Bracia! Rocznica, więc po zwyczaju

Wincenty Pol

Bracia! Rocznica, więc po zwyczaju Bracia! rocznica, więc po zwyczaju  Każdy ten toast niech spłaci,  Pierwszy ten puchar święcim dla kraju,  Drugi dla ległych współbraci.    A najprzód zdrowie moskiewskich branek.  Lecz wiecie zdrowie to czyje?  Zdrowie sióstr naszych, matek, kochanek,  Zapewne każdy wypije! —    O! nie zginęła jeszcze Ojczyzna,  Póki niewiasty tam czują!  Bo z ich to serca płynie trucizna,  Którą wrogowie się trują.    Wykarmią one jeszcze w zaciszy  Grono olbrzymiej młodzieży,  Od nich pacholę o nas usłyszy,  I jak my w wolność uwierzy. [...]Wincenty PolUr. 20 kwietnia 1807 w Lublinie Zm. 2 grudnia 1872 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Pieśni Janusza (1835), Przygody [Wypadki] JPana Benedykta Winnickiego w podróży jego z Krakowa do Nieświeża 1766 roku i powrót w dom rodzicielski (1840), Pieśń o ziemi naszej (1843), Historia szewca Jana Kilińskiego (1843), Wachmistrz Dorosz na Litwie (1845), Obrazy z życia i z podróży (1846), Mohort (1855), Z podróży po burzy (1856), Z więzienia (1863), Kilka kart z krwawego rocznika (Lipsk, 1863), Obrazy z życia i natury (1869-70) Poeta (pseud. lit. Janusz) i geograf. Ojciec jego, Franciszek Ksawery Pohl, był Niemcem z Warmii, urzędnikiem w służbie austriackiej w Lublinie, zaś matka miała korzenie francuskie; po ślubie w 1800 r. zaczęli zapisywać swoje nazwisko: Poll; syn dokończył polonizacji pisowni. Kształcił się w gimnazjum we Lwowie i kolegium jezuickim w Tarnopolu (w 1823 r. po śmierci ojca; ukształtowało to typ jego religijności); podczas studiów na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego zaprzyjaźnił się z Augustem Bielowskim i Ludwikiem Nabielakiem, co zwróciło jego zainteresowania ku folklorowi i innym ,,starożytnościom" słowiańskim (efektem był m.in. przekład polskich pieśni gminnych Volkslieder der Polen wyd. 1833). Odbył kilkumiesięczną podróż z Galicji na Litwę przez Wołyń i Polesie, by jesienią 1830 r. objąć posadę zastępcy lektora języka i literatury niemieckiej na Uniwersytecie Wileńskim. W kwietniu 1831 r. przystąpił do powstania listopadowego, walcząc pod komendą gen. Chłapowskiego. Uzyskał rangę podporucznika oraz odznaczenie orderem Virtuti Militari, następnie jako wysłannik gen. Bema organizował pomoc dla powstańców udających się na emigrację przez Niemcy do Francji. Wróciwszy do Galicji w 1832 r., działał początkowo w ruchu spiskowym (należał do Związku Dwudziestu Jeden, współpracował z Sewerynem Goszczyńskim), ale stopniowo zaczął skłaniać się ku poglądom bardziej