komparatystyki. Z recenzji prof. dr hab. Tadeusza Budrewicza

Czytanie sylabami. Zadania dla klas 1-3

Lucyna Kasjanowicz

Czytanie sylabami to praktyczne wsparcie dla uczniów klas 1–3 szkoły podstawowej, dzięki któremu nauka stanie się łatwiejsza i przyjemniejsza. • Zachęca do samodzielnych ćwiczeń. • Pozwala utrwalić najważniejsze zasady wymowy i pisowni. • Poszerza zasób słownictwa i wiedzę o świecie. • Doskonali spostrzegawczość. • Kształtuje wyobraźnię. • Dzięki barwnym ilustracjom i ciekawym zadaniom uatrakcyjnia naukę.

Czytanie sylabami. Zadania dla uczniów klas 1-3

Lucyna Kasjanowicz

Książka zachęcająca do nauki czytania. Samodzielne ćwiczenia dla dzieci. - Czytanie bez problemów - Czytanie bez pomyłek literowych - Większy zasób słownictwa i wiedzy o świecie Czytanie sylabami. Zadania dla uczniów klas 1–3 zawiera krótkie teksty rozwijające słownictwo (ułożone od najprostszych do trudniejszych) oraz zadania kształtujące spostrzegawczość i wyobraźnię.

Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej

Andrzej Garbacz, Bogumiła Chmielewska, Justyna Kuziak, Paweł Łukowski

Celem powstania skryptu było umożliwienie studentom praktycznego zapoznania się z problemami chemii budowlanej w skromnych warunkach laboratorium. Tematyka ćwiczeń obejmuje oznaczenia związane z określaniem składu jakościowego i ilościowego materiałów budowlanych, zadania związane z chemiczną oceną przydatności materiałów budowlanych, zwłaszcza spoiw mineralnych i żywicznych, a także przebiegiem reakcji chemicznych, w szczególności związanych z procesami korozji i ich skutkami w odniesieniu do betonu, żelbetu i metali. Specjalnej uwadze studentów należałoby polecić ćwiczenie z komputerowej symulacji hydratacji cementu, stanowiące precedensowy przykład nowej dziedziny badań - Komputerowej Inżynierii Materiałów (Computational Material Science). Odpowiedni program komputerowy w tym zakresie został opracowany przez P. Łukowskiego. Bardzo przydatne dla studentów powinny być również przykłady obliczeń chemicznych oraz statystycznego opracowywania uzyskanych wyników i wnioskowania w kategoriach statystycznych.