ugodowym i konserwatywnym, związawszy się z Komitetem Patriotycznym kierowanym przez hr. Ksawerego Krasickiego, który zapewnił poecie również stabilizację materialną. Idee powstańcze i romantyczno-socjalistyczne porzucił Pol w 1846 r. podczas rzezi galicyjskiej, kilkakrotnie pobity przez chłopów, a w końcu oddany przez nich w ręce władz zaborczych. Jeszcze podczas Wiosny Ludów był krótko w 1848 r. adiutantem sztabu lwowskiej Gwardii Narodowej, czemu kres położyły podejrzenia o współpracę z zaborcą (Pol bronił się przed zarzutami w utworach Widzenie Janusza i Słowo a Sław). Ostatecznie stał się propagatorem legalizmu politycznego, tradycjonalizmu, postawy antydemokratycznej i ,,katechizmowej" moralności. Wiele podróżował po dawnych terenach Polski: w latach 30. ukrywając się przed represjami władz zaborczych, później podejmując planowe wędrówki i zbierając materiały do publikacji w redagowanym przez siebie wydawnictwie Biblioteki Naukowego Zakładu im. Ossolińskich we Lwowie. Zrodziły się stąd Obrazki z życia i podróży poświęcone Tatrom (i góralom, ludziom prawdziwie wolnym), stąd Pieśń o ziemi naszej, poetyckie opisy poszczególnych regionów Polski, stąd wreszcie prace naukowe z zakresu etnografii i geografii Polski, docenione w pełni dopiero pośmiertnie. W latach 1849-1853 Pol podjął się pionierskiej pracy stworzenia i poprowadzenia drugiej w Europie katedry geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim; opierając się na metodologii Rittera i Humboldta ufundował podwaliny nowoczesnego nauczania geografii, zdołał również zapoczątkować edukację nauczycieli geografii, zanim, oskarżony o nielojalność wobec władz zaborczych, został usunięty z uczelni, a katedrę zlikwidowano. W 1863 r. za podręcznik dla kleryków Geografia Ziemi Świętej dostał Krzyż Kawalerski Orderu św. Grzegorza od papieża Piusa IX. Pod koniec życia osiadł w Krakowie, od 1868 r. całkowicie ociemniały, nadal pozostawał czynny naukowo; jego lektorem był Władysław Bełza. W 1872 został członkiem Akademii Umiejętności. Spoczywa w Krypcie Zasłużonych w podziemiach kościoła oo. Paulinów na Skałce w Krakowie. Z jego utworów poetyckich najpopularniejsze stały się jego liryki powstańcze: niektóre z Pieśni Janusza wydanych w 1835 r. w Paryżu, np. Krakusy, Pierwsza rocznica 29 listopada, Śpiew z mogiły (do tej ostatniej muzykę skomponował Fryderyk Chopin) oraz żarliwie patriotyczne utwory, takie jak Sygnał ze zbioru opublikowanego w 1863 r. w Lipsku. Przeczytaj artykuł o autorze w Wikipedii Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Brama zdrajców

Edgar Wallace

Młody oficer Richard Hallowell służący w gwardii Tower zamierza oświadczyć się swojej ukochanej, Hope Joyce, ale na przeszkodzie staje tajemnicza przeszłość kobiety. Młoda i urocza Hope nie zna bowiem ani swojego pochodzenia, ani też rodziców, co automatycznie wyklucza ją z pełnienia funkcji żony szanowanego brytyjskiego oficera. Sprawy komplikuje jeszcze brat Richarda, Graham, który zaraz po opuszczeniu więzienia, podejmuje zlecenie kradzieży z Tower klejnotów królewskich od miejscowego herszta bandy kryminalistów... ,,Brama zdrajców" z 1927 r. to klasyczna powieść awanturnicza, obfitująca w brawurowe pościgi, groźne strzelaniny i pełne emocji tajemnice z przeszłości. Powieść przypadnie do gustu zwłaszcza miłośnikom dawnych, angielskich powieści kryminalistycznych, które przedstawiają koloryt pełnego konwenansów Londynu z lat 20-tych XX wieku.

Brud [*khaki]

Sergiej Sergiejewicz "Sajgon"

[O KSIĄŻCE] Prawdziwa wojna to brud i rutyna, niezależnie od tego, co pokazują w telewizji. Dla niektórych to zwyczajność i codzienna praca, dla innych obowiązek wobec ojczyzny. W każdej wojnie jest jednak miejsce na uczucia, przygody, humor, podziw, zrozumienie, czasem współczucie, a czasem tęsknotę. Są też rzeczy, o których wolelibyśmy w ogóle nie wspominać, ale których nie da się zapomnieć, niezależnie od tego, jak bardzo się staramy. O tym wszystkim, o dobrym i złym, zabawnym i smutnym, traktuje książka "Brud". Autorem jest jeden z wielu, którzy przeżyli wojnę na Donbasie, i jeden z nielicznych, którym wystarczyło inteligencji, siły, cierpliwości i talentu, aby o tym napisać. *** Siergiej Siergiejewicz "Sajgon" (ur. 1985 w Obwodzie Dniepropietrowskim) - ukraiński pisarz, weteran wojny rosyjsko-ukraińskiej, brał udział w działaniach wojennych w latach 2015-2016. Zmobilizowany ponownie po 24.02.2022. Z wykształcenia politolog. Laureat nagrody Książka Roku BBC za powieść "Jupak". *** Aleksandra Brzuzy - tłumaczka z języka rosyjskiego i surżyka ("Plan naprawy Ukrainy" Łesia Bełeja). Absolwentka filologii rosyjskiej UJ i studiów tłumaczeniowych na Katedrze UNESCO. Stypendystka na Uniwersytecie Hradec Kralove. Lektorka języka polskiego i rosyjskiego, wykładowczyni w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ w latach 2017-2021. Laureatka nagrody Kraków Miasto Literatury UNESCO 2023. Miłośniczka kultury środkowoeuropejskiej. *** Od 2014 roku w dyskursie literackim Ukrainy toczy się dyskusja na temat gdzie są nasi Celine, Remarque i Hemingway. Siergiej Sajgon jest, właśnie, odpowiedzią na to pytanie. Jest człowiekiem który zna i postrzega wojnę ze środka a w dodatku ma świetny styl i wyrafinowane odczucie rzeczywistości, w której przebywa. Łeś Bełej *** [FRAGMENT] Rozwiązywałem złożone dylematy po trzydzieści minut każdy: wypić wodę na raz czy wypić kawę rozpuszczalną z tą wodą? Prawdopodobnie to właśnie w takich miejscach zaczynasz inaczej oceniać siebie, ludzi i ich poczynania. Jesień, w nocy chwyta mróz i wszystkie liście z drzew opadają w jednej chwili, a twoim domem na kolejne dwa dni jest dołek o głębokości trzydziestu centymetrów ze śpiworem i karimatą na dnie. Obok niego są jeszcze dwa takie same. W nich siedzą twoi "współpracownicy w niebezpiecznej robocie". Odwrócona noc w kamerze termowizyjnej, para z ust i szron na rzęsach. Czasami złościsz się na siebie, debila, że się w to wszystko wplątałeś, masz ochotę na gorącą kawę i kąpiel. Pragniesz zapachu świeżej pościeli i szybkiego internetu, marzysz o dzikim seksie i... złościsz się na siebie jeszcze bardziej... Odpędzasz te myśli i zaczynasz zamęczać się innymi. Z każdą nową zmianą w punkcie obserwacyjnym, z każdym wyjściem na poszukiwania, z każdą tajną misją zanikają. Chcę tylko kawy, pieprzenia i spokoju. Spać też przestaje się chcieć z czasem, z resztą po co chcieć, skoro każdy ma swoje godziny warty. Chcesz czy nie, ale będziesz spać według chronometru... jeśli dadzą... jeśli zaśniesz. Bez sensu jest chcieć spać, dlatego właśnie przestaje się chcieć. Jeszcze chce się, żeby ktoś przynajmniej przyszedł się ponapierdalać, do cholery, żeby nie siedzieć tu na marne.

Bryk Bardzo Niekonwencjonalny (Tom 1). Adam Mickiewicz

Łukasz Radecki

Nie lubisz lub nie chcesz czytać wierszem, a chcesz poznać twórczość Mickiewicza? Musisz zaliczyć sprawdzian lub przygotowujesz się do matury? Bez obaw, mamy coś dla Ciebie! Wszystkie utwory poetyckie Adama Mickiewicza po raz pierwszy prozą. Ballady i romanse, Konrad Wallenrod, Dziady, Grażyna, Pan Tadeusz w adaptacjach atrakcyjnych i szczegółowych! Wszystkie świetne pomysły są tak naprawdę bardzo proste. Ot, przełożyć wersy Mickiewicza na współczesny język prozy. By dziś lepiej trafiał pod strzechy (pewnie już bardziej fotowoltaiczne niż słomiane). Dla mnie bomba! Kamil M. Śmiałkowski (Człowiek z popkultury) Łukasz Radecki staje się tłumaczem dzieł Adama Mickiewicza z polskiego (dawnego i coraz bardziej hermetycznego) na polski (współczesny i przyswajalny), aby przybliżyć twórczość wieszcza nowemu pokoleniu. Jerzy Rzymowski (Nowa Fantastyka) Łukasz Radecki to zrobił: przepisał Mickiewicza prozą i to w łatwy do zrozumienia sposób! Dla jednych będzie to wybawienie, dla innych herezja. Nie mam jednak wątpliwości, że dla uczniów to idealny wstęp do czytania twórczości Mickiewicza w oryginale. Dr Mikołaj Marcela, autor bestsellerów Selekcje, Jak nie spieprzyć życia swojemu dziecku

Bunt

Władysław Stanisław Reymont

Bunt jest ostatnią powieścią Reymonta, która była publikowana w prasie w roku 1922, a formie książkowej została wydana w 1924 r. Autor w formie alegorycznej, baśniowej opowiedział o buncie zwierząt, które wystąpiły przeciwko ludziom. Niestety każda rewolucja prowadzi do tragedii i śmierci niewinnych ofiar, a każda utopia narzucana społeczeństwu nigdy nie przynosi mu niczego dobrego, prócz tragedii. W tej książce Reymont zdecydowanie wystąpił przeciw utopii bolszewickiej przewidując i opisując jej skutki. Jego książka o ponad 20 lat wyprzedziła sławy pod względem literackim w porównaniu do dzieła polskiego pisarza Folwark zwierzęcy Orwella. Ponieważ przez cały okres tzw. Polski Ludowej była ona zakazana i wycofana z bibliotek poszła w zapomnienie, podobnie jak wiele innych znakomitych książek znakomitych polskich autorów. Zachęcamy do lektury!

Bunt. Baśń

Władysław Stanisław Reymont

Niby to baśń, ale jednak nie do końca. Ostatnia powieść wybitnego pisarza opowiada o buncie zwierząt przeciwko ludzkiemu zwierzchnictwo nad światem. A zatem wybucha rewolucja, szczytne hasła o wolności i sprawiedliwości, ale to tylko hasła. Każda rewolucja wszystko niszczy i topi we krwi. Ta także. Zachęcamy do lektury.

Bursztynowa czarownica

Wilhelm Meinhold

Poruszająca historia dziewczyny, oskarżonej o czary. Akcja tej powieści rozgrywa się podczas wojny trzydziestoletniej. Maria Schweidler, córka pastora, pragnąc uśmierzyć ból i nędzę dotkniętych wojną mieszkańców wioski, postanawia sprzedać znaleziony przez nią bursztyn i kupić jedzenie dla głodujących. Pada jednak ofiarą plotek rozsiewanych przez parającą się czarami sąsiadkę i staje przed sądem, oskarżona o bycie wiedźmą. Bursztynowa czarownica jest jedną z najciekawszych powieści Wilhelma Meinholda, autora słynnej Sydonii. Dla Oscara Wildea była najbardziej ulubioną lekturą wieku młodzieńczego. Napisana w kronikarskim stylu i zgrabnie osadzona w realiach epoki, jest jednocześnie dziełem poetyckim i wciągającym.

Burza. Czarci pomiot

Margaret Atwood

Felix, reżyser teatralny, zostaje bezceremonialnie usunięty ze stanowiska dyrektora artystycznego festiwalu w Makeshiweg. Odcina się od świata. Gdy po latach życia w samotności podejmuje się prowadzenia zajęć teatralnych w więzieniu, niespodziewanie nadarza się okazja do zemsty Burza w interpretacji Margaret Atwood skrzy się od intryg i zachwyca pisarskim rozmachem.